|  |  | 

Тұлғалар Әдеби әлем

Ханға тағзым

          Әмина АдайханқызыElbasi dombira tartuda
О,хан йем!
                      Көреген һам көшелі,
Маңдайдағы баққа біткен бес елі,
Қазағымның қаһармандық рухна,
”Тәңір өзі жіберген ер”- деседі.
Ұлт емес ек тарихынан тұндыр біз,
Жыр болатын мәңгілікке мың жылғы із.
Жалт-жұлт етті түнек жылдар көгінен,
Нұрын төгіп жарқыраған бір жұлдыз.
Тәуелсіздік уғын күнге қадаған,
Ақ орда тұр арқада әппақ шағалам.
Бас қаланы астананы жайнатты,
Ерке есіл еміренген жағадан.
Жаңалыққа жаны құштар қосқан үн,
Елу жылда ел жаңартар жоспарың.
”Ең алпауыт ел болам”- деп әлемде,
Нұрлы жолмен бастады алға көш қамын.
Ұлт жандылық  ұлы күшің жан қияр,
Азаматтар ақылыңнан әл жияр.
Көк байрақты көк жүзіне қадаған,
Саған тағзым алдияр!!!

Ертегілер елі (немесе атам айтқан аңыз)

Қазыналы қарттарым-ай еңселі,
Арманы тек алқымында тулаған.
Ақыл кені арылмайтын кеніш еді,
Оған куә бұл тарих, бұл ғалам.
Елемейтін естіліктің ешбірін,
Бұлаңдаған едім сонда бұла қыз.
Атам марқұм алдын алып кеш құрым,
Айтатұғын арман жайлы бір аңыз.
Анау таудың аржағында дейтіғұн,
Жаннат мекен, бөрі елдің тұрағы.
Бір сағыныш жаныма бермей тыным,
Аңсайды да сол мекенді тұрады.
Атырау мен Алтайымның арасы,
Ата-бабам жанын салып қорғаған.
Ағайыннан алыстатып араны,
Шекарасы бөліп кетті-ау, оңбаған.
-Деп қария кететұғын кеңсендеп,
Түк түсінбей отырушы ем өз басым.
Арманым жоқ сонда жетіп өлсем деп,
Кірпігімен бөгейтұғын көз жасын.
Қасіретін арқалатып қашанғы,
Жалған дүние жақындады жат қылдың.
Қимай-қимай арманымен атамды,
Арда Алтайдың құшағына тапсырдым.
Баққа айналып бағы қайтқан бар қайғы,
Жеттім мен де ақ мекенге асыға.
Сағынғанда атамменен Алтайды,
Қарап жүрмін Алатаудың басына…
********
Жасырынып жүрегіме жатқан мың,
Бар сырымды саған ғана ақтардым.
Қиялыма қанат бітіп өзіңмен,
Қалықтадым биігінде асқардың.
Күйкі тірлік көңілімді жарты еткен,
Арманымдай ақ параққа әр төккен.
Сені тастап кетемін деп кеуде ұрып,
Талай рет мен өзіме ант еткем.
Десемдағы тыңдамайсың ары жүр,
Далбаса екен өмір деген бәрі құр.
Тойтарсамда сенің қанша бетіңді,
Сен кетпейсің мені тастап бәрібір.
Тұнық едің мөлдіріндей бұлақтың,
Жанарымда жанған жалғыз шырақсың.
Бір адалдық таппай мына жалғаннан,
Жан тәніммен сені ғана ұнаттым.
Сезім селін сен санадан тасыттың,
Шаттығымды бөлісуге асытым.
Жүрегіме қонақтаған ғұмырлық,
Мен өмірде саған ғана ғашықпын.
Пойезия сен менің жанымсың!!!!

Балама

үрлеген мен ұры өмір сөнебейтін,
Қарашықта жалын атқан жақұтым.
Жұрттың бәрі тентек дейді дей берсін,
Тек өзіме баға жетпес бақытым.
Еліткенде ең биікке елес ой,
Қос қанатым қиянға алып самғайтын.
Бұзық дейді жұрттың бәрі о ,несі ей?
Тек өзіме балбыраған балдай тым.
Ешқайссы қызығыңа татымас,
Ересектер естіміз деп бөскен мен.
Шыңға біткен шынар мүлде жасымас,
Шың басында түйдек бұлттар көшкен мен.
Сеннен тұнық көрмей мүлде ғаламнан,
Тұман шөгіп көңіліме тұр мынау.
Бәрін біліп туғандай ақ анамнан,
Менде саған ақыл айтып жүрмін-ау.
Өміріңнің ойлы -шұңқыр сырларын,
Үйретемін өрелі оймен өзімше.
Құлқынымның құлы болып тұрғаным,
Кешір балам пиғылымнан сезілсе.
Жүзіміз бен жүрегіміз жат тіпті,
Айтар болсақ пенделіктің ашығы.
Өздеріңнен тазалық пен пәктікті,
Үйренуге тиіс пе едік әсілі?
Көкейімде көктем болып бүр жарып,
Өзегіме өркен болып орынарсың.
Пенделіктің ұшқан шаңы ұрланып,
Періштедей көңіліңе қонбасын.
kerey.kz

Related Articles

  • ТӘҢІРІ ҚАЛАУЫ ТҮСКЕН ЖАН

    Мандоки Қоңырдың туғанына 80 жыл толуына орай «Тәңірі мені таңдады»  Мұхтар Мағауин Мандоки Қоңыр Иштван – отаны Мажарстан ғана емес, күллі түркі дүниесі қастерлейтін ұлық есімдер қатарындағы көрнекті тұлға. Шыңғыс жорығы тұсында Карпат қойнауындағы мадиярлар арасынан пана тапқан құман-қыпшақ жұртының тумасы Мандоки Қоңыр оннан аса тілді еркін меңгерген, бұған қоса зерттеушілік қарымы ерен, Тұран халықтарының фольклорлық-дүниетанымдық санасын бойына дарытқан ғалым. Ол түркология ғылымымен дендеп айналысып қана қоймай, ХХ ғасырдың төртінші ширегінде Шығыс пен Батыс­тың арасында алтын көпірге айналды, миллиондардың ықылас алқауына бөленді. Яки ол халықтар арасын жақындас­тырған мәмілегер, озықтарға ой салған көреген еді. Замана алға жылжыған сайын мерейтой иелері туралы айтылатын жайттар естелік пен өткен шақ еншісіне көшеді. Көзі тірі

  • Нұралы батырдың кесенесі  жөнінде

    Кейінгі кезде Нұралы батырдың кесенесі жөнінде әртүрлі әңгімелер шығып жүрген көрінеді. Оның бірі Моңғолиядан келген бір туысқанымыз басқа бір белгілі жерлесіміздің Нұралы батырдың зираты деп кигіз үй сияқты саман кірпіштен қаланған  әдемі зираттың жанына барып құран оқығанына куә болғанын келтіріпті. Ол жігіттің  көргені де, айтып отырғаны да шыңдық. Өйткені 1982 жылға дейін елдің көпшілігі, оның ішінде  мен де солай  ойладым. Әңгіме түсінікті болу үшін мен сол кездегі оқиғадан бастап баяндайын. Мен 1961 жылы Семейдің  мал дәрігерлік институтын бітіріп келдім. Мені  сол кездегі  С.М. Киров атындағы  колхозға мал дәрігері етіп жіберді. 1962 жылы бұл колхоз «Горный» совхозына айналды. Біз бала кезімізден: «Нұралы атамыздың зираты С.М Киров атындағы колхоздың жерінде орналасқан,   Бабамыз батыр болған кісі, ал оның жанындағы қабырдың  ұзындығы жеті кез, біздің  бабамыздан  да  асқан

  • Алыстағы ағайынның Атамекенге оралу жолын тұңғыш ашқан қазақтың қаһарман қызы

    Ол кім дейсіз ғой, турасын айтсам ол Сағат Зақанқызы. Тоқсаныншы жылдардағы алғашқы көш Моңғолия қазақтартарынан басталған. Сол көшті алғаш бастаған адам Сағат Зақанқызы. Бұған ешкімнің дауы жоқ. Жарғақ құлағы жасттыққа тимей, сонау қиын-қыстау заманында алыстағы ағайындардың жолын ашқан осы адамды қазақтың қаһарман қызы атауымыздың өзіндік себебі бар. “Көш басшысымен көрікті”  “Көргені жақсы көш бастар”  дейді атам қазақ.   Осы екі ауыз сөздің астарына үңіліп қарасақ, онда, үлкен мән мағына бар екеніне көз жеткіземіз.       Бұрынғы ауыл көшінің өзінде, көш басшылары төрт түлік малдың өрісінің жағдайына қарай, әр мезгілдегі ауарайының өзгерісіне сай, көшіп қонуда бір басына жетіп артылар  үлкен жауапкершілік  жүктесе, Моңғолияда тұратын қандастарымыздың бір жарым ғасыр ғұмыр кешкен ел жерінен ,

  • АЛАШ ЗИЯЛЫЛАРЫНЫҢ ҮРІМШІДЕН ҚАЙТЫП КЕЛЕ ЖАТҚАНДА

    Болған оқиға ізімен Болған оқиғаның ізімеН…   Алаш жұртының бір емес, бірнеше съезі өтіп, Әлиханның Колчактан беті қайтып, “Енді қайтып тәуелсіз ел боламыз” деп жүрген кез еді. Семй Алаш қайраткерлерінің ордасы еді. Семейде жүрген Ахмет Байтұрсынов бастаған бір топ алашордашылар Қытай шекарасындағы Үрімші қаласына барып, ондағы қазақ жұртының хал жағдайын біліп қайтуға жолға шыққөан. Ол кезде Үрімшінің көбі қазақ еді Үйлері негізінен саздан құйылған. Орта Азияның көп қалаларын еске салғандай. Біраз үлкен кісілер мен жастар Ахаңның төте әліпбиімен кітап газет оқиды. екен. Ахаңды бұрын көрген адамдар да кездесті. Дегенмен, Ахаң Үрімші қазақтарының тәелсіз автономия құру туралы ойлары да жоқтығын байқаған. Соныменг, Үрімші қазағының және Қытайға жақын басқа ұлттардың басты тұрмысы

  • БІР АУЫЛДАҒЫ  ЕКЕУДІҢ ТАҒДЫРЫ

      Жұмат  ӘНЕСҰЛЫ   ( Махаббат туралы әңгіме) “МЕН СЕНЕН БАСҚАНЫ ӨЛГЕНШЕ  КӨРМЕЙМІН ДЕП СЕРТ БЕРІП ЕДІМ ӨЗІМЕ” “ДЕДІ БУЫНЫП ӨЛЕЙІН ДЕП ЖАТҚАН МАЙСА ДЕГЕН ҚЫЗ.. Бұл БАЙТӨБЕ деп аталатын ауыл. БҰРЫН ҮЛКЕН ШАРУАШЫЛЫҚТАРЫ БОЛҒАН.ОҚУ АЯҚТАЛЫП, МЕКТЕП БІТІРУШІЛЕР МЕКТЕПТІҢ ЖАНЫНДАҒЫ АЛМА БАҒЫНДА МЕКТЕП БІТІРУШІЛЕРДІҢ ТОЙЫ МЕН  СЫНЫПТАС ЖАРАС ПЕН МАЙСАНЫҢ ТОЙЫ БІРГЕ ӨТЕІЗІЛЕТІН БОЛҒАН. ЖАРАСТЫҢ ƏКЕСІ ФЕРМЕР, АЗДАП ЕГІСТІГІ БАР. Ал Жараспен біргн оқыған Əміренің əкесі əкімшілікте қызмет жасайды, əрі жеміс өсіреді. БҰЛ ЖАРАС ПЕН МАЙСАНЫҢ ҮЙЛЕНУ ТОЙЫ БАСТАЛАЙЫН ДЕП ЖАТҚАНДА БОЛҒАН ТРАГЕДИЯ. ЖАРАС ПЕН МАЙСА МЕКТЕП БІТІРІП,, ӨЗ СЫНЫПТАСТАРЫМЕН МЕКТЕПТІҢ ЖАНЫНДАҒЫ ҮЛКЕН БАҚТА ҮЙЛЕНУ ТОЙЛАРЫН МЕКТЕП БІТІРУ ТОЙЫМЕН ЖАЛ,ҒАСТЫРМАҚШЫ ЕДІ. МЕКТЕПТІҢ БАҒЫ АЛҚЫЗЫЛ ГҮЛМЕН ЖАЙНАП ТҰР. оҒАН ТҮРЛІ ТҮСТІ ЛАМПАЛАР ҚОСЫЛҒАН. сЫРТЫНАН

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: