|  |  | 

جاڭالىقتار ساياسات

قازاقستان ەو-نىڭ “جاقىن ارىپتەسىنە” اينالدى

  2015 جىلعى 21 جەلتوقساندا استانادا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ەرلان ىدىرىسوۆ پەن ەو-نىڭ سىرتقى ىستەر جانە قاۋىپسىزدىك ساياساتى جونىندەگى جوعارعى وكىلى فەدەريكە موگەريني قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن ەۋروپالىق وداق اراسىنداعى كەڭەيتىلگەن سەرىكتەستىك جانە ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە قول قويدى.

وسىلايشا، قازاقستان ورتالىق ازيانىڭ ەۋرووداقپەن ءبارىن قامتيتىن جاڭا قۇجاتقا قول قويعان العاشقى ەلى بولدى.

جاڭا كەلىسىم ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيتسيالىق سالاداعى، ونىڭ ىشىندە قازاقستاننىڭ دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا قوسىلۋىن جانە ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتى دامىتۋدى قوسا العاندا، قر مەن ەو اراسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىل شەڭبەرىن ەداۋىر ۇلعايتادى جانە ىنتىماقتاستىق ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر اشادى.

قازاقستان مەن ەۋرووداق قاتىناستاردىڭ تۇجىرىمدامالىق جاڭا دەڭگەيىنە كوشۋگە جانە اتالعان كەلىسىم قامتيتىن 29 سالاداعى ءوزارا ءتيىمدى سەرىكتەستىكتى جانداندىرۋعا دايىن ەكەندىكتەرىن بىلدىرۋدە. ىنتىماقتاستىق باعىتتارىنا ەكونوميكا جانە قارجى، كولىك، ەنەرگەتيكا، قورشاعان ورتانى قورعاۋ، ءبىلىم جانە زەرتتەۋ، سونداي-اق دەرەكتەردى قورعاۋ، كوشى-قون، زاڭنىڭ ۇستەم بولۋى، سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس سالالارى كىرەدى. تاراپتار سونىمەن قاتار تەرروريزمگە جانە ترانسۇلتتىق ۇيىمداسقان قىلمىسقا قارسى كۇرەستەگى ىنتىماقتاستىقتى كۇشەيتۋدى، حالىقارالىق جانە وڭىرلىك قاۋىپسىزدىك پەن تۇراقتىلىققا كومەكتەسۋدى كوزدەۋدە.

جاڭا كەلىسىم شەڭبەرىندەگى ىنتىماقتاستىقتىڭ ماڭىزدى باعىتتارىنىڭ ءبىرى ازاماتتاردىڭ ءوزارا ساپارلارىن جەڭىلدەتۋ بولىپ تابىلادى. وسى ورايدا، استاناداعى كەلىسسوزدەر بارىسىندا وسى باعىتتاعى ءارى قارايعى قادامدار تالقىعا سالىندى. ە. ىدىرىسوۆ اتاپ وتكەندەي، قازاقستان ۆيزالىق ساياسات سالاسىندا ۇلتتىق زاڭنامانى ەۋروپالىق نورمالارمەن ۇيلەستىرۋمەن قاتار، شەتەلدىك ازاماتتاردىڭ قازاقستانعا كەلۋىن جەڭىلدەتۋگە دە ەلەۋلى كوڭىل ءبولىپ كەلەدى. مىسالى، 2014 جىلعى جازدان باستاپ الەمنىڭ 20 دامىعان ەلىنە قازاقستانعا ۆيزالىق تالاپتارسىز كەلۋگە رۇقسات بەرەتىن پيلوتتىق جوبا جۇزەگە اسۋدا. ولاردىڭ كوبىسى ەۋروپالىق ەلدەر. قر ءسىم باسشىسى ەۋروپالىق تاراپتىڭ جاۋاپتى ارەكەتىنە ءپوزيتيۆتى كوزقاراسىنا سەنەتىنىن جەتكىزدى.

كەڭەيتىلگەن سەرىكتەستىك جانە ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە قول قويۋ قازاقستان مەن ەو قاتىناستارىن دامىتۋ مەن نىعايتۋدا ماڭىزدى كەزەڭ بولىپ، بۇل قاتىناستاردىڭ ساپالى جاڭا دەڭگەيگە وتكەنىن كورسەتتى.

قۇجاتقا قول قويۋ ءراسىمى قازاقستان پرەمەر-ءمينيسترى كارىم ءماسىموۆتىڭ قاتىسۋىمەن ءوتتى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن ەۋروپالىق قوعامداستىق جانە وعان مۇشە مەملەكەتتەر اراسىنداعى سەرىكتەستىك پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى ءبىرىنشى كەلىسىم 1995 جىلعى 23 قاڭتاردا 10 جىل مەرزىمگە قول قويىلىپ، ول 1999 جىلعى 1 شىلدەدە كۇشىنە ەندى. 

قازاقستان مەن ەو اراسىنداعى كەڭەيتىلگەن سەرىكتەستىك پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى جاڭا كەلىسىم بويىنشا كەلىسسوزدەر 2011 جىلعى 27 ماۋسىمدا بريۋسسەلدە باستالدى.

2014 جىلعى 9 قازاندا قر پرەزيدەنتى ن.نازارباەۆتىڭ بريۋسسەلگە رەسمي ساپارى بارىسىندا قازاقستان مەن ەۋروپالىق وداق اراسىنداعى كەڭەيتىلگەن سەرىكتەستىك پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم بويىنشا كەلىسسوزدەردى اياقتاۋ تۋرالى حاتتاماعا قول قويىلدى. 

بۇگىنگى تاڭدا ەۋروپالىق وداق قازاقستاننىڭ ءىرى ساۋدا سەرىكتەسى بولىپ تابىلادى. ەو-مەن سىرتقى ساۋدا 2014 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 53 ملرد. دوللاردان استام سومانى قۇرادى. بۇل قر-نىڭ بارلىق سىرتقى ساۋدا اينالىمىنىڭ 53,2%-ىنا تەڭ. 2015 جىلدىڭ قاڭتارى مەن قىركۇيەگى ارالىعىنداعى كەزەڭدە اتالعان كورسەتكىش 24,5 ملرد. دوللاردى قۇرادى. ول قازاقستاننىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ جالپى كولەمىنىڭ 51,8%-ىن سايكەس كەلەدى. 

قر سىم باسپا ءسوز قىزمەتى

Related Articles

  • حالقىمىزدىڭ جۇلدىزدىق تۋرالى كوزقاراسى

      حالقىمىزدىڭ جۇلدىزدىق تۋرالى بىلىمدەرى ارابتىڭ «جۇلدىزناماسىنىڭ» مازمۇنىنان پارىقتى. «جۇلدىزناما» اراب ەلىندە يسلام دىنىنەن بۇرىن جازىلعان بولجام كىتاپ. «جۇلدىزنامادا» اسپانداعى جۇلدىزدار مەن ادام سانى تەڭ. ءبىر نارەستە تۋىلعاندا اسپاندا ءبىر جۇلدىز پايدا بولماق. پايدا بولعان جۇلدىز سول بالاعا تاۋەلدى بولىپ، مەيلى كارتەيىپ، مەيلى تۋىلا سالىپ ءولسىن سول ادام ولگەندە اعىپ تۇسپەك. سوندىقتان ءتىرى ادامزات پەن كوكتەگى جۇلدىز سانى تەڭ. جۇلدىزداردىڭ كۇندىز كورىنبەۋى – جەردەگى ادامداردىڭ سورىن جاسىرىپ، سەزدىرگىسى كەلمەگەندىگى. تۇندە كورىنۋ باعىڭ جانادى، دەمىڭدى ال، دەپ ادام پەندەسىنە دەم بەرگەندىگى. ادامزات جۇلدىزداردىڭ ءبولىنىپ ورنالاسۋىنا ساي ورنالاسقان. ءبىز ورتا جۇلدىزداعى ادامدارمىز، سوندىقتان بەلبەۋىمىزدى بەلۋاردان بۋىنامىز. جەر استى جۇلدىزدارىنداعى ادامدار بەلبەۋىن بالتىرىنان بۋىنباق. ءتۇس كورۋ سول پەندەنىڭ كورەتىن كورگىلىگىنەن ارۋاقتاردىڭ، جىنداردىڭ ادامدارعا

  • وا قورعانىسقا قارجىنى نە سەبەپتى ارتتىردى؟ كاسپيدەن ۋكرايناعا زىمىران ۇشىرعان رەسەي سۋدى لاستاپ جاتىر ما؟

    ەلنۇر ءالىموۆا قازاقستان، قىرعىزستان، تاجىكستان، وزبەكستان جانە ازەربايجان اسكەرى بىرىگىپ وتكىزگەن «بىرلەستىك-2024» جاتتىعۋى. ماڭعىستاۋ وبلىسى، شىلدە 2024 جىل. قازاقستان قورعانىس مينيسترلىگى تاراتقان سۋرەت.  ورتالىق ازيا ەلدەرى قورعانىس شىعىنىن ارتتىردى، مۇنىڭ استارىندا نە جاتىر؟ «قازاقستان اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ەكى ەسە كوپ ءوندىرۋدى جوسپارلاپ وتىر، الايدا ۇكىمەت بۇل سالادا جۇمىس كۇشىنىڭ ازايعانىن ەسەپكە الماعان». «كاسپي تەڭىزىنەن ۋكرايناعا زىمىران ۇشىرىپ جاتقان رەسەي تەڭىزدىڭ ەكولوگيالىق احۋالىن ۋشىقتىرىپ جاتىر». باتىس باسىلىمدارى بۇل اپتادا وسى تاقىرىپتارعا كەڭىرەك توقتالدى. ورتالىق ازيا قورعانىس شىعىنىن ارتتىردى. مۇنىڭ استارىندا نە جاتىر؟ اقش-تاعى «امەريكا داۋىسى» سايتى ۋكرايناداعى سوعىس ءتارىزدى ايماقتاعى قاقتىعىستار كۇشەيگەن تۇستا ورتالىق ازيا ەلدەرى قورعانىس سالاسىنا جۇمسايتىن اقشانى ارتتىرعانىنا نازار اۋداردى. بىراق ساراپشىلار مۇنداي شىعىن تۇراقتىلىققا سەپتەسەتىنىنە كۇمان كەلتىردى. ستوكگولمدەگى بەيبىتشىلىكتى

  • ماسكەۋ بيرجاسى سانكتسياعا ءىلىندى. تەڭگە مەن قازاقستان بيرجاسىنا قالاي اسەر ەتەدى؟

    حاديشا اقاەۆا قازاقستاندىق قور بيرجاسى يەلەرىنىڭ ءبىرى – ماسكەۋ بيرجاسى رەسەيدىڭ اسكەري اگرەسسياسى سالدارىنان اقش سانكتسياسىنا ىلىكتى. بۇل قازاقستانداعى قور جانە ۆاليۋتا نارىعى مەن تەڭگە باعامىنا قالاي اسەر ەتەدى؟ اقش وسى ايدا رەسەيدەگى ءىرى بيرجا حولدينگىنە سانكتسيا سالدى. امەريكانىڭ قارجى مينيسترلىگى ماسكەۋ بيرجا ارقىلى اسكەري ماقساتقا كاپيتال تارتقان، رەسەي ازاماتتارى مەن “دوس مەملەكەتتەر” “روستەح”، “ۆەرتولەتى روسسي” سياقتى قورعانىس كاسىپورىندارىنىڭ قۇندى قاعازدارىن ساتىپ الىپ، ينۆەستيتسيا قۇيعان دەپ ەسەپتەيدى. رەسەيگە قارسى سانكتسيالار قازاقستانعا دا اسەر ەتەدى. ويتكەنى استانا رەسەي ەكونوميكاسى باسىمدىققا يە ەۋرازيا ەكونوميكا وداعىنا مۇشە. ماسكەۋ – استانانىڭ نەگىزگى ساۋدا سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى. رۋبل يۋانعا تاۋەلدى. تەڭگەنىڭ جايى نە بولادى؟ ماسكەۋ بيرجاسى سانكتسياعا ىلىنگەننەن كەيىن دوللار جانە ەۋرومەن ساۋدا جاساۋدى توقتاتتى. قازىر

  • الماتىدا اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى: كۇدىكتى ۇستالدى

    ۆيدەو كادرى قازنەتتە اياۋسىز سوققىعا جىعىلعان جىگىتتىڭ ۆيدەوسى تارادى، – دەپ حابارلايدى Tengrinews.kz . ۆيدەودا بەلگىسىز ادام جىگىتكە بىرنەشە سوققى جاسايدى. ديالوگتان جابىرلەنۋشىنىڭ قانداي دا ءبىر قارجىلىق قارىزى بار ەكەنى بەلگىلى بولادى. كادر سىرتىنداعى داۋىس ونىڭ باسىنان ۇرماۋدى سۇرايدى. سكرينشوت الماتى پوليتسياسى كۇدىكتىلەردى ۇستادى. “زورلىق-زومبىلىقپەن وزىنشە بيلىك ەتۋ دەرەگى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. كۇدىكتى ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. سونىمەن قاتار، قىلمىسقا قاتىسقانى ءۇشىن ۆيدەوعا تۇسىرگەن ەكىنشى ادام دا ۇستالىپ، ۋاقىتشا ۇستاۋ يزولياتورىنا قامالدى. تەرگەۋ جالعاسىپ جاتىر”، – دەدى الماتى پد ءباسپاسوز قىزمەتى.

  • سامات ءابىش قالاي “سۇتتەن اق، سۋدان تازا” بولىپ شىقتى؟

    ازاتتىق راديوسى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ ۇقك توراعاسىنىڭ بۇرىنعى ءبىرىنشى ورىنباسارى، ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى سامات ابىشكە شىققان ۇكىم “قازاقستانداعى رەجيم بولاشاقتى ويلامايتىنىن كورسەتتى” دەيدى قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ. ساراپشىنىڭ پايىمداۋىنشا، بيلەۋشى “ەليتا” جەكە ىستەرىمەن جانە تاساداعىكەلىسىمدەرمەن اۋرە بولىپ جاتقاندا ەلدە تاعى ءبىر جاڭا الەۋمەتتىك جارىلىسقا اكەلۋى مۇمكىن فاكتورلار كۇشەيىپ كەلەدى. ساياساتتانۋشىرەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق مۇددەلەرى مەن گەوساياسي جوسپارلارىن كەڭىنەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ ىشكى ساياساتىنا تىكەلەي اسەر ەتۋگە تىرىسىپ جاتۋى مۇمكىن دەپ تە توپشىلايدى. پۋتين “قاۋىپسىزدىك كەپىلى” مە؟ ازاتتىق: سونىمەن ۇزاق دەمالىس الدىندا وسىنداي ۇلكەن جاڭالىق جاريالاندى. مەيرام الدىندا، 19 ناۋرىزدا قازاقستاندىقتار ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ پوستىنان سامات ابىشكە شىققان ۇكىم جايلى ءبىلدى. مۇنىڭ ءبارىنىڭ بايلانىسى بار ما الدە كەزدەيسوقتىق پا؟ دوسىم ساتپاەۆ: اڭگىمەنى بۇل ءىستىڭ قۇپيا

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: