Назарбаев енді апострофты әліпбидің жаңа нұсқасын бекітті
Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаев латын графикасына негізделген қазақ тілі әліпбиінің кезекті рет жаңа нұсқасын бекітті. Ақорда баспасөз қызметінің 20 ақпан күні хабарлауынша, Назарбаев 19 ақпанда 2017 жылдың 26 қазанында шығарған «Қазақ тілі әліпбиін кириллицадан латын графикасына көшіру туралы» жарлығына өзгеріс енгізу туралы қаулы қабылдаған.
Ол қаулыда бұған дейін бекітілген латын графикасына негізделген қазақ әліпбиіне аздаған өзгеріс енгізілген. Бұған дейінгі нұсқа бойынша, қазақ тіліне тән кейбір дыбыстар және тағы бірнеше әріп апастрофпен (дәйекше) белгіленген еді. Соңғы нұсқадағы әліпби де негізінен апострофты әліпбиге ұқсас болғанымен, бірер дыбыс қана өзгеше белгіленген.
Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаев былтыр жыл басында жасаған мәлімдемесінде «2017 жылдың соңына дейін латынша қазақ әліпбиінің жобасын әзірлеу, үкіметке қазақ тілін латын әліпбиіне көшірудің» нақты кестесін жасауды тапсырған еді.
Былтыр қыркүйек айында Қазақстан парламентінде латын әліпбиінің диграфты (қосарланған әріптер – ред.) нұсқасы таныстырылып, ол жаппай сынға ұшыраған еді.
Оқи отырыңыз: Диграфты латынша әліпбиді сынау күшейді
Билік одан бас тартып, бір айдан соң әліпбидің басқа нұсқасы бекітілген. 2017 жылы қазанның 27-сі күні Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың жарлығымен бекітілген әліпбиде қазақ тіліне тән кей дыбыстарды апостроф (дәйекше) арқылы белгілеу ұсынылған.
Апострофты латын әліпбиі қоғамда қызу талқыланып, әрқилы реакция туғызған. Кейбір тіл мамандары жаңа әліпбиді асығыс қабылданды деген де пікір білдірген.
Оқи отырыңыз: Сарапшылар әліпбиді қолдауды «ресми дүрмекке» балауға бейіл
Азат Еуропа / Азаттық радиосы
1 пікір
Galiý Baýsymaq
Memleket bekitken álippiýdi qoldagan jón. Bunyñ bári túsingen adamga óte úlken iýgilikti is. Ulttyñ keleshegine jasalyp jatqan sharua bolyp otyr. Latynga cóshiu bizge óte úlken tiýimdilik paýda ákeledi. Ulttyq til óz qalpyna ornasady. Jeke dara táuelsiz ómir súrip tabiýgiý damiý beretin bolady. Endi orus tiliniñ basymdygy yqpaly birtindep azaýa túsiuge tiýisti dep oýlaýmyn. Ýagniý bir ultty tutas elge aýnaluvga úlken múmkindik tuvyp tur degen sóz. Osyny iske asyriu jolynda cóp eñbek siñirer bolsaq keleshek urpaq aldynda iýgilikti is jasaganymyz bolyp tabylady. Tarih aldynda altyn árippen jazylgan oqiýga bolgaly otyr. Osy iske barshamyz at salysyp cómek córsetkenimiz jón. Bul Latynga cóshiu reformasy ulttyñ tarihinda asa mañyzdy oryn alatyn reforma dese artyq aýtqandyq emes. Bul tañdau joly bizdi máñgilik elge aýbaldyriuga tiýisti. Jaziu arqyly biz álemdik órkeniýette óz ornymyzdy saqtap qalamyz. Jaziui bar tili bar ult jogalmaýdi degen qagiýda bar. Osy latyn graficasi negizinde jaziu myñ jylga tipti odan da cóp zamannga cósh bastauimizga aparary haq.