Şirek ğasır ötkesin bwl dünie säl sayabırsıdı. Ärine, birinşi kezekte Prezidenttiñ arqasında. Qazaq pen qazaqtıñ jerin meken etken özge wlttardı bir jwdırıqqa jwmıldıra alğan Nwrswltan Nazarbaev is jüzinde tatulığı men twraqtılığı saqtalğan memleket qwrdı.
Däl qazir Qazaqstan elimizdegi köptegen wlt ökilderi üşin «qoy üstine boztorğay jwmırtqalağan el». Endi şe, öziñiz alıp qarañız, Qazaqstanda qazaq mektepterimen qatar özbek, wyğır, ukrain mektepteri bar. Är wlt öz aldına wlttıq-mädeni ortalığın qwrıp alğan.
Bwl neni bildiredi? Bwl elimizdegi ärbir azamat teñ qwqılı degen söz. Elimizdegi eşbir wlt ökilderi eşnärseden kemistik körip otırğan joq. Solay.
Soğan qaramay, eldegi orıstildi qauım Qazaqstannan köşip jatır. Nege? Ne boldı eken?
Ärine, ärbir otbasınıñ elden köşken kezdegi öz sebebi barı tüsinikti. Biraq, tereñine üñilsek orıstildilerge Qazaqstannan köşuge eki närse türtki bolıp otır. Siz tıñdañız. Biz aytayıq.
Alğaşqısı. Qoğamda qazaq tilinniñ röli artıp keledi. Qazaqşalap aytsaq, mısı basıp baradı. Til ğana emes,
osı eldiñ, osı jerdiñ qojayını sanalatın qazaqtıñ sanı ösude.
Qazirdiñ özinde qazaqtardıñ sanı 70 payızğa jaqındap qaldı. Täuelsizdiktiñ eleñ-alañında bwl körsetkiş 50 payızğa da jetpeytin.
Bwl neni bildiredi? Orıstildi qauımğa jaqpasa da aytayıq,
Qazaqstan wlttıq memleketke aynalıp kele jatır. Bir ğana wlt twratın, bir ğana wlt meken etetin…
Ärine, alañdatadı. Elimizdegi orıstildi azamattar alañdaydı bwğan. Sebebi, osı uaqıtqa deyin memlekettik tildi meñgermegen olar. Osı sebepti erteñin oylaydı. Öziniñ ğana emes, balalarınıñ da…
Mäsele nede? Wlttıq memleketke aynalıp kele jatqan Qazaqstanda orıstildi qauımğa tek eki jol bar.
Biri – qazaqpen siñisu, onıñ tilin meñgeru, dilin tüsinu. Ekinşisi – köşu.
Bwdan keyingi sebep – Ukrainadağı oqiğalar. Onıñ işinde Donbass.
Elimizdegi orıstildi qauım Resey Ukrainadağı äreketin qaytalap, öziniñ «orıs älemin» ideyasın Qazaqstanğa tıqpalar bolsa, «eki tüyeniñ ortasında şıbın ölediniñ» tağdırın qaytalaudan qattı qorqadı.
Sebebi, olar Donbasstağı jağdaydı estip, bilip otır. Olardıñ eki ottıñ ortasında qalğısı joq.
Qazaqstanda qalu nemese Reseyge köşu. Olarğa soñğısın tañdağan tiimdi.
Serik Mäleev, «Altın-Orda» gazeti
365info.kz
Pikir qaldıru