Ғылымсыз өндіріс дами алмайды
Кез келген елдің экономикасы ғылым жетістіктерін өндіріске енгізбей дами алмайды.
Ғылыми жетістіктердің негізінде жасалған үздік өнімдер ғана халықаралық рынокта
бәсекелестікке қабілетті бола алады. Ал біздің өндірісшілеріміз ғылыми-зерттеу және
тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға көңіл бөлмейді. Сарапшылардың зерттеуіне
қарағанда әлемдегі үздік тауар өндірушілер өткен ғасырдың аяғымен салыстырғанда
ғылыми-зерттеу жұмыстарына бөлінетін шығыстарын 7 есе арттырған. Ал біздің барлық
меншіктегі өндірісшілеріміз соңғы бес жылда бұл тараптағы шығындарын үнемі азайтумен
келеді. Қазір ол ІЖӨ-нің 0,12 пайыздық үлесіне дейін түскен. Бұл дамыған елдер түгіл
дамушы елдердің арасындағы ең төменгі көрсеткіштердің бірі. 2018 жылы біздің ғылымға
көңіл бөлген кәсіпорындарымыздың саны 384 қана болды, ал бұдан 10 жыл бұрын оның
саны 438 болатын. Кәсіпорында ғылыммен айналысатын қызметкерлер саны да соңғы 5
жылда 3 мыңнан артық адамға азайған.
Еліміз өндіріске ғылым жетістіктерін енгізуді талап еткен көптеген қаулылар
қабылдап, инновациялық экономика жасаймыз, технопарктер құрамыз деп ғылыми
жетістіктерге қажетті инфрақұрылымдық қажеттіліктерге үлкен көлемде шығындар бөліп
жатқанымен іс жүзінде оның жағдайы осындай болып отыр. 2012 жылы жер байлығын
қолданушыларға тапқан табысының 1 пайызын ғылыми зерттеулерге бөлуі керек деген заң
талабы да қабылданған болатын. Бірақ оны да көзге ілген кәсіпорын болған жоқ. Осы
шығысқа деп есептелген қаражаттар экологияны жақсартуға, күзетті жетілдіруге т.б.
қолданылған.
Міне, осы мәселелердің бәрін Мәжілістің пленарлық отырысында жайып салған
«Халықтық коммунистер» фракциясының жетекшісі Айқын Қоңыров премьер-министр
А.Маминге депутаттық сауал жолдап, осынау күрделі мәселеге назар аударуды сұрады.
Депутат өзінің сауалында өндірістегі ғылыми жетістіктерді ынталандыру бойынша қандай
шаралар жасалғанын, өнертапқыштарды қолдаудың қандай жолдары жасалғанын, «Еңбек
өнімділігі – 2020» бағдарламасы бойынша қандай шаралар белгіленгенін сұрады.
С.ЕЛЕУ, сарапшы
Kerey.kz
Пікір қалдыру