2016 جىلعى تامىزدا قازاقستان «حالىقارالىق تەرروريزمنىڭ نىساناسىنا اينالماس ءۇشىن» ىسكە رەسەي ارالاسۋعا ءماجبۇر بولادى، — دەپ ەسەپتەيدى بەلگىلى رەسەيلىك ساراپشى. الپاري كومپانياسى (ماسكەۋ) ساراپتاما دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى الەكساندر رازۋۆاەۆ 2016 جىلدىڭ تامىزىنا جۇلدىز جورامال جاساعان سىڭايلى.
كالاشنيكوۆ اۆتوماتىن كەزەنگەن ماسكەۋلىك ساراپشى
ساراپشى ءوز ساۋەگەيلىگىن تامىز ايىنىڭ رەسەي ءۇشىن ارقاشان اۋىر بولاتىنىنان باستاپتى. 1991 جىلى پۋتچ جانە گكچپ، 2008 جىلى — ورىس-گرۋزين سوعىسى، ول رەسەيدىڭ باتىسپەن العاشقى اشىق قاقتىعىسىنا ۇلاستى، سونىڭ سالدارىنان رەسەيلىك قارجى نارىعىنان قوماقتى كاپيتال كەتتى. سونداي-اق، رازۋۆاەۆ Lehman Brothers-ءتىڭ بانكروتقا ۇشىراۋى مەن جاھاندىق قارجى داعدارىسىن دا ەسكە ءتۇسىردى.
ودان كەيىن ماسكەۋلىك ساۋەگەي قازىرگى ۋاقىتقا كوشىپتى.
«ەندى، 2016 جىلعى تامىزدا قاۋىپ ەڭ الدىمەن ۋكراينانىڭ شىعىسى مەن قازاقستاننان كەلگەلى تۇر»، — دەيدى توسىن مالىمدەمە جاساعان رازۋۆاەۆ.
«قازاقستان – ەۋرازيالىق وداقتاعى نەگىزگى ەل، ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەلىسىمى ۇيىمىنىڭ مۇشەسى جانە حالىقارالىق تەرروريزم ءۇشىن جاڭا نىسانا.
جاعداي كۇردەلەنسە رەسەي ىسكە ارالاسۋعا ءماجبۇر بولادى
ماسكەۋگە وڭتۇستىك شەكاراداعى تاعى ءبىر «شەشەنستاننىڭ» (قازاقستاندى مەڭزەپ وتىر) قاجەتى جوق»، — دەگەن رازۋۆاەۆ ۋكراينانىڭ دا „سىباعاسىن„ بەردى.
«ۋكراينانىڭ شىعىسىنداعى احۋال دا سونشالىقتى تىنىش كورىنبەيدى، — دەپ اتاپ ءوتتى كورىپكەل. — باتىس رەسەيگە، ەڭ الدىمەن، ەكونوميكالىق قىسىم كورسەتۋ ءۇشىن كەز-كەلگەن ارانداتۋشىلىقتارعا بارادى.
ەگەر كيەۆتەگى بۇلىكشىلدەر دونباسستى قايتادان باسىپ السا، دحر مەن لحر جۇرتشىلىعىنا قارسى گەنوتسيد ورىن الۋى مۇمكىن، ونداي جاعدايدا رەسەي ىسكە تىكەلەي ارالاسۋعا ءماجبۇر بولادى».
ءوز بولجامىنىڭ سوڭىندا الپاري كومپانياسىنىڭ قىزمەتكەرى ەۋروپانى وڭدىرمادى، «كارى قۇرلىقتا» بانك داعدارىسىن تۋدىرامىز دەپ ۋادە بەرگەن ساۋەگەي ءسوزىن ءتىپتى ازىلمەن ءتامامداپتى: «وپتيميست اعىلشىن، پەسسيميست – قىتاي ءتىلىن وقيدى، ال رەاليست – كالاشنيكوۆ اۆتوماتىن قولعا الادى».
ماسەلەنى كۇشپەن شەشۋگە بولمايدى
ماسكەۋلىك ساۋەگەيدىڭ «ساندىراعىنا» قازاقستاندىق ساياساتتانۋشى سۇلتانبەك سۇلتانعاليەۆ بىلاي جاۋاپ بەرەدى:
— رازۋۆاەۆ مىرزاڭىزدىڭ پىكىرى داۋلى. «قازاقستان — حالىقارالىق تەرروريزمنىڭ نىساناسى» جانە «جاعداي كۇردەلەنسە رەسەي ىسكە ارالاسۋعا ءماجبۇر» دەگەنى ارتىق ەندى.
«حالىقارالىق تەرروريزم» دەگەن پايىمى دا كۇمان تۋدىرادى. ازىرگە اقتوبە مەن الماتىدا ورىن العان وقيعالار بويىنشا تەرگەۋ كوميسسياسىنىڭ ماتەريالدارى جارىق كورگەن جوق.
سوندىقتان
اقتوبە مەن الماتىدا بولعان اتىس — «حالىقارالىق تەرروريستەردىڭ ارەكەتتەرى» دەگەن قورىتىندى جاساۋعا ەرتە.
قازاقستان قالالارىنداعى قايعىلى وقيعالار ءۇشىن بىردە ءبىر تەرروريستىك ۇيىم ءوز موينىنا جاۋاپكەرشىلىك العان جوق. مۇنىڭ يگيل (دايش) سودىرلارىنا ءتان ەمەس ەكەندىگىمەن كەلىسەتىن شىعارسىز.
ءيا، قازاقستاندا بيلىك پەن قوعام اراسىنداعى الەۋمەتتىك بايلانىس ماسەلەسىندە قيىندىقتار بار، بىراق ونىڭ تەرروريزم ماسەلەسىنە ەشقانداي قاتىسى جوق
ال «رەسەي ىسكە ارالاسۋعا ءماجبۇر بولادى» دەگەن پايىمى سۇراق تۋدىرادى. ءبىز رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ سۋبەكتىسى ەمەسپىز، ءوزىنىڭ جەرى، حالقى، زاڭدارى مەن ەگەمەندىگى بار تاۋەلسىز مەملەكەتپىز.
مۇنداي „پايىمداۋلار„ تۇسىنبەستىك تۋعىزىپ قانا قويماي، ەۋرازيالىق ينتەگراتسيانى قولدايتىن مەنىڭ ءوزىمدى رەسەيدەن، ەۋرازيالىق وداق يدەياسىنان باس تارتۋعا يتەرمەلەيدى.
رەسەي دە، قىتاي دا ءوز شەكاراسىنىڭ ماڭىنان شيەلەنىس وشاعىن تۋدىرۋعا مۇددەلى ەمەس. بىراق
بۇل ماسەلەمەن قورعانىس مينيسترلىگى ەمەس، مەمەلەكەتتىڭ سىرتقى ساياسات ۆەدومستۆوسى اينالاسۋى ءتيىس
قازاقستان رەسەيدىڭ «قولبالاسى» ەمەس
— رەسەيلىك ساياساتتانۋشىلار قازاقستان تۋرالى پايىمداعاندا باياعى كپسس-ءتىڭ يدەولوگياسىنان ارىگە اسا الماي وتىر: «ءبىز باۋىرمىز»، «اتالارىمىز بىرگە سوعىستى» جانە ت.ب.، — دەيدى اڭگىمەسىن جالعاستىرعان سۇلتانبەك سۇلتانعاليەۆ. — بۇل اقىماقتىق. باۋىرلاس حالىق دەگەن دۇنيە بولمايدى. ءار مەملەكەتتىڭ ءوزىنىڭ ساياسي، ەكونوميكالىق مۇددەلەرى بولادى، مىنە، سولارعا سايكەس ءار ەل ءوزىنىڭ سىرتقى ساياساتىن جۇزەگە اسىرىپ، وزىنە وداقتاستار مەن سەرىكتەستەر تابادى. وسىنداي قاراپايىم نارسەنى تۇسىنبەۋ، نەمەسە ەلەمەۋ بۇرمالانعان ساياسي باعدارعا اكەلىپ سوعادى. وسىنداي جاعداي ۋكراينادا ورىن الدى، ول جەردە ورىس ديپلوماتياسى جويقىن جەڭىلىس تاپتى.
سوندىقتان رازۋۆاەۆتىڭ «ەگەر كيەۆ بۇلىكشىلەرى دونباسستى قايتادان باسىپ الۋعا تالپىنسا، رەسەي ىسكە تىكەلەي ارالاسۋعا ءماجبۇر بولادى» دەگەنى كوڭىل الاڭداتادى.
شىنىن ايتساق، رەسەي ءوزىنىڭ ەكونوميكالىق احۋالىنا بايلانىستى دونباستى فەدەراتسيا سۋبەكتىسى رەتىندە اسىراي المايدى
دونباستاعى تارتىستى قازىرگىدەي جىلى جاۋىپ قويا تۇرۋ ارينە، كرەمل ءۇشىن ءتيىمدى. بۇل پرەزيدەنت ءپۋتيننىڭ ىشكى رەيتينگىنىڭ قۇلاۋىنا جول بەرمەيدى، بىراق باتىسپەن ديالوگ جۇرگىزىپ، كيەۆتى وزىنەن ۇزاتپاۋعا مۇمكىندىك بەرىپ وتىر. شىندىق وسى، قالعانى قۇر ۇگىت-ناسيحات قانا. سوندىقتان ساياساتتا تابىستى بولۋ ءۇشىن، ەڭ الدىمەن وزىڭە ءوزىڭ ادال بولۋىڭ كەرەك.
ۋكراينا مەن قازاقستان — «كومسومولدىڭ سوڭىنان ەرە بەرەتىن» بوقمۇرىن بالا ەمەس
ءبىزدىڭ ءوز مۇددەلەرىمىز، ساياسي جانە ەكونوميكالىق ۇردىستەرگە ءوز كوزقاراسىمىز بار. سوندىقتان ولاردى رەسەيلىك رەسمي بيلىك نەمەسە جەكەلەگەن ساراپشىلار تاراپىنان مەنسىنبەۋشىلىك قازاقستان قوعامىندا كەرى پىكىر تۋدىرىپ، ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناستى كۇردەلەندىرۋى ابدەن مۇمكىن.
رەسەي سىرتقى ساياساتىنىڭ اقپاراتتىق ترەندتەرىن قالىپتاستىراتىندارعا وسى تۇرعىدا دۇرىستاپ ويلانعان ءجون.
365info.kz
ءتۇپ نۇسقاداعى تاقىرىپ :رەسەيلىك ساراپشى: «قازاقستانعا ورىس اسكەرى ەنگىزىلەدى»
پىكىر قالدىرۋ