|  | 

Әлеумет

АЙДЫНЫНА ОРАЛҒАН АҚҚУ ҮНІ

Aydn Qumarqan

Салтанат Құмарханұлы ақын

АЙДЫНЫНА ОРАЛҒАН АҚҚУ ҮНІ

Не үн мынау мұыңын шеріткен даланың,

Даусы ма екен, әлде жарлы ананың

Қан майданда қапылыста жоқ әлде

Қанға батқан ашшы үніме бабаның.

Не үн мынау түсіне ме тірі жан,

Арыстан ба әл дәрмені құрыған.

Көкжал ма екен қапияда оқ құшып,

Қаратауға қасыретпен ұлыған.

Не үн зарлы сағынышқа малынған,

Тұлпар ма әл де оқыс орға шалынған,

Қыран ба әлде торға түсіп абайсыз

Күңіреніп көк аспанын сағынған.

Жетім көл ме жағаны ұрып,жылаған,

Ормандарма шөлден тамшы сұраған.

Қара бұлт па қара аспаннан күркіреп,

Қара жерге найзағай боп құлаған.

Не үн өзі, айтшы мынау боз далам,

Сар інген бе, сар жұртына боздаған,

Ақ боран ба, ақ жалын боп ысқырып,

Көк пен жердің көкірегінен қоздаған.

Бұл зарлы үн запыранға оранған,

Жер мен көлден айырылып жоғалған

Тым алыстан талып жеткен,

Тұла бойы сағынышпен толы арман,

Аққулардың үні екен ғой оралған.

Оңнан туып, жұлдыз, күнің, айымда,

Гүл тербелсін қырың мен сайың да.

О, жаратқан, салмау үшін уайымға,

Аққуыңды айдын көлден айырма…

ЖЕТІСУ ГҮЛГЕ

Аспан көңілің күн кірпігімен нұрланып,

Қарадың ба екен ай жанарың мен ұрланып.

Бұлақ күлкіңмен баурадың ба екен тағыда,

Әйтпесе мұндай ғашық болмас еді бұл халық.

Жасады ма екен көркіңе сенің нұр қаптап,

Дала беттерің тамсанарлықтай нұрлы аппақ.

Балауса гүлің бал қылық жасап баурайды-ау,

Тау тақияңның бұлт үкісі де бұлғақтап.

Күн көзің нұрлы от болып жанып қараған,

Қас сұлу сен бе ең халқымның көңілі қалаған.

Сағыныш жаңбыр лебізің болып төгілсе,

Саусағың самал даланың шашын тараған.

Жап-жасыл көйлек жаныңмен әсем жарасып,

Жатыр ма екен іңкәр көңілдер таласып,

Сұлу бейнеңе жүрме екен құлай ғашық боп,

Тірі жан біткен есінен танып адасып.

Тал бойың сырлы тамаша неткен тамсанам,

Өзіңе іңкәр жүрегім, көңіл, жан, санам.

Жұлдыз моншағыңды түн тамағыңнан көрінген,

Әнімен иіскеп, жырымен сүйді қанша адам.

Жетісу гүлім ғашығым сенсің аңсаған….

Алдамшылық

Айналамды басқандай қараңғылық,

Еш пенде жоқ қарайтын маған күліп.

Жаратқандай көзіме көрінеді,

Тіршіліктің барлығын сараң қылып.

Беті қайтып пендеден періштем жүр,

Көрсетсе де тірлікке табандылық.

Ойым ойран, денем сал, миым батпан,

Тірлігімді немене қиындатқан.

Тек күдік тұр, күйзеліп, күңіреніп,

Көкпен жердің көңілсіз күйін қаққан.

Сыр білдірмей келемін кеуде керіп,

Кедергіге қарамай құйындатқан.

Арманымда арымнан тоналғандай,

Үмітім жоқ, кеудемнен жоғалғандай.

Есі ауысқан екпінсіз бұл тірліктен,

Кім біледі күні ертең болам қандай.

Сайқы мазақ санамнан заман көшер,

Құбылмалы құлқынсыз қоғамдардай.

Беретіндей айналам уын келіп,

Түсіп кеткен білмедім құным не ғып?

Адалдығым адасып айқайлайды,

Сайтанның сарайында туын керіп.

Жақсылықты жамандық сүйіп жатыр,

Майысқан махаббаттың гүлін беріп.

 

Ата арманы..

Ата жұрттың қырқа белес адырын.

Көріу үшін біліу керек қадырын.

Ажалымда жақын қалған секілді,

Болу керек менің сонда қабырым.

Деп айттыда терең бір сәт дем алып.

Маңдайынан тарам-тарам тер ағып.

Кеттік балам жат өлкеден дедіде,

Жолға шықты атам солай мені алып.

Шегараға келе сала асығып.

Қақпасына сүйендіде асылып.

Өксіп-өксіп біраз жылап алдыда,

Балам деді жасын менен жасырып.

Анау тұрған бйктегі желбіреп.

Біздің көк ту оны қазыр ел білет.

Оны қанша аңсауменен өтті күн,

Сай сүйегім сағыныштан елжіреп.

Мынау міне ел таңбамыз ұғып ал.

Аңсап өткен оны талай ұлылар.

Мұны саған әдей ұлым көрсеттім,

Жанымыздан артық болғн құны бар.

Міне балам қабырғаға қарашы.

Деді жас боп жанарының шарасы.

Біздің тұңғыш Елбасымыз президент,

Көзін тіккен бүккіл адам баласы.

Ал мынаушы жеріміздің кәртасы.

Маған қымбат ата жұрттың әр тасы.

Міне осындай байлық тұңған өлке бар,

Барлығда Тәуелсіздіктің арқасы.

Салтымызді, ұлтымызды сақтадық.

Енді балам айталасың мақтанып.

Отандасың, арманым жоқ дедіде,

Кете берді бұл пәниден аттанып.

Берекемен бірлік болып ұраның.

Жасай бер сен алтын отан тұрағым.

Содан бері жұма сайын атама,

Оқығанда құранын.

Тәуелсіздік үшінде,

Дұға етіп тұрамын…

Салтанат Құмархан

kerey.kz

Related Articles

  • Қазіргі заңнама аясында мемлекеттік тілді қалай дамытуға болады?

    Қазіргі заңнама аясында мемлекеттік тілді қалай дамытуға болады?

    Zhalgas Yertay         Қазақстан билігі мемлекеттік тілді дамыту үшін қатаң шешімдерге барғысы келмейді дейік. Бірақ қазіргі заңнама аясында мемлекеттік тілді қалай дамытуға болады? Соны ойланып көрейік. Қазақ тілін дамыту жайын айтқан кезде Қазақстан билігі қоғамды екіге бөледі. Бірі – тілді дамытудың радикал шешімдерін ұстанады, екінші жағы – қазіргі статус-квоны сақтағысы келеді, яғни ештеңе өзгертпей-ақ қояйық дейді. Бірақ екі жолды да таңдамай, ортасымен жүруді ұсынып көрсек қайтеді!? Батыл қадамдарға барайық, бірақ ол радикал жол болмасын. Қазақ тілін күшпен емес, ортаны дамыту арқылы күшейтсек болады. Яғни адамдар тілді үйреніп әуре болмай-ақ, халық жай ғана қазақ тілі аясында өмір сүруді үйренсін. Негізгі ой осы. Біз осы уақытқа дейін адамдар ортаны

  • Қазақ мектебінде оқитын 7 жасар бала орыс тілі сабағында неге орысша сайрап тұруы керек?

    Қазақ мектебінде оқитын 7 жасар бала орыс тілі сабағында неге орысша сайрап тұруы керек?

    Магнумды өзім мүлде ұнатпайды екенмін. Үнемі барсам, есі дұрыс көкөніс таппайтынмын. Ескірген, шіріген. Азық-түлікті тек базардан аламын. Бірақ магнумге байкотты тоқтатпау керек! Сонымен бірге, орыстілді кино, фильмдерге де байкот жариялау керек. Бірақ, одан күштісі, балаларыңды тек қазақша оқытып, қазақша тәрбиелеу керек. Бірақ, балаңды қазақша тәрбиелейін десең, тағы бір кедергі шығып жатыр. Ғалымдардың айтуынша, баланы 13 жасқа дейін қазақ тілінде оқытып, ұлттық құндылықтарды бойына, ойына сіңіру керек. Енді солай істеп жатсақ, 7-8 жасар қап-қазақша өсіп келе жатқан балаңды мектепте орыс тілін үйретіп миын ашытуға тура келіп отыр. Яғни, 2-сыныптан бастап орыс тілі мектеп бағдарламасында тұр. Бжб, тжб-сында орыс тілі мұғалімдері баланың орысша мазмұндамасын (говорение) тексереді. Талап етеді. Сонда, біз байғұс қазақ,

  • Қазақ жастары бүгінде жаппай орыстану процесін бастан кешуде.

    Қазақ жастары бүгінде жаппай орыстану процесін бастан кешуде.

    Қазақ жастары бүгінде жаппай орыстану процесін бастан кешуде. Бала-бақшадан бастап, мектеп, жоғары оқу орны, еңбек мекемелерінің барлығы негізінен орыс тіліне көшуде. Өз еркімен емес, әділетсіз биліктің ұзақ жылғы солақай саясатының арқасында. Көшеде, кеңседе, дүкенде, көлікте, қоғамдық орында қазаққа қазақ орысша сөйлемесең немесе ұлтты сақтау керек деген жауапкершілік жүгін ұстанып, сенімен орысша сөйлесіп тұрған қазаққа қазақша сөйле деп ескерту жасасаң болды, бітті, бәле-жалаға қаласың. Заң да, оны орындаушы полиция, прокуратура, сот та орысқұлды қолдайды, ұлтқа жаны ашыған қазақты мүлде қорғамайды. Бұл қандай әділеттілік?! Мемлекеттік тілді, мемлекеттік қауіпсіздікті жекелеген адам емес, осыған жауапты мемлекеттік құрылымдар қорғауы керек қой. Жеке адам емес, ең алдымен билік қорғауы керек. Қазақ жеке тәуелсіз мемлекет болып тұрса

  • Енді қазақ тілін елемейтін мекеме байкоттың нысанасына ілігіп, шығынға бата беретін болады

    Енді қазақ тілін елемейтін мекеме байкоттың нысанасына ілігіп, шығынға бата беретін болады

    Кейде қоғамды бір ғана оқиға қозғалысқа түсіріп, іште қатқан шеменді жарып жібереді. Бұл жолы дәл сондай ахуал орын алды. Magnum дүкендер желісінде орыс тілді бір азамат қазақ тілін білмейтін курьерге шағым түсіріп, артынан дүкен әкімшілігі әлгі курьерді жұмыстан шығарып, мәселені жылы жауып қоя салмақ болғанда, жұртшылық оқыстан оянып кетті. Бұл тек бір азаматтың реніші немесе дүкеннің ішкі тәртібі емес. Бұл – тілдік теңсіздікке қарсы ұлттың рефлексі. Қазақтың өзі, өз жерінде, өз тілінде сөйлей алмайтын күнге жеттік пе деген сұрақ сананы сыздатып тұр. Өз елінде тұрып, өз тілінде сөйлемейтін азаматты қоғамнан аластатылуы ақылға симайтын дүние. Ал Magnum дүкендері желісі отты күлмен көміп қойғандай болды. Қазақ тілі – елдің өзегі. Оған жасалған

  • Этникалық қазақтарға 65 «Ата жолы» картасы берілді

    Этникалық қазақтарға 65 «Ата жолы» картасы берілді

    Этникалық қазақтарға – басқа елдердің азаматтарына Қазақстанда 10 жыл өмір сүруге және жұмыс істеуге құқық беретін 65 «Ата жолы» картасы берілді. Елімізде өз ісін дамытуға дайын бизнес-иммигранттар 27 карта алды, ал сұранысқа ие мамандар осындай 38 картаның иегері атанды. «Қазақтар қай жерде өмір сүрсе де, олардың жалғыз Отаны – Қазақстан. Сондықтан біз үшін шетелде тұратын отандастарымызды қолдау әрқашан маңызды», – деді Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев. «Ата жолы» картасын алушылар ішінде инженер-физик, инженер-математик, химиялық технологтар, жақ-бет хирургиясының дәрігерлері, педиатрлар және т.б. мамандар бар, олар Ресей, Германия, Моңғолия, Қытай, Ұлыбритания, АҚШ, Израиль, Франция, Нидерланды, Финляндия, Қырғызстан және Өзбекстан секілді шет елдерден келді. «Ата жолы» картасының иегерлері елге кірген кезде 10 жыл

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: