Köz qaras Tarih Twlğalar Qazaq şejiresi
28 PANFILOVŞILAR TURALI AÑIZDIÑ AQIQATI
kerey.kz
Özimiz kişkentayımızdan erligin mektepte oqıp ösken 28 panfilovşı turalı anıqtalğan aqiqat bwrınnan qalıptasqan wğımmen mülde üylespeydi. Ol oydan şığarılğan añız ğana bolıp şıqtı. İs jüzinde ol “Krasnoy zvezda” gazetiniñ ädebi hatşısı YU.A.Krivickiydiñ qiyalınan tuğan dünie eken. Daqpırt osı jurnalistiñ 1942 jılı 22-qañtarda «Krasnaya zvezda» gazetinde jariyalanğan «28 panfilovşınıñ ösieti» degen materialınan bastau alğan. 1942 jılı mausım ayında Batıs maydan komandovaniesiniñ wsınuımen 1942 jılı 21-şildede Krivickiydiñ materialında atı-jönderi atalğan 28 jauıngerdiñ bärine Keñes Odağınıñ Batırı atağı berilgen. Keyin köp närseniñ beti aşıla bastadı.
Alğaşında tügel jer jastandı delinip jürgen 28 batırdıñ beseui: Vasil'ev Illarion Romanoviç, Şemyakin Grigoriy Melent'eviç, Şadrin Ivan Demidoviç, Dobrobabin Ivan Evstaf'eviç pen Kujebergenov Daniil Aleksandroviç tirilerdiñ qatarınan tabıldı. Masqara bolğanda bwlardıñ işinde «Keñes Odağınıñ Batırı» atanğan Dobrobabin Ivan Evstaf'eviç satqın bolıp şıqtı. Har'kov garnizonı Äskeri prokuraturası jürgizgen tergeu materialdarı onıñ 1942 jıldıñ kökteminde nemisterge öz erkimen berilip, qızmet etkenin anıqtağan. Nemister uaqıtşa okkupaciyalağan Har'kov oblısı Val'kov audanı Perekop selosında policiya bastığı bolıp istegen. 1947 jılı qaraşa ayında Dobobabin qamauğa alınıp, sottaldı.
1942 jıldıñ mamır ayında Batıs maydannıñ ayırıqşa bölimi nemisterge öz erkimen berilgeni üşin 8-gvardiyalıq panfilovşılar diviziyası 1075 polki 2-batal'onı 4-rotasınıñ jauıngeri Kujebergenov Daniil Aleksandroviçti twtqınğa aldı. Ol öziniñ 1941 jılı Dubosekovo tübindegi şayqasqa qatıspağandığın, «qatısqan erlikterin» gazetten oqıp alğandığın aytıp bergen. Resmi tüsiniktemesinde YU.A.Krivickiydiñ özi 28-panfilovşınıñ erligi öziniñ jurnalistik qiyalınan tuğandığın jasırmay aytıp bergen.
1075 polktiñ bwrınğı komandiri Kaprov Il'ya Vasil'eviç te Dubosekovo raz'ezdi tübinde 1941 jılı 16-qaraşada nemis tankilerimen eşqanday soğıs bolmağandığın, bwl oqiğanıñ tügelimen oydan şığarılğandığın köldeneñ tartqan. Aumağında Duboskovo selosı bar Nelidov selolıq sovetiniñ törayımı N. Smirnova 1942 jıldıñ aqpan ayınıñ basında üş jauıngerdiñ denesin, qar eri bastağan soñ naurız ayında tağı üş jauınger denesin (onıñ biri soldattar tanığan politruk Kloçkov denesi) tauıp jerlegen. Basqa ölgen sovet jauıngerleriniñ denesi bolmağan.
Kloçkov «Şeginetin jer joq, artımızda Moskva!» degen sözdi aytpağan. Ol sözdi Kloçkovtıñ auzına jurnalist salğan bolıp şıqtı.
Osı keltirilgen derektiñ bäri 28 panfilovşılar erligi oydan şığarılğan añız ekendigin körsetip twr. Sonda Almatıdağı 28 panfilovşılar memorialı oydan şığarılğan añızğa qoyılğan bolıp şığadı. Bwl aytılğannıñ bäri qazaqstandıqtardıñ Ekinşi jahan soğısındağı erlikterin kemsitu üşin emes aqiqattıñ orın aluı üşin jazılıp otır.
Sondıqtan «28 gvardiyalıq panfilovşılar atındağı park atauı «Otan qorğauşılar parki» bolıp özgertiluge tiis. Al «28-panfilovşılar monumenti» bwzılıp, ol jerge «Otan qorğauşılar» monumenti orın alsa qwba qwp. «Otan qorğauşılar» monumentine Abılay han, Qarakerey Qabanbay, Qanjığalı Bögembay, Kerey Er Jänibek, Şapıraştı Qarasay, Naurızbay, Qañlı Sarbwqa, Rayımbek, han Kene jäne t.b. Otanımızdı şınayı qorğağan batırlarımız beynesi twruı kerek! Oydan şığarılğan qaharmandıqqa tabınudıñ eşqanday reti joq!
Jerimizdi qorğaymız, tilimizdi saqtaymız!
Marat Tokaşbaevtıñ Facebook paraqşasınan alındı
Pikir qaldıru