|  |  |  | 

Көз қарас Суреттер сөйлейді Әлеумет

АЛАКӨЛ ТУРАЛЫ АҚПАРАТ

Биыл түрлі халықаралық жағдайлардың салдарынан Алакөлдің бәсі артып тұр. «Мың рет естігенше, бір рет көрген артық» демекші, еңбек демалысының соңғы аптасында сол Алакөлімізге аяқ матырудың сәті түсе кеткені. «Аға, Алакөлдегі демалыстың жай-жапсарын айтыңызшы, баруға бола ма?!» деп сұраған желідегі достарымыздың сауалына орай көрген-білгенімді ортаға салайын.

ЖОЛ. Алакөл Алматыдан 670 шақырым қашықтықта. Ұшақпен бір адамға Үшаралға барып-қайту бағасы – 44-50 мың тг. Поезбен барып-қайту – 12-16 мың тг. Билет табу өте қиын. Ыңғайлысы автобуспен немесе жеңіл көлікпен бару. Бірақ Талдықорғаннан ары, әсіресе Сарқаннан ары қарай жол өте нашар. Тұсаулаған аттай жүрісің өнбейді. Сондықтан жеңіл көлікпен жол – Алматыдан 9-11 сағат. Біз демалған Ақши демалыс аймағы Үшарал қаласынан – 60 шақырым, жұрт көбірек баратын Көктұма ауылы – 70 шақырымдай жерде.

СУ. Алакөлдің Көктұма жағалауында су астынан бірнеше тұма көздері көлге құйылып жатады екен. Содан болса керек, суы Ақшиге қарағанда суығырақ. Жылы су іздегендерге Ақши қолайлы. Көлдің суы – ащы. Шомылу мерзімі қысқа – екі ай ғана, маусым айының соңы мен тамыз айының 15-20-сына дейін. Жағасында шунгит деген қиыршық тас. Құм жоқ десе де болады. Емдік шипасы мол шунгиттік балшық ұсынылады. Жағалауда киім ауыстыратын орын, шайынатын душ кездеспейді.

ЖАТЫН ОРЫН. Ақшиде демалушыларға арнап салынған пансионаттар, демалыс үйлері, қонақүй сипатындағы барактар, тас үйлер, киіз үйлер баршылық. Оларды интернет арқылы тауып алу оңай. Делдалдарсыз қожайындармен тікелей келіскен ұтымды. Бағасы бір орынға Көктұмада 4 мың теңгеден бастап, Ақшиде 5 мың теңгеден бастап 20 мың теңгеге дейін. Бұған күніне үш уақыт тамақ кіреді. Сөз арасында айта кетейін, мешіт бұл маңда тек Көктұмада ғана бар. Жұма намазға сонда баруға болады. Таксидің апарып-алып келуі 3-5 мың теңге.

АУА РАЙЫ. Алакөлдегі ауа райы құбылмалы. Аяқ астынан жаңбыр құйып жіберіп, лезде ашылып кете береді. Біз болған бір апта ішінде төрт күн ашық болды да қалған күндері бұлт қоюланып, мінезін ішіне тартып оң қабақ бермеді. Бірақ оған қарап жатқан жұрт жоқ. Таңғы бесте барсаң да суға шомылып жүргендерді көресің.

МАСА. Биыл ауа райының ылғалды болуына байланысты Алакөл жағалауында маса баршылық. Сондықтан кешке және түнде дененің ашық жерлерін масадан қорғайтын спрей, крем пайдаланған тиімді.

БАЙЛАНЫС. Ақшиде «Билайн» болмаса «Актив» онша ала бермейді. Қалтафонға ақша құятын дүкен де, терминал да жоқ. Сондықтан ол жаққа жол жүрерде осыны ескеру керек. Ұсақ-түйек, сусын, сабын, үрленбелі баллон, т.б. сататын шағын дүкенсымақтар бар. Газет-журнал мұнда болмайды. Ал аптека атымен жоқ.

ТАЗАЛЫҚ. Пансионаттарда таң ертең беті-қол жуатын жылы су бола бермейді. Монша қажет болса оған алдын ала тапсырыс беру керек. Көл жағасы лас. Жағалауда туалет жоқ. Қоқыс тасталатын контейнерлер уақытылы жиналмайды. Шашылған пластик шөлмек, қажалған жүгері собығы, консерв қалбыры, жыртық пакеттер, тамақ қалдықтары… Тамақ қалдығына үймелеген көк шыбын. Шомылушы адамдар көбіне «өзінен кейін дүние өртеніп кетсе де бәрі бір» қағидатын ұстанған. Жағалау әлеуметтік бильбордтарға мұқтаж.

ТІЛ. Неге екенін кім білсін, Алакөлде ағылшын тілі мен қазақ тілінде сөйлейтіндер жоқтың қасы. Орыс тілін опырсаңыз – жетіп жатыр. Мұнда мемлекеттік тіл мәселесі үшін де әлеуметтік бильбордтар ауадай қажет.

ОЙЫН-САУЫҚ. Алакөл жағасында инфрақұрылым енді ғана қалыптасып келеді. Сондықтан балалар ойнайтын аквапарк, балалар алаңшасы сияқты ештеме жоқ. Жабайы тіршілік. Жергілікті жігіттер моторлы қайықпен, су велосипедімен (3-5 мың тг) серуендету қызметін ұсынады. Екі кісілік делтапланермен көкке көтерілу жарты сағаты 12-15 мың тг.

ҚАУІПСІЗДІК. Өзіңіздің, балаларыңыздың қауіпсіздігін өзіңіз ойламасаңыз басқа ешкім бас қатырмайды. Жағалау қауіпсіздігін қамтамасыз ететіндер адам серуендетумен айналысып кеткендей көрінді. Жағалаудан 8-10 метр әріден тереңдік басталады. Балалар қауіпсіздігін өзіңіз алдын ала ойластырып алыңыз. Ұл-қыздарыңызды су ішінде қараусыз қалдыруға болмайды.

БАЛЫҚ АУЛАУ. Алакөлде соңғы жылдарда балық күрт азайып кеткен. Тіпті көрші балық шаруашылықтарының өзі жұмысын доғарған көрінеді. Жалданған қайықтармен (сағаты 5 мың тг) көл ортасына таман барып аулағандар жарты күнде екі-үш алабұға, табан ұстағандарын айтады. Көл жағасынан қармақ салғандар арасынан жеті күнде ұзындығы 10 см екі балық ұстаған адамды ғана көрдім.

ТҮЙІН. Алакөлдің ең кереметі – оның суы. Сондықтан түрлі қолайсыздықтарды, сервистің кемдігін, антисанитарияны сол судың емдік қасиеті шайып кетеді. Судың жылылығы: түнде – 21-22 градус, күндіз, әсіресе түс ауа – 26-27 градус. Тәуекел бәрін жеңеді. Суға бір сүңгіп шыққанда сапарыңыздың босқа кетпегендігіне көзіңіз жетеді. Жоғарыда айтылған ақпарат Сіздің Алакөлге барар алдында дұрыс шешім қабылдауыңызға, қажетті заттарды түгендеп алуға көмегі тисе болғаны. Жағасында Қабанбай бабамыз атын шалдырған, сарбаздарының жарақатын емдеткен қасиетті Алакөл Сіздерді күтеді!

Марат Токашбаевтың facebook парақшасынан алынды

Related Articles

  • Қазіргі заңнама аясында мемлекеттік тілді қалай дамытуға болады?

    Қазіргі заңнама аясында мемлекеттік тілді қалай дамытуға болады?

    Zhalgas Yertay         Қазақстан билігі мемлекеттік тілді дамыту үшін қатаң шешімдерге барғысы келмейді дейік. Бірақ қазіргі заңнама аясында мемлекеттік тілді қалай дамытуға болады? Соны ойланып көрейік. Қазақ тілін дамыту жайын айтқан кезде Қазақстан билігі қоғамды екіге бөледі. Бірі – тілді дамытудың радикал шешімдерін ұстанады, екінші жағы – қазіргі статус-квоны сақтағысы келеді, яғни ештеңе өзгертпей-ақ қояйық дейді. Бірақ екі жолды да таңдамай, ортасымен жүруді ұсынып көрсек қайтеді!? Батыл қадамдарға барайық, бірақ ол радикал жол болмасын. Қазақ тілін күшпен емес, ортаны дамыту арқылы күшейтсек болады. Яғни адамдар тілді үйреніп әуре болмай-ақ, халық жай ғана қазақ тілі аясында өмір сүруді үйренсін. Негізгі ой осы. Біз осы уақытқа дейін адамдар ортаны

  • Елдес Орда, тарихшы: «Түркістан» атауын қолдану – аймақтағы жұмсақ күш позициясын нығайту тәсілі

    Елдес Орда, тарихшы: «Түркістан» атауын қолдану – аймақтағы жұмсақ күш позициясын нығайту тәсілі

    Фото ашық дереккөздерден алында Өткен аптада Түркияның ұлттық білім министрлігі мектеп бағдарламасына «Түркістан» деген терминді енгізген еді. Шетел басылымдарының жазуынша, бұл атау енді «Орталық Азия» ұғымының орнына қолданылмақ. Білім министрі Юсуф Текин жаңа атау түркі әлемінің бірлігін қамтамасыз етуге бағытталғанын айтады. Оның сөзінше, үкімет оқу бағдарламасынан империялық мағынасы бар географиялық атауларды алып тастамақшы. Ең қызығы, «Түркістан» аумағына Қазақстаннан бөлек, Қырғызстан, Өзбекстан, Түркіменстан мен Тәжікстан жатады екен. Сондай-ақ кейбір басылымдар бұл терминнің Қытайдың батысында орналасқан Шыңжан өлкесіне қатысы барын да атап өтті.  Кейбір ғалымдар «Орталық Азия» термині колониализмнен қалғанын жиі атап жүр. ХХ ғасырдағы әлемдік академиялық ғылымды сол кездегі ірі империялар қалыптастырғандықтан, бүгінде мұндай терминдер мен атаулар халық санасына әбден сіңіп

  • АБАҚ АНА ЖӘНЕ ТАСБИКЕ АНА

    АБАҚ АНА ЖӘНЕ ТАСБИКЕ АНА

    Мәми би Жұртбайұлының шежіресінде айтылуынша Керей ұлысының арғы тегі – Шеп, Сеп, Байлау, Қойлау, Елдей, Көлдей, Изен, Жусан секілді тайпалардан таралады екен. Аталған тайпалардың біразы ескі тарих беттерінен кездессе, енді бір бөлімі қазірге дейін Керей руындағы аталардың есімі ретінде аталып келеді. Мұның бір себебін арғы тарихтағы аталардың аты өшпесін деп кейінгі ұрпақтарының аталар атын қайта жаңғыртып қойған дәстүрінен қарау керек. Абақ атауына келсек, арыда Керей ханзадалары мен ханышаларының арасында Абақ, Абақберді, Абахан, Абақтай, Абақай, Абақ бике сынды есімдер болған. Сол ата-апаларының жолын жалғаған, тозып кеткен Керей елінің басын қосып, оған әз ана болған Абақ есімді қасиетті ана өмірде болған адам. Қазақ тарихында ру атына айналған әз аналар аз болмаған. Көрнекті жазушы,

  • ТАРИХ ҒЫЛЫМЫ ҚАЗІР ЭЗОТЕРИКАЛЫҚ ТОПТАРДЫҢ  МЕНШІГІНДЕ

    ТАРИХ ҒЫЛЫМЫ ҚАЗІР ЭЗОТЕРИКАЛЫҚ ТОПТАРДЫҢ  МЕНШІГІНДЕ

         Шығыстанушы-тарихшы Өмір Тұяқбайдың бұрында да «Қазаққа қандай тарих керек? Тәуелсіздік кезеңінде жасалған тарихи мистификациялар хроникасы» деп аталатын мақаласын  (22.05. 2025. Zhasalash.kz) оқып ем. Риза болғам. Жақында Ө. Тұяқбайдың «Қазақстанда тарихи бұрмалаулар мен мифтерге тосқауыл қоюдың жолдары» (02.10. 2025. Zhasalash.kz) атты тағы бір мақаласымен және таныстық. Өте өзекті мәселені көтеріпті. Тарихта орын алып жүрген жағымсыз жайттар турасында ой толғапты. Журналистерді, блогерлерді айыптапты. Тарихтан арнайы кәсіби дайындығы жоқ, бәрін бүлдіріп болды деп.  Келеңсіздікті тоқтатудың нақты жолдарын ұсыныпты. Бұған да көңіліміз бек толды. Әйтсе де тарихты бұрмалауға, өз өтіріктерін насихаттауға тек журналистер мен блогерлер ғана емес, «арнайы кәсіби дайындығы бар» «тарихшылардың» да «зор үлес» қосып жатқанын баяндап, айтылған пікірді одан әрі өрбітіп, жалғастырайық.

  • ЖАЛБЫРҰЛЫ ҚОЙБАС ЖАЙЫНДАҒЫ КҮМӘНДІ КӨҢІРСІК ӘҢГІМЕЛЕР

    ЖАЛБЫРҰЛЫ ҚОЙБАС ЖАЙЫНДАҒЫ КҮМӘНДІ КӨҢІРСІК ӘҢГІМЕЛЕР

                          1. АМАНДЫҚ КӨМЕКОВТІҢ АЙТЫП ЖҮРГЕНІ – АЙҒАҚСЫЗ БОС СӨЗДЕР        Қазақстанның батыс аймағында ғұмыр кешкен өнерпаздың бірі – Жалбырұлы Қожантай  жайлы соңғы кезде қисыны келіспейтін неше түрлі әңгімелер өріп жүр. Мұның басында тұрғандардың бірі – Амандық Көмеков. Бұрында да оның, басқа да кісілердің елді адастыратын негізсіз сөздеріне байланысты нақты дәлелдер келтіріп, «Құлан құдыққа құласа, құрбақа құлағында ойнайды» деген атаумен түзген сын мақаламызды республикалық «Түркістан» газеті (28.09. 2023 жыл) арқылы жұрт назарға ұсынғанбыз-ды. Әлеуметтік желіде Азамат Битан есімді блогердің жуырда жариялаған видео-түсірілімінде А. Көмеков өзінің сол баяғы «әләуләйіне» қайта басыпты. Сөзін ықшамдап берейік, былай дейді ол: «1934 әлде 1936 жылы (?) Мәскеуде өткізілетін

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: