|  | 

Qazaq şejiresi

Qazaqstanğa 25 jıl işinde 1 millionğa juıq oralman kelgen

Qazaqstanğa 25 jıl işinde 1 millionğa juıq oralman kelgen

1991 jıldan 2016 jılğı 1 qañtarğa deyingi kezeñde 261 mıñ 104 otbası nemese 957 mıñ 772 etnikalıq qazaq tarihi Otanına qayta oralıp, oralman märtebesin aldı. Bwl elimiz twrğındarınıñ jalpı sanınıñ 5,5% qwraydı, – dep habarlaydı Densaulıq saqtau jäne äleumettik damu ministrliginiñ baspasöz qızmeti.
Qazaqstanğa kelgen oralmandardıñ köpşiligi, yağni, 61,6% – Özbekstannan kelgen, sonday-aq, 14,2% – Qıtaydan, 9,2% – Moñğoliyadan, 6,8% – Türikmenstannan, 4,6% – Reseyden jäne 3,6% – özge elderden oralğan qandastarımız.
Olardıñ 21,2% – Oñtüstik Qazaqstan oblısına, 16,3% – Almatı oblısına, 13% – Mañğıstau oblısına, 9,4% – Jambıl oblısına, 40,1% – elimizdiñ özge öñirlerine qonıstandı.
Elge oralğan qandastarımızdıñ 55,6% – eñbekke qabiletti jasta bolsa, 18 jasqa deyingileri – 39,9%, zeynetkerler – 4,5% qwraydı.
Eñbekke jaramdı oralmandardıñ 8,8%-nıñ joğarğı bilimi bar bolsa, 20,6%-ında orta arnaulı bilim bar, 60,8% – jalpı orta bilimi bar azamattar, al 9,8%-niñ bilimi joq.
Esteriñizge sala keteyik, 24 qaraşada elbası Wlt josparı – bes institucionaldıq reformanı jüzege asıru jönindegi 100 naqtı qadamnıñ köşi qon men halıqtı jwmıspen qamtu salaların äri qaray jetildirudi jüzege asıruğa bağıttalğan «Keybir zañnamalıq aktilerge halıqtıñ köşi-qonı jäne jwmıspen qamtıluı mäseleleri boyınşa özgerister men tolıqtırular engizu turalı» QR Zañına qol qoyğan bolatın.
Zañda etnikalıq qazaqtardı tarihi otanına oraluın ıñtalandıru maqsatında:
- etnikalıq qazaqtarğa qonıstanu öñirine qaramastan oralman märtebesin beru. Olarğa şeteldik azamattarğa qarağanda köşi-qon policiyasına habarlasu arqılı tölem qabiletin rastausız uaqıtşa twru ıqtiyarhatın alu mümkindigi beriledi;
- etnikalıq qazaqtarğa ükimet belgilegen öñirlerge qonıstanğan jağdayda äleumettik paket beru. Sonday-aq, elimizdiñ kez kelgen öñirinen Ükimet ayqındağan ekinşi öñirge qonıstanğan oralmannıñ äleumettik qoldaudı aluğa mümkindigi boladı. Eger olar qonıstanğan öñirden 5 jıl merzimnen bwrın qonıs audarıp ketetin bolsa, alğan kömekterin ükimetke qaytaru mindetteri qarastırılğan.
- oralmandarğa Qazaqstan Respublikasınıñ azamattığın beru merzimin uaqıtşa twru ıqtiyarhatın alğannan keyin 1 jılğa deyin qısqartu közdeledi.
Derekköz: BAQ.KZ

Related Articles

  • Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Bwl Dağandel, Baqanas ölkesinen şıqqan bi Üysinbay Janwzaqwlı haqında qwrastırılıp jazılğan kitap. Tıñ tolıqtırılğan eñbekte bolıs Äldeke Küsenwlı, Dağandeli bolısınıñ basşıları men bilerimen qatar Äbdirahman Älimhanwlı Jünisov sındı aytulı twlğalar jaylı äñgime qozğalğan. Olardıñ el aldındağı eñbekteri, bilik, kesim – şeşimderi, halıq auzında qalğan qanattı sözderi men ömir joldarı, ata – tek şejiresi qamtılğan. Sonımen qatar mwrağat derekterindegi mälimetter keltirilgen. Kitapqa esimi engen erlerdiñ zamanı, üzeñgiles serikteri turalı jazılğan key maqalalar, jır –dastandar, üzindiler engen. Kitap qalıñ oqırman qauımğa arnalğan. Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı», - Jebe baspası, Şımkent qalası.134 bet tolıq nwsqasın tömendegi silteme arqılı oqi alasız. Üysinbay kitap kerey.kz

  • TARIH ĞILIMI QAZİR EZOTERIKALIQ TOPTARDIÑ  MENŞİGİNDE

    TARIH ĞILIMI QAZİR EZOTERIKALIQ TOPTARDIÑ  MENŞİGİNDE

         Şığıstanuşı-tarihşı Ömir Twyaqbaydıñ bwrında da «Qazaqqa qanday tarih kerek? Täuelsizdik kezeñinde jasalğan tarihi mistifikaciyalar hronikası» dep atalatın maqalasın  (22.05. 2025. Zhasalash.kz) oqıp em. Riza bolğam. Jaqında Ö. Twyaqbaydıñ «Qazaqstanda tarihi bwrmalaular men mifterge tosqauıl qoyudıñ joldarı» (02.10. 2025. Zhasalash.kz) attı tağı bir maqalasımen jäne tanıstıq. Öte özekti mäseleni köteripti. Tarihta orın alıp jürgen jağımsız jayttar turasında oy tolğaptı. Jurnalisterdi, blogerlerdi ayıptaptı. Tarihtan arnayı käsibi dayındığı joq, bärin büldirip boldı dep.  Keleñsizdikti toqtatudıñ naqtı joldarın wsınıptı. Bwğan da köñilimiz bek toldı. Äytse de tarihtı bwrmalauğa, öz ötirikterin nasihattauğa tek jurnalister men blogerler ğana emes, «arnayı käsibi dayındığı bar» «tarihşılardıñ» da «zor üles» qosıp jatqanın bayandap, aytılğan pikirdi odan äri örbitip, jalğastırayıq.

  • Stalin ajal auzına tastağan qazaqtıñ attı äskeri

    Stalin ajal auzına tastağan qazaqtıñ attı äskeri

    Osı uaqıtqa deyin qwpiya saqtalıp kelgen 106-qazaq attı äsker diviziyasınıñ derekteri endi belgili bola bastadı. 1942 jılı diviziya Aqmolada jasaqtalıptı. Äskeri şala dayındıqpen jasaqtalğan diviziya 1942 jıldıñ mamırında, Har'kov tübindegi qorşaudı bwzıp şığuğa bwyrıq berer aldında, 4091 sarbazğa 71mıltıq, yağni 7 adamğa bir mıltıq jäne bärine 3100 jarılğış oq –däri bärilipti. Qazaq bozdaqtarın qarusız jalañ qılışpen ölimge jwmsauı – «Gitlermen salıstırğanda Stalin soldattardı ölimge 8 ese köp jwmsadınıñ» ayğağı (Mihail Gareev, Äskeri akademiyadan.2005 jıl). “Törtinşi bilik» gazetiniñ 2016 – jılğı mamırdıñ 28-jwldızındağı sanında şeteldik arhivterden alınğan videosyujettegi 106-attı äsker diviziyası jönindegi nemis oficeriniñ aytqanı: «Ne degen qırğız (qazaq) degen jan keşti batır halıq, atqa minip, ajalğa qaymıqpay jalañ qılışpen tankterge

  • ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    El auzında qazaq oqımıstıları ayttı degen sözder az emes. Belgili ğalım, etnograf A. Seydimbek qwrastırğan tarihi twlğa, asqan oqımıstı Şoqan babamızdıñ tapqır sözderin nazarlarıñızğa wsınamız. * * * Ombığa oquğa jürer aldında bala Şoqan äkesiniñ el işi mäselesin şeşudegi keybir öktem, ojar qılıqtarına köñili tolmay, «oquğa barmaymın» dep qiğılıq salsa kerek. Tipten könbey bara jatqan balasın qatal Şıñğıs järdemşi jigitterine baylatıp almaqqa ıñğaylanıp: «Şıqpasa köterip äkeliñder, arbağa tañıp alamız!» − deydi. Sonda därmeni tausılğan Şoqan äkesine: «Baylatpa! Abılay twqımınan baylanğandar men aydalğandar jeterlik bolğan!» − dep til qatadı. Bala da bolsa aqiqat sözdi aytıp twrğan balasınan tosılğan äke dereu Şoqandı bosattırıp jiberedi. * * * Peterburgte Sırtqı İster ministrliginiñ bir

  • BWLANTI-AÑIRAQAY ŞAYQASTARI: JALĞANI MEN ŞINDIĞI

    BWLANTI-AÑIRAQAY ŞAYQASTARI: JALĞANI MEN ŞINDIĞI

    SÖZ BASI «Sovet ökimeti twsında qazaq tarihı bwrmalanıp, teris tüsinik berildi» degen söz jii aytıladı qazir. Basılım betterinde bolsın, tarihşılardıñ bas qosqan jiındarında bolsın. Jalğanı joq, anıq edi. Kuämiz, 70-jıldardağı qazaq tarihı oqulığınıñ qalıñdığı pışaqtıñ qırınday ğana-tın. Onıñ özi mardımdı oqıtılmadı. Bwl şejiremizdiñ otar kezdegi küyi edi… Al qazirgi tarihımız bwrınğıdan da beter soraqı jağdayğa tüsti. Bilim men ğılımğa köñil böludiñ ornına bügingi qazaq ru-taypa wymasınan şığa almay jür. Osı küni ärkim öz atalasınıñ nemese babasınıñ bi bolğanın, jırau ne batır bolğanın oydan şığarğan jalğan derekterimen üzdiksiz nasihattap, keyin oğan san milliondağan qarjı şaşıp, kitap şığaru, as berip, kesene, eskertkiş ornatu sıqıldı t.b. berekesiz istiñ soñına tüsken. Ökinişke qaray, jağımsız

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: