ۇزىناعاشتا جوعالعان ءۇش جىگىتكە قاتىستى قىلمىستىق وقيعانىڭ حرونولوگياسى
تالدىقورعان قالاسىنا جاقىن ماڭداعى كوكسۋ اۋدانىنىڭ 3 تۇرعىنى الماتى جاقتاعى ۇزىناعاش بازارىندا مال ساتامىز دەپ ءىز-ءتۇزسىز جوعالىپ، سوڭىندا قۇمعا كومىلگەن سۇيەكتەرى تابىلعان بولاتىن. Baq.kz رەداكتسياسى جالپى جاعدايدى نازاردا ۇستاپ، ءار كۇنگى بولعان وقيعا تىزبەكتەرىن جاريالاپ وتىرعان ەدى. ەندى سوڭى قايعىمەن اياقتالعان قىلمىستىق وقيعانىڭ حرونولوگياسىن ۇسىنادى.
4-5 جىلدان بەرى مال ساۋداسىن كاسىپ ەتكەن 1979 جىلى تۋعان دولدانۇلى جارقىنبەك، 1973 جىلعى زارلىحانۇلى مۇقيات پەن ءالىمحان قادىلبەك ەسىمدى جىگىتتەر شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ تارباعاتاي اۋدانىنان 43 باس مال ساتىپ الىپ، ونى ەكى جۇك كولىگىمەن 17 قىركۇيەك، سەنبى كۇنى، الماتى ماڭىنداعى ۇزىناعاش بازارىنا شىعارعان.
سەنبى، 17 قىركۇيەكتە: سول كۇنى ولار ەكى باس مالدىڭ ساتىلعانىن، قالعاندارىن دا ساتۋ ءۇشىن ەرتەڭگى جەكسەنبىلىك بازارعا شىعاتىنىن ايتىپ، ۇيىندەگىلەرگە حابارلاعان.
جەكسەنبى، 18 كىركۇيەكتە: ولارعا جەكسەنبى كۇنى بەيتانىس ءبىر ازامات كەلىپ، «مالدارىڭنىڭ ءبارىن مەن ساتىپ الامىن. ۇزىناعاشتان 40 شاقىرىم جەردەگى ۇيىمە جەتكىزىپ بەرىڭدەر. اقشالارىڭدى سول جەردەن الاسىڭدار»، – دەپ، ءار باس مالعا 143 مىڭ تەڭگەدەن باعاسىن دا كەلىسىپ كەتكەن.
سول كۇنى كورگەن كۋاگەرلەردىڭ ايتۋىنشا، جوعالعان جىگىتتەر: «مالدارىمىزدىڭ قالعان 41 باسىن بىرەۋلەر الاتىن بولدى. ۇيىنە جەتكىزىپ بەرىپ، اقشامىزدى الىپ، كەشكە قاراي ءبىز دە ۇيگە قايتامىز»، – دەگەن.
ساتىپ العان ادامعا مالدارىن جەتكىزىپ بەرۋگە جولعا شىقانىن ايتىپ، ۇيىندەگىلەرگە تەلەفونمەن حابارلاعان.
تۇستەن كەيىننەن باستاپ ولاردىڭ تەلەفوندارى ءسوندىرۋلى بولادى.
دۇيسەنبى، 19 قىركۇيەكتە: مۇلدە حابارسىز كەتسە دە، تۋسىقاندارى ولاردى كەلەدى دەپ كۇتكەن. تەرگەۋ ناتيجەسىنە ساي، ءبىرىنشى ماشينا وسى كۇنى ورتەنگەن.
سەيسەنبى، 20 قىركۇيەكتە: ەشقانداي حابار بولماعان سوڭ، ءۇش جىگىتتىڭ بىرەۋىنىڭ اعاسى ادال زارلىحان وتباسىنداعىلارمەن اقىلداسا كەلە، الماتى وبلىسى كوكسۋ اۋداندىق ىشكى ىستەر بولىمىنە ىنىلەرىنىڭ جوعالعانى جايلى ارىز ءتۇسىرىپ، قاسىنا بىرنەشە ادام ەرتىپ، الماتى جاققا جىگىتتەردى ىزدەۋگە شىققان. ۇزىناعاش، وتار جانە قىرعىز-قازاق شەكاراسى ماڭىن شارلاپ ىزدەگەن. تۇنگى ساعات 21:00 مولشەرىندە قورداي پولتسياسىنا ءۇش جىگىتتىڭ جوعالعانى جايلى ارىز قالدىرعان.
سارسەنبى، 21 قىركۇيەكتە: تۋىستارىن ىزدەگەن اتالمىش جىگىتتەر كۇنى بويى شۋ جاقتى شارلاپ كەلىپ، كەشكە قاراي ۇزىناعاشتاعى جامبىل اۋداندىق ىشكى ىستەر بولىمىنە ارزى جازعان. ولار ۇزىناعاش اۋداندىق ىشكى ىستەر بولىمىندە وتىرعان كەزدە ۇستىلەرىنەن «تالدىقورعاننان كەلدىك» دەپ ءۇش ادام كىرگەن. ول جەردە وتىرعان پوليتسەيلەر ءبىر-بىرىنە ورىسشا سويلەپ: «كەشەگى ورتەنگەن ماشينا وسىلاردىكى ەمەس پە ەكەن؟» دەگەن سياقتى اڭگىمەلەر قوزعاعان.
بەيسەنبى، 22 قىركۇيەكتە: ىزدەۋ شارالارىنان ەش ناتيجە بولماعان سوڭ، جوعالعان جىگىتتەردىڭ بىرەۋىنىڭ اعاسى تۇرسىن ءالىمحان دەگەن ازامات Baq.kz رەداكتسياسىنا حابارلاسىپ، اقپاراتتىق كومەك بەرۋىن وتىنگەن.
بۇل كۇنى جوعالعان جىگىتتەرگە تيەسىلى ءبىر كولىك ورتەنگەن كۇيىندە تابىلعان.
سول كۇنى كەشكە قاراي ورتەنگەن ماشينا تۋرالى حاباردى ەستىگەن ادال زارلىحان پوليتسەيلەرگە ەرىپ، ناق مايدانعا بارعان. جول بويىنداعى كامەرالاردى تەكسەرىپ، ەش دەرەك كورە الماعان. سول ماشينا ورتەنگەن ۋاقىتتا ونى كورگەن ءبىر مالشى مەن ءدامحانادا جۇمىس جاسايتىن تاعى ءبىر ايەل ۇزىناعاش پوليتسياسىنا حابار بەرەگەن. بىراق ەشقانداي قۇقىق قورعاۋشى كولىك ورتەنگەن جەرگە كەلمەگەن. كۋاگەرلەر «بۇل كولىكتىڭ كەشكى 20:40 كەزىندە ورتەنگەنىن، 20 قىركۇيەكتەن 21 قىركۇيەككە قاراعان كۇنى كەشتە، قاسىنان الدىڭعى بامپەرى سىنعان جەڭىل كولىككە مىنگەن ەكى ادامنىڭ كەتىپ بارا جاتقانىن كورگەنىن» ايتقان.
جۇما، 23 قىركۇيەكتە: جامبىل وبلىسى دەگەرەس اۋىلىنان ەكىنشى ماشينا تابىلدى.
ول تۋرالى قىتايدان كوشىپ كەلگەن بەيتانىس ورالمان جىگىت حابارلاعان. ول مال ساتىپ جۇرگەن جىگىتتەردىڭ جوعالعانىن، ەل بولىپ ىزدەپ جاتقانىن ينتەرنەتتەن كورىپ، يەسىز تۇرعان كولىكتىڭ قاسىنا بارىپ فوتوعا ءتۇسىرىپ العان دا، تىلەۋلەستىك نيەتپەن ىزدەۋشىلەرگە حابارلاپ، ۆاتساپپەن فوتوسىن جىبەرگەن. بۇل حاباردى ەستي سالا، تۋىسقاندارى تاڭعى بەس مولشەرىندە پوليتسەيلەرمەن بىرگە مايدانعا بارعان. ونى وزگە ەكى پوليتسەي كۇزەتىپ تۇرعان. كولىكتىڭ اككۋمۋلياتورى ۇرلانىپتى.
كولىكتى كورگەنىن حابارلاعان جىگىت، «وتكەن كەشتە ءوزىنىڭ ءبىر تانىسىنىڭ مال تيەگەن، بۇزىلىپ، وتالماي قالعان ءبىر جۇك كولىگىن جوندەپ بەرگەنىن» ايتىپ، ول ادامنىڭ تەلەفون ءنومىرىن بەرگەن. ىزدەۋشىلەر، ياعني، ادال زارلىحان باستاعان ادامدار الگى ادامعا حابارلاسىپ، كەزدەسكەن. سول ەكىنشى كۋاگەردىڭ ايتۋىنشا: «بۇرىن پوليتسيا قىزمەتكەرى بولعان ءبىر جىگىت كەلىپ، ماشينالارى بۇزىلىپ قالعانىن، جوندەپ بەرۋىن ءوتىنىپ، ەرتىپ بارعان. ول كەزدە جوعالعان ءۇش جىگىت بۇل جەردە دە بولماعان. پوليتسيادا جۇمىس جاساعان الگى جىگىتپەن قوسا ول جەردە وزگە ەكى ادام جانە يەسىمەن قوسا ءبىر تراكتور بولعان. ول وتالماي قويعان ماشينانى سۇيرەۋگە كەلگەنىن ايتقان.
جۇك كولىگى جوندەلگەن سوڭ رولگە اسىعىس وتىرعان ولار ماشينانى ورنىنان قوزعاپ قالعاندا جول شەتىندە جاقىن تۇرعان تراكتوردى بارىپ سوعىپ، اۋدارىپ تاستاعان.
ول تركاتوردى تارتىپ تۇرعىزۋ ءۇشىن وزگە كولىكتەر شاقىرىلعان. سوسىن بۇزىلعان ماشينانى جوندەگەن جىگىت ۇيىنە قايتىپ كەتكەن.
ىزدەۋشىلەر بۇل حاباردى ەستي سالا سول ماڭايعا بارىپ، كوزدەرىمەن انىق ىزدەردى كورگەن.
وسى كۇنى تۇنگە قاراي ىزدەۋشى جىگىتتەردىڭ كۇشىمەن شيەن دەگەن اۋىلدا جايىلىپ جۇرگەن جەرىنەن 35 باس مال تابىلدى.
سەنبى 24 قىركۇيەكتە: الماتى وبلىسى جامبىل اۋدانىندا وتكەن جەكسەنبىدە جوعالعان مال ساۋداسىمەن اينالىساتىن ءۇش جىگىتتىڭ قازا تاپقانى بەلگىلى بولدى. ول تۋرالى پوليتسيا مارقۇمداردىڭ تۋىستارىنا ەستىرتكەن.
قىلمىسكەرلەر ءۇش مۇردەنى الماتىدان 270 شاقىرىم جەرگە اپارىپ، يەن شۇڭقىرعا تاستاپ، كوڭمەن كومىپ كەتكەن.
قاندى قىلمىستى تەرگەۋ جۇمىستارى الماتى وبلىسى اكىمدىگىنىڭ نازارىنا الىندى.
بۇگىن، ۇزىناعاش پوليتسياسى تەكسەرۋ ناتيجەسىنەن سوڭ، قاپىدا جازىم بولعان ءۇش ازاماتتىڭ سۇيەكتەرىن قايتارىپ بەردى.
جانازا نامازى ەرتەڭ، ياعني، 27 قىركۇيەك كۇنى الماتى وبلىسى كوكسۋ اۋدانى قازاقستان اۋىلىندا ساعات 10:30 دا وقىلادى.
قوعامدا زور ءدۇمپۋ تۋدىرعان اتىشۋلى وقيعا جايلى قازىرگە دەيىن ەشبىر قۇزىرلى ورگان ارنايى مالىمدەمە جاساعان جوق.
قازا بولعان ءۇش ازاماتتىڭ ارتىندا 9 بالا جەتىم قالدى…
پىكىر قالدىرۋ