|  |  |  |  | 

Köz qaras Mädeniet Sayasat Swhbattar

Bwl – sovettik häm nazarbaevtıq kezeñnen qalğan, jurnalistikanı jağımpaz qolbala, şauıpkel qwral deñgeyine tüsirgen şeneuniktik ştampovka.

04230000-0aff-0242-73dc-08daadae5177_w1597_n_r1_st_s“Swhbattı” endi ğana oqıp şıqtım. Äzirge, sipatı turalı az söz:
Älbette, bwl – jurnalistika standarttarına say, şınayı, nağız swhbat emes. Konstituciyalıq qwqığı teñ, eki sanalı azamattıñ özara pikirlesken, emenjarqın äñgimesi emes. Bwl – sovettik häm nazarbaevtıq kezeñnen qalğan, jurnalistikanı jağımpaz qolbala, şauıpkel qwral deñgeyine tüsirgen şeneuniktik ştampovka. Pälenbay adam tüzep-küzegen, ananı da, mınanı qamtuğa tırısqan, ayağında janı joq mätinder jiıntığı tuğan. Toqaev aynalasındağılarğa: “osınşalıq jasandı keyippen halıq aldında körinuim wyat boladı, qoyıñdar, aynalayındar, qatelessem de öz bolmısımmen şığam” deuge tüsinigi jetpegeni ökinişti.
Bıltır “Egemende” “swhbattasqan” Dihan Qamzabek te, biıl “Ana tilinde” “äñgimelesken” Erlan Jünis te, keşiriñizder, eşqanday da interv'yuer emes. Iä, bireui tereñ ğalım, ekinşisi tamaşa aqın, biraq, ömirinde bir ret te jurnalistika degen kürdeli mamandıqta, swhbat degen tiri janrda oza şauıp körine almağan jandar. Bwlardıñ osaldığı, osı “rölge” tañdalğan sätte: “toqtañdar-eu, men bwğan layıq kelmeymin, basqağa qolqa salıñdar, şın önerimmen – aqındığımmen /ğalımdığımmen/ qalayınşı” dep tabandap twra almauında.
Prezident söz soñında “swhbat” üşin baspasözdi tañdauın tüsindiruge tırısıptı. Biraq onısı da aqtalu ekeni bayqalıp qalğan. Sebebi, älemde birde bir memleket basşısı ana tilinde, memleket tilinde halqımen beynesin aşıp kezdesip, videokommunikaciya jasaudan osınşalıqtı qorıqpaydı. Eldiñ şın lideri köpşilik aldına bwqpantaylamay, är swraqqa tiyanaqtı jauappen, tabiğat bergen qarım-qabilet, bet-beynesimen şığadı. Söytip senim üşin küresedi, jwrttı ertuge qaqısı barın däleldeydi.
Endi ne istemek kerek?
Aldımen, mwnday jasandı oyındı toqtatu kerek. Özi de, aynalası da. Toqaevtıñ qazaq tilin emin-erkin bilmeytinin, keybir söz qoldanısı men jwrnaq-jalğauda qatelesui mümkin ekenin moyındağanı jön. Jäne sol qalpında, ana tilin öte qarapayım qoldanıspen söyley alatın qalpında el aldına beyneswhbatqa /suflersız/, press-konferenciyağa şıqqanı dwrıs. Äli de keş emes. Onıñ qazaqşa kösiltip, erkin söyley almaytının köpşilik jaqsı biledi. Keşirui de mümkin. Al jasandılıqtı, qwrastırılğan, keyinnen kiriktirilgen spiçrayterlerdiñ swp-swr redakciyalanğan mätinin swhbat dep wsınu – halıqtı adastıru ğana.

Related Articles

  • 1893 jılı 25 qaraşada

    1893 jılı 25 qaraşada

    1893 jılı 25 qaraşada, Daniyalıq ğalım V.Tomsen qwlpıtastağı bitik jazudıñ qwpiyasın aştı. Ğılımi jañalıq europa qoğamın dür silkindiredi. Tosmen alğaş «türik», «kültegin», «täñiri» degen sözderdi şeşip oqidı. Bitiktastağı jazudıñ kelesi beti qıtay ieroglifimen bädizdelgen-di. Tomsen ierogliftegi esimderdiñ rettik (qaytalanu) jiligine qarap otırıp kelesi betindegi qwpiya tañbalardı birtindep söylete bastaydı. Sol däuirde şığıstanu sonıñ işinde türkitanu salası jeke ğılım retinde abroylı zertteu nısanına aynaldı. V.Tomsen tañbanı şeşip qwpiyasın aşqanımen köne türik tilin bilmeuşi edi, sol sebepti «bwl mätindi oqısa Radlov oqidı» degen. Köp ötpey Radlov, Tomsen şeşken tañbanıñ izinşe mätin joldarın oqığan. Sonımen jwmbaq küyde qalğan tastağı bitik jazuı söyley bastağan… 25 qaraşa küni mañızdı kün. Bitik jazu küni qwttı bolsın!

  • Jwrttıñ balası men onıñ aqşası. Twraqtılıq pen twraqsızdıq qwnı turalı birer söz

    Jwrttıñ balası men onıñ aqşası. Twraqtılıq pen twraqsızdıq qwnı turalı birer söz

    Tura biz siyaqtı mwnay satatın Äzirbayjan 2015 jıldan beri bir AQŞ dolları 1,7 manatqa teñ bağamdı wstap keledi. Jäne The Economist Group boljauınşa osı paritet 2029 jılğa deyin twraqtı saqtaluı tiis. YAğni manattıñ dollarğa şaqqandağı bağamı 14 jıl boyı özgermeydi. Ekonomika men eksport qwrılımı bizge wqsas Äzirbayjan qalayşa wlttıq valyuta twraqtılığın qamtamasız etti? Jäne osı twraqtılıqtıñ bağası qanday? Teñge nege manat siyaqtı bolmadı? Jäne nege bola almaydı? Nege bizdiñ teñge kez-kelgen älemdegi jağdayğa tım sezimtal? Osığan asıqpay jauap izdesek, köp process sizge tüsinikti bola bastaydı. Aşıq moyındau kerek, öz valyutamızğa qiyanat körsetken kezderimiz az bolmadı. Sondıqtan barlığın älemdik narıqtar men sırtqı qwbılıstarğa ğana baylanıstırıp oqırmandı aldağım kelmeydi. Teñge tamırına jeke

  • OA qorğanısqa qarjını ne sebepti arttırdı? Kaspiyden Ukrainağa zımıran wşırğan Resey sudı lastap jatır ma?

    OA qorğanısqa qarjını ne sebepti arttırdı? Kaspiyden Ukrainağa zımıran wşırğan Resey sudı lastap jatır ma?

    Elnwr ÄLİMOVA Qazaqstan, Qırğızstan, Täjikstan, Özbekstan jäne Äzerbayjan äskeri birigip ötkizgen «Birlestik-2024» jattığuı. Mañğıstau oblısı, şilde 2024 jıl. Qazaqstan qorğanıs ministrligi taratqan suret.  Ortalıq Aziya elderi qorğanıs şığının arttırdı, mwnıñ astarında ne jatır? «Qazaqstan auıl şaruaşılığı önimderin eki ese köp öndirudi josparlap otır, alayda ükimet bwl salada jwmıs küşiniñ azayğanın esepke almağan». «Kaspiy teñizinen Ukrainağa zımıran wşırıp jatqan Resey teñizdiñ ekologiyalıq ahualın uşıqtırıp jatır». Batıs basılımdarı bwl aptada osı taqırıptarğa keñirek toqtaldı. ORTALIQ AZIYA QORĞANIS ŞIĞININ ARTTIRDI. MWNIÑ ASTARINDA NE JATIR? AQŞ-tağı «Amerika dauısı» saytı Ukrainadağı soğıs tärizdi aymaqtağı qaqtığıstar küşeygen twsta Ortalıq Aziya elderi qorğanıs salasına jwmsaytın aqşanı arttırğanına nazar audardı. Biraq sarapşılar mwnday şığın twraqtılıqqa septesetinine kümän keltirdi. Stokgol'mdegi beybitşilikti

  • Gerb auıstıru mäselesi nemese «teristeu sindromı» qalay payda boldı?!

    Gerb auıstıru mäselesi nemese «teristeu sindromı» qalay payda boldı?!

    Elimizdiñ gerbin auıstıru turalı Prezidenttiñ wsınısı (o basta wsınıs suretşi-dizayner mamandardan şıqqan siyaqtı) twtas qoğamda bolmağanmen, äleumettik jelilerde äjeptäuir qarsılıq tudırdı. Biraq, bayıptap qarasaq, bwl qarsılıqtıñ qazirgi gerbtiñ qazaq üşin erekşe qasterli nemese estetikalıq twrğıdan minsiz boluına eş qatısı joqtığın añğarasız. Soñğı uaqıttarı, auır indetpen qatar kelgen qañtar tragediyasınan bastap, halıq aytarlıqtay küyzeliske wşıradı. Qazaqstannıñ erkinen tıs, soğısqa, basqa da sebepterge baylanıstı bolıp jatqan ekonomikalıq qiındıq saldarınan halıqtıñ äl-auqatı tömendedi. Osınıñ bäri qazir qoğamda bayqalıp qalğan «teristeu sindromına» türtki boldı. «Teristeu sindromı» – dwrıstı da bwrısqa şığaratın, qanday bastamağa bolsın qarsı reakciya şaqıratın qwbılıs. Äleumettik psihologiyanı zertteuşilerdiñ payımdauınşa, osı qwbılıstı barınşa küşeytip twrğan faktor – äleumettik jeliler. YAğni, aldağı uaqıtta

  • Üzdik oydıñ üzindileri

    Üzdik oydıñ üzindileri

    Üzdik oydıñ üzindileri Arma äleumet! Men qazir taza akademiyalıq ğılımi ortada jürmin. Özimniñ neşe jıl boyı jinağan bilimimdi, oqığan oquımdı, şeteldik täjiribemdi, intellektualdı qarım-qabiletimdi şınayı qoldanatın qara şañıraqtıñ işinde jürmin. Almatınıñ bärinen bölek mädeni ortası erekşe wnadı. Almatı qala men dala deytin eki wğımnıñ tüyisken ädemi ortası eken. Oylap körsem men baqıttı perezent, bağı janğan wrpaq ekenmin. Äkem twrmıs pen joqşılıq, jalğızdıqtıñ tauqımetin äbden tartıp eş oqi almadım, nebäri üş ay oqu oqıdım-, dep meniñ oquımdı bala künimnen qadağaladı, şapanımdı satsam da oqıtam dep barın saldı. Al mektepte baqıttı şäkirt boldım. Mağan däris bergen wstazdarım kileñ darındı, qabiletti kisiler boldı. Universitette jäne şetelde men tipten erekşe darın ielerine şäkirt boldım.

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: