قازاقستان ماقتانىشى: ەل اۋزىندا جۇرگەن ۇلگىلى جاستار (فوتو)
12 تامىزدا الەم جۇرتشىلىعى حالىقارالىق جاستار كۇنىن اتاپ وتەدى. وسى اتاۋلى كۇنگە وراي NUR.KZ ەل ماقتانىشىنا اينالعان ۇلگىلى جاستاردى نازارلارىڭىزعا ۇسىنادى.
1. دەنيس تەن
ەلىمىزدىڭ بەتكەۇستار مانەرلەپ سىرعاناۋشىسى دەنيس تەننىڭ بۇگىندە سپورت سالاسىندا جەتكەن جەتىستىكتەرى وراسان.
دەنيس تەن – قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن سپورت شەبەرى، 2014 جىلدا وتكەن قىسقى وليمپيادا ويىندارىنىڭ قولا جۇلدەگەرى، 2013 جىلى وتكەن مانەرلەپ سىرعاناۋدان الەم چەميپوناتىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى، 2015 جىلعى الەمدىك سىننىڭ قولا جۇلدەگەرى. مانەرلەپ سىرعاناۋدان ءتورت قۇرلىق دوداسىنىڭ، 7-ءشى قىسقى ازيا ويىندارىنىڭ جانە قازاقستاننىڭ ءۇش دۇركىن چەمپيونى.
قازاقستاننىڭ تۋىن الەم ەلدەرىندە تالاي رەت جەلبىرەتىپ، ەل نامىسىن قورعاعان جاس سپورتشى بۇگىندە حالىقارالىق كونكيشىلەر قاۋىمداستىعىنىڭ رەيتينگىسىندە ءۇشىنشى ورىنعا تۇراقتاعان.
ول الەمدە مانەرلەپ سىرعاناۋدىڭ ۇزدىگى ەكەنىن دالەلدەدى. 2010 جىلى كانادانىڭ ۆانكۋۆەر قالاسىندا وتكەن ءححى قىسقى وليمپيادا ويىندارىندا ونەر كورسەتىپ، مانەرلەپ سىرعاناۋدان فينالدىق كەزەڭگە وتكەن قازاقستاننىڭ تۇڭعىش سپورتشىسى اتانعان.
سونىمەن قاتار سول دودادا ەرلەر اراسىنداعى ەڭ جاس سپورتشى اتاندى. ول كەزدە دەنيس نەبارى 17 جاستا بولاتىن. دەنيس تەن 1993 جىلى 13 ماۋسىمدا الماتى قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن.
2. زارينا دياس
قازاقستاننىڭ شەبەر تەننيسشىسى ءارى جەكە رازرياد بويىنشا ITF-ءتىڭ بەس ءتۋرنيرىنىڭ جەڭىمپازى زارينا WTA رەيتينگىنىڭ 3-ءشى تامىزداعى جاڭا كورسەتكىشى بويىنشا 32-ءشى ورىنعا تۇراقتاعان.
زارينا دياس تەننيستە ءوز شەبەرلىگىن دالەلدەپ، قازاقستاننىڭ ءبىرىنشى راكەتكاسى اتاعىن يەلەندى. ول ءوز شەبەرلىگىمەن ءبىر جىل ىشىندە 500 مىڭ دوللاردان استام قاراجات ۇتقان. جالپى العاندا ءوز مانسابىندا سپورتشى 700 مىڭ دوللار تابىس ءتۇسىردى.
2013 جىلدىڭ سوڭىندا WTA رەيتينگىسىندە 163 ورىندا بولعان زارينا بۇگىندە 32 ورىنعا كوتەرىلدى.
زارينا دياس 1993 جىلى 18 قازاندا الماتى قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن.
3. جانسايا ابدىمالىك
جانسايا ابدىمالىك – شاحماتتان ەلىمىزدىڭ نامىسىن ابىرويمەن قورعاپ جۇرگەن قازاق قىزى. ول نەبارى ون ءتورت جاسىندا گروسسمەيستەر اتانعان.
گروسسمەيستەر – شاحماتشىلار اراسىنداعى ەڭ جوعارعى دارەجە.
2012 جىلعى جاستار اراسىنداعى الەم چەمپيوناتىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى. 2011 جىلى 20 جاسقا دەيىنگىلەر ساناتىندا ازيا چەمپيوناتىندا ەكىنشى ورىنعا تۇراقتادى.
2000 جىلى 12 قاڭتاردا دۇنيەگە كەلگەن جانسايا ءوز جاسىنا سايكەس قىز بالالار اراسىندا ەكى دۇركىن چەمپيون اتانعان.
3. سۇلتان سارمىرزاەۆ
سۇلتان سارمىرزاەۆ – بەيبىت كۇننىڭ باتىرى اتانعان قازاق ساربازى. ونىڭ دوسىن قۇتقارعان ەرلىگى ۆيدەوعا ءتۇسىپ قالىپ، ەل نازارىنا ىلىككەن بولاتىن.
قورعانىس مينيسترلىگى ساربازدى “جاۋىنگەرلىك ەرلىگى ءۇشىن” مەملەكەتتىك ناگراداسىمەن ماراپاتتادى.
ەسكە سالساق، 2014 جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا قاپشاعايداعى 28079 اسكەري ءبولىمىنىڭ قىزمەتكەرى سۇلتان سارمىرزاەۆ كەزەكتى وقۋ-جاتتىعۋ كەزىندە باتىل ارەكەت جاساپ، ءوزىنىڭ جانە قارۋلاس دوسىنىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالعان.
كەزەكتى سەكىرۋ كەزىندە ەكى جاۋىنگەردىڭ پاراشيۋتتەرى ايقاسىپ قالادى. ال سەكۋندىنا 100 مەتر جىلدامدىقپەن قۇلاپ كەلە جاتقان سارمىرزاەۆ جەدەل ارەكەت ەتىپ، جەرگە 200 مەتر قالعاندا قوسالقى ءپاراشيۋتىن اشىپ، جەرگە امان قونادى.
ايتا كەتەرلىگى، قوسالقى پاراشيۋت تەك ءبىر ادامنىڭ سالماعىن كوتەرە الادى. سوعان قاراماستان، جىگىت تاۋەكەلگە بارىپ، دوسىن دا امان الىپ قالعان.
سۇلتان 1994 جىلدىڭ 25 ناۋرىزىندا شىمكەنتتە دۇنيەگە كەلگەن.
4. اسحات مىرزاباەۆ
25 جاستاعى قازاقستاندىق اسحات مىرزاباەۆ العاشقى تاپقان $2 ملن-ىن قايىرىمدىلىققا اۋدارىپ، ەل ماقتانىشىنا اينالدى.
جاس عالىم اسحات مىرزاباەۆ الەمدەگى ەڭ ءىرى بانك توپتارىنىڭ ءبىرى سانالاتىن Barclays كومپانياسىندا (ۇلىبريتانيا) جارتى جىل جۇمىس ىستەپ، تاپقان $2 ملن دوللار تابىسىن قاتەرلى ىسىكتى زەرتتەۋ جۇمىستارىنا جۇمسادى.
“ميلليون دوللاردى ەڭبەكتەنىپ تاپقان ادام ول اقشانى ەكىنشى رەت تە تابا الادى. بىراق بۇل ءبىزدىڭ ءومىرىمىزدىڭ ءمانى، ماقساتى ەمەس قوي. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز اۋقىمدى بولۋ كەرەك”، – دەپ ءوز قادامىن ءتۇسىندىردى اسحات مىرزاباەۆ.
قازىرگى تاڭدا ول جاس ونەرتاپقىش عالىمداردى الەمنىڭ ەڭ ۇزدىك كومپانيالارىنا جۇمىسقا ورنالاستىرۋدىڭ قامىمەن ءجۇر. اسحاتتىڭ ماقساتى – تالانتتى جاستاردىڭ باسىن قازاقستاندا قوسىپ، ولارعا ەڭبەك نارىعىندا ىڭعايلى الاڭ ۇسىنۋ.
5. ماريا مۋدرياك
نەبارى 5 جاسىندا ماريا الەمنىڭ ەڭ جاس وپەرا ءانشىسى رەتىندە گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا ەنگەن.
ون سەگىز جاسىندا ميلان كونسەرۆاتورياسىن ۇزدىك اياقتاعان ماريا ونەرىمەن الەمدى مويىنداتا الدى.
ول وپەرا وتانى يتاليادا الەمدىك جۇلدىزدارمەن يىق تىرەسىپ، ونەر كورسەتۋمەن قوسا، باستى رولدەردى ورىنداۋعا دا مۇمكىندىك الدى.
ماريا “بولاشاق” ستيپەندياسى ارقىلى شەتەلدە ءبىلىم العان. دجۋزەپپە ۆەردي اتىنداعى ميلان مەملەكەتتىك كونسەرۆاتورياسىن ءتامامداپ، يتاليانىڭ ەڭ ۇزدىك جاس ءانشىسى اتاعىنا يە بولدى.
بۇگىندە ول «فيگارونىڭ ۇيلەنۋ تويى»، «بوگەما»، «رومەو مەن دجۋلەتتا» سىندى وپەرالاردا باستى رولدەردى سومداپ كەلەدى.
ماريا 1994 جىلدىڭ 6 ساۋىرىندە پاۆلودار قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن.
6. كامشات بايعوزى
اقتوبە وبلىسىندا كامشات بايعوزى ەسىمدى 11 جاستاعى وقۋشى قىز ورتكە ورانعان ۇيىنەن جالعىز ءوزى ەكى كىشكەنتاي ءسىڭلىسىن قۇتقارىپ، ەرلىك جاسادى. قىز بالا باتىل ارەكەتى ءۇشىن ماراپاتتاۋعا ۇسىنىلدى.
وقىس جاعداي العا اۋدانىنىڭ نۇرعاسىر اۋلىندا بولعان. ۇيىندە ءورت شىققانىن اڭداعان كامشات بىردەن جاتىن بولمەنىڭ تەرەزەسىن شاعىپ، الدىمەن 11 ايلىق ءسىڭلىسىن سىرتقا شىعارادى. ارتىنشا 5 جاسار ءسىڭلىسىن الىپ شىعادى.
ء“بارى اياق-استى بولدى. مەن ءورتتى كورىپ، سىڭلىلەرىم ءۇشىن قاتتى قورىقتىم. سىرتقا شىعىپ، ازداپ ەس جيناپ العاسىن، قولىمدى قاناتىپ العانىمدى بايقادىم. بىراق بۇل تۇك ەمەس. جاراقاتىم جازىلىپ جاتىر”، – دەپ سۇحبات بەردى كامشات.
كامشات سىڭلىلەرىن سىرتقا الىپ شىعا سالىسىمەن، بىرەر مينۋت ىشىندە ءۇي جارىلىپ كەتكەن. قيىن جاعدايدا ۇرەيگە سالىنباي، باتىل ارەكەت ەتكەن قىز بالا وسىلايشا بولۋى مۇمكىن ءولىمنىڭ الدىن الىپ ۇلگەردى.
7. دياس اۋباكىروۆ
“قونجىق” لاقاپ اتىمەن قازنەتتە تانىمال بولىپ ۇلگەرگەن دياس ەسىمدى 12 جاستاعى جەتكىنشەك الماتىدا بولعان سەلدەن زارداپ شەككەندەرگە كومەك كورسەتىپ، ەل سۇيىسپەنشىلىگىنە بولەندى.
تيمۋر نۇسىمبەكوۆ فەيسبۋكتەگى ءوز پاراقشاسىندا ەرىكتىلەرمەن بىرگە سەلدەن كەيىن بەلسەندى جۇمىس ىستەپ جۇرگەن قارعالى تۇرعىنى دياس اۋباكىروۆ جايلى جازىپ، قايىرىمدى جەتكىنشەك ەلدە تانىمال بولا باستايدى.
“دياس – 12 جاسار قارعالى تۇرعىنى. جاس باتىر. تاۋ قونجىعى. قونجىققا سىرت كەلبەتىمەن ۇقساپ قانا قويماي، ونىڭ ەنەرگياسى مەن قۋاتى وسكەلەڭ قونجىقتىڭ ەكپىنىمەن پارا-پار. سەل ءجۇرىپ وتكەن كۇننەن باستاپ ول قۇتقارۋشىلار، اسكەريلەر، ەرىكتىلەرمەن بىرگە تىنىم تاپپاي ەڭبەك ەتۋدە، ءتىپتى ولاردان دا اسىپ تۇسۋدە”، – دەيدى جازبا اۆتورى.
ء“وزىم بارىپ، كومەكتەسكىم كەلدى. اتا-انام “جارايسىڭ” دەپ بۇل ءىسىمدى قولدادى. مەن بۇل جەردە تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن سۋ، تاماق جانە وزگە دە قاجەتتى زاتتاردى تاسىپ، كومەكتەسەمىن”، — دەيدى دياس.
8. ولجاس سۇلەيمەنوۆ
قاراعاندى وبلىسىنىڭ تۋماسى، «بولاشاق» باعدارلاماسىنىڭ تۇلەگى ولجاس سۇلەيمەنوۆ بۇۇ-نىڭ 70 جىلدىعىنا ارنالعان «كوپ ءتىل – ءبىر الەم-2015» ەسسە بايقاۋىندا جەڭىمپاز اتاندى.
وعان 130 ەلدىڭ 3500-دەن استام ستۋدەنتى قاتىستى. ناتيجەسىندە 70 ۇزدىك جۇمىس ىرىكتەلدى. بايقاۋ جەڭىمپازدارى بۇۇ شتاب-پاتەرىنەن دۇنيەجۇزىلىك جاستار فورۋمىنا شاقىرتۋ الدى.
شانحايدا ءبىلىم العان «بولاشاقشى» قىتاي تىلىندە ەسسە جازىپ، ۇزدىك اتانعان.
ء“ار قازاقستاندىق الەم ادامى بولىپ تابىلادى دەپ جازدىم. بۇل سولاي. ەلىمىزدە كوپتەگەن ۇلت وكىلدەرى تۇرادى. بارشامىز بەيبىت، تاتۋلىقتا، كەلىسىممەن ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز. قازاقستاننىڭ باستى ارتىقشىلىعى دا وسىندا”، – دەيدى سۇلەيمەنوۆ.
دەرەككوز: NUR.KZ
پىكىر قالدىرۋ