KONSTITUCIYALIQ REFORMA EÑ ALDIMEN QAZAQ HALQINIÑ MÜDDESİN QORĞAUĞA TIİS!
kerey.kz
Memlekettik biliktiñ tarmaqtarı arasında ökilettikterdi qayta bölu mäseleleri jöninde jwmıs tobı qwrılıp, onıñ alğaşqı otırıstarı ötkizilgeninen bwrın da habarımız bar. Aldımızda konstituciyalıq özgerister kütip twrğan anıq. Bir ay talqılauğa mümkindik te berilip otır. Prezidenttiñ qırıq şaqtı ökilettigin Parlament pen Ükimetke beretin bolğanı ärine, jaqsı. Biraq qazaq halqı kütip otırğan konstituciyalıq özgerister bwdan äldeqayda tereñde edi.
Eñ aldımen Konstituciya añdatpasında Qazaqstan memleketi qazaq halqınıñ özin özi bileu forması ekendigi, qazaq halqınıñ memleket qwrauşı wlt ekendigi jazıluğa tiis. Memleket eñ aldımen qazaq memlekettiligin damıtuğa qızmet etui kerek. Eger mwnday qazıqtı qağidalar közdelmeytin bolsa onda Ata zañnıñ aldağı ıqtimal özgeristeri tek kosmetikalıq sipatta qalatının işimiz sezedi.
1995 jılı 30-tamızda ötken referendumda qabıldanğan Negizgi Zañğa 22 jıldıñ işinde 59 tüzetu men tolıqtıru engizilgeni turalı bıltır Konstituciya küni qarsañında jazğanmın. Endi engiziletin bir top tüzetudiñ (18!) mazmwnı eldi şınayı demokratiyalıq deñgeyge jetkize almaytını tağı da ayqın. Sot biligi prezident biliginen joğarı twrmay demokratiya auılı alıs bolatındığın älemdik täjiribe körsetip keledi.
Bwrınğı 59 tüzetu men özgeristerge soñğı 18 tüzetu qosılsa bäriniñ sanı 77 boladı eken. Referendumda bükilhalıqtıq jolmen qabıldanğan, 98 baptan twratın Negizgi zañğa Parlament 77 tüzetu men özgeris engizse, mwnday «konstituciyalıq borannan» Ata zañnıñ o bastağı legitimdik nwsqasınan ne qaladı?! Sondıqtan Parlamenttiñ Konstituciyanı özgertu qwqığın alıp tastau qajet.
Ukrainanıñ bwrınğı bas prokurorı Svyatoslav Piskun aytpaqşı: «Konstituciyasına jii özgerister engizgen memleket stagnaciyağa wşıraydı». Negizgi zañdı özgerte beru jağdaydı twraqsızdandıradı dep qauiptenip Reseydiñ özi mwnday qadamnan bas tartıp otırğan joq pa?!. Ökinişke qaray bizde bilik köp jağdayda memleketti tiimdi basqara almağanın Konstituciya men zañdardıñ jetilmegendiginen körip jatadı. İs jüzinde biliktiñ Konstituciyanı öz ıñğayına qaray özgertip otıruı naşar ädet.
Meniñşe Qazaqstanğa qayta-qayta özgerister jasala beretin Uaqıtşa (uaqıtşa demeske amalımız joq!) Ata zañnan göri wrpaqtarğa twraqtı qızmet etetin, tayau 50-100 jılda özgertuge tıyım salınğan jaña Konstituciya qajet. Äri ol şınayı demokratiyalıq Konstituciya boluı kerek. Konstituciyalıq özgerister jönindegi komissiya kökeytesti osı problemalardı nazarda wstasa deymin.
Marat Tokaşbaevtıñ facebook paraqşasınan alındı
Pikir qaldıru