|  |  | 

رۋحانيات تۇلعالار

«الاش وردا» مەن حاليفا التايعا 100 جىل

unnamed (5)ەلىمىزدىڭ  تاۋەلسىزدىك الىپ، وركەندەپ دامۋمەن بىرگە تامىرلى تاريحىمىز قايتا جاڭعىرىپ، ەگەمەندىگىمىزدىڭ ەڭسەسى بيىك، ىرگەسى بەكەم. ۇلى دالا كوش باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ 2017 جىلعى حالىققا جولداۋى مەن 12 ءساۋىر كۇنگى «بولاشاققا باعىدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» تاقىرىبىنداعى ماقالاسىنا سايكەس، ەل تاريحىندا اتتارى التىن ارىپپەن جازىلعان، كەيىنگى ۇرپاققا وشپەس ونەگە بولعان الاش ارىستارىن ەسكە الىۋ، ولاردىڭ ۇلى ەڭبەكتەرىن ۇرپاق ساناسىنا ءسىڭىرۋ نىقتاپ قولعا الىندى.

وسىعان وراي، عۇلاما-عالىم، جازۋشى، ءدىن تانۋشى، اقىن حاليفا التاي  عاقىپۇلىنىڭ تۋىلعاننا عاسىر تولۋىنا بايلانىستى ونىڭ ەڭبەكتەرى مەن ءومىر كەشىرمەلەرىن، وتانشىلدىق رۋحىن ءناسيحاتتاۋ جانە رۋحىنا ارناپ اس بەرىپ، قۇران باعىشتاۋ ماقساتىندا 2017 جىلى 29 ماۋسىم كۇنى «حاليفا التاي» حالقارالىق قايىرىمدىلىق قورى، حاليفاۇلى ابدىرايىم التاي، قاينولا زەينوللاۇلى، بارلىباي باۋرجان ءابدىماناتۇلى، داۋلەتجان شايمۇرانۇلى، الماس بەكجانۇلى، نۇرباقىت اتانۇلى، ايبەك اسقابىلۇلى، سايرانبەك ابدىمالىكۇلى، ادالبەك قاتىرانۇلى، گۇلنۇر ورازبايقىزى جانە عىلىمي كونفەرەنتسيانىڭ ۇيىمداستىرۋىنا جاۋاپتى جارقىنبەك ءجۇمادىل قاتارلى ازاماتتاردىڭ اتسالىسۋمەن تالدىقورعان قالاسىندا «الاش» پارتياسى مەن كورنەكتى قايراتكەر، اعارتۋشى-عالىم حاليفا التايدىڭ 100 جىلدىعىنا وراي «ۇلتتىق سانا جانە رۋحاني جاڭعىرۋداعى تەكتىلىك فەنومەنى» اتتى رەسپۋبليكالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا جانە الاش ارىستارى مەن حاليفا التايدىڭ رۋحىنا ارنالعان اس وتكىزىلدى.

يگىلىكتى شارانىڭ قۇرمەتتى قوناقتارى رەتىندە، يگى جاقسىلار جانە ونەر تارلاندارى مەن ەلىمىزگە تانىمال سپورت ساڭلاقتارى قاتىستى. ايتالىق جازۋشىلاردان دۋلات يسابەكوۆ، باقىت بەدەلحان، قانات تىلەۋحان باستاعان توپ استا بوي كورسەتتى. سپورتشىلاردان قانات يسلام، جاسۇلان قىدىربايەۆ. ونەر ادامدارىنىڭ ىشىندە ءانشى رامازان ستامعازيەۆ، ومىرقۇل ءاينيازوۆ، جۇبانىش جەكسەنۇلى، تالعات جوراباەۆتى اتاۋعا بولادى.

حاليفا التايدىڭ ۇرپاقتارىدا ءىس-شارانىڭ باسىندا بولدى. ولاردى اتايتىن بولساق: ءبيباتىش التاي ءجۇنىس قىزى – حاليفا التايدىڭ جۇبايى (الماتى قالاسى),  ابدىراقيىم التاي – حاليفا التايدىڭ حالقارالىق قايرىمدىلىق قورى توراعاسى (الماتى، قالاسى), ابدۋلسامەت التاي -  حاليفا التايدىڭ ۇلكەن ۇلى (فرانتسيا، پاريج), شاكيرا التاي – حاليفا التايدىڭ قىزى (تۇركيا، ىستامبۇل), شەكۇرە التاي – حاليفا التايدىڭ قىزى (تۇركيا، ىستامبۇل),  مەشكۇرە التاي – حاليفا التايدىڭ قىزى (تۇركيا، ىستامبۇل), ايسەن التاي – حاليفا التايدىڭ قىزى (تۇركيا، ىستامبۇل), ياسەمين التاي – حاليفا التايدىڭ نەمەرەسى (تۇركيا، ىستامبۇل), سەليم التان – حاليفا التايدىڭ نەمەرەسى (تۇركيا، ىستامبۇل), اينالقان التان – حاليفا التايدىڭ كەلىنى (تۇركيا، ىستامبۇل).

حاليفا التايدىڭ كۇيەۋ بالالارى : نەحمەت ءوۆالى (تۇركيا، ىستامبۇل), باشري ءسونماز (تۇركيا، ىستامبۇل).

بۇل ايتۋلى ءىس-شاراعا يگى جاقسىلار جينالدى. اس بەرىلدى، حاليفا التايدىڭ ارۋاعىنا ارناپ قۇران وقىلدى، عىلىمي كونفەرەنتسيادا دۋلات يسابەكوۆ باستاعان يگى جاقسىلار بايانداما وقىدى.

ولاردىڭ قاتارىندا: يسلام جەمەنەي، فيلولوگيا عىلىمداردىڭ دوكتورى، پروفەسسور، قر مادەنيەت قايراتكەرى، حالىقارالىق تۇركى مادەنيەتىنىڭ قورى ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر كوميتەتىنىڭ توراعاسى (الماتى قالاسى), «حاليفا التاي – قازاق رۋحانياتىنىڭ ويشىل قايراتكەرى». ەرىمبەتوۆا قۇندىزاي، مەملەكەت تاريحى ينستيتۋتىنىڭ جەتەكشى عىلىمي قىزمەتكەرى، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى (استانا قالاسى), «قازاقتىڭ تەكتىلىك فەنومەنى ( حاليفا التاي مىسالىندا)». امانقوس مەكتەپ-تەگى قۇلتانۇلى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، دوتسەنت(الماتى قالاسى), «ازاتتىق ءۇشىن ازاپتى عۇمىر كەشكەن». وتەنيازوۆ سامات كوشەنۇلى، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، مادريد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى(الماتى قالاسى), «حاليفا التاي ادەبي مۇراسىنىڭ تاريحي ماڭىزى». اشامايلى سيەزحان داۋلەتحانۇلى، جازۋشى – زەرتتەۋشى (وسكەمەن قالاسى), «شىعىس قازاقستانداعى شاقاباي باتىر ەسىمىمەن بايلانىستى توپونيمدىك اتاۋلار». دوسان بايمولدا، PhD دوكتورى، اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى (الماتى قالاسى), «حاليفا التاي جانە شەتەلدەگى قازاقتار». قۇدايبەرگەنوۆا ايجامال يبراگيمقىزى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، دوتسەنت، ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى عىلىم كوميتەتى شوقان ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ باس عىلىمي قىزمەتكەرى (الماتى قالاسى),«قازاق دياسپوراسىنىڭ يسلامعا قايتا بەت بۇرۋى: حاليفا التايدىڭ قوسقان ۇلەسى».

حاليفا التاي حالىقارالىق قايىرىمدىلىق قورى اس پەن عىلىمي كونفەرەنتسياعا ات سالىسقانداردىڭ بارلىعىنا ديپلومدار مەن حاتتار تاپسىردى.

جارقىن جانالتاي

Related Articles

  • قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟

    قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟

    Zhalgas Yertay         قازاقستان بيلىگى مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ ءۇشىن قاتاڭ شەشىمدەرگە بارعىسى كەلمەيدى دەيىك. بىراق قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟ سونى ويلانىپ كورەيىك. قازاق ءتىلىن دامىتۋ جايىن ايتقان كەزدە قازاقستان بيلىگى قوعامدى ەكىگە بولەدى. ءبىرى – ءتىلدى دامىتۋدىڭ راديكال شەشىمدەرىن ۇستانادى، ەكىنشى جاعى – قازىرگى ستاتۋس-كۆونى ساقتاعىسى كەلەدى، ياعني ەشتەڭە وزگەرتپەي-اق قويايىق دەيدى. بىراق ەكى جولدى دا تاڭداماي، ورتاسىمەن ءجۇرۋدى ۇسىنىپ كورسەك قايتەدى!؟ باتىل قادامدارعا بارايىق، بىراق ول راديكال جول بولماسىن. قازاق ءتىلىن كۇشپەن ەمەس، ورتانى دامىتۋ ارقىلى كۇشەيتسەك بولادى. ياعني ادامدار ءتىلدى ۇيرەنىپ اۋرە بولماي-اق، حالىق جاي عانا قازاق ءتىلى اياسىندا ءومىر ءسۇرۋدى ۇيرەنسىن. نەگىزگى وي وسى. ءبىز وسى ۋاقىتقا دەيىن ادامدار ورتانى

  • ەلدەس وردا، تاريحشى: «تۇركىستان» اتاۋىن قولدانۋ – ايماقتاعى جۇمساق كۇش پوزيتسياسىن نىعايتۋ ءتاسىلى

    ەلدەس وردا، تاريحشى: «تۇركىستان» اتاۋىن قولدانۋ – ايماقتاعى جۇمساق كۇش پوزيتسياسىن نىعايتۋ ءتاسىلى

    فوتو اشىق دەرەككوزدەردەن الىندا وتكەن اپتادا تۇركيانىڭ ۇلتتىق ءبىلىم مينيسترلىگى مەكتەپ باعدارلاماسىنا «تۇركىستان» دەگەن تەرميندى ەنگىزگەن ەدى. شەتەل باسىلىمدارىنىڭ جازۋىنشا، بۇل اتاۋ ەندى «ورتالىق ازيا» ۇعىمىنىڭ ورنىنا قولدانىلماق. ءبىلىم ءمينيسترى يۋسۋف تەكين جاڭا اتاۋ تۇركى الەمىنىڭ بىرلىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعانىن ايتادى. ونىڭ سوزىنشە، ۇكىمەت وقۋ باعدارلاماسىنان يمپەريالىق ماعىناسى بار گەوگرافيالىق اتاۋلاردى الىپ تاستاماقشى. ەڭ قىزىعى، «تۇركىستان» اۋماعىنا قازاقستاننان بولەك، قىرعىزستان، وزبەكستان، تۇركىمەنستان مەن تاجىكستان جاتادى ەكەن. سونداي-اق كەيبىر باسىلىمدار بۇل تەرميننىڭ قىتايدىڭ باتىسىندا ورنالاسقان شىڭجان ولكەسىنە قاتىسى بارىن دا اتاپ ءوتتى.  كەيبىر عالىمدار «ورتالىق ازيا» تەرمينى كولونياليزمنەن قالعانىن ءجيى اتاپ ءجۇر. حح عاسىرداعى الەمدىك اكادەميالىق عىلىمدى سول كەزدەگى ءىرى يمپەريالار قالىپتاستىرعاندىقتان، بۇگىندە مۇنداي تەرميندەر مەن اتاۋلار حالىق ساناسىنا ابدەن ءسىڭىپ

  • تۇرسىن جۇمانباي ء«ۇيسىنباي كىتابى»

    تۇرسىن جۇمانباي «ءۇيسىنباي كىتابى»

    بۇل داعاندەل، باقاناس ولكەسىنەن شىققان بي ءۇيسىنباي جانۇزاقۇلى حاقىندا قۇراستىرىلىپ جازىلعان كىتاپ. تىڭ تولىقتىرىلعان ەڭبەكتە بولىس الدەكە كۇسەنۇلى، داعاندەلى بولىسىنىڭ باسشىلارى مەن بيلەرىمەن قاتار ءابدىراحمان ءالىمحانۇلى ءجۇنىسوۆ سىندى ايتۋلى تۇلعالار جايلى اڭگىمە قوزعالعان. ولاردىڭ ەل الدىنداعى ەڭبەكتەرى، بيلىك، كەسىم – شەشىمدەرى، حالىق اۋزىندا قالعان قاناتتى سوزدەرى مەن ءومىر جولدارى، اتا – تەك شەجىرەسى قامتىلعان. سونىمەن قاتار مۇراعات دەرەكتەرىندەگى مالىمەتتەر كەلتىرىلگەن. كىتاپقا ەسىمى ەنگەن ەرلەردىڭ زامانى، ۇزەڭگىلەس سەرىكتەرى تۋرالى جازىلعان كەي ماقالالار، جىر –داستاندار، ۇزىندىلەر ەنگەن. كىتاپ قالىڭ وقىرمان قاۋىمعا ارنالعان. تۇرسىن جۇمانباي «ءۇيسىنباي كىتابى»، - جەبە باسپاسى، شىمكەنت قالاسى.134 بەت تولىق نۇسقاسىن تومەندەگى سىلتەمە ارقىلى وقي الاسىز. ءۇيسىنباي كىتاپ kerey.kz

  • زەلەنسكيدىڭ “جالعىز سەنەرى ءارى وڭ قولى”. اندرەي ەرماك كىم؟

    زەلەنسكيدىڭ “جالعىز سەنەرى ءارى وڭ قولى”. اندرەي ەرماك كىم؟

    رەي فەرلونگ اندرەي ەرماك (سول جاقتا) پەن ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكي (وڭ جاقتا). 2019 جىل. اندرەي ەرماك ۇشاقتان تۇسە سالا ءوزىنىڭ باستىعىن قۇشاقتادى. 2019 جىلى قىركۇيەكتە پرەزيدەنت زەلەنسكيمەن جىلى جۇزدەسۋ جاڭادان باستالىپ كەلە جاتقان ساياسي سەرىكتەستىكتىڭ باسى ەدى. بۇل – ەرماكتىڭ رەسەي تۇرمەسىندە وتىرعان 35 ۋكراينالىقتى ماسكەۋدەن الىپ كەلگەن ءساتى. ال 2020 جىلى ەرماك زەلەنسكي اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى بولدى. بىراق ۋكرايناداعى جەمقورلىق شۋىنان كەيىن ونىڭ قىزمەتىنە جۇرتتىڭ نازارى اۋدى. سەبەبى ەرماك ۋكراينا ەنەرگەتيكالىق ينفراقۇرىلىمىنا بولىنگەن قارجى جىمقىرىلعان كوررۋپتسيا سحەماسىندا نەگىزگى رولدە بولعان دەگەن اقپارات تاراعان. بىراق تەرگەۋشىلەر بۇل جايتتىڭ جاي-جاپسارىن تولىق اشقان جوق. ەرماكتىڭ ءوزى ازاتتىقتىڭ ۋكراينا قىزمەتىنىڭ رەسمي ساۋالدارىنا جاۋاپ بەرگەن جوق. سونىمەن زەلەنسكيدىڭ كەڭسەسىن باسقارىپ وتىرعان ەرماك كىم؟ تەلەۆيدەنيەدەن

  • «العاشقى كىتاپ» دەرەكتى بەينەفيلمى

    «العاشقى كىتاپ» دەرەكتى بەينەفيلمى

    قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ مادەنيەت كوميتەتىنە قاراستى ۇلتتىق كينونى قولداۋ مەملەكەتتىك ورتالىعىنىڭ تاپسىرىسىمەن «JBF company» كومپانياسى سەمەي قالاسىندا، شىڭعىستاۋ وڭىرىندە، الماتى وبلىسىنىڭ جامبىل اۋدانىندا  «العاشقى كىتاپ» اتتى دەرەكتى بەينەفيلم تۇسىرۋدە. دەرەكتى فيلم ابايدىڭ 1909 جىلى سانكت پەتەربۋرگتەگى يليا بوراگانسكي باسپاسىندا باسىلعان العاشقى شىعارمالار جيناعىنىڭ جارىق كورۋىنە ارنالادى. ۇلى اباي مۇراسىنىڭ قاعاز بەتىنە تاڭبالانۋ تاريحىن باياندايدى. قازىرگى ادامدار بۇرىنعى ۋاقىتتىڭ، اباي زامانىنىڭ ناقتى، دەرەكتى بەينەسىن، سول كەزدەگى ادامداردىڭ الپەتىن، كيىم ۇلگىسىن كوز الدارىنا ەلەستەتۋى قيىن. كوپشىلىكتىڭ ول ۋاقىت تۋرالى تۇسىنىگى تەاتر مەن كينوفيلمدەردەگى بۋتافورلىق كيىمدەر مەن زاتتار ارقىلى قالىپتاسقان. الايدا اباي ۋاقىتىنداعى قازاق تىرشىلىگى، قازاقتاردىڭ بەت-الپەتى، كيىم كيىسى، ءۇي – جايى، بۇيىمدارى تاڭبالانعان مىڭداعان فوتوسۋرەتتەر ساقتالعان. بۇلار رەسەي، تۇركيا، ۇلىبريتانيا

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: