شيەلەنىس نۇكتەسى: تاۋلى قاراباق ازىربايجانعا قايتارىلۋعا ءتيىس!
kerey.kz
ءساۋىردىڭ بىرىنەن ەكىسىنە قاراعان ءتۇنى تاۋلى قاراباقتا ارمەنيا مەن ءازىربايجان اراسىندا كەسكىلەسكەن شايقاستار باستالىپ كەتتى. ارمياندار جاقتان اتىلعان ءار وققا ءۇنسىز قالماي جاۋاپ بەرۋ تۋرالى تاپسىرما العان ءازىربايجان اسكەرى وقتى توگىپ بەردى. ءارى 1994 جىلدان بەرى ارميانداردىڭ باسقىنشىلىعىنا دەگەن جيناقتالعان اشۋ-كەگى بار.
ارمەنيا اسكەرىن رەسەي سول كەزدەن بەرى قارۋ-جاراق، ازىق-تۇلىكپەن تولىقتاي دەرلىك قامتاماسىز ەتىپ وتىر. ءازىربايجان بولسا قارۋلى كۇشتەرىن رەسەيلىك جۇيەدەن تۇركيالىق-ناتولىق جۇيەگە كوشىرىپ العان. قازىر قارۋ-جاراعى جاعىنان كاۆكاز ەلدەرىندەگى ەڭ مىقتىسى.
ءىس جۇزىندە تاۋلى قاراباق اتام زاماننان ءازىربايجانداردىڭ جەرى. كەڭەستىك كەزەڭدە ارمياندار كوبىرەك قونىستانعان. 1988 جىلى تۇلەن ءتۇرتىپ قاراباقتىق ارمياندار ءازىربايجاننان ءبولىنىپ شىعاتىنىن مالىمدەدى. وزدەرىن تاۋلى قاراباق رەسپۋبليكاسىمىز دەپ جاريالاعانىمەن شىنتۋايتىندا ارمەنيانىڭ پروتەكتوراتىنا اينالدى.
از-كەم تىنىشتىق ورناعان 22 جىلدا بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسى ارمەنيانىڭ تاۋلى قاراباحتان وككۋپاتسيالىق اسكەرىن اكەتۋدى تالاپ ەتىلگەن 4 ء(تورت!) قارار شىعاردى. بۇۇ باس كونفەرەنتسياسىنىڭ ارنايى شەشىمى بار. ەۋروپالىق كەڭەس پارلامەنتتىك اسسامبلەياسىنىڭ قارارى جانە باسقا ونداعان حالىقارالىق قۇجاتتار جەتەرلىك. وسى قۇجاتتارعا ارقا سۇيەگەن ءازىربايجان جاعى قارسى تاراپ اسكەرىن تاۋلى قاراباقتان اكەتكەن جاعدايدا عانا كەلىسسوز ۇستەلىنە وتىراتىندىعىن اشىق مالىمدەپ وتىر. رەسەيگە ارقا سۇيەگەن ارمەنيا بولسا بۇۇ قارارلارىنا پىسقىرعان ەمەس. ءازىربايجان جاعىن اشىندىرىپ وتىرعان وسى!
يلحام اليەۆ 31-ناۋرىزدا اقش-تا مەمحاتشى دجون كەرريمەن كەزدەسكەن. ىلە-شالا اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتىنىڭ وكىلى دجون كيربي اقش ءازىربايجاننىڭ تەرريتوريالىق تۇتاستىعىن ياعني تاۋلى قاراباحتىڭ باكۋ يۋريديكتسياسىنا ءوتۋىن دۇرىس سانايتىندىعىن مالىمدەگەن بولاتىن. ارمەنيا جاعىنان وق بوراتىلۋى ءازىربايجان جاعىنىڭ شىدامىن ءسويتىپ ءۇزىپ جىبەرگەندەي. سودان بۇكىل شەكارا بويىندا اتىس باستالدى. ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنا (ودكب) قاتىسۋشى ەلدەر سەپاراتيزگە جول بەرمەي قاراباح ءتۇيىنىن حالىقارالىق قۇجاتتارعا سايكەس بەيبىت كەلىسىمدەر جولىمەن شەشۋگە ىقپال ەتۋگە ءتيىس. بىراق ارمەنيانىڭ قولتىعىنا سۋ بۇركىپ وتىرعان رەسەيدىڭ ۇستانىمى بارشاعا بەلگىلى. ەندى وسى پروبلەمادان تۇركيا مەن رەسەي اراسى ودان ءارى ۋشىعۋى ىقتيمال.
قازاقستان ءۇشىن ءتىلى، ءدىنى، تاريحى، قانى، گەوگرافيالىق ورنى جاعىنان ءازىربايجان جاقىن. قازاق جۇرتى تاۋلى قاراباحتى ازىربايجانعا قايتارۋ تۋرالى بۇۇ قارارىن قولدايدى! بۇل شيەلەنىس يلحام اليەۆ ايتپاقشى «تەك ءازىربايجاننىڭ تەرريتوريالىق تۇتاستىعى نەگىزىندە عانا شەشىلۋگە ءتيىس!».
پىكىر قالدىرۋ