|  |  | 

كوز قاراس ساياسات

«پۋتيندىكى وتىرىك، قازاقتار ۇلى دەرجاۆا بولعان!» — ورىس عالىمى

ەسىڭىزدە مە، ءپۋتيننىڭ نە دەگەنىن؟ ەسىڭىزدە شىعار. شالا بۇلىنگەن ەدىك قوي-دەپ جازدى 365info.kz.

ەسىڭىزگە سالايىق. پۋتين «قازاقتاردا ەشقاشان مەملەكەت بولماعان» دەگەن. مەملەكەت قانا ەمەس، مەملەكەتتىلىك بولماعانىن تىلگە تيەك ەتكەن، كرەملدىڭ كوسەمى. سۇمدىق ءسوز، ءيا؟ ايتا سالدى، بولدى. وداقتاسىمىز نە ويلايدى دەپ پىسقىرعان دا جوق. پۋتين عوي ول. وعان ءبارىبىر…

dalanews-kaz1
الەكساندر اگەەۆ

ودان بەرگى ۋاقىتتا پۋتين پىكىرىن وزگەرتتى مە، جوق پا ءبىز بىلمەيمىز. ونىڭ ءسوزى سول جولى رەسەي باسشىسىن تىكەلەي تىڭداعان كۇللى ورىس حالقىنا تارادى. ال ورىس حالقى بىرجاقتى ويلايدى. ءبىز مۇنى بىلەمىز. ولار وزدەرىنىڭ كوسەمدەرىنە شاڭ جۋىتپايدى. ولار ءۇشىپ پۋتين پايعامبار. جوق، راس قوي؟!

بىراق، كۇنى كەشە كۇتپەگەن جاعداي بولدى. پۋتين پىكىرىنىڭ كۇل-تالقانى شىققان كۇن بولدى بۇل. 

استانادا تاۋەلسىزدىك 25 جىلدىعىنا وراي ۇلكەن شارا ءوتىپتى. شاراعا رەسەيدەگى تانىمال پروفەسسور، سول جاقتاعى ەكونوميكالىق ستراتەگيالار ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى الەكساندر اگەەۆ شاقىرتىلعان ەكەن. الەكەڭە، ريزا بولدىق. ايىزىمىزدى قاندىرىپ ايتىپتى. 

«قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعى مۇنداي مەملەكەتتىڭ قۇرىلعانىنا 25 جىل تولعاندىعىن بىلدىرمەيدى. وسىنى ۇمىتپاۋ قاجەت. مەملەكەتتىڭ وزىنە 1000 جىل، ءتىپتى عاسىرلاردان دا كوپ. سوندىقتان ءار ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ كۇش-قۋاتى ارقالاي بولدى.

ماسەلەن، قاسىم xان، ەسىم xانداردىڭ تۇسىندا قازاقستان ۇلى ايماقتىق دەرجاۆا دارەجەسىنە دەيىن كوتەرىلگەن. رەسەي يمپەرياسى قۇرامىندا دا ءارتۇرلى كەزەڭدەر بولدى. سوسىن كەڭەستەر كەزىندە قازاقستان دەربەس مەملەكەت بولماسا دا، ول مەملەكەتتىڭ بولعانىن مويىنداۋىمىز قاجەت»، — دەگەن ەكەن اگەەۆ.

ءاي، جارايسىڭ!

مۇنداعى عالىمنىڭ «عاسىرلاردان دا كوپ» دەگەن سوزىنە ءمان بەرۋ كەرەك. بۇل نە؟ بۇل مويىنداۋ. ارتىق-الىپ قوسارىمىز جوق. 

پروفەسسور مۇنىمەن شەكتەلمەپتى.  «قازاقستان كسروو قۇرامىندا بولسا دا، ايماقتاعى ىقپالدى مەملەكەتكە اينالعان» دەپتى ول.

«قازاقستاننىڭ پەريفيريالىق مەملەكەت بولعانى جايىندا ايتىپ جاتىر. مەن ءوزىم بۇل پىكىرمەن كەلىسپەيمىن. سەبەبى ول كەڭەستەر قۇرامىنداعى وزىق ەلدەردىڭ ءبىرى ەدى. ءيا، بايقوڭىر، ۋران جانە تاعى باسقا سيرەك مەتالدار پوليگوندارى ماسكەۋدىڭ قاراماعىندا بولدى. دەگەنمەن، 91-ءشى جىلدارعا دەيىن قازاقستان جەتەكشى وندىرىستىك-اگرارلىق مەملەكەت بولىپ قالىپتاسا ءبىلدى»، — دەپتى رەسەيلىك مامان.

مۇنى ەستىگەن پۋتين قايتتى ەكەن؟ پۋتين نە دەدى ەكەن؟ سايىپ كەلگەندە اگەەۆ كرەمل كوسەمىنىڭ ءسوزىن جوققا شىعارىپ وتىر. رەسەيدە پۋتينگە قارسى كەلمەۋشى ەدى عوي…

365info.kz

Related Articles

  • قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    ماگنۋمدى ءوزىم مۇلدە ۇناتپايدى ەكەنمىن. ۇنەمى بارسام، ەسى دۇرىس كوكونىس تاپپايتىنمىن. ەسكىرگەن، شىرىگەن. ازىق-تۇلىكتى تەك بازاردان الامىن. بىراق ماگنۋمگە بايكوتتى توقتاتپاۋ كەرەك! سونىمەن بىرگە، ءورىستىلدى كينو، فيلمدەرگە دە بايكوت جاريالاۋ كەرەك. بىراق، ودان كۇشتىسى، بالالارىڭدى تەك قازاقشا وقىتىپ، قازاقشا تاربيەلەۋ كەرەك. بىراق، بالاڭدى قازاقشا تاربيەلەيىن دەسەڭ، تاعى ءبىر كەدەرگى شىعىپ جاتىر. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، بالانى 13 جاسقا دەيىن قازاق تىلىندە وقىتىپ، ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى بويىنا، ويىنا ءسىڭىرۋ كەرەك. ەندى سولاي ىستەپ جاتساق، 7-8 جاسار قاپ-قازاقشا ءوسىپ كەلە جاتقان بالاڭدى مەكتەپتە ورىس ءتىلىن ۇيرەتىپ ميىن اشىتۋعا تۋرا كەلىپ وتىر. ياعني، 2-سىنىپتان باستاپ ورىس ءتىلى مەكتەپ باعدارلاماسىندا تۇر. بجب، تجب-سىندا ورىس ءتىلى مۇعالىمدەرى بالانىڭ ورىسشا مازمۇنداماسىن (گوۆورەنيە) تەكسەرەدى. تالاپ ەتەدى. سوندا، ءبىز بايعۇس قازاق،

  • ساياساتتانۋشى: ەۋرووداقپەن ارىپتەستىككە ورتالىق ازيا كوبىرەك مۇددەلى

    ساياساتتانۋشى: ەۋرووداقپەن ارىپتەستىككە ورتالىق ازيا كوبىرەك مۇددەلى

    نۇربەك ءتۇسىپحان ەۋرووداق جەتەكشىلەرى مەن ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ باسشىلارى “ورتالىق ازيا – ەۋرووداق” ءسامميتى كەزىندە. سامارقان، وزبەكستان 4 ءساۋىر 2025 جىل 3-4 ساۋىردە سامارقاندا “ورتالىق ازيا – ەۋروپا وداعى” ءسامميتى ءوتتى. ورتالىق ازيانىڭ رەسمي باق-تارى مەن مەملەكەتتىك قۇرىلىم سايتتارى سامارقان ءسامميتىنىڭ “تاريحي ماڭىزىن” ايتىپ جاتىر. ال ەكى ايماق اراسىندا وسىنداي فورماتتاعى العاشقى كەزدەسۋدى ساراپشىلار قالاي باعالايدى؟ ازاتتىق ءتىلشىسىنىڭ سۇراقتارىنا ساياساتتانۋشى جانىبەك ارىنوۆ جاۋاپ بەرەدى. – ورتالىق ازيا جانە ەۋرووداق ءسامميتى قانشالىقتى تەڭ جاعدايدا ءوتىپ جاتىر دەپ ايتا الامىز؟ – ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ 30 جىلدىق سىرتقى ساياساتىنا، تاريحىنا ۇڭىلسەك، ەۋرووداق ءاردايىم تەڭ دارەجەدە جۇمىس جاساۋعا تىرىساتىن ۇلكەن ارىپتەستەردىڭ ءبىرى. مىسالى، اقش نەمەسە رەسەي نە بولماسا قىتايمەن سالىستىرعاندا مەملەكەت تاراپىنان بولسىن، قوعام

  • ەندى قازاق ءتىلىن ەلەمەيتىن مەكەمە بايكوتتىڭ نىساناسىنا ىلىگىپ، شىعىنعا باتا بەرەتىن بولادى

    ەندى قازاق ءتىلىن ەلەمەيتىن مەكەمە بايكوتتىڭ نىساناسىنا ىلىگىپ، شىعىنعا باتا بەرەتىن بولادى

    كەيدە قوعامدى ءبىر عانا وقيعا قوزعالىسقا ءتۇسىرىپ، ىشتە قاتقان شەمەندى جارىپ جىبەرەدى. بۇل جولى ءدال سونداي احۋال ورىن الدى. Magnum دۇكەندەر جەلىسىندە ورىس ءتىلدى ءبىر ازامات قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن كۋرەرگە شاعىم ءتۇسىرىپ، ارتىنان دۇكەن اكىمشىلىگى الگى كۋرەردى جۇمىستان شىعارىپ، ماسەلەنى جىلى جاۋىپ قويا سالماق بولعاندا، جۇرتشىلىق وقىستان ويانىپ كەتتى. بۇل تەك ءبىر ازاماتتىڭ رەنىشى نەمەسە دۇكەننىڭ ىشكى ءتارتىبى ەمەس. بۇل – تىلدىك تەڭسىزدىككە قارسى ۇلتتىڭ رەفلەكسى. قازاقتىڭ ءوزى، ءوز جەرىندە، ءوز تىلىندە سويلەي المايتىن كۇنگە جەتتىك پە دەگەن سۇراق سانانى سىزداتىپ تۇر. ءوز ەلىندە تۇرىپ، ءوز تىلىندە سويلەمەيتىن ازاماتتى قوعامنان الاستاتىلۋى اقىلعا سيمايتىن دۇنيە. ال Magnum دۇكەندەرى جەلىسى وتتى كۇلمەن كومىپ قويعانداي بولدى. قازاق ءتىلى – ەلدىڭ وزەگى. وعان جاسالعان

  • ناۋرىز تۋرالى ماڭىزدى قۇجات

    ناۋرىز تۋرالى ماڭىزدى قۇجات

    اشىق دەرەككوزدەردەن 1920 جىلعى 20 ناۋرىزدا تاشكەنتتە تۇرار رىسقۇلوۆ قول قويعان ناۋرىزدى اتاپ ءوتۋ تۋرالى بۇيرىققا كوزىم ءتۇستى. دەمەك، بيىل بۇل تاريحي قۇجاتقا – 105 جىل! الايدا، ارادا نەبارى التى جىل وتكەن سوڭ 1926 جىلى ناۋرىزعا تىيىم سالىندى. ال، 1920 جىلى تۇركىستان كەڭەستىك رەسپۋبليكاسىنىڭ ورتالىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولىپ قىزمەت ەتكەن تۇرار رىسقۇلوۆتىڭ تاعدىرى قانداي قايعىمەن اياقتالعانى بارشامىزعا ءمالىم. ونى “حالىق جاۋى” دەپ تانىپ، 1938 جىلدىڭ 10 اقپانىندا اتۋ جازاسىنا كەسكەن… ناشەل ۆوت تاكوي دوكۋمەنت ۆ وتكرىتىح يستوچنيكاح: پريكاز، يزداننىي ۆ تاشكەنتە تۋراروم رىسكۋلوۆىم وت 20 مارتا 1920 گودا و پرازدنوۆاني ناۋرىزا. پولۋچاەتسيا، ۆ ەتوم گودۋ ەتومۋ يستوريچەسكومۋ دوكۋمەنتۋ يسپولنيلوس 105 لەت! ۆ 1926 گودۋ ناۋرىز وكازالسيا پود زاپرەتوم. ا

  • ناۋرىزداعى كەزدەسۋ

    ناۋرىزداعى كەزدەسۋ

    كەشە استاناداعى ەكسپو ماڭىندا وتكەن ناۋرىز مەرەكەسىنە بارىپ قايتتىم. كۇن شايداي اشىق، كوكتەمنىڭ لەبى ەرەكشە سەزىلىپ تۇر. اينالا قۋانىشقا تولى – قازاقتىڭ ءداستۇرىن دارىپتەگەن ۇلتتىق ويىندار، اسىل مۇرامىزدى اسپەتتەگەن ءان-كۇي، كۇمبىرلەگەن دومبىرا ءۇنى… بارلىعى دا ءاز ناۋرىزدىڭ ءسانىن كەلتىرىپ، مەرەكەلىك كوڭىل-كۇي سىيلادى. ساحنا تورىندە انشىلەر ءان شىرقاپ، جىرشىلار تەرمە تولعاپ، حالىقتىڭ ىقىلاسىنا بولەنىپ جاتتى. جان-جاعىما كوز تاستاپ، ۇلتتىق ويىندارعا قاتىسىپ جاتقان جۇرتتى تاماشالادىم. قول كۇرەستىرۋ، ارقان تارتۋ، گىر تاسىن كوتەرۋ – ءبارى دە بابادان قالعان اسىل مۇرا. كەنەت ەرەكشە ءبىر كورىنىسكە كوزىم ءتۇستى. اققۇبا كەلگەن ورىس قىزى 16 كيلوگرامدىق گىر تاسىن زىلدەي اۋىرسىنباي، قينالماي-اق كوتەرىپ جاتىر. تاڭدانىسىمدا شەك بولمادى! كادىمگى ەر ادامداردىڭ ءوزى 130 مارتەدەن ارى اسا الماعان بۇل سالماقتى

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى:

Zero.KZ