|  |  | 

Twlğalar Qazaq handığına 550 jıl

Zuqa batır Säbitwlınıñ 150 jıldıq mereytoyına arnalğan eske alu şaraları 11 memlekette ötedi

Zuqabatir150Bwl turalı «Zuqa Säbitwlınıñ 150 jıldığın wyımdastıru alqası» habarladı. Astanada ötetin şaralarğa Türkiya ükimetinen, Stambwl, Ankara qalalalarınıñ äkimdikterinen, TürkiSoydan jäne basqada onnan astam şetelden delegaciya keletini belgili boldı.12669683_10153916199084715_2640428889926741072_n

Mereytoyğa dayındıq barısı joğarı deñgeyde ötip jatır. Bügin, 2016 jıldıñ 5-aqpanda Astana qalasında ötetin bir bölim şaralardıñ, atap aytqanda bir ğılmi konferenciya men Alaş ardaqtısına arnalğan «auız aşardıñ» ornı men uaqıtı belgilendi. Wyımdastıru alqasınıñ törağası Ömirhan Altın öziniñ Qazaqstan Wlttıq Arasına bergen swhbatında: « 2016 jılı qazaq tarihında eleuli jıl bolmaq. Atap aytqanda, Täuelsizdigimizdiñ 25 jıldığı, sonımen qatar Alaştıñ ardaqtı wldarı Zuqa Säbitwlı men ÄLIHAN Bökeyhanwlınıñ 150 jıldığı qatar kelip otır,  bwl datalar halıqaralıq deñgeyde atap ötiledi» – dedi.920707_10153916199224715_792537315953786966_o

Evraziya wlttıq universitetiniñ prorektorı, Alaştanuşı ğalım Dihan Qamzabek ağamız öz kezeginde wlı twlğağa arnalğan şara Evraziya wlttıq universitetinde de joğarı deñgeyde atap ötiletinin, atap aytqanda 2016 jılı 14 mausıda ENU-de «Zuqa Säbit wlınıñ ömiri men küresi» attı ğılmi konferenciya ötetinin ayttı.

«Äziret Swltan meşitiniñ» naib imamı Minuarov Quat Erğaliwlımen kezdesude, 16 mausımğa josparlanğan Zuqa sındı din qayratkerine, wlt küreskeriniñ aruağına arnap auız aşar jasap, hatım tüsiruge kelisimin berdi äri  qoldauğa dayın ekenin  bildirdi.

«Qazaqstan Wlttıq arnasınıñ» orınbasar direktorı Qaynar Oljay ağamız Zuqa jäne önıñ ömiri turalı jaqsı biletinin, Zuqa turalı eki tarihi romandı oqıp şıqqanın tilge tiek etip, kezkelgen kezde qoldauğa dayın otır.

12650873_10153916199244715_589347109308129658_nÄr orındarda ötken kezdesuler kezinde öte joğarı deñgeyde qoldau tauıp otırdı. Eks depttatar, «Aq jol» partiyasınıñ basşıları Azat Pervaşev pen Nwrlan Jazılbekov, Astana äkimdigi,  Respublikalıq Ardagerler Qauımdastığınıñ törağası Ömirwzaq Ozğanbaev, Ğalım Ğarifola Esim, Halıqaralıq Şıñğıshan akademiyasınıñ akademigi Jädi Şäken, Ğalım Twrsınhan Zäken,  Qoğam qayratkeri Uzben Qwrmanbay, ğalım Sayd Zahan, Nazarbaev Universitetiniñ Til böliminiñ meñgeruşisi Gültas Qwrmanbay, halıq därigeri Qayrat Aydarhan, aqın, jurnalist Ahmetwlı Beysen, Baqıtbol Berimbay qatarlı zyalı qauım jan-jaqtılı qoldau körsetinderin jetikizip, jwmıs bastap ketti.

Din qayratkerinen sayasi küreskerge aynalğan Zuqa Säbitwlı Şığıs Qazaqstan öñirinde tuılıp, Altay topırağındağı wlt azattıq küresiniñ basşısına aynaldı. 1929 jılı jeltoqsanda qıtay ükimeti tarapınan qastandıqqa wşırap, bası alınıp, şäyit bldı.  Öz kezinde, yağni keñes odağınıñ qwrılu qarsañındağı wlt azattıq küresi Altaydağı wlt azattıq küresimen tığız qabısıp jattı. Keñes Odağınan quğın-sürginge wşırap, soğıs pen aşarşılıqtan qaşqan köptegen azamattardıñ Zuqanı panalağanı belgili. Jetim-jesir, qorlıq körgenderdi qasınan tabılğan Zuqanıñ jeke armiyası bolğanın bireu bilse, bireu bile bermeydi. Sol kezdegi Şığıs Tüsrkistandağı Qıtaydıñ ükimet armiyasın birneşe ret jeñiliske wşırattı. Bwdan sırt 1921 jılı Altayğa basıp kirgen Aq Patşa genaralı Bakiçevtiñ de betin qaytarğanı turalı mälimetter men tarihi derekter jetkilikti. Osılayşa soñğı hanımız Kenesarı Qasımwlınan keyin Zuqa Säbitwlı da qazaqtıñ azattığı jolında bası alınğan  twlğanıñ biri bolıp tarihqa qaldı.12687873_10153916199249715_7313722673557981013_n

Mine Alaştıñ ardaqtısı Älihan Bökeyhanwlımen birge Zwqa Säbitwlınıñ  tuılğanına da 150 jıl toldı. Täuelsizdik jolındağı kürestiñ barısı jäylı jäne qazağımızdıñ qilı da qiın tağdırı turalı, Täuelsizdiktiñ qadır-qasieti twralı aqiqattı wrpaqtarğa jetkizu – eldigimizge artılğan mindet. Wlılarımızdı wlıqtap, wlt bolaşağı üşin küresu Mäñgilik El bolu üşin mäñgilik özekti taqırıp.

Barlığımızdı Alla jarılqasın, Payğamparımızdıñ şapağatı tisin, ata-baba aruağı qoldasın!

 

Ahmetwlı Beysen

Astanadan arnayı kerey.kz üşin.

Related Articles

  • SARBAS RUI JÄNE SARTOQAY BATIR

    Tarihtı tügendeu, ötkenniñ şejiresin keyinge jalğau – atadan balağa jalğasqan ejelgi dästür. Şejire, wlt-ru, taypa tarihı – atanı bilu, arğı tarihtı bilu bolıp qalmastan wlttıñ wlt bolıp qalıptasuı jolındağı bastan keşken san qilı oqiğaları men auır tağdırınan da mol derek beredi. Şejire – twtas halıq tarihınıñ irgetası ğana emes, wlt pen wlıs tanudıñ älippesi  sanaladı. «Qazaq halqı 200-den asa rudan qwralsa da är rudıñ öz şejiresi bolğan. Şejireşiler jüz, taypa, ru, ata tarihın tereñ talday bilgen»(1). Patşalıq reseydiñ däureni ayaqtalar twsta qazaqtıñ memlekettigin qalpına keltirudi maqsat twtqan Alaş kösemi Älihan Bökeyhan (1866-1937) alğaşqı bolıp qazaq tarihınıñ qajettiligin alğa tartıp, başqwrttıñ äygili ğalımı Uälidi Toğanmen kezdesipti. Uälidi Toğan öziniñ esteliginde: «Men birneşe

  • TÄÑİRİ QALAUI TÜSKEN JAN

    Mandoki Qoñırdıñ tuğanına 80 jıl toluına oray «Täñiri meni tañdadı»  Mwhtar Mağauin Mandoki Qoñır Iştvan – otanı Majarstan ğana emes, külli türki düniesi qasterleytin wlıq esimder qatarındağı körnekti twlğa. Şıñğıs jorığı twsında Karpat qoynauındağı madiyarlar arasınan pana tapqan qwman-qıpşaq jwrtınıñ tuması Mandoki Qoñır onnan asa tildi erkin meñgergen, bwğan qosa zertteuşilik qarımı eren, Twran halıqtarınıñ fol'klorlıq-dünietanımdıq sanasın boyına darıtqan ğalım. Ol türkologiya ğılımımen dendep aynalısıp qana qoymay, HH ğasırdıñ törtinşi şireginde Şığıs pen Batıs­tıñ arasında altın köpirge aynaldı, milliondardıñ ıqılas alqauına bölendi. YAki ol halıqtar arasın jaqındas­tırğan mämileger, ozıqtarğa oy salğan köregen edi. Zamana alğa jıljığan sayın mereytoy ieleri turalı aytılatın jayttar estelik pen ötken şaq enşisine köşedi. Közi tiri

  • Nwralı batırdıñ kesenesi  jöninde

    Keyingi kezde Nwralı batırdıñ kesenesi jöninde ärtürli äñgimeler şığıp jürgen körinedi. Onıñ biri Moñğoliyadan kelgen bir tuısqanımız basqa bir belgili jerlesimizdiñ Nwralı batırdıñ ziratı dep kigiz üy siyaqtı saman kirpişten qalanğan  ädemi zirattıñ janına barıp qwran oqığanına kuä bolğanın keltiripti. Ol jigittiñ  körgeni de, aytıp otırğanı da şıñdıq. Öytkeni 1982 jılğa deyin eldiñ köpşiligi, onıñ işinde  men de solay  oyladım. Äñgime tüsinikti bolu üşin men sol kezdegi oqiğadan bastap bayandayın. Men 1961 jılı Semeydiñ  mal därigerlik institutın bitirip keldim. Meni  sol kezdegi  S.M. Kirov atındağı  kolhozğa mal därigeri etip jiberdi. 1962 jılı bwl kolhoz «Gornıy» sovhozına aynaldı. Biz bala kezimizden: «Nwralı atamızdıñ ziratı S.M Kirov atındağı kolhozdıñ jerinde ornalasqan,   Babamız batır bolğan kisi, al onıñ janındağı qabırdıñ  wzındığı jeti kez, bizdiñ  babamızdan  da  asqan

  • Alıstağı ağayınnıñ Atamekenge oralu jolın twñğış aşqan qazaqtıñ qaharman qızı

    Ol kim deysiz ğoy, turasın aytsam ol Sağat Zaqanqızı. Toqsanınşı jıldardağı alğaşqı köş Moñğoliya qazaqtartarınan bastalğan. Sol köşti alğaş bastağan adam Sağat Zaqanqızı. Bwğan eşkimniñ dauı joq. Jarğaq qwlağı jasttıqqa timey, sonau qiın-qıstau zamanında alıstağı ağayındardıñ jolın aşqan osı adamdı qazaqtıñ qaharman qızı atauımızdıñ özindik sebebi bar. “Köş basşısımen körikti”  “Körgeni jaqsı köş bastar”  deydi atam qazaq.   Osı eki auız sözdiñ astarına üñilip qarasaq, onda, ülken män mağına bar ekenine köz jetkizemiz.       Bwrınğı auıl köşiniñ özinde, köş basşıları tört tülik maldıñ örisiniñ jağdayına qaray, är mezgildegi auarayınıñ özgerisine say, köşip qonuda bir basına jetip artılar  ülken jauapkerşilik  jüktese, Moñğoliyada twratın qandastarımızdıñ bir jarım ğasır ğwmır keşken el jerinen ,

  • KENESARI HANĞA TAĞZIM

    Jüz elu jıl! Biıl Kenesarı hannıñ şäyit bolğanına bir jüz elu jıl toldı. Kenesarı ğana emes. Naurızbay bahadwr swltan, Erjan swltan, Qwdaymende swltan. Qıpşaq Iman batır, Tama Qwrman batır, Dulat Bwğıbay batır, Dulat Jauğaş batır, Dulat Medeu bi, qılıştıñ jüzi, nayzanıñ süñgisi bolğan tağı qanşama azamat. Qazaq Ordasınıñ eñ soñğı jaraqtı jasağında qalğan üş mıñnan astam alaman. Bäri de şäyit boldı.Kenesarı hannıñ, onıñ eñ soñğı jauınger serikteriniñ qasietti qanı şaşılğan aqırğı sağatta tört ğasır boyı töre tañbalı qızıl tuı jelbiregen wlı memleket Qazaq Ordası şayqalıp barıp qwladı. Alaş balası sonau Üysin, Ğwn, Türik zamanınan tartılğan, Altın Ordağa jalğasqan, Qazaq Ordasına wlasqan, Ortalıq Aziya tösinde jiırma ğasırdan astam, ğalamat wzaq uaqıt

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: