تاسماعامبەتوۆ قر ۆيتسە-پرەمەرى قىزمەتىندە قانداي شارۋا تىندىردى؟
Tengrinews.kz تىلشىلەرى يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ قر ۆيتسە-پرەمەرى قىزمەتىندە قانداي ىستەر بىتىرگەنىن ەسكە الادى.
تالعار قالاشىعى تەرريتورياسىندا قۇرىلىس جۇمىستارى توقتادى
بۇعان دەيىن تالعار قالاشىعىنىڭ تەرريتورياسىندا بارلىق قۇرىلىس جۇمىستارىن توقتاتۋ بويىنشا تاپسىرىس بەرىلگەن. ونىڭ ماقساتى – قازاقستاننىڭ نىساندارىن يۋنەسكو-نىڭ دۇنيەجۇزىلىك مۇرالار تىزىمىندە ساقتاۋ جانە وسى ۇيىمنىڭ قاجەتتى ستاندارتىنا سايكەس بولۋى. يۋنەسكو-نىڭ باس ديرەكتورىمەن پاريجدەگى كەزدەسۋدە جىبەك جولىنىڭ ءبىرىنشى چانان-تيانشان ۇزىگىندەگى 8 قازاقستاندىق ەسكەرتكىشتى يۋنەسكو-نىڭ دۇنيەجۇزىلىك مۇرالار تىزىمىندە قالدىرۋ بويىنشا كەلىسىم جاسالدى.
كەيكى باتىردىڭ سۇيەگىن جەرلەۋ
2017 جىلدىڭ جازىنىڭ سوڭىنا دەيىن كەيكى باتىردىڭ قازاقستاندا جەرلەنەتىن جەرىن انىقتاپ، جەرلەۋ تۋرالى شەشىم شىعارىلدى.
پەدياتريا فاكۋلتەتتەرىن قالپىنا كەلتىرۋ
2017 جىلى قازاقستاندا پەدياتريا فاكۋلتەتتەرى قالپىنا كەلتىرىپ، بالالار ەمحانالارىنىڭ ساپاسى جاقسارادى. 2007 جىلى مەديتسينالىق جوو-لار كادر دايىنداۋدىڭ جاڭا مودەلىنە وتكەن بولاتىن. سول ۋاقىتتا پەدياتريا فاكۋلتەتتەرى جالپى مەديتسيناعا ەنگەن ەدى. ەندى بالالار دارىگەرى بولۋ ءۇشىن رەزيدەنتۋرا اياقتاۋ كەرەك. سوندىقتان تۇلەكتەر مۇنداي سالالىق ماماندىق تاڭداۋعا قىزىعۋشىلىق تانىتپاعان. ستاتيستيكالىق مالىمەتتەر بويىنشا، 2012 جىلى “پەدياتريا” ماماندى بويىنشا 742 عانا ادام، 2013 جىلى – 423, 2014 جىلى – 7 ادام ءبىلىم العان. سالدارىنان رەسپۋبليكادا بالالاردى ەمدەۋ ىسىندە دارىگەرلەر جەتىسپەدى.
مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ
2017 جىلدان باستاپ قازاقستاندا مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ ەنگىزىلدى. بۇل باعدارلامانىڭ اياسىندا مەديتسينالىق كومەكتى كۇندىزگى وقۋ فورماسىنداعى بارلىق ستۋدەنت الا الاتىن بولدى. ال تولەمدى مەملەكەت جاسايدى. سىرتتاي وقيتىن ستۋدەنتتەرگە كەلسەك، تولەمدى ولار جەكە كاسىپكەرلىك جولمەن وزدەرى جاساۋى كەرەك نەمەسە ولاردىڭ جۇمىس بەرۋشىلەرى تولەۋى ءتيىس، نە بولماسا حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ورتالىقتارىندا رەسمي تىركەلگەن بولسا مەملەكەت تولەيدى. سىرتتاي وقيتىن ستۋدەنتكە تولەم نە جارنا تۇسپەسە، ولارعا تەگىن مەديتسينالىق كومەكتىڭ كەپىلدەندىرىلگەن كولەمىنىڭ اياسىندا مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتىلەدى. بۇعان جەدەل جاردەم جانە ساناۆياتسيا، اينالاسىنداعىلارعا قاۋىپ توندىرەتىن الەۋمەتتىك مانى بار اۋرۋلار مەن اۋرۋلار كەزىندەگى مەديتسينالىق كومەك، الدىن-الۋ ەكپەلەرى، 2020 جىلعا دەيىن امبۋلاتورلىق ءدارى-دارمەكپەن قامتىلعان امبۋلاتوريالىق-ەمحانالىق كومەك
بالالار ءۇيىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرىنىڭ ازايۋى
مەملەكەتتىك ورگاندار بالالار مەكەمەلەرىندەگى تاربيەلەنۋشىلەردىڭ سانىن ولاردى اسىراپ الۋعا، پاتروناتقا وتكىزۋگە جانە اسىراپ الۋشى وتباسىلارعا بەرۋ جولدارىمەن ازايتۋ بويىنشا جۇمىستى قارقىنداتتى. وتباسىلىق قۇرىلىمنىڭ بالاما فورمالارى كەڭەيتىلدى – اسىراپ الۋ، قامقورشىلىق، قورعانشىلىق، پاترونات، قامقورلىققا الۋمەن قاتار، 2017 جىلدان باستاپ قابىلداۋ جانە قوناق وتباسىلار ەنگىزىلەدى.
مەملەكەتتىك جوو-لارعا رەكتورلاردى تاعايىنداۋدىڭ جاڭا تالاپتارى
قازاقستاننىڭ بۇرىنعى ۆيتسە-پرەمەرى يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ توراعالىعىمەن جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ رەكتورى لاۋازىمىنا ۇمىتكەرلەردى انىقتاۋ جونىندەگى رەسپۋبليكالىق كونكۋرستىق كوميسسيانىڭ العاشقى وتىرىسى وتكەن ەدى. سول وتىرىستا بەكىتىلگەن جاڭا تالاپتار بويىنشا، جاڭا تالاپتارعا سايكەس رەكتورلاردىڭ تاعايىندالۋى اشىق كونكۋرس نەگىزىندە جۇرگىزىلەدى. رەسپۋبليكالىق كوميسسيا قاراۋىنا جوعارعى وقۋ ورنىنىڭ باقىلاۋشى كەڭەسى كەم دەگەندە ءۇش كانديداتتى ۇسىنادى. كوميسسيا قاتىسۋشىلاردىڭ وقۋ ورنىن دامىتۋ باعدارلاماسىن تىڭداپ، سۇحبات جۇرگىزەدى. سونىڭ ناتيجەسىندە جوو-نىڭ رەكتورى لاۋازىمىنا كانديداتتى انىقتايدى. بۇل جاڭاشىلدىق قازاقستاندىق جوعارعى وقۋ ورىندارىنىڭ باسقارۋ قۇرامىن ساپالى تولتىرۋ جانە باسقارۋ دەربەستىگىن ۇلعايتۋ، سونداي-اق، قوعام الدىنداعى ەسەپتىلىكتى كۇشەيتۋ قاجەتتىگىنەن تۋىنداپ وتىر.
ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ مودەرنيزاتسياسى
ۇبت جۇيەسىن جەتىلدىرۋ ءبىتىرۋ ەمتيحاندارى مەن جوو ءتۇسۋ ەمتيحاندارىن ءبولۋدى قاراستىرادى. بۇل بىتىرۋشىلەردىڭ تەرەڭ ءبىلىمىن، ءبىلىمنىڭ جۇيەلىلىگى، تولىقتىعى، تالداۋ، قورىتۋ، جىكتەۋ مۇمكىندىكتەرىن انىقتايتىن داعدىلارىن تەكسەرۋگە باعىتتالادى. 2016 جىلدان باستاپ 2019 جىلعا دەيىن ورتا ءبىلىم ۇيىمدارى جۇيەسىندە كەزەڭ-كەزەڭىمەن وقىتۋدىڭ جاڭا مازمۇنىنا كوشۋ جوسپارلانعان. جاڭا وقۋلىقتار، باعدارلامالار مەن وقىتۋ ادىستەرى مەحانيكالىق وقىتۋدان فۋنكتسيونالدىق ساۋاتتىلىققا باعىتتالادى، ياعني ءوز ءبىلىمى مەن داعدىلارىن لوگيكالىق قولدانۋعا ۇيرەتەتىن بولادى. جوعارى ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا جوو-نىڭ اۆتونومدىلىققا كوشۋى جانە ولاردىڭ اكادەميالىق، قارجىلىق تاۋەلسىزدىگىن كەڭەيتۋ جۇرگىزىلدى.
مەملەكەتتىك فۋنكتسيالاردى ازايتۋ
مەملەكەتتىك فۋنكتسيالاردى قىسقارتۋعا، ازاماتتاردىڭ شەشىم قابىلداۋ ۇردىسىنە قاتىسۋىن كەڭەيتۋگە، جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ جانە ءوزىن-ءوزى رەتتەۋدى دامىتۋعا، سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىڭ شىعىندارىن ازايتۋعا باعىتتالعان بىرقاتار شارالار اتقارىلدى. باسەكەلەستىك ورتاعا بىرقاتار قىزمەتتەردى بەرۋ شەشىلدى. اتاپ ايتقاندا، ادىلەت مينيسترلىگىنەن – باعالاۋ قىزمەتىن رەتتەۋ فۋنكتسياسىن، ەنەرگەتيكا مينيسترلىگىنەن – ەكولوگيالىق اۋديتورلاردى رەتتەۋ قىزمەتىن، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ مينيسترلىگىنەن – مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋ ساپاسى مەن دەڭگەيىنە ازاماتتاردىڭ قاناعاتتانۋ دارەجەسىن انىقتاۋ بويىنشا فۋنكتسياسىن بەرۋ شەشىلدى.
ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارعا سىياقى بەرۋ
2017 جىلدان باستاپ قازاقستاندا ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارعا سىياقى بەرىلەدى. سىياقى ۇيىمداردىڭ جارعىلىق ماقساتتارىنا، ينستيتۋتسيونالدى دامۋىنا، قىزمەتكەرلەردىڭ بىلىكتىلىگىن كوتەرۋگە، بىرلەستىكتىڭ ماتەريالدىق بازاسىن نىعايتۋعا جۇمسالادى. ۇكىمەتتىڭ اتىنان بەرىلەتىن سىياقى قوعامدىق ۇسىنىستار مەن ولاردىڭ قىزمەتىن باعالاۋدى ەسكەرە وتىرىپ، الەۋمەتتىك جوبانى ءساتتى جۇزەگە اسىرعان ۇيىمدارعا بەرىلەدى. ۇمىتكەرلەردى ىرىكتەۋ قۇزىرەتتى ورگان جانىنداعى ۇەۇ-مەن ءىس-قيمىل جونىندەگى ۇيلەستىرۋ كەڭەسىندە جۇرگىزىلەدى. سىياقى الۋعا ءوتىنىم جولداعان ءاربىر ۇيىم كەڭەس مۇشەلەرى مەن تاۋەلسىز ساراپشىلاردان قۇرالعان ساراپتاۋ كوميسسياسىنىڭ باعالاۋىنان وتەدى. 2015 جىلى ۇەۇ تۋرالى زاڭنىڭ قابىلدانۋىمەن “ۇەۇ ءۇشىن گرانت” تۇسىنىگى ەنگىزىلگەن بولاتىن. گرانتتاردى بەرۋدى گرانتتىق قارجىلاندىرۋ وپەراتورى - “ازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعى” كوممەرتسيالىق ەمەس اكتسيونەرلىك قوعامى جۇزەگە اسىرادى.
يۋنەسكو سەرتيفيكاتىن قر ۇلتتىق مۋزەيىنە بەرۋ
ەلىمىز 2017 جىلى يۋنەسكو-نىڭ دۇنيەجۇزىلىك مۇرالار تىزىمىنە “اسىق ۇلتتىق ويىنى” نوميناتسياسىن ەنگىزۋدى جانە “قورقىت مۇرالارى” كوپۇلتتىق نوميناتسياسىن ۇيلەستىرۋدى جوسپارلاپ وتىر. يۋنەسكو-نىڭ تىزىمىنە مۇرالاردى تىركەۋ قازاقستاننىڭ ماتەريالدىق ەمەس مادەني مۇرالارىن ەلىمىزدە جانە حالىقارالىق دەڭگەيدە كەڭىنەن ناسيحاتتاۋعا، سونداي-اق ولاردى قورعاۋ بويىنشا ۇلتتىق دەڭگەيدە جۇيەلى شارالار قابىلداۋعا ىقپال ەتەدى.
ەلدىڭ ساندىق كىتاپحانا قورىن اشۋ
قازاقستاندا 2020 جىلعا قاراي بارلىق كىتاپحانا قورى ساندىق جۇيەگە وتەدى. اتالعان ساندىق جۇيە كىتاپحانا قىزمەتىنىڭ دامۋىنا وڭ ىقپال ەتىپ، كىتاپحانا قورىن قۇرۋ، ساقتاۋ جانە ودان ءارى دامىتۋعا جاڭا مۇمكىندىكتەر بەرەدى. بۇل قازاقستانداعى بارلىق كىتاپحانالاردىڭ بىرىڭعاي ەلەكتروندى كاتالوگىن قۇرۋعا كومەكتەسەدى. مۇنىڭ ءىزىن الا قازاقستان “تمد ەلدەرىنىڭ ەلەكتروندى كىتاپحاناسى” جوباسىنا قوسىلادى. بۇل جاعدايدا رەسەيلىك قورلاردا ساقتاۋلى تۇرعان ەرەكشە كىتاپتار ءبىزدىڭ ازاماتتار ءۇشىن دە قولجەتىمدى بولماق. سونىمەن ءبىر ۋاقىتتا رەسپۋبليكادا العاش رەت سيرەك ءارى ەرەكشە كىتاپتار مەن قولجازبالاردىڭ ورتالىعى اشىلادى. سونىمەن قاتار، وقۋشىلار ءۇشىن ادەبيەت ءپانى بويىنشا مەكتەپ باعدارلاماسىنا ۇزدىك زاماناۋي اۆتورلاردىڭ شىعارمالارى ەنگىزىلەدى. ال، ەلىمىزدىڭ جاس تۇرعىندارىنا ارنالعان ادەبي شىعارمالاردى تەگىن جارنامالاۋعا مۇمكىندىك بەرۋ قاراستىرىلعان.
تۇڭعىش رەت “كينەماتوگرافيا تۋرالى” زاڭ جاسالىپ جاتىر
“كينەماتوگرافيا تۋرالى” زاڭ، سونداي-اق كينەماتوگرافيانى دامىتۋ تۇجىرىمداماسى ۇسىنىلدى، بۇل قۇجاتتاردا وتاندىق كينويندۋستريانىڭ ودان ءارى دامۋىنىڭ نەگىزگى باعىتتارى كورسەتىلگەن. پرەمەر-مينيستر ءوزىنىڭ ورىنباسارى بولعان يمانعالي تاسماعامبەتوۆكە بارلىق مۇددەلى تاراپتارمەن بىرلەسە وتىرىپ كينەماتوگرافتى دامىتۋ تۇجىرىمداماسى مەن زاڭ جوباسىن تالقىلاپ، ولاردى ۇكىمەت قاراۋىنا ۇسىنۋدى تاپسىرعان ەدى.
“الاش” قوزعالىسىنىڭ 100 جىلدىعىنا دايىندىق
بۇگىندە “الاش” قوزعالىسىنىڭ تاۋەلسىزدىك مۇراتتارى ءۇشىن كۇرەستەگى ءرولى مەن ماڭىزىن، ونىڭ كوشباسشىلارىنىڭ ساياسي-قۇقىقتىق، ۇلتتىق قۇندىلىقتارعا قاتىستى كوزقاراستارىن، تۇجىرىمدارىن جاڭا زاماننىڭ تالاپتارىنا ساي زەردەلەۋ وتە ماڭىزدى. حح عاسىردىڭ باسىندا ۇلتتىڭ زيالىلارى ازاتتىق ءۇشىن بولعان كوپ عاسىرلىق كۇرەستە ماڭىزدى ءرول اتقاردى. ۇكىمەت تاراپىنان احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ عىلىمي ەڭبەكتەرىن زەردەلەۋدى جەتىلدىرۋ ماقساتىندا قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بولعان يمانعالي تاسماعامبەتوۆ مۋزەيگە ۇلتتىق مارتەبەسىن بەرۋ، احمەت بايتۇرسىنۇلى شىعارمالارىنىڭ 10 تومدىعىن شىعارۋ جانە دەرەكتى فيلم ءتۇسىرۋ جونىندە تاپسىرما بەردى.
الەۋمەتتىك جاعىنان از قامتىلعان جاندارعا ەكسپو-2017 كورمەسىنىڭ بيلەتتەرى تەگىن
تۇرعىنداردىڭ الەۋمەتتىك از قامتىلعان توبىنا تەگىن بيلەت تاراتۋ ماسەلەسى پىسىقتالدى. ولار وسىناۋ اۋقىمدى شاراعا دايىندالعان كولەمدى ءارى قىزىقتى رەپەرتۋاردى تىكەلەي وزدەرى تاماشالاپ، كورۋ مۇمكىندىگىنە يە بولا الادى. ەكس-پرەمەر-مينيستر وسى سۇراقتى ەرەكشە باقىلاۋعا الۋدى جانە بۇل قالانىڭ جانە مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ اياسىندا وتەتىن شارالاردا ەسكەرىلۋى كەرەك ەكەنىن ايتقان ەدى.
ەسكە سالايىق، كەشە، 3 اقپاندا يمانعالي تاسماعامبەتوۆ پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنەن بوساتىلىپ, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رەسەي فەدەراتسياسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى بولىپ تاعايىندالعان ەدى.
Kaz.tengrinews.kz
پىكىر قالدىرۋ