АПОРТТЫҢ ЖҰПАР ИІСІ(Әңгіме, болған оқиғаның ізімен)
Жұмат ӘНЕСҰЛЫ
Алматы қаласы күні қарсаңына орай
Осыдан елу жылдай бұрын болған оқиға. 65-жылдары
Қостанай облысынан Бәкіш деген бала Алматыға оқуға түсуге
аттанады. Поезға мініп, Алматы вокзалынан түседі. Бала
таксиге отырып, баратын әдресін айтады. Таксиші баламен
анау Ақсайға дейін барып, қазіргі Әл Фараби көшесімен
зуылдатып келе жатады. Ол кезде Фараби көшесінің арғы беті
Ақсайдан осы күнгі Достық көшесіне дейін «Горный гигант»
совхозының алма бағы. Баланың көзі жол боййында самсаған
қызыл алмаларды көріп, аузынан сілекейі ағады. Бала Бәкіш
таксистке :
– Аға анау алма ағаштарынан бір екі алма алсам бола ма ?
Тасиші машинесін тоқтатып,:
–Болады- дейді. Бала секіріп барып, ағаштан бір екі алманы
жұлып алып таксиге отырады. Үлкен екі қызыл алма баланың
екі алақанына әрең сиып тұр. Бәкіш бала соған таң қалып :
–Аға, мына алмалардың біреуі бір обедке жарағандай ғой!-
дейді. Таксист өзінің қалтасынан бергендей қопайып :
–Иә, бұл Алматының атақты апорты- дейді.
Сонымен бұлар баланың іздеген әдресіне келеді.. Таксиші
– Жиырма сом төлейсің -дейді Бала оған таңғалып:
–Аға, біздің ауылда он сомға қырық болке нан алып, қырық
күн күн көреді. Сіз менен жиырма сом алып, сексен күн
көргіңіз келе ме! Біз бір сағат қана жүрдік қой -депті. Таксиші
баланың алғырлығына тәнті боп,:
–Жарайды, он сом берсең болады, бензин көп кетті- деген
екен.
Сонымен не керек, Бәкіш бала Каз Пиге документ тапсырып,
соңында өтпей қалады. Сосын Бәкіш ауылға құр қол
қайтпайын деп, базарға барып он шелек сатып алып, баяғы
таксист көрсеткен Алма бағына келіп, жайғасып жүріп, он
шелек ылғи қып қызыл, ірі апорт алмаларын жинап алады.
"Енді болады ау" дей бергенде баланың үстінен бақшаның
күзетшісі шыға келеді
-Иә, бала, мұның не? Бұл совхоздың бақшасы ғой -дейді.
Бәкіш бала сасып қалып, ана кісіге:
–Аға біздің ауылда мұндай алма болмағасын, шешемді бір
қуантайын деп едім…
–Қай жақтансың?
–Қостанай жақтан, біздің ауылда мұндай алма өспейді.
-Солтүстікте мұндай апорт өспейді ғой. Жарайды, біраз
еңбектенген екенсің, әрі алыстан келген екенсің, бір шелегіңді
таста да, қалғанын алып жүре бер -деп күзетші рұқсат беріпті.
Бәкіш бала сол қуанғаннан , желпініп отырып, тоғыз шелек
апортпен ауылына жетеді.
Бәкіш бала жолдан шаршағасын , үйде біраз тынығып,
жатқан. «Балаң аман сау Алматыдан келіпті., базарлық әкеліп
пе?" деп сұрап жатқан көрші әйелдердің дауыстарын еміс еміс
естіген. Кешке қарай Алматының жаңалығын айтайын деп,
Бәкіш құрдастарының үйін аралауды бастаған. Ойында
ештеңе жоқ, Бәкіш бір құрдасының үйіне кірген бетте
апорттың жұпар иісі мұрнына бұрқ ете қалды. "Апырау,
бұларда Алматыға барып келген бе?" деген ой келгенде
қойған Бәкішке. Сосын сол үйдегі құрдасына Алматыда оқуға
түспей қалғанын айтып шығып кетті. Бәкіш аяңдап отырып,
екінші кластасының үйіне кірген. Бәкіш "Апырау, мұнда да
алманың иісі бұрқырап тұр ғой!" деп іштей таңғалған. .Содан
Бәкіш тағы бір кластасының үйне кірсе, мұнда да апорттың
жұпар иісі аңқып тұр екен. Бәкіш құрдасына Алматыда көп
бола алмаған мұңын айтып, біраздан соң, ұйіне қайтып келді..
Кешкі шәй үстінде Бәкіш шешесінен :
-Апа , ауылдағылардың бәрі Алматыға барып келген бе ?,
бәрінің үйнде апорттың жұпар иісі аңқып тұр -дейді. Шешесі
күліп,:
–Балам ау, мана сен ұйықтап жатқанда осы ауылдың
әйелдері келіп:
–Балаң Алматыдан келіпті , құтты болсын!" деп жанымды
шыр пыр қылған жоқ па! Сосын барлығынада сен әкелген
алмаларды таратып бергенмін! -дегенде, Бәкіш бала соған
шын жүрегімен қуанды.
–Дұрыс істегенсің, апа! Жаңа ғана кластастарымның үйлеріне
кіріп шықсам , бәрінің үйінен АПОРТТЫҢ ЖҰПАР ИІСІ аңқып
тұрды- деген Алматыдан оқуға түсе алмай келген Бәкіш бала.
ЖҰМАТ ӘНЕСҮЛЫ, АҚЫН, ЖАЗУШЫ, АРДАГЕР
ЖУРНАЛИСТ
Пікір қалдыру