|  |  |  | 

كوز قاراس ساياسات شوۋ-بيزنيس

وتىرىك اكادەميكتەردىڭ ءوز ەركىمەن كەتىپ قالۋىنا ءۇش كۇن بەرسە جەتەدى

93_bigباستى قاتىرماي ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىن قايتا اشۋ كەرەك تە، بۇكىل عىلىمي ينستيتۋتتاردى سوعان بەرىپ، ديرەكتورىن عالىمداردىڭ وزدەرى سايلايتىن ەتۋ قاجەت. وتىرىك اكادەميكتەردىڭ ءوز ەركىمەن كەتىپ قالۋىنا ءۇش كۇن بەرسە جەتەدى.
اۋىل اكىمىن سايلاۋ كەرەك دەسە “ويباي، سەپاراتيزم پايدا بولۋى مۇمكىن” دەيدى.
وقۋدىڭ تۇبىنە جەتكەن عالىمدارعا ءوز ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورلارىن سايلاۋعا نەگە مۇمكىندىك بەرىلمەيدى؟ ونى نەگە مينيسترلىكتە وتىرعان كوميتەت-ساميتەتتىڭ شەنەۋنىكتەرى تاعايىنداۋى ءتيىس؟ شەنەۋنىك ارالاسقان جەر وڭبايدى.
قازىر مەملەكەتتىڭ عىلىمعا بولەتىن اقشاسى جالپى ىشكى ءونىمنىڭ ءبىر پايىزىنا دا جەتپەيدى. سونى ءۇش پايىز قىلسىن دا اكادەمياعا، عالىمداردىڭ وزىنە بەرسىن. ءارى قاراي بيلىك عىلىم شارۋاسىنا ارالاسپاسىن. عىلىم بيلىكتەن تاۋەلسىز بولعاندا عانا داميدى. اكادەميا پرەزيدەنتى تەك قازاقستان پرەزيدەنتىنە عانا باعىنىشتى بولسىن.
قازىر نە؟ عىلىمي ينستيتۋت باسشىلارىنىڭ كۇنى توپاس شەنەۋنىكتەردىڭ قاس-قاباعىن اڭدۋمەن وتەدى. الگى شەنەۋنىكتەر ءوزى سياقتى بىرەۋدى ديرەكتور قىلسا، ينستيتۋتىڭ قۇرىدى دەي بەر. سولاي سورلاپ قالعان ينستيتۋتتار بار. ول ديرەكتوردىڭ اق دەگەنى العىس، قارا دەگەنى قارعىس. ونىمەن قويماي ورتا مەكتەپ وقۋلىعىنىڭ بارىنە اۆتور بولىپ (بەساسپاپ ەپتەيالمايت(( قىرۋار اقشا الىپ، بالالارىمىزدى ساۋاتسىز قىلىپ جاتقان ديرەكتورلار دا بار. ۇيالسا قايتەدى؟
عىلىممەن اينالىسادى دەگەن عالىمدار ينستيتۋتتا ازعانتاي اقشامەن امالداپ، جوعارى وقۋ ورىنا زىر جۇگىرىپ، ناپاقا تاۋىپ ءجۇر. عىلىمي زەرتتەۋشى توق بولۋى كەرەك. اش عالىم جالتاق بولادى، ديرەكتور، رەكتور نە ايتسا سونى ىستەيدى. ءوزى سياقتى جالتاق، جاعىمپاز ستۋدەنتتەر ازىرلەپ شىعادى. جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ رەكتورلارى قۇداي ەمەس، قۇدايدان بىلاي دا ەمەس. بۇلار وقۋ ورىندارى ەمەس، بار بولعانى رەكتورلاردىڭ بيزنەستەرى عانا. ەرىككەن رەكتورلار افريكاعا بارىپ، ارىستان اۋلايتىن دەڭگەيگە جەتكەن.
بۇكىل جوعارى وقۋ ورىندارىن دا مينيسترلىكتەن قارجىلاندىرماي، جەكەگە جىبەرە سالۋ كەرەك، ونسىز دا اركىمنىڭ قالتاسىندا جۇرگەن نارسە، ءوز كۇندەرىن وزدەرى كورسىن، تاراسا تاراپ كەتسىن. ءبىلىم مينيسترلىگى ورتا مەكتەپتەرمەن عانا اينالىسسا جەتەدى. اناۋ اسحات بۇگىن ءبىرىنشى سىنىپتىڭ، ەرتەڭ اكادەميكتىڭ ماسەلەسىمەن شۇعىلدانىپ وتىرادى. اسحاتتىڭ باسى التىن بولسا دا ونىڭ بارىنە بىردەي جەتپەيدى. وسى مينيسترلىككە قارايتىن ءبىلىم بىردەڭەسى، ءبىلىم سىردەڭەسى دەگەن قاپتاعان پارازيت مەكەمەلەردى جەدەل جاۋىپ، ءبىلىم سالاسىن اقشا كوزىنە اينالدىرعان وتىرىك وليمپيادالاردى دەرەۋ توقتاتىپ، وقۋلىقتى ۇزدىك مۇعالىمدەرگە قاراپايىم، تۇسىنىكتى تىلدە جازدىرتۋ كەرەك، بولدى.

اسىلحان ماماشۇلى

Related Articles

  •    ەروفەەۆانىڭ عىلىمداعى بەيباستاقتىعى  

       ەروفەەۆانىڭ عىلىمداعى بەيباستاقتىعى  

       القيسسا ابىلقايىر حان جايلى وربىگەن قولايسىز اڭگىمەلەرگە بايلانىستى كولەمدى سىن ماقالا جازىپ ەك بۇدان جيىرما جەتى جىل بۇرىن. اراشا ءتۇسىپ. بىرەۋلەردىڭ ايتىپ جۇرگەنىندەي ەمەس دەپ. دالەلدەرىمىزدى كەلتىرىپ. «انا ءتىلى» گازەتىنە جاريالادىق، 1998 جىلى. بىردە كىتاپ دۇكەنىنە باس سۇققانىمدا كوزىم سورەدەگى «حان ابۋلحاير: پولكوۆودەتس، پراۆيتەل ي پوليتيك» اتتى كىتاپقا ءتۇستى. قۋانىپ، قولىما الدىم. اقتارا باستادىم. باسپادان 1999 جىلى شىعىپتى. اۆتورى – يرينا ەروفەەۆا ەسىمدى تاريحشى ەكەن. تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى. بۇل – 2000 جىلى جاز ايى-تىن. ساتىپ الدىق. وقىدىق. 1710 جىلى ءۇش ءجۇزدىڭ قازاعى قاراقۇمدا ابىلقايىردى حان قىپ سايلاپ الىپتى. عازيز تاۋكەنىڭ كوزى تىرىسىندە-اق. وسىعان ءسال شۇبالاندىق. بىراق راس تا شىعار، وقيعانى ارنايى زەرتتەگەن تاريحشى ايتىپ وتىر عوي دەپ كۇدىگىمىزدى سەيىلتىك.

  • قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    قازاق مەكتەبىندە وقيتىن 7 جاسار بالا ورىس ءتىلى ساباعىندا نەگە ورىسشا سايراپ تۇرۋى كەرەك؟

    ماگنۋمدى ءوزىم مۇلدە ۇناتپايدى ەكەنمىن. ۇنەمى بارسام، ەسى دۇرىس كوكونىس تاپپايتىنمىن. ەسكىرگەن، شىرىگەن. ازىق-تۇلىكتى تەك بازاردان الامىن. بىراق ماگنۋمگە بايكوتتى توقتاتپاۋ كەرەك! سونىمەن بىرگە، ءورىستىلدى كينو، فيلمدەرگە دە بايكوت جاريالاۋ كەرەك. بىراق، ودان كۇشتىسى، بالالارىڭدى تەك قازاقشا وقىتىپ، قازاقشا تاربيەلەۋ كەرەك. بىراق، بالاڭدى قازاقشا تاربيەلەيىن دەسەڭ، تاعى ءبىر كەدەرگى شىعىپ جاتىر. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، بالانى 13 جاسقا دەيىن قازاق تىلىندە وقىتىپ، ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى بويىنا، ويىنا ءسىڭىرۋ كەرەك. ەندى سولاي ىستەپ جاتساق، 7-8 جاسار قاپ-قازاقشا ءوسىپ كەلە جاتقان بالاڭدى مەكتەپتە ورىس ءتىلىن ۇيرەتىپ ميىن اشىتۋعا تۋرا كەلىپ وتىر. ياعني، 2-سىنىپتان باستاپ ورىس ءتىلى مەكتەپ باعدارلاماسىندا تۇر. بجب، تجب-سىندا ورىس ءتىلى مۇعالىمدەرى بالانىڭ ورىسشا مازمۇنداماسىن (گوۆورەنيە) تەكسەرەدى. تالاپ ەتەدى. سوندا، ءبىز بايعۇس قازاق،

  • قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە.

    قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە.

    قازاق جاستارى بۇگىندە جاپپاي ورىستانۋ پروتسەسىن باستان كەشۋدە. بالا-باقشادان باستاپ، مەكتەپ، جوعارى وقۋ ورنى، ەڭبەك مەكەمەلەرىنىڭ بارلىعى نەگىزىنەن ورىس تىلىنە كوشۋدە. ءوز ەركىمەن ەمەس، ادىلەتسىز بيلىكتىڭ ۇزاق جىلعى سولاقاي ساياساتىنىڭ ارقاسىندا. كوشەدە، كەڭسەدە، دۇكەندە، كولىكتە، قوعامدىق ورىندا قازاققا قازاق ورىسشا سويلەمەسەڭ نەمەسە ۇلتتى ساقتاۋ كەرەك دەگەن جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن ۇستانىپ، سەنىمەن ورىسشا سويلەسىپ تۇرعان قازاققا قازاقشا سويلە دەپ ەسكەرتۋ جاساساڭ بولدى، ءبىتتى، بالە-جالاعا قالاسىڭ. زاڭ دا، ونى ورىنداۋشى پوليتسيا، پروكۋراتۋرا، سوت تا ورىسقۇلدى قولدايدى، ۇلتقا جانى اشىعان قازاقتى مۇلدە قورعامايدى. بۇل قانداي ادىلەتتىلىك؟! مەملەكەتتىك ءتىلدى، مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىكتى جەكەلەگەن ادام ەمەس، وسىعان جاۋاپتى مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار قورعاۋى كەرەك قوي. جەكە ادام ەمەس، ەڭ الدىمەن بيلىك قورعاۋى كەرەك. قازاق جەكە تاۋەلسىز مەملەكەت بولىپ تۇرسا

  • ساياساتتانۋشى: ەۋرووداقپەن ارىپتەستىككە ورتالىق ازيا كوبىرەك مۇددەلى

    ساياساتتانۋشى: ەۋرووداقپەن ارىپتەستىككە ورتالىق ازيا كوبىرەك مۇددەلى

    نۇربەك ءتۇسىپحان ەۋرووداق جەتەكشىلەرى مەن ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ باسشىلارى “ورتالىق ازيا – ەۋرووداق” ءسامميتى كەزىندە. سامارقان، وزبەكستان 4 ءساۋىر 2025 جىل 3-4 ساۋىردە سامارقاندا “ورتالىق ازيا – ەۋروپا وداعى” ءسامميتى ءوتتى. ورتالىق ازيانىڭ رەسمي باق-تارى مەن مەملەكەتتىك قۇرىلىم سايتتارى سامارقان ءسامميتىنىڭ “تاريحي ماڭىزىن” ايتىپ جاتىر. ال ەكى ايماق اراسىندا وسىنداي فورماتتاعى العاشقى كەزدەسۋدى ساراپشىلار قالاي باعالايدى؟ ازاتتىق ءتىلشىسىنىڭ سۇراقتارىنا ساياساتتانۋشى جانىبەك ارىنوۆ جاۋاپ بەرەدى. – ورتالىق ازيا جانە ەۋرووداق ءسامميتى قانشالىقتى تەڭ جاعدايدا ءوتىپ جاتىر دەپ ايتا الامىز؟ – ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرىنىڭ 30 جىلدىق سىرتقى ساياساتىنا، تاريحىنا ۇڭىلسەك، ەۋرووداق ءاردايىم تەڭ دارەجەدە جۇمىس جاساۋعا تىرىساتىن ۇلكەن ارىپتەستەردىڭ ءبىرى. مىسالى، اقش نەمەسە رەسەي نە بولماسا قىتايمەن سالىستىرعاندا مەملەكەت تاراپىنان بولسىن، قوعام

  • ەندى قازاق ءتىلىن ەلەمەيتىن مەكەمە بايكوتتىڭ نىساناسىنا ىلىگىپ، شىعىنعا باتا بەرەتىن بولادى

    ەندى قازاق ءتىلىن ەلەمەيتىن مەكەمە بايكوتتىڭ نىساناسىنا ىلىگىپ، شىعىنعا باتا بەرەتىن بولادى

    كەيدە قوعامدى ءبىر عانا وقيعا قوزعالىسقا ءتۇسىرىپ، ىشتە قاتقان شەمەندى جارىپ جىبەرەدى. بۇل جولى ءدال سونداي احۋال ورىن الدى. Magnum دۇكەندەر جەلىسىندە ورىس ءتىلدى ءبىر ازامات قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن كۋرەرگە شاعىم ءتۇسىرىپ، ارتىنان دۇكەن اكىمشىلىگى الگى كۋرەردى جۇمىستان شىعارىپ، ماسەلەنى جىلى جاۋىپ قويا سالماق بولعاندا، جۇرتشىلىق وقىستان ويانىپ كەتتى. بۇل تەك ءبىر ازاماتتىڭ رەنىشى نەمەسە دۇكەننىڭ ىشكى ءتارتىبى ەمەس. بۇل – تىلدىك تەڭسىزدىككە قارسى ۇلتتىڭ رەفلەكسى. قازاقتىڭ ءوزى، ءوز جەرىندە، ءوز تىلىندە سويلەي المايتىن كۇنگە جەتتىك پە دەگەن سۇراق سانانى سىزداتىپ تۇر. ءوز ەلىندە تۇرىپ، ءوز تىلىندە سويلەمەيتىن ازاماتتى قوعامنان الاستاتىلۋى اقىلعا سيمايتىن دۇنيە. ال Magnum دۇكەندەرى جەلىسى وتتى كۇلمەن كومىپ قويعانداي بولدى. قازاق ءتىلى – ەلدىڭ وزەگى. وعان جاسالعان

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى:

Zero.KZ