Bizdiñ eldiñ jigitteri

Bizdiñ eldiñ jigitteri jigitterdiñ töresi

Olar jaylı ağayın-jwrt ne bilesiñ sen osı

Olar jaylı aytılmaydı biik-biik minbeden

Öytkeni olar aqiqat pen şındıq sözdiñ jebesi.

Bizdiñ eldiñ jigitteri jigitterdiñ töresi

Bizdiñ eldiñ jigitteri wlı mwhit kemesi

Osı elden baq pen qızır qaşpasa eken dep tilep

Osal jerin tüzep jürgen bizdiñ eldiñ şegesi.

Olar jaylı bilgiñ kelse, ortasına kirip kör

Solar jürgen joldarmenen dätiñ barsa jürip kör

Erte tuıp eş zamannıñ mañdayına sıymağan

Qayran bizdiñ qasietti qara narday jigitter.

Bizdiñ eldiñ jigitteri jigitterdiñ sırttanı

Keşegi ötken aqındar men batırlardıñ wrpağı

Erte tuıp eş zamannıñ mañdayına sıymağan

Öz eliniñ wltanı men öz eliniñ swltanı.

Swr böltirik

(Bauırjan Haliollağa)
Kün ıstıqta şilde ayında tımırsıq,
Tınıştıqta taular jatır ıñırsıp.
Qalaqaydıñ arasınan qasqırdıñ,
Apanınıñ şığadı iisi küñirsip.

Astımda atım mayda qoñır jeledi,
Auızımda «Tau işinde» öleñi.
Ozıp ketpey, qalıp qoymay artımda,
Bir böltirik bülkil qağıp keledi,
Süp-süykimdi swr böltirik ädemi.
Ala tüser oyı da joq taqımnan,
Qaptaldasıp qalmay keled atımnan.
Eş qauipten, eş qaterden qapersiz,
Birge kele jatır edi jaqsı oylı
Selt etti de sekem alıp qap qoydı,
Ittiñ dauısı estilgende jaqınnan.

Kettiñ be eken sen de bügin qattı bop,
Köp börige Kökserek bop, basşı bop.
Bir qızığı, mağan da osı bwl künde,
Öz auılımnıñ itterinen jaqsı joq.

Ğaşıq jürek  ğazaldarı

Jwmaq mwñmen jımiğan bir keypiñde,
Elesiñdi wstap alam key tünde.
Bilem seni, eleñ ete qalmaysıñ,
Swlulardıñ qır soñınan qalmaytın,
Süyem seni, süyip ötem deytinge.

Satqındıq pen süyu, küyu, bäri bar,
Sendik ömir, bilem, wzaq serial.
Janarıñda sol jıldardıñ tabı bar.
Sözder aytıp qaytem sağan, köp espe,
Men onsız da bolıp jürmin emes pe,
Iesine ölgenşe adal januar.
Erkek bar ma sağan közin süzbeytin,
Mıqtı bar ma senen ümit üzbeytin.
Endigäri soqpa dep eñ telefon,
Endi nege öziñ meni izdeysiñ?

Nege izdeysiñ bolıp twrıp nem ketti,
Nege izdeysiñ şarlap endi jer-kökti.
Senen mülde küder üzip jür edim,
Nege izdediñ üzilgende küderim.
Tıpır-tıpır ete qaldı jüregim,
Tepkilegen säbi qwsap jörgekti.
Adam janın azaptaudıñ wstası,
Ekeniñdi bilem seniñ. Qısqası.
Jüregiñmen süymeseñ de, süyseñ de,
Şarasızdan bir mıqtığa tiseñ de,
Şır aynalıp sen qasımnan şıqpaşı.

Öziñ üyde, eki köziñ aspanda
Bir faşistiñ qwşağında jatsañ da,
Tiri jesir qasiretin tartsañ da
Bir jerde Äsel, meken-jayı belgisiz,
Äsem jerde adam aytsa sengisiz,
Birge adasıp jürgen janğa wqsaşı…

***

Jaqında emes, alısta emes sen asa,
Jürsiñ Äsel, bar da bolmay joq bolmay.
Jüz jılda bir körinetin kometa
Däl töbemde janıp bara jatqanday,
Twñğiıqqa mañıp bara jatqanday.

Janay ötip şoqqa qarıp küydirdiñ,
Közben könip, közben ğana süydirdiñ.
Keyde senen bezip ketkim keledi,
Keñ dünieni kezip ketkim keledi
Bezsem-dağı qwtılmaytın küydirgim.

Sezimime senip twrıp qorlaysıñ,
Kelip-kelip, tönip kelip qaytasıñ.
Basıñ tikpey barlauşıday barlaysıñ,
Zar tilegim bar ğoy sağan aytatın,
Aytpay bolmas,
Aytuğa auız barmaytın.

***

Amal qayda aqıl-eske qonımdı,
Tastay almay eski kigen tonıñdı.
Bastay almay mülde basqa ömirdi,
Otırsıñ sen sezim jeñgen bir sätte
Wsınıp kep, tartıp alıp qolıñdı.

Senen basqa mağan jwrttıñ bäri jat,
Barlıq joqtı toltırasıñ öziñ-aq.
Meni de ürkek qılıp bittiñ, ürkegim,
İrikpeytin jerde özimdi irkemin.
Sezimimniñ bolsa eken dep jazı wzaq.

Sen baqıtım emestigin sezemin,
Sonda da osı örtenedi özegim.
Jağasında şaşın juğan peri qız,
Teris aqsın endigi ömir-özenim.

Bılq etpegen et kesse de etinen
Faşisti de qanjılatıp ketip eñ,
Endi meniñ kelgen şığar kezegim.

***

Alay-düley soqtı boran tünimen,
Alay-düley men de işimnen tüñilem.
Sağan qaray sozğan qolım jete almay,
Bwl dünie ötermisiñ şınımen,
Ötkel bermes özenderden öte almay,
Rayıñnan qaytarıñdı bilip em.

Basındağı balapanın jılatıp,
Bäyterekti boran ketti swlatıp.
Ne isteu kerek?
Ne istemedim sen üşin,
Köñiliñniñ bolsa eken dep küni aşıq.
Qarağaydıñ qar şalğanda eñ wşın,
Qarağım-ay, qaldım seni wnatıp.

Alay-düley soqtı boran añırap,
Bar dünie qala berdi qañırap.
Meyirim kütken tağdır ediñ sen öziñ,
Menen basqa kerek sağan ne jwmaq.
Taudan asıp ketesiñ de gözälim
Mağan qayta oralasıñ mañırap.

Alay-düley aqborannıñ işinde,
Jelge qarsı kele jatsıñ tüsimde.
Kele jatsıñ tömen qarap, qımsınıp,
Meni talay jılatqanıñ üşin be?

Qartayğanda qaldım seni şın süyip,
Qarağım-ay, tüsin meyli, tüsinbe.

Şınayı maqtau estigende

– Sen jamansıñ! –
Degen sözge selt etpeytin jüregim,
– Siz jaqsısız… –
Degen sözge nege auırıp, jüdediñ?
– Siz jaqsısız… –
Degen sözge auırasıñ sen nege?
Bireu tiip ketti me eken seniñ näzik perneñe.
– Qwbılağa qwlşılıq qıp Qwdayğa da wnarsıñ,
– Jaratqanğa jaqqanımen jağu qiın pendege,
Ey, dünie, bey dünie, sonday boldıñ sen nege?!

Bilinbeytin körer közge ağı menen qarası,
Qanday qiın düniede adamdardıñ arası.
Är auızdan är türli söz añqitının qaraşı,
Soğan meniñ jan-jüregim şanşitının qaraşı.
Nege sonşa jasqanamın küdireygen küştiden,
Nege meniñ jüregimniñ ötedi osı üstimen
Osı auılda bolıp jatqan baq penen taq talası,
Mağan onıñ bäribir ğoy ağı menen qarası.
Tazalanbay qoydı öytkeni, mäñgi Avgiydiñ qorası,
Ey, dünie, bey dünie, bar ma sonıñ şarası?!

Sen jamansıñ degen sözge jüruşi edim qısılmay,
Jaz soñında qaltırağan japıraqtıñ wşınday.
Sen jaqsısıñ degen sözge jüregim,
Qaltırap twr, qaraşı!

Alday-au, alday, alday-au,

Alday-au, alday, alday-au,

Dünie tübi balday-au.

Alqınğan künder talpınğan,

Jäuteñdep qarap artımnan,

Qaldı-ay-au bäri, qaldı-ay-au.

Üri-ay, däuren, üri-ay,

Ümitpen ötken dünie-ay.

Terektey basım teñselip,

Tereñ bir oylar eñserip.

Wyqı da twyqı señ soğıp,

Wyqısız ötken tünim-ay.

Armanım alda bwlıñğır,

Ormanım ol da sılıñğır.

Japıraqtarın janımnıñ,

Bildirmey bireu jwlıp jür.

Ömirdiñ ögey pendesi-ay,

Öleñniñ şertip qılın bir,

Öziñdi-öziñ jılındır.

Ötkeni-ay, bäri ötken-ay,

Ömirdiñ jaz ben köktemi-ay.

Sarı ala qazdar sañqıldap,

Sarı ala küzdiñ jetkeni-ay.

Bireuge özim ıntızar,

Bireuler mağan ökpeli-ay.

Ötkinşi mınau ömirde,

Ötpeli, bäri ötpeli-ay.

«Ağa» – dep barsañ ağaña,

Ağanıñ köñili kökte jür.

«Bauır» dep barsañ bauırğa,

Bauırı onıñ kök temir.

Tuısqanğa – tua jat,

Joldasıña – jüre jat,

Menen de osı ötti ömir.

Qara tas senen qorıqpaymın,

Senen de keyde ot şığar.

Qara jer senen qorıqpaymın,

Sağan da jazda şöp şığar.

Aynalayın ağayın!

Sendermen jerdi bir basqan,

Süygizgen, süygen, mwñdasqan.

Ömiri öleñ jır-dastan,

Mende de arman joq şığar.

SIZ. NÖSER. KÜZ…

Ötti jaz,
Ketti alıstap jwmaq köktem.
Küz keldi,
Qayttı qwstar şwbap kökpen.
Dauısı qaytqan qwstıñ
Netken mwñlı!
Qızday bop wzatılğan,
Jılap ketken.
Jaz ötti, jaymaşuaq küz de ötedi,
Qıs kelip qwmay tazı iz kesedi.
Köşede köz quanış wl men qızdar,
Bizderge ötken künin izdetedi.

Jas edik bir külgeni mıñ qaralıq,
Biz de osı quañ tarttıq güldep alıp.
Ömirden qay qortındı şığarsañ da
Bäri de tireledi mwñğa barıp.
Egdemiz egde jasqa bağınıştı,
Keudeñde lıqıp twrğan sağınıştı.
Bilmeysiñ aytarıñdı kimge barıp,
Sonda da şuağı wyañ twman tañda,
Intığıp oyanasıñ künge jarıq.

Pendemiz mäñgi jürgen septep ümit,
Eşteme qwlazisıñ joq körinip.
Öresi tar, özi keñ bwl qoğamda
Adasqan wqsap böten tırnalarğa,
Alarmız bayqatpay bir köşke kirip.

Egilgen ünsiz dünie…
Sız. Nöser. Küz…
Emeksip bwl ömirden biz de ötermiz,
Birde jaqsı, al birde jek körilip.

AUIRMAŞI JÜREGİM

Qara tizim işinde atı-jönim,
Twrğanday bir sızdadı kökiregim.
Men turalı eşteñe swramaşı,
Swramaşı, swrama ötinemin.

Bağınumen äpende ämirlerge,
Ötip bara jatırmın ömirden de.
Qadirleymin barlığın, biraq meniñ,
Özimidi-özim qwqım joq qadirleuge.

Sırlasım da joq meniñ sıylasım da,
Bireulermen mäjbürmin sıylasuğa.
Jüregimdi auırtıp alam ılği,
Bolmağan soñ titimdey mi basımda.

Jalp etse de japalaq jasqanamın,
Jalpaqtaudan qalmadı basqa amalım.
Auırmaşı jüregim, senen basqa,
Arqa süyer joq meniñ tas qamalım.

E, BAUIR…

E, bauır,
Biz de talay jındanğanbız,
Jındanam dep bärinen qwr qalğanbız.
Kezinde şındıqpenen bir bolğanbız,
Qızdarğa — arman, inige – pir bolğanbız.
Alısıp şarşay-şarşay «mıñ men jalğız»
Bwl künde amalsızdan jım bolğanbız.
Erte iiskep biletwğın bar bäleni,
Bwl künde mına biz de swm bolğanbız.
Tez ısıp, tez suitın qwm bolğanbız,
Meniki bügin jwrtqa ilesu ğoy.
Men — aytpay-aq öziñ de bilesiñ ğoy,
Köñilde ekendigin kimder jalğız.
«Äruaq azsa jın bolar» degen babañ,
Qwmıram qolında oynap neler jaman.
Qwmıramdı bir sıypap qoysa boldı,
Jelpildep jetip keler jın bolğanbız.
Ol swmdar şıbın eken bıjınağan,
Aldımnan solar şıqtı qwjınağan.
Ömirde bolmaydı eken swmdar jalğız.

Otırmın endi mine meñireyip,
Ilengen endi meni teridey ük.
Etegi erte aşılğan swlu qızday,
Qaraymın ärkimderge bedireyip.

adyrna.kz