Äriptesim Manas Qayırtaywlına Amangeldi Şabdarbaev qısqa swqbat beripti. Köp närse aytıptı,
Köñilime dıq etken twsın jazayın.
Wlttıq qauipsizdik komitetin men basqarğanda (2005-2010 j) köşede saqaldılar, anau-mınau islamister aşıq jürgen joq, bärin qadağalap otırdıq depti.
2013 jıldıñ küzi edi. Tañerteñ jwmısqa kelsek, şamamen onnıñ kezinde, qaru asınğan 30-ğa juıq saqaldı jigittiñ Siriyadan Qazaqstanğa ündeu joldap twrğanın kördik. Qıramız-joyamız degen äñgime.
Bwlar kim dep dereu äleujeliden izdep, Jezqazğan men Sätbaevtan Siriyağa “jihadşılap” ketkender ekenin jobaladıq.
- Barasıñ ba,- dedi redakciya. Ömiri körmegen, eşkimdi tanımaytın jerim.
-Baramın,-dedim. Sol küni tüsten keyin Jezqazğanğa wşıp kettim. Erteñine Jezqazğan bazarına barıp, bireudi köke, bäreudi jäke dep jürip, jiptiñ wşığın taptım. Biraz tarqattım.
Sonda bayqağanım, Jezqazğanda jalğız meşit bar eken. Jwma küni qaladağı “salafiti” bar, basqası bar, sonda jinaladı.
Qalada apta jürip kädimgidey közge tüsip qaldım. Äkimdik “kelgeniñizdi bilip otırmız” dedi. Üş äripti aytqanı. Saqaldılardıñ reakciyası bayqala bastadı.
Jwma küni meşitke bardım. Qolımda şolaq kamera. Meşit aldınan saqalı beline tüsken eñgezerdey 7-8 jigit şığıp, ortağa aldı. Türleri swstı. Saqaldıñ da ses beretini bar degendey. Biraz tergep, doq körsetuge aynalğanda bir jas jigit ortağa kirip keldi de:
- Bwl kiside şarualarıñ bolmasın, özderiñ adasıp jüre beriñder,-dep wrsıp tastadı. Älgiler säl tartınıp qaldı.
Bılay şıqqan soñ, bwlarıñ kim dedim.
- Äkem ğoy,-dep mañdayın tırjittı.
Bwl jas jigitpen aldında tanısqanmın. Meşitke jañadan kelip jatqan imamnıñ aynalasında jüredi eken. Özi qwralpı tağı bes-altı bala bar. Jaña imamdı müftiyat jiberdi, salafittermen küresedi, biz sonı qoldaymız deydi. Äkesi “salafit”, özi dästürli joldağı mümin.
-Ağa, Qazaqstanda Jezqazğan degen jer bar ekenin, onda da meşit bar ekenin, oğan da jöni tüzu imam kerek ekenin ökimet wmıtqalı on şaqtı jıl boldı. Jalğız meşitimiz “salafitterdiñ” ortalığına aynalıp ketken,-dedi.
Sonda bir apta jürip, köp “salafit” kördim. Kädimgi jüyeli jolğa tüsken jämiğatqa aynalıptı. Birneşe kün qiılıp jürip, basşısımen kezdestim. Aqırı tün işinde, qay jerde ekenimdi tüsinbeytindey jağdayda restorannıñ podvalında, oñaşa jerde jolıqtırdı. Tarihtı, mädenietti jaqsı biletin, kezinde täuir qızmette istegen orta jastağı adam eken. Onşa jaqtırmadı, sizderdiñ de sözderiñizdi jazamın degen soñ eptep aşıldı.
- Jastardı Siriyağa jiberip jatqandarıñız qalay?
- Baramın degenderge kömektesemiz, biraq zorlıq joq.
- Sizderge ne kerek?
- Ökimet bizge jeke müftiyat aşıp bersin, tiispesin, bar bolğanı sol,- dedi. Biraz uäjdestik.
Bwl kezde “salafizmdi” Qazaqstannan şıqqan tanımal dağuatşılar kündiz-tüni nasihattap, attarı jer jarıp twrğan edi. Kimder ekenin köpşilik özi de bilse kerek.
Sol ketken jastardıñ deni ölip qaldı. Jüzdegen şiettey bala-şağası sonda tentirep ketti. Qalğan-qwtqanın AQŞ-tıñ aytuımen ökimetimiz “Jusan” degen operaciya jasap äkelgen boldı.
Sıdırtıp ayta salğan oñay, basıñnan ötkizbegen soñ sezbeysiñ. Jüzdegen üyelmen oyran bolıp, şañırağı ortasına tüsti.
Siriyağa ketken jalğız wlın kimnen swrarın bilmey, Jezqazğan meşitine apta sayın kelip, sadaqa berip, dwğa oqıtatın äyeldiñ jalğız ayaq jolmen jalğız özi botaday bozdap, jaulığı süyretilip, eñirep bara jatqanı esimnen ketpeydi.
Onı eşkim jwbata almaytın, jwbatuğa tırıspaytın da. “Är kelgen sayın eñirep ketedi, balası ölip qalğan, senbey jür” deytin imam.
Amangeldi Şabdarbaevtıñ WQK-ni men basqarğanda bäri tamaşa boldı degen sözinen keyin esime tüskeni. Tamaşa bolsa älgi jihadşılar men dağuatşılardıñ bäri aspannan tüsti me?
Pikir qaldıru