|  |  | 

Köz qaras Sayasat

Batıstağı beysayasi olimpiada turalı bir söz

Danyar Eleusin

Olimpiada kezinde sportşılarımız jeñgen sayın “bwl – bükil eldiñ jeñisi” dep dür-dür etu negizinen sporttı sayasilandırıp, memleket qarauına alğan Resey men Qıtay bastağan post-sovettik jäne socialistik elderge ğana tän be dep qalam. Künine altındı uıstap alıp jatqan Batıs elderinde qanday da bir jeñis eñ äueli sol bir jeke sportşınıñ mañday teriniñ nätijesi retinde qabıldanadı. Ol jeñis twtas memlekettiñ “üstem” ekenin, halqınıñ “sapalı” ekenin, biliginiñ “erekşe qamqor” ekenin körsetpeydi. El işinen şıqqan jeke bir çempionnıñ jigerli, qajırlı, qayrattı, talanttı häm eñbekqor adam ekenin körsetedi. Sol sebepti Wlıbritaniya men Germaniya sportşısı, ya komandası finalda kezdesip qalsa, janküyerler eñ äueli eki küş iesiniñ nemese eki wjımnıñ bäsekesin baqılaydı. Sportşılar da, olardıñ qoldauşıları da ötken tarihta Wlıbritaniya men Germaniyanıñ arasında bolğan qisapsız qırğın, nebir soğıstı jadında qayta jañğırtıp, bir-birine kektene qarap, kemsite söylep, “jaman nemisten jeñildik-au”, ya bolmasa “tälpiş ağılşınnıñ astına tüsip qor boldıq-au”, “basqanı jeñu bir bölek te, ağılşındı twqırtu bir bölek qoy, şirkin!” dep kijinbeydi:) Jeñgen jaq ta, jeñilgen jaq ta jekpe-jek, jarıs, ya matçtan soñ tös qağıstırıp, “küş atasın tanımas” degen – osı” dep jılı jımiısıp taraydı.

Batıs elderinde olimpiada qwramasın memleket emes, halıq qarjılandıradı. Mısalı, olimpiada jaqındağan kezde AQŞ-tıñ bankteri barlıq klientterine arnayı hat jiberedi. Sonıñ birneşeuin öz közimmen kördim. Qısqaşa bayandasam, bılay dep jazılğan: “Qwrmetti Pälenşe! Aldağı olimpiada kezinde wlttıq qwramamızdağı sportşılarımızdıñ mañdayı jarqırap jürui üşin, sporttıq forması erekşe ädemi bolıp tigilui üşin, jatın orındarı jaylıraq, as-suları qwnarlıraq, qwral-jabdıqtarı tolığıraq boluı üşin qayırımdılıq qolın sozsañız. Josparımız – 1 dollardan jinau. Eger 2 dollarıñızdı qisañız – qwba-qwp. Qwrmetpen, bankiñiz”. Sol sebepti de milliondağan amerikalıqtıñ qarjısımen jarısqa attanğan olimpiada qwraması şınayı “halıq komandası” bolıp qabıldanadı. Olimpiada jeñimpazdarına Wlıbritaniya ükimeti kök tiın tölemeydi. Öytkeni çempiondar elge oralğasın olarğa erkin narıq zañdarımen is qılatın jergilikti nebir biznes kompaniyalar men brendter tauarın nasihattau üşin “jarnamamızğa tüsseñiz” dep jata kep jabısadı. Keybir atağı şıqqan jüldegerler tiimdi kontraktiler arqılı milliondap ta payda tabadı. Bılayşa aytqanda, aynalıp kelgende tağı sol qarapayım twtınuşılardıñ – halıqtıñ arqasında eñbeginiñ jemisin, beynetiniñ zeynetin köredi. Sondıqtan bilikke jaltaqtamaydı, prezidentke alğıs aytpaydı, ükimettiñ piar akciyalarına pısqırıp ta qaramaydı.

Batıs elderinde olimpiada qwramasına ilinu üşin jeke-jeke äuesqoy sport klubtarınıñ arasında ädil bäseke ötedi. Olimpiadağa kim baratının qwramanıñ bas bapkeri şeşpeydi, bäseke şeşedi. Sol sebepti keybir jarıs türleri boyınşa bir elden birneşe sportşı joldama alıp, qatar qatısıp jatadı. Bwnıñ bir jaqsısı – janküyerler arasında “Tügenşe mıqtıraq edi, bas bapker öz kandidatına bwra tartıp, qwramağa almay qoydı” degen äñgime tumaydı.

Osındağı frendterimniñ qaperinde jürsin dep eskertip jatqanım.

Ğalım BOQAŞtıñ facebook paraqşasınan alındı

Related Articles

  • Qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı?

    Qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı?

    Zhalgas Yertay         Qazaqstan biligi memlekettik tildi damıtu üşin qatañ şeşimderge barğısı kelmeydi deyik. Biraq qazirgi zañnama ayasında memlekettik tildi qalay damıtuğa boladı? Sonı oylanıp köreyik. Qazaq tilin damıtu jayın aytqan kezde Qazaqstan biligi qoğamdı ekige böledi. Biri – tildi damıtudıñ radikal şeşimderin wstanadı, ekinşi jağı – qazirgi status-kvonı saqtağısı keledi, yağni eşteñe özgertpey-aq qoyayıq deydi. Biraq eki joldı da tañdamay, ortasımen jürudi wsınıp körsek qaytedi!? Batıl qadamdarğa barayıq, biraq ol radikal jol bolmasın. Qazaq tilin küşpen emes, ortanı damıtu arqılı küşeytsek boladı. YAğni adamdar tildi üyrenip äure bolmay-aq, halıq jay ğana qazaq tili ayasında ömir sürudi üyrensin. Negizgi oy osı. Biz osı uaqıtqa deyin adamdar ortanı

  • Eldes Orda, tarihşı: «Türkistan» atauın qoldanu – aymaqtağı jwmsaq küş poziciyasın nığaytu täsili

    Eldes Orda, tarihşı: «Türkistan» atauın qoldanu – aymaqtağı jwmsaq küş poziciyasın nığaytu täsili

    Foto aşıq derekközderden alında Ötken aptada Türkiyanıñ wlttıq bilim ministrligi mektep bağdarlamasına «Türkistan» degen termindi engizgen edi. Şetel basılımdarınıñ jazuınşa, bwl atau endi «Ortalıq Aziya» wğımınıñ ornına qoldanılmaq. Bilim ministri YUsuf Tekin jaña atau türki äleminiñ birligin qamtamasız etuge bağıttalğanın aytadı. Onıñ sözinşe, ükimet oqu bağdarlamasınan imperiyalıq mağınası bar geografiyalıq ataulardı alıp tastamaqşı. Eñ qızığı, «Türkistan» aumağına Qazaqstannan bölek, Qırğızstan, Özbekstan, Türkimenstan men Täjikstan jatadı eken. Sonday-aq keybir basılımdar bwl terminniñ Qıtaydıñ batısında ornalasqan Şıñjan ölkesine qatısı barın da atap ötti.  Keybir ğalımdar «Ortalıq Aziya» termini kolonializmnen qalğanın jii atap jür. HH ğasırdağı älemdik akademiyalıq ğılımdı sol kezdegi iri imperiyalar qalıptastırğandıqtan, büginde mwnday terminder men ataular halıq sanasına äbden siñip

  • ABAQ ANA JÄNE TASBIKE ANA

    ABAQ ANA JÄNE TASBIKE ANA

    Mämi bi Jwrtbaywlınıñ şejiresinde aytıluınşa Kerey wlısınıñ arğı tegi – Şep, Sep, Baylau, Qoylau, Eldey, Köldey, Izen, Jusan sekildi taypalardan taraladı eken. Atalğan taypalardıñ birazı eski tarih betterinen kezdesse, endi bir bölimi qazirge deyin Kerey ruındağı atalardıñ esimi retinde atalıp keledi. Mwnıñ bir sebebin arğı tarihtağı atalardıñ atı öşpesin dep keyingi wrpaqtarınıñ atalar atın qayta jañğırtıp qoyğan dästürinen qarau kerek. Abaq atauına kelsek, arıda Kerey hanzadaları men hanışalarınıñ arasında Abaq, Abaqberdi, Abahan, Abaqtay, Abaqay, Abaq bike sındı esimder bolğan. Sol ata-apalarınıñ jolın jalğağan, tozıp ketken Kerey eliniñ basın qosıp, oğan äz ana bolğan Abaq esimdi qasietti ana ömirde bolğan adam. Qazaq tarihında ru atına aynalğan äz analar az bolmağan. Körnekti jazuşı,

  • Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Rey FERLONG Andrey Ermak (sol jaqta) pen Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy (oñ jaqta). 2019 jıl. Andrey Ermak wşaqtan tüse sala öziniñ bastığın qwşaqtadı. 2019 jılı qırküyekte prezident Zelenskiymen jılı jüzdesu jañadan bastalıp kele jatqan sayasi seriktestiktiñ bası edi. Bwl – Ermaktıñ Resey türmesinde otırğan 35 ukrainalıqtı Mäskeuden alıp kelgen säti. Al 2020 jılı Ermak Zelenskiy äkimşiliginiñ basşısı boldı. Biraq Ukrainadağı jemqorlıq şuınan keyin onıñ qızmetine jwrttıñ nazarı audı. Sebebi Ermak Ukraina energetikalıq infraqwrılımına bölingen qarjı jımqırılğan korrupciya shemasında negizgi rölde bolğan degen aqparat tarağan. Biraq tergeuşiler bwl jayttıñ jay-japsarın tolıq aşqan joq. Ermaktıñ özi Azattıqtıñ Ukraina qızmetiniñ resmi saualdarına jauap bergen joq. Sonımen Zelenskiydiñ keñsesin basqarıp otırğan Ermak kim? TELEVIDENIEDEN

  • TARIH ĞILIMI QAZİR EZOTERIKALIQ TOPTARDIÑ  MENŞİGİNDE

    TARIH ĞILIMI QAZİR EZOTERIKALIQ TOPTARDIÑ  MENŞİGİNDE

         Şığıstanuşı-tarihşı Ömir Twyaqbaydıñ bwrında da «Qazaqqa qanday tarih kerek? Täuelsizdik kezeñinde jasalğan tarihi mistifikaciyalar hronikası» dep atalatın maqalasın  (22.05. 2025. Zhasalash.kz) oqıp em. Riza bolğam. Jaqında Ö. Twyaqbaydıñ «Qazaqstanda tarihi bwrmalaular men mifterge tosqauıl qoyudıñ joldarı» (02.10. 2025. Zhasalash.kz) attı tağı bir maqalasımen jäne tanıstıq. Öte özekti mäseleni köteripti. Tarihta orın alıp jürgen jağımsız jayttar turasında oy tolğaptı. Jurnalisterdi, blogerlerdi ayıptaptı. Tarihtan arnayı käsibi dayındığı joq, bärin büldirip boldı dep.  Keleñsizdikti toqtatudıñ naqtı joldarın wsınıptı. Bwğan da köñilimiz bek toldı. Äytse de tarihtı bwrmalauğa, öz ötirikterin nasihattauğa tek jurnalister men blogerler ğana emes, «arnayı käsibi dayındığı bar» «tarihşılardıñ» da «zor üles» qosıp jatqanın bayandap, aytılğan pikirdi odan äri örbitip, jalğastırayıq.

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: