QAJIMWQANNIÑ ÖMİRİNİÑ SOÑI NEGE JOQŞILIQPEN ÖTTİ?
Qajımwqan wltımızdıñ wlı perzenti, alıp küş iesi, teñdesi joq käsipqoy baluan bolğanın külli qazaq biledi. Küres öneriniñ maytalmanı bolğan ol – älem çempionı atağına qol jetkizgen twñğış qazaq batırı. Resey, Türkiya, mwhit asıp, Amerika, Arab elderinde tanımaldılığınıñ artqanı sonşalıq, onımen jekpe-jek şığuğa özge eldiñ baluandarı jüreksingen. Älemniñ 28 memleketin aralap, sol jerlerdiñ mıqtılarımen beldesip, qorjınına 56 medal' salğan.
Biraq bwl jerde ayta ketetin jayt, qazaq baluanınıñ kürestegi jetistikterin bilgenimizben, ömirinde jasağan nağız jigittik isteri men qiınşılıq kezeñderi aytıla bermeydi.
Qajımwqan baylıq, dünie közin jinamağan, qolındağı barın kedey-kepşikke ülestirip jürgen eken. Jası 70 şamasında bolsa da boyında qara küştiñ seli bar edi deydi közin körgen qariyalar. Maydanğa attanuğa ötiniş bildirgenmen, egde jastasıñ dep qabıldamay qoyadı. Tipti Wlı Otan soğısı jıldarı el aralap, öner körsetip, jinalğan aqşağa wşaq satıp alıp, qazaq atımen atauın ötinip, Stalinge hat jazadı. Bwl maqsatı orındaldı da.
Alayda, Qajımwqan qazaqtıñ mañdayına sıymadı. Qazaq baluanı qartayğan şağında köp joqşılıq, tarşılıq körgen desedi. Qalayşa? Kezinde dürkiregen atın tez wmıtqandarı ma? Nemese 70-ten asqan şağında paydası joq qariya dep eşkimge kerek bolmay qalğanı ma? Kközi tirisinde Ükimetten qayır bolmağan, batırdı eş elemegen. Kişkentay balalarımen eskirgen kişkentay laşıq üyde twrğan eken. Nelikten sonşalıqtı sorlanıp qaldı eken degen swraq tuındaydı. Tipti, baluan kezinde jeñiske jetip, eñbegimen alğan altın medal'darınıñ barlığın kün köru üşin satuğa mäjbür bolğan.
Bwğan Ükimetten qarajat swrap jazğan hatı dälel: «Men ömirimniñ 55 jılın küreske arnadım. Talay ret ölim auzında boldım. Amerikadan özge şetelderdiñ bärin de araladım. Qazir jasım 75-te. Meniñ qazirgi twrmıs jağdayım naşar» dep öz qolımen 1945 jıldıñ 26 mausımı küni Qazaq KSR Joğarğı Keñesi Töralqasınıñ Törağası Äbsämet Qazaqbaevqa hat jazğan.
Bir jwtım su men qara nanğa zarığıp otırğan jayım bar, zeynetaqı tağayındap ber dep ötingengenimen, oğan jauap kelmeydi. Osılayşa, 1948 jılı qazaq baluanı nazalı küymen dünieden ozdı. «Qolda bar altınnıñ qadiri joq» dep beker aytılmağan. Bwl maqalamen eşkimge kinä taqpaymız. Ärine, qazaq bar kezde Qajımwqan esimi wmıtılması anıq. Aytpağımız, tırnaq astınan kir izdey bergenşe, bügingi kezde jarq etip şığıp jatqan önerli jigitterimizdi, baluandarımızdı, sportşılarımızdı qadirley bilsek degen oy ğana…
Gülnisa Aldajar
Kazakh-tv.kz
Pikir qaldıru