СУН ЯТ СЕНГЕ ДАУЫС БЕРЕМІЗ БЕ, ӘЛДЕ ЮАНЬ ШИКАЙҒА МА?
Eldeç Orda
Бұл сұрақ 1912-1913 жылдары Пекин орталық құрылтайына жол алып бара жатқан Қазақ депудаттарының көкейіндегі сұрақ еді. Тіпті, тұтас Қазақ халқының көкейіндегі сұрақ-ты. Әсіресе, жер-су мәселесі күн тәртібінен түспей әбден жауыр болған сол дәуірдің ең өзекті шаруасы еді. Пекинге аттанған Қазақ депудаты туралы да Алаш баспасөзі құр жібермеді, Пекинге аттанған Қазақ депудаттарының жер-су ісін сәтті шегуіне дем беріп, жылт еткен жаңалығын газетке басып халыққа құлағдар ғып тұрды.
Қазақ депудаттары бастапта не себепті Сун Ят Сенге дауыс бермекші болады? Неге Юань Шикай зорлықпен өзіне дауыс бергізтеді? Қазақ депудаттарын кімдер сайлады? Шендері қандай? Олар жеке жеке Юань Шикай мен Сун Ят Сенге кездескені рас па? Қандай мәселелер көтерілді және бір қызығы Қазақ депудаттары кім атынан сайлауға толық қатыса алу құқына ие болды? Ол дәуірде Қазақтар Шыңжаң әкімшілік басқару билігіне қарамайтын еді, оларды кім сайлап, кім атынан орталық құжатқа еніп отыр?!
Пікір қалдыру