Жүгіртпелер
 |  |  |  |  | 

Суреттер сөйлейді Тарих Тұлғалар Қазақ шежіресі

Жетісудағы Алаш қозғалысының көрнекті өкілі Ыбырайым Жайнақов

<span>kerey.kz</span>kerey.kz
 |  Feb 3, 2021
Жетісудағы Алаш қозғалысының көрнекті өкілі Ыбырайым (Ибраһим) Жайнақов146036436_1962668283896749_3597363514070360068_n
Бірінші суретте, Ыбырайым Жайнақұлы және зайыбы Гүлсім Дадабаева
145436859_1962668293896748_608201439400528341_nЕкінші сурет, Ыбырайымның зайыбы Гүлсім Дадабаева (әкесі өзбек, шешесі татар)
146452491_1962668333896744_7721869450682464521_nҮшінші сурет, ортада Ыбырайым Жайнақов, Шығыс Түркістан, Құлжа қ. 1930 ж.
Ескерту: тарихи суреттер Альфия Гатиятулинаның жеке архивіне тән. Альфияның ұлы шешесі Мариям Ыбырайымның зайыбы Гүлсім ханымның туған әпкесі.
Ыбырайым Жайнақұлы Жетісудағы белсенді Алаш қайраткерлерімен біруақытта Шығыс Түркістанға өтіп кеткен. Құлжа өлкесіне өткен Жайнақовтар сол жақта совет үкіметі балшабектеріне (большевик) қарсы қарулы ұйымдар ұйымдастырды. 1928′ден кейін басталған кәмпескі кезінде және 1931-33 жылдардағы ашаршылық кезінде қытайға ауған қазақтарды орналастыру қызметтерімен айналысты. 1934 жылдан соң Іле уалаяты қазақ-қырғыз мәдени, ағарту ұйымының жұмыстарымен айналысты. Осыған байланысты Текес және Өртекес аудандарында көп жүрді. 1938 жылдан кейін Шың үкіметі жағынан тұтқындалып Үрімжіде абақтыда жатты. Одан кейінгі өмірі белгісіз. Тарихшы Еркін Рахметолла ағамыздың Жетісу энциклопедиясына сілтеме жасай отырып келтірген еңбегінде әкесі Жайнақовты Үрімжі түрмесінен Семейге алып кеткенін баласы Омарға Ғабди Сайболатұлы айтқан екен.
Деректерге сүйенсек, 1938-1939 жж арасындағы тұтқындау мен тергеу жұмыстарына Қазақстаннан келген НКВД тергеушілері де атсалысқан.
Елдес ОРДА
03.02.2021

Related Articles

  • Бөкейханов жайлы кітап жазған ресейлік тарихшы: Мұндай ірі тұлға кез келген ұлтта кездесе бермейді

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Елнұр ӘЛІМОВА “Алашорда” автономиясы үкіметінің төрағасы Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейханов. Қазақстанда Алаш автономиясы үкіметінің төрағасы Әлихан Бөкейхановтың тарихи рөлі жеткілікті деңгейде бағаланбаған. Өткен ғасырда өмір сүрген мемлекет қайраткері туралы кітап жазған ресейлік ғалым, тарих ғылымдарының докторы Виктор Козодой осылай дейді. Азаттық кітап авторымен бірге Бөкейхановтың өміріндегі көпшілікке белгісіз фактілерді теріп, тарихшыдан Ресей саясаткерлері көрші елге жерге байланысты талап айта бастаған тұста Қазақстанның мемлекеттігін қорғап пікір білдіруге не себеп болғанын сұрады. “Алихан Букейханов: человек-эпоха” (“Әлихан Бөкейханов: дәуір адамы”) – “Алаш” қозғалысының көшбасшысы, публицист, мемлекет қайраткері туралы ресейлік ғалымның қаламынан туған бірінші кітап. Виктор Козодой Әлихан Бөкейханов туралы монографиясын өз қаржысына басып шығарып (тиражы – мың дана), Семей, Павлодар, Нұр-Сұлтан, Қарағанды және Алматы

  • Ұйғырлар азшылыққа айналып жатыр

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Қытай, Шыңжаң өлкесіне қатысты демографиялық статистика. Санайғақта Ұйғырлардың өңірдегі демографиялық ахуалы көрсетілген. Статистика қашан, кімдер жағынан жасалынғанын анықтай алмадым бірақ таяу жылғы сандық ақпарат екені рас, негізгі нобайы дұрыс. Сандық статстикаға сүйене отырып Ұйғырлардың ең көп Қашқар және Хотан аймақтарында тығыз орналасқанын білуге болады. Аймақтар бойынша: Қашқар аймағы: 96.2%; Хотан аймағы: 90.6%; Ақсу аймағы 75.9%; Тұрпан аймағы 69%; Іле аймағы 26.9%; Құмыл аймағы 17.8%; Тарбағатай аймағы 3.2%; Алтай аймағы 1.4%; Қалалар бойынша: Тұмсық қ. 67.4%; Үрімжі қ. 12.5%; Қарамайлы қ. 11.5%ж; Арал қ. 6.0%; Шихэцзы қ. 2.0%; Уцзяцюй қ. 0.2%; Облыс бойынша: Қызылсу обл 64.7%; Байынғолин обл 31.8%; Бұратала обл 13.3%; Санжы обл 4.5%; Шыңжаң өлкесінде демографиялық сандық мәліметтер әлі

  • “Ол нағыз қазақ”. АҚШ валюта басқармасы жетекшілігіне ұсынылған Сәуле Омарова кім?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Дархан ӨМІРБЕК Қазақстан тумасы, АҚШ азаматы Сәуле Омарова АҚШ валюта басқармасының жетекшісі қызметіне ұсынылды. АҚШ президенті Джо Байден банк саласын реттейтін саяси қызметке Қазақстан тумасы Сәуле Омарованы ұсынды. Сенат оны мақұлдаса, басқарманың 158 жылдық тарихында басшы қызметіне тағайындалған тұңғыш әйел және алғашқы азиат болмақ. 3,5 мың қызметкері бар басқарма мыңнан астам ірі банкті бақылайды. Ал олардың жиынтық активі 15 триллион долларға жуықтайды. Бірақ банктер мен республикашылдар Омарованың идеяларын тым радикал санап, оған қатты қарсылық танытып отыр. Тіпті бір сенатор оны коммунистік көзқарастағы адам болуы мүмкін деп, СССР кезінде жазған диплом жұмысын сұратты. Ал баспасөз құралдары оның әрбір сөзін талдап, биографиясын шаммен қарағандай шұқшия тексеріп жатыр. 55 жастағы Сәуле Омарованың АҚШ

  • Бибігүл Төлегенова атындағы ХI халықаралық вокалистер байқауы басталды.

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Бибігүл Төлегенова атындағы ХI халықаралық вокалистер байқауы басталды. Халықаралық байқауға 11 елден өтінім түскенмен, әлемдік пандемияға байланысты шетелдік қатысушылардың саны шектелген. Биыл байқауға 4 мемлекеттен бөлек елдің әр өңірінен жиналған опера өнерінің жас вокалистері Нұр-Сұлтанда бақ сынайды. Байқаудың әділқазылары да Италия, Чехия, Франция, Ресей сынды мемлекеттерден келген өнер қайраткерлері. «Әлемдік пандемияға қарамастан ұйымдастырушылар байқауды өткізгеніне барлық қатысушылар қуанды. Өйткені көптеген іс-шаралар тоқтатылып, қатысушылар, жанкүйерлері, көрермендер офлайн шараларды, әдемі опера өнерін сағынды», – деді РФ Еңбек сіңірген қайраткері Т.Д Новиченко. Чехиядан келген мейман, әділқазы мүшесі, Прага операсының солисі, Коми Республикасының халық әртісі Дамир Басыров «Мұндай байқаулар жаңа ұрпаққа мәдени-адамгершілік тәрбие беру үшін аса қажет. Біз жаңа дарын иелерін анықтап, таныту үшін

  • Ауғанстанды Сталин де бағындырмақ болды. Не себепті қолынан келмеді?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Моджахедтермен күреске жұмылдырылған совет жасағы. Орталық Азия, 1920-жылдар 2001 жылғы лаңкестік шабуылдан кейін АҚШ «әл-Қаида» мен тәліптерге соғыс жариялап, Ауғанстанға басып кірді. Бұл соғыс 20 жылға ұласып, Батыс әскерінің ол елден кетуімен және тәліптердің билікке оралуымен аяқталды. Ауғанстанның оңай шағылар жаңғақ емес екенін Сталиннің тәжірибесі де көрсеткен. Ол бұл елді бағындыруға үш мәрте талпынып, үшеуінде мақсатына жете алмаған. Совет мектептерінде оқушыларға аграрлық Ауғанстан Совет одағын бірінші болып мойындады деп үйретті. Бірақ оның қандай жағдайда болғанын нақтыламады. 1919 жылы 27 наурызда Ленин үкіметі мен Ауғанстан арасында дипломатиялық қарым-қатынас орнады. Бұл келісімді Ауғанстан атынан Аманулла-хан жасады. Оның мұндай қадамға баруына себеп бар еді. Содан бір ай бұрын Ауғанстанда билік ауысып, Аманулла-хан өз

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: