|  |  | 

كوز قاراس سپورت

ماتچ كوممەنتاتورى بولۋدىڭ نەگىزگى شارتتارى

quanish footboolرەسەيلىك جاڭادان اشىلىپ جاتقان سپورت ارنالارىنان اپل ماتچتارىن كورىپ ءجۇرمىن. بۇل تاراپتا نە وزگەرىس بار ەكەن دەپ. كلاسسيكالىق كاسىبي كوممەنتاتورلاردان (سوۆەتتىك ءستيلدى بولسا دا) الەكساندر ەلاگين عانا قالىپتى. قالعاندارىنىڭ ءبارى – تۇكىرىگىنە شاشالعان، تىستەنە سويلەپ، كوسەمسي كوسىلىپ، دوپ ايىپ الاڭىنا جەتەر-جەتپەستەن “ويپىرماي، ويپىرماي!”، “مىنە، مىنە!!!” دەپ شاڭكىلدەي شۋلايتىن overexcited بالا-شاعا. قازاقشا نۇسقاسى: “تاعى ءبىر قاۋىپتى ءسا-ءا-ءات! تاعى ءبىر قاۋىپتى ءسا-ءا-ءات!” كەيبىر قازاقستاندىق فۋتبول كوممەنتاتورلارىنىڭ كىمگە ەلىكتەيتىنىن ەندى ۇقتىم. بۇل بالا-شاعا ماتچ كوممەنتاتورى بولۋدىڭ مىناداي نەگىزگى شارتتارىن تۇسىنە الماعان ەكەن:

1. ماتچ كوممەنتاتورى 90 مينۋت ءسوزىنىڭ كەم دەگەندە 90 پايىزىن الاڭدا بولىپ جاتقان تارتىسقا ارناۋى ءتيىس، 10 پايىزى سول ماتچقا تىكەلەي قاتىستى بەكگراۋند پەن ستاتيستيكا بولسىن. ماتچقا قاتىسسىز ۆيكيپەديالىق مالىمەتتەر، بولجاۋ، وسەك-اياڭ، جەكە تولعانىس، ءمانسىز ماقال-ماتەليزم، ليريكالىق شەگىنىس، ويىنشىلار مەن ترەنەرلەرگە دەگەن جەكە باس كوزقاراسى، تاعىسىن تاعىلار شالا كوممەنتاتوردان شارشاعان جۇزدەگەن مىڭ كورەرمەن تۇرماق، ونىڭ “ۆكونتاكتە”-دەگى جەتى جۇزگە جەتەر-جەتپەس دوسىنا دا قىزىق ەمەس. ال ساراپتاما مەن بولجامدى ماتچتان كەيىن (يا ورتاسىنداعى ۇزىلىستە) ستۋدياداعى مودەراتور مەن ەكسپەرتتەر ايتسىن. “توتتەنحەم” ادەتتە ويىندى وسىلاي يا وڭ، يا سول قاپتالمەن وربىتەدى” دەيدى “ماتچ تۆ”-ءنىڭ ءبىر كوممەنتاتورى. “بۇل كوماندا ادەتتە ويىندى دومالاق دوپپەن وينايدى” نەمەسە “بۇل كوماندا كوبىنە قارسىلاستىڭ قاقپاسىنا گول سوعۋدى ماقسات تۇتادى” دەگەن سياقتى قۇبىجىق اقيقاتيزم. جانە مۇنداي اقيقاتيزمدەر مينۋت سايىن ايتىلادى. 90 مينۋت سامبىرلاي سويلەۋ شارت ەمەس، ويىننىڭ باياۋ تۇستارىندا، يا ەرەكشە ءبىر ەموتسيالار كورىنگەن ساتتەردە جارتى مينۋتتىق پاۋزالار جاساپ، كورەرمەننىڭ قۇلاعىن دەمالدىرىپ، يا بالقىتىپ وتىرۋ كەرەك.

2. كوممەنتاتوردىڭ ءتىلى جاتىق، سوزدىك قورى باي بولۋى ءتيىس. مىسالى، جاڭاعى كەيبىر رەسەيلىك جاس كوممەنتاتورلاردىڭ لەكسيكا قورى قانشالىقتى جۇتاڭ ەكەنىن ءبىر-اق جاعدايدان بىلۋگە بولادى. ويىننىڭ ەڭ قاۋىپتى ساتتەرىن عانا شولىپ شىققان قىسقا كليپتە “قاقپاشى كومانداسىن تاعى قۇتقاردى”، “تاعى قۇتقاردى”، “تاعى قۇتقاردى”، “تاعى قۇتقاردى” دەپ قاقساپ قايتالاي بەرەدى. ومىرىندە “قۇتقارۋدان” باسقا ەتىستىك ەستىمەگەن ادام سياقتى.

3. نەگىزگى كوممەنتاتور ارىپتەس رەتىندە جۇمىسقا تارتىلعان قاسىنداعى بۇرىنعى فۋتبولشىنىڭ قاجەتسىز مەمۋار ايتىپ كەتۋىنە جول بەرمەۋى كەرەك. بىرنەشە ماتچ كورىپ وتىرىپ، اتىن ءومىرى ەستىمەگەن ءبىر ءسوزۋار بۇرىنعى رەسەيلىك فۋتبولشىنىڭ شالا كوممەنتاتورعا اينالعانىنا كۋا بولدىم. وزىنە-ءوزى تامسانىپ، ءسۇيسىنىپ، كەلسىن-كەلمەسىن ەستەلىكتەرىن تىقپالاپ وتىرىپ، ويىننىڭ كەيبىر وتە قاۋىپتى ءھام ماڭىزدى تۇستارىن بايقاماي دا قالدى.

4. كوممەنتاتوردىڭ الدەبىر كومانداعا، يا فۋتبولشىعا قاتىستى سيمپاتياسىن، يا انتيپاتياسىن اشىق ءبىلدىرۋى، كوپە-كورىنەۋ جاقتاسۋى – ابسۋرد. ەفيردەن كەيىن بىردەن جۇمىستان شىعارىپ جىبەرسە، وبالى جوق.

5. تورەشىنىڭ شەشىمدەرىن قولداۋ، يا سىناۋ، قىزىلكەڭىردەك بولىپ سىرتتاي داۋلاسۋ – كاسىبي كوممەنتاتوردىڭ تۇسىنە كىرمەيتىن كۇپىرلىك. وتكەندەگى ءبىر ماتچتا رەسەيلىك كوممەنتاتور ويىن بىتكەنشە “نەگىزى وففسايد ەدى، نەگىزى وففسايد ەدى” دەپ كۇڭكىلدەدى دە وتىردى. ء“اي، جولىڭ بولعىر جەتەسىز-اۋ، بۇل جەكە پىكىرىڭنىڭ ماعان كوك تيىن قۇنى جوق، الاڭسىز ويىن كورەيىنشى!” دەپ ايعاي سالعىڭ كەلەدى. ماتچ كوممەنتاتورى تورەشىنىڭ شەشىمىن كورەرمەنگە حابارلايدى، ەگەر ويىنشىلاردىڭ، ترەنەرلەر مەن كورەرمەندەردىڭ تارابىنان قانداي دا ءبىر رەاكتسيا بولسا، سونى سيپاتتايدى. ءتامام! تەك باقىلاپ وتىرۋ. ەفيردە تورەشى شەشىمىنە قاتىستى جەكە پىكىرىن تىقپالاپ، كۇرسىنە كۇڭكىلدەپ، قىزاراقتا قورعاشتاپ، ايعايلاي ايىپتاپ وتىراتىن رەسەيلىك ارىپتەستەرگە ەلىكتەۋدىڭ تۇك قاجەتى جوق. ونىڭ ءبارى – ستۋديا مودەراتورى مەن ساراپشىلارىنىڭ جۇمىسى. ەگەر تەلەارناڭدا ماتچ الدىندا، ەكى تايم ورتاسى مەن ويىننىڭ سوڭىندا بولجام مەن ساراپتاما جاسايتىن كاسىبي ستۋديا جۇرگىزۋشىسى مەن ساراپشىلارى بولماسا، وندا ءويتىپ كوسەمسۋدى كورەرمەننىڭ ءوز ەنشىسىندە قالدىر.

عالىم  بوقاشتىڭ  facebook پاراقشاسىنان  الىندى

Related Articles

  • قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟

    قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟

    Zhalgas Yertay         قازاقستان بيلىگى مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ ءۇشىن قاتاڭ شەشىمدەرگە بارعىسى كەلمەيدى دەيىك. بىراق قازىرگى زاڭناما اياسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى قالاي دامىتۋعا بولادى؟ سونى ويلانىپ كورەيىك. قازاق ءتىلىن دامىتۋ جايىن ايتقان كەزدە قازاقستان بيلىگى قوعامدى ەكىگە بولەدى. ءبىرى – ءتىلدى دامىتۋدىڭ راديكال شەشىمدەرىن ۇستانادى، ەكىنشى جاعى – قازىرگى ستاتۋس-كۆونى ساقتاعىسى كەلەدى، ياعني ەشتەڭە وزگەرتپەي-اق قويايىق دەيدى. بىراق ەكى جولدى دا تاڭداماي، ورتاسىمەن ءجۇرۋدى ۇسىنىپ كورسەك قايتەدى!؟ باتىل قادامدارعا بارايىق، بىراق ول راديكال جول بولماسىن. قازاق ءتىلىن كۇشپەن ەمەس، ورتانى دامىتۋ ارقىلى كۇشەيتسەك بولادى. ياعني ادامدار ءتىلدى ۇيرەنىپ اۋرە بولماي-اق، حالىق جاي عانا قازاق ءتىلى اياسىندا ءومىر ءسۇرۋدى ۇيرەنسىن. نەگىزگى وي وسى. ءبىز وسى ۋاقىتقا دەيىن ادامدار ورتانى

  • ەلدەس وردا، تاريحشى: «تۇركىستان» اتاۋىن قولدانۋ – ايماقتاعى جۇمساق كۇش پوزيتسياسىن نىعايتۋ ءتاسىلى

    ەلدەس وردا، تاريحشى: «تۇركىستان» اتاۋىن قولدانۋ – ايماقتاعى جۇمساق كۇش پوزيتسياسىن نىعايتۋ ءتاسىلى

    فوتو اشىق دەرەككوزدەردەن الىندا وتكەن اپتادا تۇركيانىڭ ۇلتتىق ءبىلىم مينيسترلىگى مەكتەپ باعدارلاماسىنا «تۇركىستان» دەگەن تەرميندى ەنگىزگەن ەدى. شەتەل باسىلىمدارىنىڭ جازۋىنشا، بۇل اتاۋ ەندى «ورتالىق ازيا» ۇعىمىنىڭ ورنىنا قولدانىلماق. ءبىلىم ءمينيسترى يۋسۋف تەكين جاڭا اتاۋ تۇركى الەمىنىڭ بىرلىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعانىن ايتادى. ونىڭ سوزىنشە، ۇكىمەت وقۋ باعدارلاماسىنان يمپەريالىق ماعىناسى بار گەوگرافيالىق اتاۋلاردى الىپ تاستاماقشى. ەڭ قىزىعى، «تۇركىستان» اۋماعىنا قازاقستاننان بولەك، قىرعىزستان، وزبەكستان، تۇركىمەنستان مەن تاجىكستان جاتادى ەكەن. سونداي-اق كەيبىر باسىلىمدار بۇل تەرميننىڭ قىتايدىڭ باتىسىندا ورنالاسقان شىڭجان ولكەسىنە قاتىسى بارىن دا اتاپ ءوتتى.  كەيبىر عالىمدار «ورتالىق ازيا» تەرمينى كولونياليزمنەن قالعانىن ءجيى اتاپ ءجۇر. حح عاسىرداعى الەمدىك اكادەميالىق عىلىمدى سول كەزدەگى ءىرى يمپەريالار قالىپتاستىرعاندىقتان، بۇگىندە مۇنداي تەرميندەر مەن اتاۋلار حالىق ساناسىنا ابدەن ءسىڭىپ

  • اباق انا جانە تاسبيكە انا

    اباق انا جانە تاسبيكە انا

    ءمامي بي جۇرتبايۇلىنىڭ شەجىرەسىندە ايتىلۋىنشا كەرەي ۇلىسىنىڭ ارعى تەگى – شەپ، سەپ، بايلاۋ، قويلاۋ، ەلدەي، كولدەي، يزەن، جۋسان سەكىلدى تايپالاردان تارالادى ەكەن. اتالعان تايپالاردىڭ ءبىرازى ەسكى تاريح بەتتەرىنەن كەزدەسسە، ەندى ءبىر ءبولىمى قازىرگە دەيىن كەرەي رۋىنداعى اتالاردىڭ ەسىمى رەتىندە اتالىپ كەلەدى. مۇنىڭ ءبىر سەبەبىن ارعى تاريحتاعى اتالاردىڭ اتى وشپەسىن دەپ كەيىنگى ۇرپاقتارىنىڭ اتالار اتىن قايتا جاڭعىرتىپ قويعان داستۇرىنەن قاراۋ كەرەك. اباق اتاۋىنا كەلسەك، ارىدا كەرەي حانزادالارى مەن حانىشالارىنىڭ اراسىندا اباق، اباقبەردى، اباحان، اباقتاي، اباقاي، اباق بيكە سىندى ەسىمدەر بولعان. سول اتا-اپالارىنىڭ جولىن جالعاعان، توزىپ كەتكەن كەرەي ەلىنىڭ باسىن قوسىپ، وعان ءاز انا بولعان اباق ەسىمدى قاسيەتتى انا ومىردە بولعان ادام. قازاق تاريحىندا رۋ اتىنا اينالعان ءاز انالار از بولماعان. كورنەكتى جازۋشى،

  • تاريح عىلىمى قازىر ەزوتەريكالىق توپتاردىڭ  مەنشىگىندە

    تاريح عىلىمى قازىر ەزوتەريكالىق توپتاردىڭ  مەنشىگىندە

         شىعىستانۋشى-تاريحشى ءومىر تۇياقبايدىڭ بۇرىندا دا «قازاققا قانداي تاريح كەرەك؟ تاۋەلسىزدىك كەزەڭىندە جاسالعان تاريحي ميستيفيكاتسيالار حرونيكاسى» دەپ اتالاتىن ماقالاسىن  (22.05. 2025. Zhasalash.kz) وقىپ ەم. ريزا بولعام. جاقىندا ءو. تۇياقبايدىڭ «قازاقستاندا تاريحي بۇرمالاۋلار مەن ميفتەرگە توسقاۋىل قويۋدىڭ جولدارى» (02.10. 2025. Zhasalash.kz) اتتى تاعى ءبىر ماقالاسىمەن جانە تانىستىق. وتە وزەكتى ماسەلەنى كوتەرىپتى. تاريحتا ورىن الىپ جۇرگەن جاعىمسىز جايتتار تۋراسىندا وي تولعاپتى. جۋرناليستەردى، بلوگەرلەردى ايىپتاپتى. تاريحتان ارنايى كاسىبي دايىندىعى جوق، ءبارىن ءبۇلدىرىپ بولدى دەپ.  كەلەڭسىزدىكتى توقتاتۋدىڭ ناقتى جولدارىن ۇسىنىپتى. بۇعان دا كوڭىلىمىز بەك تولدى. ايتسە دە تاريحتى بۇرمالاۋعا، ءوز وتىرىكتەرىن ناسيحاتتاۋعا تەك جۋرناليستەر مەن بلوگەرلەر عانا ەمەس، «ارنايى كاسىبي دايىندىعى بار» «تاريحشىلاردىڭ» دا «زور ۇلەس» قوسىپ جاتقانىن بايانداپ، ايتىلعان پىكىردى ودان ءارى ءوربىتىپ، جالعاستىرايىق.

  • جالبىرۇلى قويباس جايىنداعى كۇماندى كوڭىرسىك اڭگىمەلەر

    جالبىرۇلى قويباس جايىنداعى كۇماندى كوڭىرسىك اڭگىمەلەر

                          1. اماندىق كومەكوۆتىڭ ايتىپ جۇرگەنى – ايعاقسىز بوس سوزدەر        قازاقستاننىڭ باتىس ايماعىندا عۇمىر كەشكەن ونەرپازدىڭ ءبىرى – جالبىرۇلى قوجانتاي  جايلى سوڭعى كەزدە قيسىنى كەلىسپەيتىن نەشە ءتۇرلى اڭگىمەلەر ءورىپ ءجۇر. مۇنىڭ باسىندا تۇرعانداردىڭ ءبىرى – اماندىق كومەكوۆ. بۇرىندا دا ونىڭ، باسقا دا كىسىلەردىڭ ەلدى اداستىراتىن نەگىزسىز سوزدەرىنە بايلانىستى ناقتى دالەلدەر كەلتىرىپ، «قۇلان قۇدىققا قۇلاسا، قۇرباقا قۇلاعىندا وينايدى» دەگەن اتاۋمەن تۇزگەن سىن ماقالامىزدى رەسپۋبليكالىق «تۇركىستان» گازەتى (28.09. 2023 جىل) ارقىلى جۇرت نازارعا ۇسىنعانبىز-دى. الەۋمەتتىك جەلىدە ازامات بيتان ەسىمدى بلوگەردىڭ جۋىردا جاريالاعان ۆيدەو-تۇسىرىلىمىندە ا. كومەكوۆ ءوزىنىڭ سول باياعى «الاۋلايىنە» قايتا باسىپتى. ءسوزىن ىقشامداپ بەرەيىك، بىلاي دەيدى ول: «1934 الدە 1936 جىلى (؟) ماسكەۋدە وتكىزىلەتىن

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: