|  |  | 

قازاق ءداستۇرى ادەبي الەم

      قۇرقىلتايدىڭ    قۇياسى

 gghhhh

ءتۇن ءتۇس كورىپ جاتىرمىن، وياتپاڭدارشى!!!

«بۇركىتتىڭ قۇياسى تۇسەتىنىن ەستىگەن ەدىك، قۇرقىلتاي دا بولسىن با»،-دەپ وتىرعاندار  قىران-توپان دۋ كۇلدى. بىراق ءزىلدى ەمەس.

 

جاس ايىرماشىلىعىن ەسكەرسەك ايقارا قارىس التىلىق بار، تالقىلىق جوق. وتپەلى دۇنيەنىڭ جولايىرىعىنا جەتكەن دە بىرەۋى تاۋعا تارتتى، ەكىنشىسى سول قالپىندا  تۇسىنەن جاڭىلماعان كەيپىندە داۋعا تارتتى…جو، جو، جوق. زاۋدەعالام  الدا-جالدا ويپىل-تويپىل بولسا، كىمنىڭ قاي جاققا تاناۋى جەلبىرەيتىنىن ۋاقىت انىقتار. ونى ءومىر كارتيناسى ءوزى سىزىپ مەڭزەۋگە الەك. تۇلەن تۇرتكەن دە اعادان قايىر بولعان با؟ بولسا كورەلىك.

 

جوپەلدەمە دە جاسالعان  توسىن شەشىم تىزەدەن قاعىپ، اق باس تاۋدان شاڭ شىعارسا، جۇرەك قايدا بارىپ كۇنەلتسىن. ءبارىبىر كەۋدەدەن قاشىپ كەتە الماي تۋلايدى. تۋلاپ-تۋلاپ تۇرالاپ قالادى. ىلە سالا قۇزعىندار شۋلايدى. بىراق سىرتتاعى ىزعىرىقتىڭ جۇقا قابىرعادان تۇيرەگەندە جان مۇرننىڭ ۇشىنا جەتەر، سوندا دا شىداۋعا تۋرا كەلەدى. كەلمەي لاجىڭ جوق…

 

قوزى كوش جەردەن كورگەن نارسەنى مويىنىمەن نۇسقاۋ،  بىلگەن نارسەنى بەس كۇن ارقالاۋعا تۋرا كەلەتىن قيا بەتتىڭ كىشى شۇقاناقتارى. كارىزدىڭ قىلتاناقتارى قاۋلايدى بەيوپا دۇنيە. قيامەت دەمەي تۇرا-تۇرالىق، سابىر بار عوي!

 

سۇيەگى جۇقارىپ جۇبىنا جەتكەندە باسىڭا قۇسى ساڭعىرىپ، مويىنىڭا تىشقان ءمىنىپ الاتىن بولسا باقىتتىڭ قۇلاعى. جەتى تارازى- وي، اقىل، سانا، كوز، تۇيسىك، سەزىم، جۇرەك بولىپ ەكشەگەن قاتەلىك پەن قارالىقتىڭ ءبارى ميزام تارازىسىندا ءوزىنىڭ قۇنى مەن وبالىن، ساۋابىن الادى. ول كەزدە تىم كەش…

قوس جانارى ءوزىن جەتەلەپ  ارەڭ جۇرگەندە كورگەنى مىناۋ، ءسونىپ كەتسە شە، ءبارىنىڭ اۋىزىنا قۇم قۇيىلار. قارا باسىنا نە كورىندى. ونى سارساڭعا ءتۇسىپ دالەلدەۋدىڭ پايداسى سوقىر تيىن. تۇندە قالعىماعان، كۇندىز اڭدىماعان كولەڭكە قالدى ما؟ سوڭىندا قۋ سۇلدەرىن سۇيرەتكەن ءبىر شوعىر لاپ قويىپ كەلەدى. ولاردىڭ جۇرەگى جوق، قۇلتەمىرگە اينالعان مىسكىندەر. بىراق، وتىرىك پەن قارالىقتى جاساعىسى كەلسە  ايشىلىق جەردەن ايلا تابادى. شىندىققا كەلگەندە قايلاسىز قالادى. ەندى نە دەيسىڭ؟

 

مەن ونىمەن ات كەكىلىن كەسىسىپ، بەلدىكتى شەشىسىپ كەتتىم، ماحابباتتىڭ تۇبىنە جەتتىم. سويىلدىڭ دۇمىنەن ءوتتىم، اجىراپ قالعان ار، قوجىراپ قالعان سور. سوندا ول  نە تاپتى… بار بولعانى شاڭىراق شايقالدى، قۇرقىلتاي ۇشىپ كەتتى.

تاڭ ەسىنەپ جاتىرمىن قويا تۇرىڭدارشى!!!

كوگەداي شامەرحان.

سۋرەتتى  جاساعان: باقتيار ءايتالى                                                                                                                                                                                         kerey.kz

Related Articles

  • تۇرسىن جۇمانباي ء«ۇيسىنباي كىتابى»

    تۇرسىن جۇمانباي «ءۇيسىنباي كىتابى»

    بۇل داعاندەل، باقاناس ولكەسىنەن شىققان بي ءۇيسىنباي جانۇزاقۇلى حاقىندا قۇراستىرىلىپ جازىلعان كىتاپ. تىڭ تولىقتىرىلعان ەڭبەكتە بولىس الدەكە كۇسەنۇلى، داعاندەلى بولىسىنىڭ باسشىلارى مەن بيلەرىمەن قاتار ءابدىراحمان ءالىمحانۇلى ءجۇنىسوۆ سىندى ايتۋلى تۇلعالار جايلى اڭگىمە قوزعالعان. ولاردىڭ ەل الدىنداعى ەڭبەكتەرى، بيلىك، كەسىم – شەشىمدەرى، حالىق اۋزىندا قالعان قاناتتى سوزدەرى مەن ءومىر جولدارى، اتا – تەك شەجىرەسى قامتىلعان. سونىمەن قاتار مۇراعات دەرەكتەرىندەگى مالىمەتتەر كەلتىرىلگەن. كىتاپقا ەسىمى ەنگەن ەرلەردىڭ زامانى، ۇزەڭگىلەس سەرىكتەرى تۋرالى جازىلعان كەي ماقالالار، جىر –داستاندار، ۇزىندىلەر ەنگەن. كىتاپ قالىڭ وقىرمان قاۋىمعا ارنالعان. تۇرسىن جۇمانباي «ءۇيسىنباي كىتابى»، - جەبە باسپاسى، شىمكەنت قالاسى.134 بەت تولىق نۇسقاسىن تومەندەگى سىلتەمە ارقىلى وقي الاسىز. ءۇيسىنباي كىتاپ kerey.kz

  • «العاشقى كىتاپ» دەرەكتى بەينەفيلمى

    «العاشقى كىتاپ» دەرەكتى بەينەفيلمى

    قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ مادەنيەت كوميتەتىنە قاراستى ۇلتتىق كينونى قولداۋ مەملەكەتتىك ورتالىعىنىڭ تاپسىرىسىمەن «JBF company» كومپانياسى سەمەي قالاسىندا، شىڭعىستاۋ وڭىرىندە، الماتى وبلىسىنىڭ جامبىل اۋدانىندا  «العاشقى كىتاپ» اتتى دەرەكتى بەينەفيلم تۇسىرۋدە. دەرەكتى فيلم ابايدىڭ 1909 جىلى سانكت پەتەربۋرگتەگى يليا بوراگانسكي باسپاسىندا باسىلعان العاشقى شىعارمالار جيناعىنىڭ جارىق كورۋىنە ارنالادى. ۇلى اباي مۇراسىنىڭ قاعاز بەتىنە تاڭبالانۋ تاريحىن باياندايدى. قازىرگى ادامدار بۇرىنعى ۋاقىتتىڭ، اباي زامانىنىڭ ناقتى، دەرەكتى بەينەسىن، سول كەزدەگى ادامداردىڭ الپەتىن، كيىم ۇلگىسىن كوز الدارىنا ەلەستەتۋى قيىن. كوپشىلىكتىڭ ول ۋاقىت تۋرالى تۇسىنىگى تەاتر مەن كينوفيلمدەردەگى بۋتافورلىق كيىمدەر مەن زاتتار ارقىلى قالىپتاسقان. الايدا اباي ۋاقىتىنداعى قازاق تىرشىلىگى، قازاقتاردىڭ بەت-الپەتى، كيىم كيىسى، ءۇي – جايى، بۇيىمدارى تاڭبالانعان مىڭداعان فوتوسۋرەتتەر ساقتالعان. بۇلار رەسەي، تۇركيا، ۇلىبريتانيا

  • شوقان ۋاليحانۇلى دەگەن ەكەن..

    شوقان ۋاليحانۇلى دەگەن ەكەن..

    ەل اۋزىندا قازاق وقىمىستىلارى ايتتى دەگەن سوزدەر از ەمەس. بەلگىلى عالىم، ەتنوگراف ا. سەيدىمبەك قۇراستىرعان تاريحي تۇلعا، اسقان وقىمىستى شوقان بابامىزدىڭ تاپقىر سوزدەرىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز. * * * ومبىعا وقۋعا جۇرەر الدىندا بالا شوقان اكەسىنىڭ ەل ءىشى ماسەلەسىن شەشۋدەگى كەيبىر وكتەم، وجار قىلىقتارىنا كوڭىلى تولماي، «وقۋعا بارمايمىن» دەپ قيعىلىق سالسا كەرەك. تىپتەن كونبەي بارا جاتقان بالاسىن قاتال شىڭعىس جاردەمشى جىگىتتەرىنە بايلاتىپ الماققا ىڭعايلانىپ: «شىقپاسا كوتەرىپ اكەلىڭدەر، ارباعا تاڭىپ الامىز!» − دەيدى. سوندا دارمەنى تاۋسىلعان شوقان اكەسىنە: «بايلاتپا! ابىلاي تۇقىمىنان بايلانعاندار مەن ايدالعاندار جەتەرلىك بولعان!» − دەپ ءتىل قاتادى. بالا دا بولسا اقيقات ءسوزدى ايتىپ تۇرعان بالاسىنان توسىلعان اكە دەرەۋ شوقاندى بوساتتىرىپ جىبەرەدى. * * * پەتەربۋرگتە سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ءبىر

  • ءتىل جونىندە تالاي جازىلدى عوي…

    بىراق بۇرىننان ايتىلاتىن ەكى پرينتسيپ سول باياعى وزگەرمەيدى. سەبەبى ونى ۋاقىت جانە وزگە ەلدەردىڭ تاجىريبەسى دالەلدەدى: 1. زاڭ، جارلىق، ەرەجە، شەشىمدەرمەن تىلگە سۇرانىس تۋعىزۋ. ونسىز ءتىل ەشكىمگە كەرەك ەمەس. ءتىل اقشا تابۋعا، ءبىلىم الۋعا، وزگەمەن بايلانىسقا تۇسۋگە قاجەت بولعاندا عانا سۇرانىسقا يە بولادى، سوندا عانا ادامدار ءماجبۇرلى تۇردە ۇيرەنەدى. شەتەلدە وقىعىڭ كەلە مە، IELTS, TOEFL تاپسىر. ول ءۇشىن اعىلشىن وقى. حالىقارالىق كومپانيادا ىستەپ، كوپ جالاقى العىڭ كەلە مە، الدىڭعى سويلەمدە جازىلعان شارتتاردى ورىندا. سۇرانىس تۋعىزۋ مەحانيزمى وسىلاي جۇمىس ىستەيدى. 2. ءتىل يەسى سانالاتىن ۇلت وكىلدەرىنىڭ پرينتسيپشىلدىك تانىتۋى. ياعني، ءتىلىڭ كەڭ تاراسىن دەسەڭ، ونى كەڭ قولدان. ۇيدە، تۇزدە، باسقا جاقتا. انگليادا تۇرىكتىڭ كافەسىنە كىرسەڭ، ءوزارا تۇرىكشە سويلەسەتىن. استانادا ءۇي جوندەيمىز دەپ

  • كىتاپقۇمار جاسقا تەگىن وقۋ باقىتى بۇيىردى

    كىتاپقۇمار جاسقا تەگىن وقۋ باقىتى بۇيىردى

    ادامزات كىتاپقا عۇمىر بويى قارىزدار. كىتاپسىز كەلەشەكتىڭ التىن كىلتىن ەشكىم قولىنا مىقتاپ ۇستاي الماعان. ماردان راحماتۋللا – كىتاپقۇمار ون جەتى جاسار جىگىتتىڭ بويىندا ءوز قاتارلاستارىنىڭ بويىنان تابىلا بەرمەيتىن ۇلى قاسيەت بار. ول – كىتاپقا دەگەن ماحاببات. بۇل ماحابباتتىڭ ءسات ساناپ ارتۋىنىڭ دا سىرى بار. ماردان – اسىلى وسمان، دارحان قىدىرالى سىندى بۇگىنگى قازاق رۋحانياتىنىڭ تىرەگى سانالاتىن ازاماتتار تۋعان توپىراقت تۋىپ-وسكەن. توپىراقتىڭ كيەسىن ءدال وسى كەزدە ەرىكسىز مويىنداي تۇسەسىڭ. قوعامداعى «جاستار كىتاپ وقىمايدى» دەگەن قاساڭ پىكىردى جوققا شىعارۋعا تىرىسقان جاستاردىڭ دا سانى باسىم. كۇن ساناپ ولاردىڭ سانى ارتىپ، كىتاپتىڭ قۇدىرەتىن جەر-جەردە دالەلدەپ باعۋدا. كىتاپقا جانى قۇمار جان ءبىر كۇنىن كىتاپسىز ەلەستەتە المايدى. عۇمىرى كىتاپپەن ەتەنە بايلانعان، وقۋ عۇمىرىنىڭ مانىنە اينالعان جاستاردى

پىكىر قالدىرۋ

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: