جۇيرىكتەن جۇيرىك وزدى جارىسقاندا
رۋحاني جاڭعىرۋ
اتامەكەنگە اق شاشۋ…
جۇيرىكتەن جۇيرىك وزدى جارىسقاندا
باعزى زاماننان بەرى بابالارىمىزدىڭ جەڭىسى دە جەتىستىگىدە جىلقىمەن ولشەنگەن عوي، سوندىقتان بولار «اتتى ەر ساقتايدى، ەردى ەل ساقتايدى» دەپ دانىشپان حالقىمىز بەكەر ايتپاعان. ەر جىگىتتىڭ بەس قارۋىنىڭدا ءبىرى دە وسى ات، كەزىندە اقان سەرىنىڭ قۇلاگەرى، قابانبايدىڭ قۋباس اتى، جانىبەكتىڭ كوك دونەنى، مارعابىلدىڭ قارا قاسقاسى دا وسىعان دالەل. بىلاي ايتقاندا قازاقتى اتتان ءبولىپ قاراۋدىڭ ءوزى كۇنا سەكىلدى.
كەزىندە ات قۇلاعىندا ويناپ، بىردە كوكپار تارتسا، بىردە بايگەگە اتتارىن قوسىپ، ءتورت ماۋسىم بويى جەلدىڭ وتىندە، مالدىڭ شەتىندە، اتتىڭ جالىندا، تۇيەنىڭ قومىندا كوشىپ جۇرگەن كوشپەندىلەردىڭ ۇرپاعىمىز دەيتىنىمىز دە سودان. قازاق قاي جەردە بولسا دا قازاقتىعىن ىستەيدى دەمەكشى، شەت ەلدەن اتامەكەنىن اڭساپ كەلگەن، اسىرەسە قىتاي ەلىنەن وتانىنا ورالعان قانداستارىمىزدىڭ كوبى ات قۇلاعىمەن ويناپ وسكەن جاندار.
مىنە، ەگەمەندى ەل بولىپ، ەسىمىزدى جيناعالى اتامەكەنگە قانشاما قانداستارىمىز قونىس اۋداردى دەسەڭىزشى، سولاردىڭ ىشىندە تالاي اقىن، جازۋشى، ونەرپازدار، بىلىكتى ماماندار، ساۋداگەر، مال شارۋاشىلىعى بولسىن ۇلەسىن قوسىپ جاتقاندارى دا جەتىپ ارتىلادى.
ءوز ەلىنە كەلىپ، وزەگىندەگى جۇرگەن وكىنىش-قايعىلارى سەيىلىپ شات-شادىمان تىرلىك كەشكەن قانداستارىمىزدىڭ قاتارىندا اتقا مىنەر، ۇلتجاندى ازاماتتار از ەمەس. سولاردىڭ اراسىنداعى سەتەرحان، بەيسەن، مۇراتجان، ەردىبەك، قادىرنۇر قابىلەت، تاعىدا اتى اتالماعان بەلسەندى ازاماتتار الماتى وبىستىق بايگە فەدەراتسياسىمەن بىرلەسىپ ەل باسىنىڭ رۋحاني جاڭعىرۋ ماقالاسى اياسىندا جانە ءبىرىنشى مامىر بىرلىك مەرەكەسىنە وراي تالدىقورعاننىڭ اتشابارىندا «اتامەكەنگە اق شاشۋ» اتتى ات بايگەسىن ۇيىمداستىردى.
ءانۇرانىمىز ورىندالىپ، اقساقالدى اتالارىمىزدىڭ اقباتاسى بەرىلىپ، اق جاۋلىقتى انالارىمىزدىڭ اق شاشۋى شاشىلىپ باستالعان ءدۇبىرلى دۋمان اۋەلەگەن انگە ۇلاستى.
ەڭ قىزىعى 125 كگ كوك قوشقاردى كوتەرۋ بولدى. بىلەكتىلەر مەن جۇرەكتىلەردىڭ بۇل سىنىندا كوكسۋ اۋدانىنان كەلگەن ميراس ەسىمدى اتانجىلىكتى ازامات وسى قوشقاردى 30 مارتە كوتەرىپ، حالىقتىڭ تاڭدايىن قاقتىردى.
بۇل ۇلى دالا ءتوسىن دۇبىرلەتكەن بايگەگە قاتىسۋعا ارىسى وسكەمەننەن بەرىسى الاكولدەن تالاي تويلاردا توپجارگان سايگۇلىكتەر جينالدى. جارىس تاي ، قۇنان، توپ بايگە جانە ۇلى الامان بايگە بولىپ ءتورت كەزەڭمەن وتكىزىلدى.
ءبىرىنشى كەزەڭدە 5 شاقىرىمعا جارىسقا تۇسكەن 37 تايدىڭ اراسىنان وزىپ كەلگەن جامبىل اۋداندىق قابىلەت ءناسىرحانۇلىنىڭ اقاۋكەرى جۇلدەگە تىگىلگەن تايدى جەتەلەدى. ال 11 شاقىرىمدىق قۇنان بايگەگە 40 قۇنان باقتارىن سىنادى. مۇندا «بايسەركە اگرودان» كەلگەن تەمىرحان دوسمۇحامەتوۆتىڭ «ولجا» اتتى تورىسى قارا ءۇزىپ كەلىپ، جۇلدەگە تىگىلگەن قوس قۇناندى جەتەكتەپ قايتتى. ال توپ بايگەدە شاشاسىنا شاڭ جۋىتپاعان جامبىل اۋداننىنان كەلگەن باعىداتتىڭ باقتورىسى تىگىلگەن 5 جىلقىنى الدىنا سالدى. ال ۇلى الامان بايگەنىڭ باس جۇلدەسىنە تىگىلگەن 7 جىلقىنى قاراتال اۋداننان كەلگەن مەيرحان بۇلعىنوۆتىڭ «كوبيت» اتتى جيرەنىنىڭ يەسىنە بۇيىردى. بايگەنىڭ بۇل ءتۇرى بويىنشا جەتى ورىنعا اقشالاي سىيلىقتار بەرىلدى. ال قالعان ءۇش ءتۇرى بويىنشا بەس ورىنعا جۇلدە تاعايىندالىپ، ولارعادا 500 مىڭ تەڭگە مەن 30 تڭگە ارالىعىنداعى اقشالاي سىيلىقتارمەن ماراپاتتالدى.
«ەلگە ەل قوسىلسا قۇت، ەلدەن ەل كەتسە جۇت» دەمەكشى كەلەشەكتە بىرلىگىمىز نىعايىپ، حالقىمىزدىڭ سانى كوبەيىپ، وسىلايشا ەلىمىزدىڭ ەڭسەسىن كوتەرۋگە بارىنشا ات سالىسا تۇسسەك نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى. وسى وتكىزىلگەن ءدۇبىرلى دودا دا وسىنداي ماقساتتى كوزدەپ، ۇلتىمىزدىڭ قاسيەتتى سالت داستۇرلەرىن جاڭعىرتۋعا باعىتتالعانى داۋسىز. «جۇيرىكتەن جۇيرىك وزار جارىسقاندا» دەيدى عوي حالىق ءتامسىلى. مىنە، وسى بايراقتى بايگەدە ناعىز جۇيرىكتەر وزدەرىنىڭ مىقتىلىعىن دالەلدەپ، جۇرتشىلىقتىڭ قوشەمەتىنە بولەندى.
سالتانات قۇمارحان
سالقۇمار
kerey.kz
پىكىر قالدىرۋ