Жүгіртпелер
 |  |  | 

Езутартар Көз қарас

Амангелді Айталы: Қуаныш Сұлтановты сыйлаймын да, аяймын да

<span>kerey.kz</span>kerey.kz
 |  Nov 26, 2016

Өз билеушілерін бетіне басып сынауға құқы жоқ халықтардың, мақтауға да құқы жоқ. Құлдардың мақтауы ештеңені де білдірмейді

Депутаттардың елордаға Нұрсұлтан Назарбаевтың есімін берейік деген ұсынысына философия ғылымдарының докторы, профессор, экс-депутат Амангелді Айталы өз пікірін білдірді деп хабарлайды NUR.KZ.

«Ел билеушілерін мақтауға да, сынауға да негіз жетіп артылады. Қазақстан парламентінің Тәуелсіздіктің 25-жылына байланысты Декларациясын бірлескен отырыста қабылдағанын көргенде, 18-ші ғасырдағы француз философы Клод Гельвецийдің көреген сөздері есіме түсті: «Өз билеушілерін бетіне басып сынауға құқы жоқ халықтардың, мақтауға да құқы жоқ. Құлдардың мақтауы ештеңені де білдірмейді».

Біздің осы парламент президентті сынап көрген емес, оны демек оны мақтауға да хұқы жоқ. Себебі әділ сын барды бар деп, жоқты жоқ деп саралап баға береді.

Картинки по запросу қуаныш сұлтанов

Қуаныш Сұлтанов

Мен Қуаныш Сұлтановты сыйлаймын да, аяймын да. Ол Дінмұхамед Қонаевты тақта отырғанда мақтап, тақтан түскенде Колбинге ұнаймын деп сынағандардың бірі. Қазақстан Компартиясы Орталық комитетінің VІІІ (1987ж.) пленумында іс пен сөздің алшақтығын, саяси сенімнің төмендігі, саяси тәкәпарлық, менмендік, құр мадақ биліктің беделін түсіретіндігін айта келіп, Қуаныш Сұлтанов былай деген еді: «Осы тұста менің ойыма мынадай сұрақ оралады: бірінші басшылықтың атағын аспанға көтерген кім? Көптеген белгілі басшылар, өздері Орталық комитеттің мүшелері, жылдан жылға үдете түсті, әуелі «құрметтіден» бастап, сонан соң не себепті «аса құрметтіге», одан кейін «көрнекті қайраткерге» айналдырды? Халықтың арасында қандай пікір туғызды, жастарға қандай үлгі көрсетті?». («Социалистік Қазақстан», 17март, 1987жыл.)

Ал президентті жарыса мақтаған депутаттар бүгін жастарға қандай үлгі көрсетіп отыр?

«Құлдардың мақтағаны ештеңені де білдірмейді» деген осы емес пе? Қазақстандықтар Нұрсұлтан Әбішұлының еңбегіне шын бағасын береді, бірақ жарамсақтардың мақтауын халық қабылдамайды. Президент те қабылдамас деймін. Мақтау психологиялық шегінен шыққанда мадақтаған тұлғаға да жағымсыз пікір тудырады, мақтатып отыр дегендей ой қалдырады, айналып келгенде беделіне де көлеңке түсіреді. Осыдан табынусыз мәдениет болмайды, ал мәдениетсіз табыну қауіп деген сөз шыққан.

Қазіргі жастар ақпараттық заманның жастары, өзімізді өзгемен салыстырып бағалайды, арзан сөзде алданбайды. Тарихи тұлғаның беделін бағалау мен оған табынудың арасын айыра білу саяси мәдениеті бізге жетпей жатыр», – дейді профессор.

Еске сала кетейік, Астанаға Назарбаевтың атын беру туралы ұсыныс көпшілік арасында қызу талқылануда. Бекболат Тілеухан бастаған мәжіліс депутаттары бұл ұсынысты қолдап отыр. Елбасының өзі де осыған қатысты пікірін айтқан болатын.

Related Articles

  • Бердібек Сапарбаев: Қызметтен кетсем, жастарға сабақ беремін

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    “Ауылдағы жастар жалқау боп кетті”, ал “шетел көрген жастар тек әкім болғысы келеді” дейді…     Ақтөбе облысының әкімі Бердібек Сапарбаев зейнеткерлікке шыққанда  жастарға сабақ берсем дейді.  Алпыс бес жастағы Б.Сапарбаевты «ауылдағы жастардың жалқау боп кеткені», ал «шетел көрген жастардың тек әкім болғысы келетіні» қынжылтады екен.  – Бердібек Мәшбекұлы, сіз облыс әкімі, министр, премьер-министрдің орынбасары сияқты қызметтерді атқардыңыз. Бір кездері ақпарат құралдары сізді «спецназ Сапарбаев» деп бағалаған еді. Бұл сіздің үнемі қиын салаларға, түйіні көп аймақтарға басшылыққа баратыныңызды айтса керек. Дегенмен де сіздің жұмыс істеу принципіңіз қандай? Ашық әңгімемізді осыдан бастасақ. – Жұмыс істеу тәсілім өте қарапайым, халықпен жақын араласып, барлық мәселені өз көзіммен көріп, жұрттың арызын өз құлағыммен естіп, мәселені тез

  • КЕЛЕСІ АЙДЫ «КӨКЕК» ДЕЙІК

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Қазақша ай аттарында «апрель» айын «Көкек» дейді. Ал «сәуір» қайдан пайда болды? Оның тарихы мынандай: 1990 жылы 24 «апрельде» арнайы заңмен Қазақстанда президенттік билік енгізілді. Тура сол күнге Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің органы «Халық Кеңесі» газетінің алғашқы саны жарық көрді. Бұрын «апрель» сөзі қолданыла беретін. Компартияның қылышынан қам тамып тұрса да жаңа басылымда ай аттарының қазақша берілгенін көңіліміз қалап тұр. Алайда бір аптадай ғана бұрын Орталық Комитеттің апрель Пленумы өткен. Оны қалай жазамыз? «КПСС Орталық Комитетінің Көкек Пленумы» десең бас кетеді. Содан газеттің бас редакторы СарбасАқтаев жол тапты: «Сәуір Пленумы» дейік деп. Осы тіркестегі «сәуір» сөзі біртіндеп барша басылымдарға ауысты. Одан кейін «Орталық Комитет» те, «Пленум» да жойылды. Бірақ қазақша

  • ЗАҢСЫЗ АЛЫНҒАН ҒЫЛЫМИ АТАҚ-ДӘРЕЖЕЛЕРДІ ҚАЙТАРЫП АЛУ КЕРЕК – ТЫНЫСБЕК КӘЛМЕНОВ

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Сіз Қазақстандағы ғылыми зерттеумен айналысатын белді институттың басшысысыз. Әңгімемізді институттың тұрмыс-тіршілігінен бастасақ… Математика және математикалық модельдеу институты – бүкіл Қазақстандағы математиктерді біріктіретін бірден-бір ғылыми орта. Барлық филиалдарды есептегенде штатта 195 адам жұмыс істейді. Оның 150 шақтысы Алматыда, қалғаны Шымкент, Қарағанды, Түркістан, Тараз, Астана қалаларында. Біз бүкіл математиктердің ұжымы сияқтымыз. Олардың ғылымын тыңдап, әлемде қандай ғылыми жаңалықтар ашылып, қандай мәселелер шешіліп жатқанын – барлығын институтта айтып отырамыз. Кез келген ғылымға бүкіл жер жүзінде не болып жатқанын біліп отыратын, бәрінің бағдарламасын қарап, бекітіп отыратын ұжым керек. Біздің институт – сондай ұжым. Математика – жастардың ғылымы. Өйткені гуманитарлық ғылымдарда жалпылама анализ жасау болса, математика тереңге баратын ғылым. Тереңде жатқан нәрсені жіңішке қылып қазу керек. Жалпы

  • ВЕНГРИЯ – ҚАЗАҚСТАН 2:3

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Ғалым БОҚАШ Будапеште Қазақстан ұлттық құрамасының ең жақсы ойындарының бірін көрдік. Еркебұлан (Сейдахмет) мен Бақтиор команданың бойына он шақты жыл бойы көрінбей кеткен батылдық пен шеберлік бітірді. Болашағы зор жас футболшылар. Стоилов “Астананы” жаттықтырып жүріп, жергілікті ойыншыларды әбден зерттегенін, өздеріне шақ техникасы мен қуатын сарқа жұмсатуды үйренгенін көрсетті. Қазақстандықтар допты ұзақ ұстауды, дәл әрі алысқа пас беруді меңгеріпті. Ненад тәжірибесін танытты. Роман жеңіс үшін көп еңбек сіңірді. Бауыржан нағыз диспетчер ретінде көрінді. Дмитрий мен Евгений бірнеше мәрте жоқ жерден доптан айырылып жатты. Соңғы жиырма шақты жыл ішінде Еуропада ортадан төмен құрамаға айналған венгриялықтар көп қателесті, өте сапасыз, сылбыр ойнады. “Групама Аренаға” жиналған аз санды жергілікті жанкүйерлер ызаға булығып, ысқырып жатты.

  • ҚЫТАЙДАҒЫ МҰСЫЛМАН ЭЛИТАСЫНЫҢ КҮРДЕЛІ ТАРИХЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ШЫҒЫС ТҮРКСТАНҒА ЫҚПАЛЫ

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Шығыс Түркістандағы (新疆) Қазақтар мен Ұйғырлардың саяси, мәдени, әлеуметтік-экономика тариxын көбінде орталық азияның саяси ауанымен тығыз байланыстырып жатамыз. Бәлкім, дұрыс да шығар. Бірақ, мен оның ішкі қытайдағы МҰСЫЛМАН ЭЛИТАСЫмен де тығыз қатысы барын баса айтқым келеді. Қытайлар жалпы мұсылмандарды ҺУИЙ (回) деп иероглиф таңбамен таңбалаған. Жалпы мұсылман жұртын ҺУИЙ МИНЬ (回民) дейді. Мысалы Шыңжаңның бұрынғы губернаторы Яң Зыңшин (杨增新) 1918-1922 жылдары орталық Пекин үкіметіне Алашорда мен Түркістан автономиясы туралы жеделxат жолдағанда “орталық азиядағы һуий миньдар (яғни мұсылмандар) бірігіп респубилика құрып жатыр” деген ситат келтіреді. Сосын Тибет мұсылмандарын- 藏回 (Заң Һуий), Қашқариядағы Ұйғырларды- 缠回 (Чан Һуий), Монгол мұсылмандарын- 蒙回 (Мың Һуий) деп атаған.  Осы Һуийлардың (яғни мұсылмандар) ішінде саны мен сапасы,

2 Comments

  1. Астанадан Шалқарлық Мира

    Nov 28, 2016
    Reply

    Амангелді Айталы аға қашан да азаматтық парызына адал адам екенін көрсетеді. Ол кісі Парламентте депутат болған кезінде де көптеген игі істерімен танылған ғалым. Үнемі өзінің ары мен адамгершілігін жоғары ұстаған ғалымның сөздерін рахаттана оқыдым. Шынында, сіз айтпасаңыз осылай- кім айта алады? Айтса, депутат болмай қалады ғой! Рахмет, әділ сөздің әкімі Амангелді аға!

  2. docent12

    Nov 28, 2016
    Reply

    Рахмет Амангелді аға! Бар екен ғой әлі қазақтың абыз ақсақалдары! “Дос жылатып айтады” деген осы да. “Сын түзелмей, мін түзелмейді” деген орынды сыннан қашпайық. Елбасының ерен еңбегін қазақ елі ешқашанда ұмытпақ емес, алайда орынсыз аптығудың, жарысып жағымпазданудың не қажеттілігі бар еді. Әлде “мен алғаш болып айтып едім” деген талас па? Менің ойымша Астананың Қазақ елінің Елордасы болуына, оның бүгінге дейін құлпырып бой түзеуіне Елбасының тікелей қатысы бар екенін ешкім жоққа шығара алмайды. Дегенмен де асықпаған жөн. Себебі біздің ізгі ниетімізді сыртқы және ішкі жауларымыз теріс ойға шығарып, Елбасының атына, қазақ халқының атына қолайсыз сөз келеді деп ойлаймын.

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: