СЕПОН АҒА | Kerey.kz/Керей.кз

SEPON AĞA

| Nov 24, 2017

Toqsanınşı jıldardıñ bası edi. Biz 5-6 oqitın oquşımız. Auıldıñ «Serikbolsın Äbdildin keledi eken» dep abıñ-kübiñ bolıp jatqanına on kün ötken. Ol kezde Serikbolsın ağa – Joğarğı Keñestiñ törağası.

Ağamız keletin küni el mädeniet üyiniñ aldına jinaldı. Audannıñ basşıları qayta-qayta dayındıqtı pısıqtap qoyadı. Bir uaqıtta alıstan süliktey qara kölik körindi. «Vremyadan» anda sanda bayqap qalatın Gorbaçev minetin maşinağa wqsaydı. Balalar «Çayka» dedi. Bireuler «Limuzin» dedi. El qaq jarılıp jol berdi.
Qara swr pal'tosın kiip, kölikten tüsken Serikbolsın ağa tip-tik qalpımen Mädeniet üyine qaray jalğız bettedi. Auıldıñ änşileri Aytqojin Düysen men Qarjaubaev Säken dombıraların kümbirlete jöneldi.
- Qasietti, armısıñ, tuğan jerim – ou!
Qonaqsıtıp şığardıñ törge meni – ou, tuğan jer!..
Iä. Serikbolsın ağa tuğan jerine kelgen edi. Kindik qanı Egindibwlaqtan segiz şaqırım jatqan Qızılkesik auılı. Qanşa jıldan keyin jolı tüskenin eşkim döp basıp ayta almadı. Ağamız turalı ol kezde tek qana añızdar ğana jüretin. Jwmısınan qolı bosamaydı deytin. «Talay jılı Mäskeude ötti emes pe?» dep qosadı biri.
Serikbolsın ağağa aldımen wstazımız, jurnalist Bektemirov Şayahmet amandastı. Ekeui qwşaqtasıp wzaq twrdı. Biz bärin alıstan ğana kördik.
Bir uaqıtta eldiñ bäri klubqa bettedi de, «Çaykanıñ» mañında eşkim qalmadı. Jüreksinip twrmız. Sonda da aqırın-aqırın jıljıp janına bardıq. Artqı äynekteri qap-qara, işi körinbeydi. «Qanday eken?» dep qoyamız. Boy üyrengen soñ, odan da jaqın keldik. Qoldı kölegeylep, terezeden işke üñildik. Keremet! Otıratın orındığı men esigine deyin qıp-qızıl atlaspen tıstalğan siyaqtı. Ar jağında tamaq işetin üsteline deyin bar eken.
Ağamız keletin kün jaqındağanda ol kisimen tuıspaytın, ol kisimen jaqın aralaspağan eşkim qalmağanday. Bäri birge ösipti. «Sepon» deytinbiz deydi. Mektepti üzdikke bitiripti. Soğıs kezinde qoy baqqan. Asau üyretudiñ şeberi eken. Öz küşimen oqığan. «Auılğa bir dwrıstap jol da salıp bermedi» deytin ökpe de bar arasında.
Ağamızben kezdesude ne aytılğanın bilmeymiz. Klubqa bizdi kirgizbedi. Biz «Çaykanıñ» mañınan qaytqanbız…
Biraq auılımız Sepon ağaları prezidenttikke tüskende dauıstıñ köbin Nazarbaevqa berdi. Söytip bergizgen de şığar? Engel's Ğabbasovqa bir dauıs beripti dep jüretin.
- 100 procent Äbdildinge berse de, tuğan auılı ğoy, eşkim eşkimniñ basın kesip almaytın edi, – deytin marqwm äkem.
«Joğarı jaq qoy» deytin el aqtalıp. «Äytpese, Sepon ağa Qızılkesiktiñ jüreginde ğoy!» dep qoştaytın…
Sepon ağa! 80 jasıñız qwttı bolsın! Siz şınında da Qızılkesiktiñ jüregindesiz!

Bolat Mursalimnıñ facebook paraqşasınan alındı

Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

kerey.kz

Bwl Dağandel, Baqanas ölkesinen şıqqan bi Üysinbay Janwzaqwlı haqında qwrastırılıp jazılğan kitap. Tıñ tolıqtırılğan eñbekte bolıs Äldeke Küsenwlı, Dağandeli bolısınıñ basşıları men bilerimen qatar Äbdirahman Älimhanwlı Jünisov sındı aytulı twlğalar jaylı äñgime qozğalğan. Olardıñ el aldındağı eñbekteri, bilik, kesim – şeşimderi, halıq auzında qalğan qanattı sözderi men ömir joldarı, ata – tek şejiresi qamtılğan. Sonımen qatar mwrağat derekterindegi mälimetter keltirilgen. Kitapqa esimi engen erlerdiñ zamanı, üzeñgiles serikteri turalı jazılğan key maqalalar, jır –dastandar, üzindiler engen. Kitap qalıñ oqırman qauımğa arnalğan. Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı», - Jebe baspası, Şımkent qalası.134 bet tolıq nwsqasın tömendegi silteme arqılı oqi alasız. Üysinbay kitap kerey.kz
Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

kerey.kz

Rey FERLONG Andrey Ermak (sol jaqta) pen Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy (oñ jaqta). 2019 jıl. Andrey Ermak wşaqtan tüse sala öziniñ bastığın qwşaqtadı. 2019 jılı qırküyekte prezident Zelenskiymen jılı jüzdesu jañadan bastalıp kele jatqan sayasi seriktestiktiñ bası edi. Bwl – Ermaktıñ Resey türmesinde otırğan 35 ukrainalıqtı Mäskeuden alıp kelgen säti. Al 2020 jılı Ermak Zelenskiy äkimşiliginiñ basşısı boldı. Biraq Ukrainadağı jemqorlıq şuınan keyin onıñ qızmetine jwrttıñ nazarı audı. Sebebi Ermak Ukraina energetikalıq infraqwrılımına bölingen qarjı jımqırılğan korrupciya shemasında negizgi rölde bolğan degen aqparat tarağan. Biraq tergeuşiler bwl jayttıñ jay-japsarın tolıq aşqan joq. Ermaktıñ özi Azattıqtıñ Ukraina qızmetiniñ resmi saualdarına jauap bergen joq. Sonımen Zelenskiydiñ keñsesin basqarıp otırğan Ermak kim? TELEVIDENIEDEN
«Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

kerey.kz

Qazaqstan Respublikası Mädeniet jäne aqparat ministrliginiñ Mädeniet komitetine qarastı Wlttıq kinonı qoldau memlekettik ortalığınıñ tapsırısımen «JBF company» kompaniyası Semey qalasında, Şıñğıstau öñirinde, Almatı oblısınıñ Jambıl audanında «Alğaşqı kitap» attı derekti beynefil'm tüsirude. Derekti fil'm Abaydıñ 1909 jılı Sankt Peterburgtegi Il'ya Boraganskiy baspasında basılğan alğaşqı şığarmalar jinağınıñ jarıq köruine arnaladı. Wlı Abay mwrasınıñ qağaz betine tañbalanu tarihın bayandaydı. Qazirgi adamdar bwrınğı uaqıttıñ, Abay zamanınıñ naqtı, derekti beynesin, sol kezdegi adamdardıñ älpetin, kiim ülgisin köz aldarına elestetui qiın. Köpşiliktiñ ol uaqıt turalı tüsinigi teatr men kinofil'mderdegi butaforlıq kiimder men zattar arqılı qalıptasqan. Alayda Abay uaqıtındağı qazaq tirşiligi, qazaqtardıñ bet-älpeti, kiim kiisi, üy – jayı, bwyımdarı tañbalanğan mıñdağan fotosuretter saqtalğan. Bwlar Resey, Türkiya, Wlıbritaniya
Milliarder Bill Geyts bar baylığın Afrika elderine audarmaq

kerey.kz

Microsoft kompaniyasınıñ negizin qalauşı jäne älemdegi eñ bay adamdardıñ biri sanalatın Bill Geyts öziniñ baylığın qayda jwmsaytının resmi mälimdedi. Käsipker Afrika elderindegi densaulıq saqtau, bilim beru jäne kedeylikpen küres salalarına şamamen 200 milliard dollar investiciya saludı josparlap otır. «Juırda men öz baylığımdı 20 jıldıñ işinde tolıqtay taratu jöninde şeşim qabıldadım. Qarajattıñ basım böligi osı jerde, Afrikada, türli mäselelerdi şeşuge kömektesuge bağıttaladı», – dedi Bill Geyts öziniñ qorımen birlesken baspasöz mäslihatında. Bastı basımdıqtar: – infekciyalıq aurularmen küres (sonıñ işinde bezgek, tuberkulez, VIÇ); – ana men bala densaulığın jaqsartu; – auıldıq audandardağı bilim beru sapasın arttıru; – taza auızsu men sanitariya infraqwrılımın damıtu; Bill Geyts: «Bwl – qayırımdılıq emes, bwl – investiciya.
ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

kerey.kz

El auzında qazaq oqımıstıları ayttı degen sözder az emes. Belgili ğalım, etnograf A. Seydimbek qwrastırğan tarihi twlğa, asqan oqımıstı Şoqan babamızdıñ tapqır sözderin nazarlarıñızğa wsınamız. * * * Ombığa oquğa jürer aldında bala Şoqan äkesiniñ el işi mäselesin şeşudegi keybir öktem, ojar qılıqtarına köñili tolmay, «oquğa barmaymın» dep qiğılıq salsa kerek. Tipten könbey bara jatqan balasın qatal Şıñğıs järdemşi jigitterine baylatıp almaqqa ıñğaylanıp: «Şıqpasa köterip äkeliñder, arbağa tañıp alamız!» − deydi. Sonda därmeni tausılğan Şoqan äkesine: «Baylatpa! Abılay twqımınan baylanğandar men aydalğandar jeterlik bolğan!» − dep til qatadı. Bala da bolsa aqiqat sözdi aytıp twrğan balasınan tosılğan äke dereu Şoqandı bosattırıp jiberedi. * * * Peterburgte Sırtqı İster ministrliginiñ bir