Älemde qanşa adam bolsa, sonşa twtınuşı boladı eken. Twtınuşı – ol barlıq adamzat balasına tän ortaq belgilerge ie. «Adam-twtınuşı» desekte, «twtınuşı-adam» desekte qatelespeymiz. Mısalı, adam bolıp tuılıp, azamattığı bolmauı mümkin, alayda, adam bolıp tuılıp, adamdar arasında ömir sürip, twtınuşı bolmauı eş mümkin emes närse. «Twtınuşılar qwqığın qorğau turalı» zañnıñ principteri, köptegen erejeleri örkenietti jolğa tüsken barlıq elderge ortaq, birdey bolıp keledi. Onday zañ bizde de bar. Alayda bir ökiniştisi, bizder özimizdiñ twtınuşı retindegi qwqıqtarımızdı bile bermeymiz, bilgenderimiz, sol qwqıqtarımızdı paydalanbaymız. Şındığında, Qazaqstannıñ qazirgi jağdayında birden-bir «jwmıs jasaytın» zañ, osı – «Twtınuşılar qwqığın qorğau turalı» zañ der edim. Kezinde, qazaq tili boyınşa da, osı zañnamanı qoldanıp, biraz mekemeni sottan jeñip edik. Öytkeni, atalğan zañğa säykes, kez-kelgen qızmetti qazaq tilinde talap etuge qwqığımız bar. Biraq, ol basqa äñgime.
Endi, jurnalister künine ne qatısı bar bwl äñgimeniñ, soğan toqtalayın. Biz satıp alatın, twtınatın kez-kelgen zat, önim Azamattıq kodekske säykes üş aq türge bölinedi, olar: tauar, jwmıs jäne qızmet. Bükil düniejiüzi boyınşa osılay klassifikaciyalanadı. Tiisinşe, Siz ben bizdiñ kündelikti teledidardan tamaşalaytın bağdarlamalarımız — qızmet önimi, al biz körermender – twtınuşı bolıp eseptelemiz.
Endi mäseleniñ tötesine köşeyik, mağan zañger retinde Astana qalasında twratın, osı Feysbuk arqılı «dos» Rısjan Mwratbekqızı esimdi qarındas öz ötinişimen jügindi. Ol öziniñ bala kezinen beri, Säule Äbedinovanıñ jürgizgen «Aqjünis» bağdarlamasın körip öskenin, atalğan bağdarlamanıñ bwl künde belgisiz sebeptermen teledidardan alınıp tastalğanın aytıp, qaytadan sol bağdarlamanı teledidarğa qaytaru mümkindigi bar ma dep swradı. Men Rısjanğa onıñ twtınuşı retinde özi twtınğısı keletin kez-kelgen qızmetpen önimdi talap etuge qwqılı ekendigin tüsindirip, eger şınımen sol bağdarlamanı qaytaru oyı bolsa, onda öz atınan ministr atına hat joldauğa keñes berdim. Nätijesinde, tömendegidey hat payda boldı.
Qwrmetti dostar! Sizderge osı hattı wsına otırıp, eger twtınuşı retinde özderiñiz süysinip körgen bağdarlamanı teledidardan körgiñiz kelse, osı post astına: 1. Atı-jöniñizdi, 2. Meken-jayıñızdı körsetip qoldaytındarıñızdı bildirseñiz boladı, biz (Rısjan ekeumiz) öz tarapımızdan, qoldauşılar sanı belgili-bir mejege jetken soñ bäriñizdi körsete otırıp hattı ministrge tabıs etetin bolamız.
Eger öziñiz turalı mälimetti aşıq körsetkiñiz kelmese, Rısjan Mwratbekqızınıñ nemese meniñ jekeme jazsañız boladı. Sonımen qatar, Feysbukte tirkelmegen, biraq qoldaytın basqa janwya müşelerin de körsetuge de boladı.
p/s: Säule Äbedinovanıñ özi Rısjan ekeuimizdiñ bwl tirligimizden eş habarı joq, biraq el qoldap, ministr qoldap ketip jatsa «Aqjünisti» qayta ömirge äkeluge qarsılığı bola qoymas dep oylaymız.
Aqparat jäne kommunikaciyalar ministri
D.Ä.Abaevqa
Astana qalası, Şapağat köşesi 24 üy twrğını R.MwratbekqızınanQwrmetti Däuren Äskerbekwlı!
Ruhani tärbie mäselesinde bwqaralıq aqparat qwraldarınıñ, sonıñ işinde telebağdarlamalardıñ röli asa zor ekenine eşkim dau ayta qoymas. Bir qarağanda qazirgi şaqta telearnalar men olardağı bağdarlamalardıñ sanı qıruar köp siyaqtı bolıp körinedi. Alayda eger olarğa habardıñ qazaq tilinde jürui, dilimiz ben dinimizge say kelui, otbasılıq qwndılıqtardı nasihattauı, tartımdılığı jaylı talaptar qoyatın bolsaq, jaña ğana köp bolıp köringen dünielerdiñ qatarı aytarlıqtay seldirep qalar edi. Sondıqtan Batıs pen Şığıstıñ bizge jat mädenietiniñ qıspağında qalğan qazirgi kezde öz ruhani qwndılıqtarımızdı öz tilimizde nasihattaytın jaña habarlar kerek dep sanaymız. Eger atalğan maqsattı jüzege asıratın habarlar «özine ülgi twtıp boy tüzeytindey kimde qanday habar bar edi» dep izdeytin bolsaq, ol ülgini alıs-jaqın şetelden izdep qajeti joq. Sebebi qazaqtıñ qız-kelinşekteriniñ basım köpşiligi bwl saualğa «Aqjünis» dep jauap berer edi. Iä, 2002-2006 jıldarı «Qazaqstan» telearnasında körermenderin teledidardıñ aldında tapıljıtpay wstağan «Aqjünis» attı habar boldı. Osı tört jıldıñ işinde Aqjünis tek qana qız-kelinşekterdiñ ğana emes, qoğamnıñ bükil qabattarı süyip qaraytın şın mänindegi otbasılıq habarğa aynaldı. Bwl habardıñ tanımaldılığı sonşa, jabılğanına on jıl ötse de onı jürgizgen belgili jurnalist Säule Äbedinovanı el-jwrt äli künge «Aqjünis» dep ataydı. Körermenderiniñ közayımına aynalğan S.Äbedinova osıdan tört jıl bwrın qwrğan jurnalınıñ atın da «Aqjünis — Astana» dep ataptı. Twñğış nömirine Mäjilis deputatı Nwrtay Sabil'yanov demeuşilik jasap, qoldau körsetken Aqjünis — Astana» jurnalı jaylı «Ayqın»gazetine 30.03.2012 şıqqan maqalada bılay dep jazılıptı: «Aqparat aydınında tizgindi şettildi basılımdardıñ qolına beru qauipti. Damığan elderde memlekettiñ qauipsizdigi men qorğanıs qabiletine nwqsan keltirmeu üşin özderine şetelden keletin BAQ-qa memlekettik baqılau jasap, taralu kölemin 20 payızdan asırmaydı. Bizdegi önimderdiñ 90 payızı — orıstildi. Soñğı derekterge süyensek, Qazaqstanda tirkelgen bwqaralıq aqparat qwraldarınıñ sanı — 2970, olardıñ 200-den astamı elektrondıq basılımdar. Merzimdik basılımdardıñ 453-i qazaq, 2303-i orıs tilinde jarıq köredi. Reseyden taralatın 5248 basılım bar. Elimizde taralatın jäne Reseyden keletin orıstildi basılımdardıñ jalpı sanı — 7551. Halqımızdıñ 65 payızı qazaq bola twra, qazaqtildi basılımdardıñ ülesi 6 payız şamasında. Aqparattıq tasqınmen küresudiñ bir jolı — qazaqtildi önimder sanın arttıru».
Atalğan maqalada körsetilgen ökinişti statistika tap qazir qattı özgere qoymağan şığar, sonday-aq jurnaldıñ atı da, zatı da «Aqjünis» bolıp qaldı desek te, onıñ mümkindigi men qamtu ayasın «Aqjünis» telebağdarlamasımen salıstıru qiın. Osı aytılğandarğa oray, qoğamğa bereri mol, körermenderi sağınğan, sondıqtan da reytingisi öte joğarı boladı dep kütiletin «Aqjünis» habarımen el-jwrt qayta qauışatın uaqıt tudı dep sanaymız. Bwl üşin telehabarğa degen qajettilik te, sol qajetti ötey alatın mamandar, sonıñ işinde «Aqjünis» kötergen ideyalardıñ bärine adal bolıp qalğan jäne olardı äli de jalğastırıp kele jatqan, yağni eş balamasız jürgizuşi Säule Äbedinova de bar.
Qwrmetti ministr mırza!
Sizdiñ jaña jwmısıñızğa tabıs tiley otırıp, bwl qızmettegi alğaşqı qadamdarıñızdıñ biri retinde qazaq qoğamına, qazaq otbasına, qazaq äyeline öte kerek dünie – kezinde nağız halıqtıq sipat alğan «Aqjünis» bağdarlamasın efirge qayta şığarudı swraymız.
Qwrmetpen, R.Mwratbekqızı
Abzal QWSPAN, zañger
Facebook-tegi paraqşasınan alındı.
Pikir qaldıru