Мьянмадағы әскери төңкерістің артында кім тұр?

M'yanmadağı äskeri töñkeristiñ artında kim twr?

| Feb 3, 2021

M'yanmadağı äskeri töñkeristiñ basında twrğan general Min Aung Hlayn.

1 aqpanda M'yanmada äskeriler töñkeris jasap, eldiñ lideri Aun San Su Çji men basqa da beldi şeneunikterdi qamauğa aldı. Qazir bilik el äskerin basqarğan general Min Aung Hlaynnıñ qolına ötti. M'yanmadağı bilik jüyesin bir künde özgertip, eldegi sayasi ahualdı kürdelendirip jibergen Min Aung Hlayn kim?

ÄSKERDİÑ SAYASATTAĞI RÖLİ QANDAY?

M'yanmada 1962 jılı äskeriler töñkeris jasap, sodan keyin elu jılday bilikte boldı. 2008 jılı äskeriler Konstituciyanı özgertip, äskerdiñ eldiñ sayasi jüyesindegi rölin bekitip aldı. Bwl Konstituciyağa say, äskeriler saylauğa qatıspay-aq parlamenttegi orınnıñ 25 payızın aladı. Äskerdiñ qolbasşısı eldiñ qorğanıs, işki ister jäne şekara isi boyınşa ministrdi tağayındaydı. YAğni, äskerilerge berilgen bwl basımdıq Aun San Su Çjiniñ Demokratiyaşılardıñ wlttıq ligası partiyasına ıñğaysız boldı.

Aun San Su Çji men partiyanıñ köptegen müşesi äskeriler tarapınan köp quğın körgen.

MIN AUNG HLAYN KİM?

64 jastağı Min Aung Hlayn 1972-1974 jıldarı YAngon universitetinde zañ mamandığında oqıp jürgende sayasi belsendilikten alıs boldı. “Ol köp söylemeytin, jwrt közine tüse bermeytin edi” degen edi onımen birge oqığan adam 2016 jılı Reuters agenttigine.

M'yanmada äskeriler töñkeris jasap, el liderin qamauğa aldı. Jağdaydı 300 sözben tüsindiremiz

Onımen birge oqitın studentter narazılıqtarğa şığıp jürgende ol äskeri universitetke tüsu qamın oylap jürgen edi. Ol 1974 jılı üşinşi mümkindiginen keyin Qorğanıs qızmeti akademiyasına tüsti.

Min Aung Hlaynmen birge akademiyada oqığandardıñ biri 2016 jılı Reuters agenttigine “ol ülgerimi ortaşa kadet boldı” dep sipattağan.

Birge oqığan adam “onıñ şeni bayau östi” deydi. Ol Min Aung Hlaynnıñ oficer şeninen joğarı köterilgenine tañdanıs bildirgen.

Min Aung Hlayn 2011 jılı, el demokratiyağa bet bwra bastağan kezde, äsker basına keldi. YAngondağı diplomattar “2016 jılı Su Çjidiñ biliktegi alğaşqı merzimi kezinde Min Aung Hlayn köp söylemeytin soldattan sayasatkerge aynaldı” deydi.

Sarapşılar Min Aung Hlayn Facebook jelisinde belsendi bolıp, qoğamdıq şaraların jelide jarnamalap, jüzdegen mıñ jaqtasın jinap aldı deydi. 2017 jılı älem elderi M'yanma äskerin rohindja mwsılmandarın öltirdi degen ayıptap jatqan twsta Facebook Min Aung Hlaynniñ akkauntın jauıp tastadı.

Ol äskerilerdiñ parlamenttegi 25 payız ornınan bas tartu jaylı söz qozğamadı. Su Çjidi prezident etip bekitu turalı da auız aşpadı (Su Çjidiñ balaları şetel azamatı bolğandıqtan ol prezident bola almaydı, bwl Konstituciyada bekitilgen).

2016 jılı aqpanda Min Aung Hlayn özi äsker qolbasşısı qızmetin tağı bes jılğa sozıp alğan. Ol biıl aqpanda äsker basınan ketui tiis edi. Biraq 1 aqpanda elde äskeri töñkeris jasap, qazir eldiñ basşısına aynaldı. Äskeriler bıltır qaraşada ötken parlament saylauınıñ nätijesimen kelispeydi. Bwl saylauda Su Çjidiñ partiyası jeñimpaz dep tanılğan.

MIN AUNG HLAYNĞA SALINĞAN SANKCIYALAR

2017 jılı M'yanma äskerileri rohindja mwsılmandarına arnayı operaciya wyımdastırğan. Bwl operaciyadan soñ 730 mıñ rohindja körşiles Bangladeşke qaşıp ketken edi. BWW M'yanma äskerileri operaciya kezinde rohindjalardı jappay öltirip, üylerin örtegen dep mälimdedi. M'yanmanıñ bwl äreketi beybitşilik salası boyınşa Nobel' sıylığın alğan Aun San Su Çjidiñ de bedeline nwqsan keltirdi.

Aun San Su Çji (sol jaqta) men Min Aung Hlayn (oñ jaqta).

AQŞ 2019 jılı Rohindja mwsılmandarına wyımdastırılğan operaciyağa baylanıstı Min Aung Hlayn men tağı üş äskeri basşığa sankciya saldı. Qazir Gaagadağı BWW-nıñ Halıqaralıq tribunalında M'yanma eliniñ üstinen sot ötip jatır. Afrikadağı Gambiya eli M'yanmanı “rohindja mwsılmandarına genocid jasadı” dep ayıptap, Gaagadağı sotqa şağımdanğan.

M'YANMADAĞI QAZİRGİ JAĞDAY QANDAY?

VVS saytınıñ jazuınşa, M'yanmada qazirgi jağday birqalıptı. İri qalalardağı köşelerde äskeriler baqılauına alğan. Elde tünde komendant sağatı engizilgen.

1 aqpanda elde wyalı baylanıs pen internet baylanısı üzilgen edi. 2 aqpanda internet pen baylanıs qayta qalpına kelgen.

Aziyanıñ birneşe elinde M'yanma elşiligi aldında äskeri töñkeriske qarsı narazılıq şarası ötti. Narazılar äskerilerden Aun San Su Çjidi bosatudı talap etti.

Mandalay qalasında jürgen äskeriler. 2 aqpan 2021 jıl.

Halıqaralıq aqparat agenttikteriniñ jazuınşa, M'yanmada äleumettik jelide jwrt äskeri töñkeriske qarsı narazılıqtarı bayqaladı.

Äskeriler qamauğa alınğan Aun San Su Çjidiñ qayda ekenin aytpay otır. Biraq Aun San Su Çjige jaqın adamdardıñ biri AFP agenttigine Aun San Su Çji üyqamaqta otırğanın aytqan.

AQŞ M'yanma äskerileri Aun San Su Çjidi bosatpasa sankciya salatının mälimdedi.

54 million halqı bar M'yanma – Bangladeş, Qıtay jäne Tailandpen şekaralas el.

Maqala Reuters, BBC aqparattarınıñ negizinde jazıldı

Azat Europa / Azattıq radiosı

Zelenskiy Uitkoff jäne Kuşnermen “mazmwndı äñgime” bolğanın ayttı

kerey.kz

Vladimir Zelenskiy Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy AQŞ prezidentiniñ arnayı uäkili Stiv Uitkoff jäne Tramptıñ küyeubalası Djared Kuşnermen telefonmen “mändi äri konstruktivti” äñgimeleskenin habarladı. Uitkoff pen Kuşner 2 jeltoqsanda Mäskeude Resey prezidenti Vladimir Putinmen kezdesken. “Biz köptegen aspektige nazar audardıq jäne qantögisti toqtatıp, Reseydiñ üşinşi ret basıp kiru qaupin joyuğa kepildik beretin mañızdı jayttardı, sonımen birge Reseydiñ ötken jolğıday uädesin orındamau qaupi siyaqtı närselerdi talqıladıq” dedi Zelenskiy. Äñgimege sonımen birge qazir AQŞ-ta jürgen Ukraina wlttıq qauipsizdik jäne qorğanıs keñesiniñ hatşısı Rustem Umerov, qarulı ştabtıñ bastığı Andrey Gnatov qatısqan. Axios dereginşe, äñgime eki sağatqa sozılğan. Kelissözderden habarı bar derekközdiñ aytuınşa, Uitkoff pen Kuşner eki jaqtıñ da talaptarın jinap jatır jäne Putindi de, Zelenskiydi de
Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

kerey.kz

Rey FERLONG Andrey Ermak (sol jaqta) pen Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy (oñ jaqta). 2019 jıl. Andrey Ermak wşaqtan tüse sala öziniñ bastığın qwşaqtadı. 2019 jılı qırküyekte prezident Zelenskiymen jılı jüzdesu jañadan bastalıp kele jatqan sayasi seriktestiktiñ bası edi. Bwl – Ermaktıñ Resey türmesinde otırğan 35 ukrainalıqtı Mäskeuden alıp kelgen säti. Al 2020 jılı Ermak Zelenskiy äkimşiliginiñ basşısı boldı. Biraq Ukrainadağı jemqorlıq şuınan keyin onıñ qızmetine jwrttıñ nazarı audı. Sebebi Ermak Ukraina energetikalıq infraqwrılımına bölingen qarjı jımqırılğan korrupciya shemasında negizgi rölde bolğan degen aqparat tarağan. Biraq tergeuşiler bwl jayttıñ jay-japsarın tolıq aşqan joq. Ermaktıñ özi Azattıqtıñ Ukraina qızmetiniñ resmi saualdarına jauap bergen joq. Sonımen Zelenskiydiñ keñsesin basqarıp otırğan Ermak kim? TELEVIDENIEDEN
Toqaev N'yu-Yorkte Zelenskiymen kezdesti

kerey.kz

Qazaqstan prezidenti Qasım-Jomart Toqaev N'yu-Yorkte Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiymen kezdesti. 22 qırküyek 2025 jıl. Toqaev pen Zelenskiy. Suret: Aqorda 21 qırküyek küni Qazaqstan prezidenti BWW Bas assambleyasına barğan saparında N'yu-Yorkte Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiymen kezdesti. Aqorda baspasöz qızmetiniñ habarlauınşa, prezidentter ekijaqtı ekonomikalıq jäne gumanitarlıq ıntımaqtastıq mäselelerin talqılağan. Sonday-aq, Zelenskiy “Ukrainadağı jağdayğa baylanıstı közqarasın” bildirgen, al Qazaqstan basşısı “qaqtığıstı toqtatu maqsatında diplomatiyalıq jwmıstardı jalğastıru qajet” degen. Zelenskiy osı kezdesu turalı mälimdemesinde Ukraina, AQŞ, Europa jäne özge elderdiñ soğıstı toqtatu jönindegi talpınısın talqılağanın ayttı. Onıñ sözinşe, qos basşı sonday-aq ekijaqtı sauda-ekonomikalıq äriptestikti, qazaqstandıq kompaniyalardıñ Ukrainanı qalpına keltiru isine qatısuğa degen qızığuşılığın söz etken. 2022 jılğı aqpanda Ukrainağa basıp kirgen Resey Qazaqstannıñ eñ
“Aq qasqırlar”. Özbekstan futbolı jetistiginiñ sırı nede?

kerey.kz

Ruslan MEDELBEK Özbek oyınşısı Abdukodir Husanov (2) pen BAÄ oyınşısı Luanzin'o (21) älem kubogına irikteu oyınında. 5 mausım, 2025 jıl. Futboldan 2026 jılğı älem çempionatına Özbekstan qwramasınıñ joldama alğanına jastar futbolınıñ qanday qatısı bar? Özbekstan futbolı jetistiginiñ sebebine üñildik. “ÄLEMDİK ARENAĞA QOŞ KELDİÑİZDER” Özbekstan Aziya qwrlığında Iran, Katar, BAÄ, Qırğızstan, Soltüstik Koreya bar toptan ekinşi orın alıp, 2026 jılğı älem kubogına licenziya ielendi. Özbek futbolşıları toğız oyınnıñ beseuinde jeñip, üşeuinde teñ tüsip, bir oyında jeñilgen. Osı nätije wlttıq komandanıñ älem çempionatına şığuına jetkilikti boldı. Bwl toptan Özbekstannan bölek Iran da älem çempionatına qatısadı. Özbekstan älem çempionatına şığuğa birneşe ret öte jaqın bolğan edi. Mäselen, 2014 jılğı älem birinşiliginiñ irikteuinde Iran,
Milliarder Bill Geyts bar baylığın Afrika elderine audarmaq

kerey.kz

Microsoft kompaniyasınıñ negizin qalauşı jäne älemdegi eñ bay adamdardıñ biri sanalatın Bill Geyts öziniñ baylığın qayda jwmsaytının resmi mälimdedi. Käsipker Afrika elderindegi densaulıq saqtau, bilim beru jäne kedeylikpen küres salalarına şamamen 200 milliard dollar investiciya saludı josparlap otır. «Juırda men öz baylığımdı 20 jıldıñ işinde tolıqtay taratu jöninde şeşim qabıldadım. Qarajattıñ basım böligi osı jerde, Afrikada, türli mäselelerdi şeşuge kömektesuge bağıttaladı», – dedi Bill Geyts öziniñ qorımen birlesken baspasöz mäslihatında. Bastı basımdıqtar: – infekciyalıq aurularmen küres (sonıñ işinde bezgek, tuberkulez, VIÇ); – ana men bala densaulığın jaqsartu; – auıldıq audandardağı bilim beru sapasın arttıru; – taza auızsu men sanitariya infraqwrılımın damıtu; Bill Geyts: «Bwl – qayırımdılıq emes, bwl – investiciya.