Жүгіртпелер
 |  |  | 

Көз қарас Саясат

КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ РЕФОРМА ЕҢ АЛДЫМЕН ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ МҮДДЕСІН ҚОРҒАУҒА ТИІС!

<span>kerey.kz</span>kerey.kz
 |  Jan 26, 2017

 Marat ToqashbayМемлекеттік биліктің тармақтары арасында өкілеттіктерді қайта бөлу мәселелері жөнінде жұмыс тобы құрылып, оның алғашқы отырыстары өткізілгенінен бұрын да хабарымыз бар. Алдымызда конституциялық өзгерістер күтіп тұрған анық. Бір ай талқылауға мүмкіндік те беріліп отыр. Президенттің қырық шақты өкілеттігін Парламент пен Үкіметке беретін болғаны әрине, жақсы. Бірақ қазақ халқы күтіп отырған конституциялық өзгерістер бұдан әлдеқайда тереңде еді.

Ең алдымен Конституция аңдатпасында Қазақстан мемлекеті қазақ халқының өзін өзі билеу формасы екендігі, қазақ халқының мемлекет құраушы ұлт екендігі жазылуға тиіс. Мемлекет ең алдымен қазақ мемлекеттілігін дамытуға қызмет етуі керек. Егер мұндай қазықты қағидалар көзделмейтін болса онда Ата заңның алдағы ықтимал өзгерістері тек косметикалық сипатта қалатынын ішіміз сезеді.

1995 жылы 30-тамызда өткен референдумда қабылданған Негізгі Заңға 22 жылдың ішінде 59 түзету мен толықтыру енгізілгені туралы былтыр Конституция күні қарсаңында жазғанмын. Енді енгізілетін бір топ түзетудің (18!) мазмұны елді шынайы демократиялық деңгейге жеткізе алмайтыны тағы да айқын. Сот билігі президент билігінен жоғары тұрмай демократия ауылы алыс болатындығын әлемдік тәжірибе көрсетіп келеді.

Бұрынғы 59 түзету мен өзгерістерге соңғы 18 түзету қосылса бәрінің саны 77 болады екен. Референдумда бүкілхалықтық жолмен қабылданған, 98 баптан тұратын Негізгі заңға Парламент 77 түзету мен өзгеріс енгізсе, мұндай «конституциялық бораннан» Ата заңның о бастағы легитимдік нұсқасынан не қалады?! Сондықтан Парламенттің Конституцияны өзгерту құқығын алып тастау қажет.

Украинаның бұрынғы бас прокуроры Святослав Пискун айтпақшы: «Конституциясына жиі өзгерістер енгізген мемлекет стагнацияға ұшырайды». Негізгі заңды өзгерте беру жағдайды тұрақсыздандырады деп қауіптеніп Ресейдің өзі мұндай қадамнан бас тартып отырған жоқ па?!. Өкінішке қарай бізде билік көп жағдайда мемлекетті тиімді басқара алмағанын Конституция мен заңдардың жетілмегендігінен көріп жатады. Іс жүзінде биліктің Конституцияны өз ыңғайына қарай өзгертіп отыруы нашар әдет.

Меніңше Қазақстанға қайта-қайта өзгерістер жасала беретін Уақытша (уақытша демеске амалымыз жоқ!) Ата заңнан гөрі ұрпақтарға тұрақты қызмет ететін, таяу 50-100 жылда өзгертуге тыйым салынған жаңа Конституция қажет. Әрі ол шынайы демократиялық Конституция болуы керек. Конституциялық өзгерістер жөніндегі комиссия көкейтесті осы проблемаларды назарда ұстаса деймін.

Марат Токашбаевтың facebook парақшасынан алынды

Tags

Related Articles

  • Герб ауыстыру мәселесі немесе «терістеу синдромы» қалай пайда болды?!

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Еліміздің гербін ауыстыру туралы Президенттің ұсынысы (о баста ұсыныс суретші-дизайнер мамандардан шыққан сияқты) тұтас қоғамда болмағанмен, әлеуметтік желілерде әжептәуір қарсылық тудырды. Бірақ, байыптап қарасақ, бұл қарсылықтың қазіргі гербтің қазақ үшін ерекше қастерлі немесе эстетикалық тұрғыдан мінсіз болуына еш қатысы жоқтығын аңғарасыз. Соңғы уақыттары, ауыр індетпен қатар келген қаңтар трагедиясынан бастап, халық айтарлықтай күйзеліске ұшырады. Қазақстанның еркінен тыс, соғысқа, басқа да себептерге байланысты болып жатқан экономикалық қиындық салдарынан халықтың әл-ауқаты төмендеді. Осының бәрі қазір қоғамда байқалып қалған «терістеу синдромына» түрткі болды. «Терістеу синдромы» – дұрысты да бұрысқа шығаратын, қандай бастамаға болсын қарсы реакция шақыратын құбылыс. Әлеуметтік психологияны зерттеушілердің пайымдауынша, осы құбылысты барынша күшейтіп тұрған фактор – әлеуметтік желілер. Яғни, алдағы уақытта

  • Үздік ойдың үзінділері

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Үздік ойдың үзінділері Арма әлеумет! Мен қазір таза академиялық ғылыми ортада жүрмін. Өзімнің неше жыл бойы жинаған білімімді, оқыған оқуымды, шетелдік тәжірибемді, интеллектуалды қарым-қабілетімді шынайы қолданатын қара шаңырақтың ішінде жүрмін. Алматының бәрінен бөлек мәдени ортасы ерекше ұнады. Алматы қала мен дала дейтін екі ұғымның түйіскен әдемі ортасы екен. Ойлап көрсем мен бақытты перезент, бағы жанған ұрпақ екенмін. Әкем тұрмыс пен жоқшылық, жалғыздықтың тауқыметін әбден тартып еш оқи алмадым, небәрі үш ай оқу оқыдым-, деп менің оқуымды бала күнімнен қадағалады, шапанымды сатсам да оқытам деп барын салды. Ал мектепте бақытты шәкірт болдым. Маған дәріс берген ұстаздарым кілең дарынды, қабілетті кісілер болды. Университетте және шетелде мен тіптен ерекше дарын иелеріне шәкірт болдым.

  • Самат Әбіш қалай “сүттен ақ, судан таза” болып шықты?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Азаттық радиосы Саясаттанушы Досым Сәтпаев ҰҚК төрағасының бұрынғы бірінші орынбасары, экс-президент Нұрсұлтан Назарбаевтың немере інісі Самат Әбішке шыққан үкім “Қазақстандағы режим болашақты ойламайтынын көрсетті” дейді қазақстандық саясаттанушы Досым Сәтпаев. Сарапшының пайымдауынша, билеуші “элита” жеке істерімен және тасадағыкелісімдермен әуре болып жатқанда елде тағы бір жаңа әлеуметтік жарылысқа әкелуі мүмкін факторлар күшейіп келеді. СаясаттанушыРесей өзінің экономикалық мүдделері мен геосаяси жоспарларын кеңінен жүзеге асыру үшін Қазақстанның ішкі саясатына тікелей әсер етуге тырысып жатуы мүмкін деп те топшылайды. ПУТИН “ҚАУІПСІЗДІК КЕПІЛІ” МЕ? Азаттық: Сонымен ұзақ демалыс алдында осындай үлкен жаңалық жарияланды. Мейрам алдында, 19 наурызда қазақстандықтар мәжіліс депутатының постынан Самат Әбішке шыққан үкім жайлы білді. Мұның бәрінің байланысы бар ма әлде кездейсоқтық па? Досым Сәтпаев: Әңгімені бұл істің құпия

  • Христиан миссионерлерінің құмдағы іздері

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Орыны: Қашқар қ-сы; Жылы: 1933 ж; Аты-жөні: Қабыл Ахонд; Діні: христиан; Түсініктеме: Бұл жігіттің кейінгі есімі Қабыл Ахонд, христиан дінін қабылдаған алғашқы ұйғыр. Кейін діни сеніміне байланысты өлтірілген. Сурет еуропадағы миссионерлік музей архивінде сақтаулы. Аталған музейде жүздеген христиан ұйғыр өкілдерінің суреті сақталған. 1930 жылдары христиан ұйғырларына тұрғылықты мұсылмандар мен әкімшілік билік тарапынан қысым көрсетіле бастаған соң бір бөлімі миссионерлерге ілесіп еуропа елдеріне “һижраға” кетті. Алқисса Христиан әлемінің Қашқарияға баса мән беруі әсіресе Яқұп Бек мемлекеті кезеңінде жаңа мүмкіндіктерді қолға келтірді. 1860-70 жж. Қашқарияның Цин империясына байланысты көңіл күйін жақсы пайдаланған Христиан әлемі Үндістан мен Тибет арқылы Қашқарияға мәдени ықпалын жүргізе бастады. Олардың мақсаты бұл аймақты Ресей империясынан бұрын өз ықпалына

  • Демографиялық сараптама

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    1-ші сурет қазақтар; Демографиялық ахуал 1949-2020 жж. аралығын салыстырмалы көрсеткен. 1949 жылға дейін, атап айтқанда коммунистік қытай үкіметі орнағанға дейін Шынжаң өлкесінің солтүстік бөлігінде қазақтар, оңтүстік бөлігі Қашқарияда ұйғырлар басым санды ұстады. 1951-54 жылдары ұлттық межелеу кезінде орталық үкімет құрған комиссия сараптамасы бойынша ұлттық автономиялық территорияны анықтау мына екі бағытта жүргізілді. Олар: БІРІНШІ, ұлттық автономияны межелеу бойынша оның атауын тұрақтандыру. Осы бойынша үш атау ұсынылды: *ШЫғыс Түркістан автономиялық федерациялық респубиликасы; *Ұйғырстан автономиялық респубиликасы; *Шынжаң автономиялы респубиликасы. ЕКІНШІ, автономияның әкімшілік тұрпатын анықтау; Осы бойынша: *Федерециялық тұрпат; *Автономиялық облыс және окург тұрпат; *Аймақ және аудан дәрежелі автономиялық окург тұрпаты. Межелеу комиссиясы аталған екі бағытта сараптама нәтижесін қорытындылады. Комиссия қорытындысы бойынша Шынжаң өлкесінің

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: