|  |  | 

Ruhaniyat Twlğalar

«ALAŞ ORDA» MEN HALIFA ALTAYĞA 100 JIL

unnamed (5)Elimizdiñ  täuelsizdik alıp, örkendep damumen birge tamırlı tarihımız qayta jañğırıp, egemendigimizdiñ eñsesi biik, irgesi bekem. Wlı dala Köş basşısı Nwrswltan Nazarbaevtiñ 2017 jılğı halıqqa joldauı men 12 Säuir küngi «Bolaşaqqa bağıdar: ruhani jañğıru» taqırıbındağı maqalasına saykes, el tarihında attarı altın ärippen jazılğan, keyingi wrpaqqa öşpes önege bolğan Alaş arıstarın eske alıu, olardıñ wlı eñbekterin wrpaq sanasına siñiru nıqtap qolğa alındı.

Osığan oray, ğwlama-ğalım, jazuşı, din tanuşı, aqın Halifa Altay  Ğaqıpwlınıñ tuılğanna ğasır toluına baylanıstı onıñ eñbekteri men ömir keşirmelerin, otanşıldıq ruhın näsihattau jäne ruhına arnap as berip, qwran bağıştau maqsatında 2017 jılı 29 mausım küni «Halifa Altay» halqaralıq qayırımdılıq qorı, Halifawlı Abdırayım Altay, Qaynola Zeynollawlı, Barlıbay Baurjan Äbdimanatwlı, Däuletjan Şaymwranwlı, Almas Bekjanwlı, Nwrbaqıt Atanwlı, Aybek Asqabılwlı, Sayranbek Äbdimälikwlı, Adalbek Qatıranwlı, Gülnwr Orazbayqızı jäne ğılımi konferenciyanıñ wyımdastıruına jauaptı Jarqınbek Jwmadil qatarlı azamattardıñ atsalısumen Taldıqorğan qalasında «Alaş» partiyası men körnekti qayratker, ağartuşı-ğalım Halifa Altaydıñ 100 jıldığına oray «Wlttıq sana jäne ruhani jañğırudağı tektilik fenomeni» attı respublikalıq ğılımi-täjiribelik konferenciya jäne alaş arıstarı men Halifa Altaydıñ ruhına arnalğan as ötkizildi.

Igilikti şaranıñ qwrmetti qonaqtarı retinde, igi jaqsılar jäne öner tarlandarı men elimizge tanımal sport sañlaqtarı qatıstı. Aytalıq jazuşılardan Dulat Isabekov, Baqıt Bedelhan, Qanat Tileuhan bastağan top asta boy körsetti. Sportşılardan Qanat Islam, Jaswlan Qıdırbayev. Öner adamdarınıñ işinde änşi Ramazan Stamğaziev, Ömirqwl Äyniyazov, Jwbanış Jeksenwlı, Talğat Jorabaevtı atauğa boladı.

Halifa Altaydıñ wrpaqtarıda is-şaranıñ basında boldı. Olardı ataytın bolsaq: Bibätiş Altay Jünis qızı – Halifa Altaydıñ jwbayı (Almatı qalası),  Äbdiraqiım Altay – Halifa Altaydıñ Halqaralıq qayrımdılıq qorı törağası (Almatı, qalası), Äbdulsämet Altay -  Halifa Altaydıñ ülken wlı (Franciya, Parij), Şakira Altay – Halifa Altaydıñ qızı (Türkiya, Istambwl), Şeküre Altay – Halifa Altaydıñ qızı (Türkiya, Istambwl),  Meşküre Altay – Halifa Altaydıñ qızı (Türkiya, Istambwl), Aysen Altay – Halifa Altaydıñ qızı (Türkiya, Istambwl), YAsemin Altay – Halifa Altaydıñ nemeresi (Türkiya, Istambwl), Selim Altan – Halifa Altaydıñ nemeresi (Türkiya, Istambwl), Aynalqan Altan – Halifa Altaydıñ kelini (Türkiya, Istambwl).

Halifa Altaydıñ küyeu balaları : Nehmet Ovali (Türkiya, Istambwl), Başri Sönmäz (Türkiya, Istambwl).

Bwl aytulı is-şarağa igi jaqsılar jinaldı. As berildi, Halifa Altaydıñ äruağına arnap qwran oqıldı, ğılımi konferenciyada Dulat Isabekov bastağan igi jaqsılar bayandama oqıdı.

Olardıñ qatarında: Islam Jemeney, filologiya ğılımdardıñ doktorı, professor, QR mädeniet qayratkeri, Halıqaralıq türki mädenietiniñ qorı Strategiyalıq zertteuler komitetiniñ törağası (Almatı qalası), «Halifa Altay – qazaq ruhaniyatınıñ oyşıl qayratkeri». Erimbetova Qwndızay, Memleket tarihı institutınıñ jetekşi ğılımi qızmetkeri, tarih ğılımdarınıñ kandidatı (Astana qalası), «Qazaqtıñ tektilik fenomeni ( Halifa Altay mısalında)». Amanqos Mektep-tegi Qwltanwlı, Filologiya ğılımdarınıñ kandidatı, docent(Almatı qalası), «Azattıq üşin azaptı ğwmır keşken». Öteniyazov Samat Köşenwlı, tarih ğılımdarınıñ kandidatı, Madrid universitetiniñ professorı(Almatı qalası), «Halifa Altay ädebi mwrasınıñ tarihi mañızı». Aşamaylı Siezhan Däulethanwlı, jazuşı – zertteuşi (Öskemen qalası), «Şığıs Qazaqstandağı Şaqabay batır esimimen baylanıstı toponimdik ataular». Dosan Baymolda, PhD doktorı, Abay atındağı Qazaq Wlttıq pedagogikalıq universitetiniñ professorı (Almatı qalası), «Halifa Altay jäne şeteldegi qazaqtar». Qwdaybergenova Ayjamal Ibragimqızı, tarih ğılımdarınıñ doktorı, docent, Bilim jäne ğılım ministrligi Ğılım Komiteti Şoqan Uälihanov atındağı Tarih jäne etnologiya institutınıñ bas ğılımi qızmetkeri (Almatı qalası),«Qazaq diasporasınıñ islamğa qayta bet bwruı: Halifa Altaydıñ qosqan ülesi».

Halifa Altay halıqaralıq qayırımdılıq qorı as pen ğılımi konferenciyağa at salısqandardıñ barlığına diplomdar men hattar tapsırdı.

Jarqın Janaltay

Related Articles

  • SARBAS RUI JÄNE SARTOQAY BATIR

    Tarihtı tügendeu, ötkenniñ şejiresin keyinge jalğau – atadan balağa jalğasqan ejelgi dästür. Şejire, wlt-ru, taypa tarihı – atanı bilu, arğı tarihtı bilu bolıp qalmastan wlttıñ wlt bolıp qalıptasuı jolındağı bastan keşken san qilı oqiğaları men auır tağdırınan da mol derek beredi. Şejire – twtas halıq tarihınıñ irgetası ğana emes, wlt pen wlıs tanudıñ älippesi  sanaladı. «Qazaq halqı 200-den asa rudan qwralsa da är rudıñ öz şejiresi bolğan. Şejireşiler jüz, taypa, ru, ata tarihın tereñ talday bilgen»(1). Patşalıq reseydiñ däureni ayaqtalar twsta qazaqtıñ memlekettigin qalpına keltirudi maqsat twtqan Alaş kösemi Älihan Bökeyhan (1866-1937) alğaşqı bolıp qazaq tarihınıñ qajettiligin alğa tartıp, başqwrttıñ äygili ğalımı Uälidi Toğanmen kezdesipti. Uälidi Toğan öziniñ esteliginde: «Men birneşe

  • Gerb auıstıru mäselesi nemese «teristeu sindromı» qalay payda boldı?!

    Elimizdiñ gerbin auıstıru turalı Prezidenttiñ wsınısı (o basta wsınıs suretşi-dizayner mamandardan şıqqan siyaqtı) twtas qoğamda bolmağanmen, äleumettik jelilerde äjeptäuir qarsılıq tudırdı. Biraq, bayıptap qarasaq, bwl qarsılıqtıñ qazirgi gerbtiñ qazaq üşin erekşe qasterli nemese estetikalıq twrğıdan minsiz boluına eş qatısı joqtığın añğarasız. Soñğı uaqıttarı, auır indetpen qatar kelgen qañtar tragediyasınan bastap, halıq aytarlıqtay küyzeliske wşıradı. Qazaqstannıñ erkinen tıs, soğısqa, basqa da sebepterge baylanıstı bolıp jatqan ekonomikalıq qiındıq saldarınan halıqtıñ äl-auqatı tömendedi. Osınıñ bäri qazir qoğamda bayqalıp qalğan «teristeu sindromına» türtki boldı. «Teristeu sindromı» – dwrıstı da bwrısqa şığaratın, qanday bastamağa bolsın qarsı reakciya şaqıratın qwbılıs. Äleumettik psihologiyanı zertteuşilerdiñ payımdauınşa, osı qwbılıstı barınşa küşeytip twrğan faktor – äleumettik jeliler. YAğni, aldağı uaqıtta

  • …oyı bölek bolğanımen ol da osı eldiñ tuması, bizdiñ otandasımız.

    Äleumettik jelide osı otandasımızdı qızu talqılap jatır eken. Köbi sın aytıp jatır. Video jazbanıñ tolıq nwsqası joq, pikir-talas tudırğan böligi ğana tarap jatır eken. Soğan baylanıstı öz oyımdı ayta ketpekşimin: Birinşi, otandasımızdıñ videosı, fotosı äleumettik jelide jeldey esip tarap jatır. Ol azamattıñ (azamatşanıñ) jeke qwpiyası sanalatın fotosı, video jazbası kimniñ rwqsatımen tarap jatır eken? Öz basım osı posttı jazu üşin ol azamattıñ (azamatşanıñ) videodağı beynesin qara boyaumen öşirip tastaudı jön kördim. Jäne rwqsatınsız foto beynesin jeke paraqşama salğanım üşin odan keşirim swraymın. Dini wstanımı, oyı bölek bolğanımen ol da osı eldiñ tuması, bizdiñ otandasımız. Ekinşi, otandasımızdıñ dini wstanımına baylanıstı aytqan sözderi qoğamda qattı pikir tudırğan eken. Tipti onı “wlt dwşpanı”

  • Baqsılar institutı

    Saraptama (oqısañız ökinbeysiz) Birinşi, ilkide Türki balasında arnayı qağan qwzireti üşin jwmıs isteytin köripkel baqsılar institutı bolğan. Atı baqsı bolğanımen hannıñ qırıq kisilik aqılşısı edi. Köripkel baqsılar han keñesi kezinde aldağı qandayda bir sayasi oqiğa men situaciyanı küni bwrtın boljap, döp basıp taldap häm saraptap bere alatın sonı qabilettiñ iesi-tin. Olardı sayasi köripkelder dep atasa da boladı. Han ekinşi bir eldi jeñu üşin bilek küşinen bölek köripkel baqsılardıñ strategiyalıq boljauına da jüginetin. Qarsılas eldiñ köripkel baqsıları da oñay emes ärine. Ekinşi, uaqıt öte kele sayasi köripkel baqsılar türkilik bolmıstağı strategiyalıq mektep qalıptastırdı. Türki baqsıları qıtay, ündi, parsı, wrım elderin jaulap aluda mañızdı röl atqardı. Ol kezdegi jahandıq jaulasular jer, su,

  • TÄÑİRİ QALAUI TÜSKEN JAN

    Mandoki Qoñırdıñ tuğanına 80 jıl toluına oray «Täñiri meni tañdadı»  Mwhtar Mağauin Mandoki Qoñır Iştvan – otanı Majarstan ğana emes, külli türki düniesi qasterleytin wlıq esimder qatarındağı körnekti twlğa. Şıñğıs jorığı twsında Karpat qoynauındağı madiyarlar arasınan pana tapqan qwman-qıpşaq jwrtınıñ tuması Mandoki Qoñır onnan asa tildi erkin meñgergen, bwğan qosa zertteuşilik qarımı eren, Twran halıqtarınıñ fol'klorlıq-dünietanımdıq sanasın boyına darıtqan ğalım. Ol türkologiya ğılımımen dendep aynalısıp qana qoymay, HH ğasırdıñ törtinşi şireginde Şığıs pen Batıs­tıñ arasında altın köpirge aynaldı, milliondardıñ ıqılas alqauına bölendi. YAki ol halıqtar arasın jaqındas­tırğan mämileger, ozıqtarğa oy salğan köregen edi. Zamana alğa jıljığan sayın mereytoy ieleri turalı aytılatın jayttar estelik pen ötken şaq enşisine köşedi. Közi tiri

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: