|  | 

Әдеби әлем

АПОРТТЫҢ ЖҰПАР ИІСІ(Әңгіме, болған оқиғаның ізімен)

Жұмат ӘНЕСҰЛЫ
Алматы қаласы күні қарсаңына орай

b5de8538f9cbeb554ea97fb1bde
Осыдан елу жылдай бұрын болған оқиға. 65-жылдары
Қостанай облысынан Бәкіш деген бала Алматыға оқуға түсуге
аттанады. Поезға мініп, Алматы вокзалынан түседі. Бала
таксиге отырып, баратын әдресін айтады. Таксиші баламен
анау Ақсайға дейін барып, қазіргі Әл Фараби көшесімен
зуылдатып келе жатады. Ол кезде Фараби көшесінің арғы беті
Ақсайдан осы күнгі Достық көшесіне дейін «Горный гигант»
совхозының алма бағы. Баланың көзі жол боййында самсаған
қызыл алмаларды көріп, аузынан сілекейі ағады. Бала Бәкіш
таксистке :
– Аға анау алма ағаштарынан бір екі алма алсам бола ма ?
Тасиші машинесін тоқтатып,:
–Болады- дейді. Бала секіріп барып, ағаштан бір екі алманы
жұлып алып таксиге отырады. Үлкен екі қызыл алма баланың
екі алақанына әрең сиып тұр. Бәкіш бала соған таң қалып :
–Аға, мына алмалардың біреуі бір обедке жарағандай ғой!-
дейді. Таксист өзінің қалтасынан бергендей қопайып :
–Иә, бұл Алматының атақты апорты- дейді.
Сонымен бұлар баланың іздеген әдресіне келеді.. Таксиші
– Жиырма сом төлейсің -дейді Бала оған таңғалып:
–Аға, біздің ауылда он сомға қырық болке нан алып, қырық
күн күн көреді. Сіз менен жиырма сом алып, сексен күн
көргіңіз келе ме! Біз бір сағат қана жүрдік қой -депті. Таксиші
баланың алғырлығына тәнті боп,:
–Жарайды, он сом берсең болады, бензин көп кетті- деген
екен.
Сонымен не керек, Бәкіш бала Каз Пиге документ тапсырып,
соңында өтпей қалады. Сосын Бәкіш ауылға құр қол
қайтпайын деп, базарға барып он шелек сатып алып, баяғы
таксист көрсеткен Алма бағына келіп, жайғасып жүріп, он

шелек ылғи қып қызыл, ірі апорт алмаларын жинап алады.
"Енді болады ау" дей бергенде баланың үстінен бақшаның
күзетшісі шыға келеді
-Иә, бала, мұның не? Бұл совхоздың бақшасы ғой -дейді.
Бәкіш бала сасып қалып, ана кісіге:
–Аға біздің ауылда мұндай алма болмағасын, шешемді бір
қуантайын деп едім…
–Қай жақтансың?
–Қостанай жақтан, біздің ауылда мұндай алма өспейді.
-Солтүстікте мұндай апорт өспейді ғой. Жарайды, біраз
еңбектенген екенсің, әрі алыстан келген екенсің, бір шелегіңді
таста да, қалғанын алып жүре бер -деп күзетші рұқсат беріпті.
Бәкіш бала сол қуанғаннан , желпініп отырып, тоғыз шелек
апортпен ауылына жетеді.
Бәкіш бала жолдан шаршағасын , үйде біраз тынығып,
жатқан. «Балаң аман сау Алматыдан келіпті., базарлық әкеліп
пе?" деп сұрап жатқан көрші әйелдердің дауыстарын еміс еміс
естіген. Кешке қарай Алматының жаңалығын айтайын деп,
Бәкіш құрдастарының үйін аралауды бастаған. Ойында
ештеңе жоқ, Бәкіш бір құрдасының үйіне кірген бетте
апорттың жұпар иісі мұрнына бұрқ ете қалды. "Апырау,
бұларда Алматыға барып келген бе?" деген ой келгенде
қойған Бәкішке. Сосын сол үйдегі құрдасына Алматыда оқуға
түспей қалғанын айтып шығып кетті. Бәкіш аяңдап отырып,
екінші кластасының үйіне кірген. Бәкіш "Апырау, мұнда да
алманың иісі бұрқырап тұр ғой!" деп іштей таңғалған. .Содан
Бәкіш тағы бір кластасының үйне кірсе, мұнда да апорттың
жұпар иісі аңқып тұр екен. Бәкіш құрдасына Алматыда көп
бола алмаған мұңын айтып, біраздан соң, ұйіне қайтып келді..
Кешкі шәй үстінде Бәкіш шешесінен :
-Апа , ауылдағылардың бәрі Алматыға барып келген бе ?,
бәрінің үйнде апорттың жұпар иісі аңқып тұр -дейді. Шешесі
күліп,:
–Балам ау, мана сен ұйықтап жатқанда осы ауылдың
әйелдері келіп:
–Балаң Алматыдан келіпті , құтты болсын!" деп жанымды
шыр пыр қылған жоқ па! Сосын барлығынада сен әкелген
алмаларды таратып бергенмін! -дегенде, Бәкіш бала соған
шын жүрегімен қуанды.

–Дұрыс істегенсің, апа! Жаңа ғана кластастарымның үйлеріне
кіріп шықсам , бәрінің үйінен АПОРТТЫҢ ЖҰПАР ИІСІ аңқып
тұрды- деген Алматыдан оқуға түсе алмай келген Бәкіш бала.
ЖҰМАТ ӘНЕСҮЛЫ, АҚЫН, ЖАЗУШЫ, АРДАГЕР
ЖУРНАЛИСТ

Related Articles

  • Тұрсын Жұманбай «Үйсінбай кітабы»

    Тұрсын Жұманбай «Үйсінбай кітабы»

    Бұл Дағандел, Бақанас өлкесінен шыққан би Үйсінбай Жанұзақұлы хақында құрастырылып жазылған кітап. Тың толықтырылған еңбекте болыс Әлдеке Күсенұлы, Дағанделі болысының басшылары мен билерімен қатар Әбдірахман Әлімханұлы Жүнісов сынды айтулы тұлғалар жайлы әңгіме қозғалған. Олардың ел алдындағы еңбектері, билік, кесім – шешімдері, халық аузында қалған қанатты сөздері мен өмір жолдары, ата – тек шежіресі қамтылған. Сонымен қатар мұрағат деректеріндегі мәліметтер келтірілген. Кітапқа есімі енген ерлердің заманы, үзеңгілес серіктері туралы жазылған кей мақалалар, жыр –дастандар, үзінділер енген. Кітап қалың оқырман қауымға арналған. Тұрсын Жұманбай «Үйсінбай кітабы», - Жебе баспасы, Шымкент қаласы.134 бет толық нұсқасын төмендегі сілтеме арқылы оқи аласыз. Үйсінбай кітап kerey.kz

  • «Алғашқы кітап» деректі бейнефильмі

    «Алғашқы кітап» деректі бейнефильмі

    Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Мәдениет комитетіне қарасты Ұлттық киноны қолдау мемлекеттік орталығының тапсырысымен «JBF company» компаниясы Семей қаласында, Шыңғыстау өңірінде, Алматы облысының Жамбыл ауданында  «Алғашқы кітап» атты деректі бейнефильм түсіруде. Деректі фильм Абайдың 1909 жылы Санкт Петербургтегі Илья Бораганский баспасында басылған алғашқы шығармалар жинағының жарық көруіне арналады. Ұлы Абай мұрасының қағаз бетіне таңбалану тарихын баяндайды. Қазіргі адамдар бұрынғы уақыттың, Абай заманының нақты, деректі бейнесін, сол кездегі адамдардың әлпетін, киім үлгісін көз алдарына елестетуі қиын. Көпшіліктің ол уақыт туралы түсінігі театр мен кинофильмдердегі бутафорлық киімдер мен заттар арқылы қалыптасқан. Алайда Абай уақытындағы қазақ тіршілігі, қазақтардың бет-әлпеті, киім киісі, үй – жайы, бұйымдары таңбаланған мыңдаған фотосуреттер сақталған. Бұлар Ресей, Түркия, Ұлыбритания

  • ШОҚАН УӘЛИХАНҰЛЫ ДЕГЕН ЕКЕН..

    ШОҚАН УӘЛИХАНҰЛЫ ДЕГЕН ЕКЕН..

    Ел аузында қазақ оқымыстылары айтты деген сөздер аз емес. Белгілі ғалым, этнограф А. Сейдімбек құрастырған тарихи тұлға, асқан оқымысты Шоқан бабамыздың тапқыр сөздерін назарларыңызға ұсынамыз. * * * Омбыға оқуға жүрер алдында бала Шоқан әкесінің ел іші мәселесін шешудегі кейбір өктем, ожар қылықтарына көңілі толмай, «оқуға бармаймын» деп қиғылық салса керек. Тіптен көнбей бара жатқан баласын қатал Шыңғыс жәрдемші жігіттеріне байлатып алмаққа ыңғайланып: «Шықпаса көтеріп әкеліңдер, арбаға таңып аламыз!» − дейді. Сонда дәрмені таусылған Шоқан әкесіне: «Байлатпа! Абылай тұқымынан байланғандар мен айдалғандар жетерлік болған!» − деп тіл қатады. Бала да болса ақиқат сөзді айтып тұрған баласынан тосылған әке дереу Шоқанды босаттырып жібереді. * * * Петербургте Сыртқы Істер министрлігінің бір

  • Кітапқұмар жасқа тегін оқу бақыты бұйырды

    Кітапқұмар жасқа тегін оқу бақыты бұйырды

    Адамзат кітапқа ғұмыр бойы қарыздар. Кітапсыз келешектің алтын кілтін ешкім қолына мықтап ұстай алмаған. Мардан Рахматулла – кітапқұмар он жеті жасар жігіттің бойында өз қатарластарының бойынан табыла бермейтін ұлы қасиет бар. Ол – кітапқа деген махаббат. Бұл махаббаттың сәт санап артуының да сыры бар. Мардан – Асылы Осман, Дархан Қыдырәлі сынды бүгінгі қазақ руханиятының тірегі саналатын азаматтар туған топырақт туып-өскен. Топырақтың киесін дәл осы кезде еріксіз мойындай түсесің. Қоғамдағы «жастар кітап оқымайды» деген қасаң пікірді жоққа шығаруға тырысқан жастардың да саны басым. Күн санап олардың саны артып, кітаптың құдіретін жер-жерде дәлелдеп бағуда. Кітапқа жаны құмар жан бір күнін кітапсыз елестете алмайды. Ғұмыры кітаппен етене байланған, оқу ғұмырының мәніне айналған жастарды

  • «Бейсенбі ме бүгін деп, Жұмаға қарсы өткені-ай…» (Абай)

    «Бейсенбі ме бүгін деп, Жұмаға қарсы өткені-ай…» (Абай)

    Қазақ халқының даңқты перзенті, ұлы жазушы Мұқтар Мағауин 85 жасқа қараған шағында дүниеден озды. «Бейсенбі ме бүгін деп, Жұмаға қарсы өткені-ай…» (Абай) Шұбартауда дүниеге келді. Жондағы Жобалай Керейдің ең үлкен Аруағы Жобалай бидің ұрпағы еді. Байқотан би, Томан би, Бегеш шешен, Уәйіс, Төлеу ақын… Атағы Аталарынан асып кетті… Тірісінде олай деген жоқ… Бұл сөзді дүниеден өткен соң біз айтып отырмыз… Өмірінің соңғы кездері шетте өтті. «Үкіметке, басқаларға да өкпем жоқ, өкпелейтін олардың жағдайы жоқ!» (М.Мағауин) деген еді өзі бертінде. Астары ауыр, еңсеңді езердей салмақты сөз… Данышпан адам неге елден жырақ кетті. Бұл «Оңаша жатқанды ұнатамын, Елімді ел қылмасын ерте сезіп… Елден кеттім жырақ…» (Шәкәрім) дейтін кетіс сияқты. Сонда да «Көк

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: