Нұрлы жол
Нұрлы жол
Сөзі мен әнін жазған Сағат Заханқызы
Желбіреген көк туы күн астында
Еркін самғап қыраны шың басында
Айқындап болашақтың нұрлы жолын
Елбасы жол тартады нұрлы асуға
Қайырмасы
Жайқалған атырабы
Есілдің шалқып әні
Ақорда жарқырайды
Паш етіп ел еңсесін бар әлемге
Нұрлы жол шақырады
Қосылғанда елге ел құт келеді
Егемендік елітеді ескен желі
Алтайдың аржағынан бастау алған
Төгіліп төрт бұрыштан көш еледі
Қайырмасы
……………………………………………………………………….
Қайыңды арал
Сөзі мен әнін жазған Сағат Заханқызы
Ойға оралды махаббаттың көктемі
Нәзік сезім әз жүрекке төккен нұр
Арасынан арман қуған жастардың
Жарқыраған асыл бейнең тек сенің
Қайырмасы
Қайыңды арал,
Қайыңды арал,
Хобда өзеннің жағасы
Жасыл кілем ақ қайыңдар арасы
Су бетіне түсіп тұрды бейнеміз
Қос жүректің лүпілімен таласып
Алыс кеттік арман жүгін арқалап,
Алға ұмтылдық бізге оралды барша бақ,
Сағындырды ерке күндер естегі,
Сырласатын ақ қайыңды аралап.
Қайырмасы
СағатЗаханқызының өмірбаяны
- 1948 жылы Монголияның Баян-өлгий аймағында дүниеге келген.
-1966 жылы сол жерде 10 жылдық орта мектепті тәмәмдаған
-1971 жылы Москва қаласындағы Г.В. Плеханов атындағы Халық шаруашылық Академиясын бітірген
-мамандығы-экономист
-1971-1991 жылдар арасында Монголияның Жоспарлау комитетінде кейіннен одан бөлініп шыққан Мемлекеттік Баға Комитетінде Экономист, бас маман ретінде қызмет атқарды.Мұнда, таукен, құрылыс, ағаш өңдеу,ауыр өндіріс, энергия-жылу салаларының бағасын белгілеу мәселесін жауаптанып, атқарды.Жәнеде Негізгі құрал жабдықтардың бағасын қайта есептеп бір жүйеге келтіру жұмысына қатысты.
Баға өзгерісінің барлық салаларға тигізетін әсерін анықтау мақсатамен Баға комитетінде жасалатын Сала аралық баластың (межотраслевой баланс) біріккен есебі, Үкіметтік бюджеттің кіріс шығысының өзгерістерін бақылайтын біріккен есепті басқарды.
-1990 жылы Монголияның экономикасын бұынғы жоспарлау системасынан нарықтық жолға түсіру үшін халық шаруашылығының барлық саласында жасалған баға жүиесін ырықтандыру мәселесінің біріккен есебін және өзімнің тікелей жауаптанған саламның есебін басқарды.
Мемлекеттік баға комитетінде атқарылған осы жұмыстың нәтижесінде 1991 жылы қаңтар айында Монголияның Экономикалық бағытын түбегейлі нарыққа бұрған нөмірі 20-шы Үкімет қаулысы шықты.
Қоғам экономикасы нарыққа ыңғайлынғанда көптеген өндіріс кәсіпорындардың жұмысы тоқтап Монголияда жұмыссыздар саны көбейіп елде дағдарыс басталды.
Осы кезде тілі, ділі бір тарихи отаны Қазақстанға барып жұмыс көзін тауып, жұмыс істегісі келген ағайындардың тілегін Монголияның Үкімет басына жеткізу мақсатымен,Премьер-министр Дашийн Бямбасүрэннің қабылдауында екі рет болдым.
1990 жылы 23 науыз күні ҚазССР ына Алма-Атаға келіп,Шетелдегі қазақтармен мәдени байланыс жасайтын “ Қазақстан” қоғамында болып, қоғам төрағасы Шәңгерей Жәнібековтың қабылдауында болып,-Монголия қазақтары атамекенге келіп еңбек еткісі келетінін түсіндіріп, келсек бізді қабылдай аласыздарма,- деген мәселені бірінші болып қойдым.
Қазақстан қоғамының жол көрсетуімен,1990 жылы 27 желтоқсанда Кербұлақ ауданы Әкімшілігімен, Монголиядан малшылар әкелу туралы Еңбек келісім шартын жасадым.
-1991 жылы аталған Келісім шарт бойынша Монголиядан 96 адамды Қазақстанға бастап келдім.Осы жолда Талдықорған обылысының барлық шаруашылықтарын басқарған Ауданадақ Ауылшаруашылық басқармалырының басшыларымен Еңбек келісім- шартын жасадық.
Жасалған келісім шарттардың негізінде 1991 жылы Қазақ елі Тәуелсіздігін алғанға дейінМонголияның астанасы Улан-Батор және оның маңындағы елді мекендерден 11800 адам өз қаражатымен көшіп келді.
1991 жылы 16-шы желтоқсанда Қазақ елі Тәуелсіздігін алғаннан кейін, 31-ші желтоқсан күні Қазақстанның Бірінші Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев халықты жаңа жыл мерекесімен құттықтап сөйлеген сөзінде: ’’ …Алыстағы ағайындар өздерінің тарихи отаны Қазақстанға келеміз десе есігіміз ашық …‘’, деп ізгі ниетін білдірді.
1992 жылдан бастап Қазақстан өкіметі көш мәселесін өз қолына алды.
1991-1997 жылдары Монголияның Еңбек министрлігінің Қазақстандағы Көші-қон жауаптанғантұрақты Өкілі қызметін атқарды.
-1997 жылдан бастап жеке кәсіпкерлікпен айналысты. Кіші кәсіп орыны «отау ЛТД» үкіметке салық төлеу жағынан 2011 жылы қатарластарының алдыңғы сатысынан көрініп «Данқ» орденімен марапатталды.
-Тәуелсіздіктің 25 жылдығына орай туыстарның қаржысы мен күш қуатын біріктіріп Бірлік Строй деген кәсіп орын құруға мұрындық болды.
- Алматы қаласы Науырызбай ауданының Ардагерлер кеңесінің белсенді мүшесі.
Монголия қазақтары ішінен ең алғаш шетелде(Москваның Халық шаруашылық академиясында) экономика мамандығы бойынша білім алып,монголияның мемелекеттік жоғарғы мекемесі- Жоспарлау комитетіне жұмысқа оркаласқан алғашқы қазақ.
Жоспарлау комитетінің баға саясаты жөніндегі жұмыстарын нәтижелі істегені үшін 1971-1990 жылдары 16 рет мақтау және құттықтау грамоталарымен марапатталды.
1985 жылы системаның Еңбегі сіңген қызметкері атағын берді.
1991 жылы нарықтық экономикаға баға жүйесін ырықтандыру жұмысын нәтижелі атқарғаны үшін мемелекеттік жағарғы марапатқа аты ұсынылған.
Баян-өлгий аймағының құрылғанының 70 жылдыққа арналған медалімен және Бұлғын сұмынының 70 жылдық медалі мен марапатталды.
Қазақстан жағынан;
-ҚР мәдениет және ақпарат министрінің Құрмет громатасы,2007 ж.
-Алматы қаласы Әкімінің Құрмет громатасы 2000 ж.
-Халықаралық Бейбітшілік әлемі қазақ творчестволық бірлестігінің Абылайханның 300 жылдығына арналған Алтын медалі,2012 ж.
-Халықаралық жазушылар одағының мүшесі.
-Ұлы көш туралы «Ұрпақтар тоғысы» деген деректі кітабім 2001 жылы Елорда баспасынан жарық көрді.
-«Толғайды жүрек» деген кітап және көптеген мақалалардың авторы.
-2015 жылы «Ұлы көш: аңыз бен ақиқат» деген кітабым жарық көрді.
kerey.kz
Пікір қалдыру