رەسەي بيلىگىنە باتىس تاراپىنان ەكى زور سوققى جاسالدى.
سوڭعى كۇندەرى رەسەي بيلىگىنە باتىس تاراپىنان ەكى زور سوققى جاسالدى. ءبىرىنشىسى، لوندوننىڭ جوعارى سوتى پرەزيدەنت ۆلاديمير ءپۋتيندى “ادام ولتىرۋگە تاپسىرىس بەرۋى ءمۇمكىن جاناما كۇدىكتى” دەپ جاريالادى. ەكىنشىسى، اقش-تىڭ قارجى مينيسترلىگى ءپۋتيندى “مەملەكەت تەتىكتەرىن پايدالانىپ زاڭسىز بايىعان جەمقور” دەپ اتادى.
ءبىر مەملەكەت باسشىسىنا باسقا مەملەكەتتىڭ رەسمي ورىندارى وسىنشاما اۋىر ايىپ تاققان سوڭ ادەتتە نە بولادى؟ ايىپ تاعىلعان مەملەكەت “بۇلقان-تالقان اشۋلانىپ”، الگى ەلمەن ديپلوماتيالىق قاتىناسىن بىردەن ۇزبەسە دە، كەم دەگەندە ەلشىسىن ۋاقىتشا شاقىرىپ الادى. ماسكەۋدىڭ مۇنداي قادام جاسايتىنىنا كۇماندانام. ويتكەنى ءپۋتيننىڭ كرەملىمەن برەجنەۆتىڭ كرەملىن سالىستىرۋعا كەلمەيدى. ءتىپتى سوۆەت كەزەڭىندەگى كگب شەت ەلدە ادام ولتىرۋگە تەك مەملەكەتتىك اسكەري زاۋىتتا جاسالاتىن سيرەك رادياتسيالىق ۋ پايدالانىپ ەسىرمەس ەدى. جانە سول ميسسيانى ورىنداعان اگەنتىن داراقىلانا ەرەگەسىپ، دەپۋتات قىلماس ەدى. سسسر-ءدىڭ ساياسي جەتەكشىلىگى قانشا اشكوز بولسا دا، ولەتىن جەرىن ءبىلدى، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىنگى ەۋروپاداعى گەوساياسي لاندشافتى وزگەرتۋگە، ءتىپتى وزىنە تاۋەلدى سوتسياليستىك لاگەرگە كىرەتىن الدەبىر ەلدىڭ ءبىر سوتىق جەرىن بولسىن اننەكسيالاپ الۋعا بارمادى، حالىقارالىق كەلىسىمدەردى قۇلىقسىز بولسىن ورىنداۋعا تىرىستى. سول سسسر-ءدىڭ ەكونوميكالىق جانە اسكەري كۇش-قۋاتىنىڭ شيرەگى دە قالماعان ءپۋتينشىل رەسەي گرۋزيادا، مولدوۆا مەن ۋكراينادا نە ىستەدى؟ تاعى ءبىر پاراللەل: سوۆەت جەتەكشىلىگىنىڭ ىشىندە قانشا دەگەنمەن ماركسيزم-لەنينيزم يدەيالارىنا بەرىلگەن ينتەلليگەنتسيا جۇرناقتارى بولدى، كپسس كوسەمدەرى جەمقورلىققا باتقانىمەن، قازىرگى كاپيتاليزم مەن جەكەشەلەندىرۋدى ءوز مۇددەسى ءۇشىن پايدالانعان نەو-بولشەۆيكتەر سياقتى كەڭىردەكتەن ەمەس، تىزەدەن عانا باتتى. سەميۋەل حانتينگتوننىڭ ءبىر جازعانى بار ەدى: “ماركسيست يدەياشىل ورىسپەن الدەبىر ماسەلە تۋرالى داۋلاسساق تا، ينتەللەكتۋالدىق دەڭگەيدە ديالوگقا تۇسۋگە بولۋشى ەدى. ال مىنا جەمقور، ۇلتشىل ورىسپەن نە تۋرالى سويلەسۋگە بولادى؟” دەپ (جۋىق اۋدارما). بۇدان اۋەلگى جۇيە سوڭعىسىنان جاقسىراق دەپ جاڭساق تۇسىنۋگە دە بولمايدى. ءبىرى تۇپكى نەگىزى ەۋروپالىق ساياسي يدەولوگياعا نەگىزدەلگەن، پارتيالىق مورال ءسال-ءپال تابەتىن تەجەگەن زۇلىمدىق بولسا، ەكىنشىسى – وسى ەكەۋىنەن دە جۇرداي رەجيم.
پۋتين قىرىم مەن دونباستاعى ارەكەتى ارقىلى قىزىل شەكتەن اسىپ كەتكەنىن بىلەدى. ونى كەزىندە انگەلا مەركەل جاقسى ايتقان: “ەدس-تان كەيىنگى ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك ارحيتەكتۋراسىن بۇزدى” دەگەن سيپاتتا. بەرتىنگى سسسر جاساۋعا باتپاعان بۇل ويسىز قياناتتىڭ زاردابى قانداي زور بولاتىنىن رەسەي جەتەكشىلىگى يا ءالى سەزىپ وتىرعان جوق، يا سەزسە دە، پروپاگاندا قۇربانىنا اينالعان حالقى ءۇشىن سىرتقى ءجۇنىن قامپايتىپ وتىر. سوندىقتان دا كرەمل باتىستىڭ پۋتينگە تاققان اۋىر ايىبىن زاڭدىق كەڭىستىكتە تالقىلاپ، تۇبىنە جەتۋگە قۋىستانادى. ونىڭ ورنىنا ادەتتەگىدەي بۇل مالىمدەمەلەردى دەرەكسىزدەندىرىپ، ساياسيلاندىرىپ، “زورلىقشىل باتىستىڭ الەمدەگى ەڭ تۋراشىل ءھام ءداستۇرلى قۇندىلىقتاردى بىردەن-ءبىر قورعاۋشى پرەزيدەنتكە قارسى شابۋىلى” دەپ ءتۇسىندىرىپ وتىرا بەرۋگە تىرىسادى. بىراق بۇل قۋلىق ۇزاققا بارمايدى-اۋ. ويتكەنى ينتەرنەت جوق زاماننىڭ وزىندە سسسر جەتەكشىلىگى مۇنداي تراگيكومەديالىق فارسقا اينالعان شىلعي وتىرىك ۇگىت-ناسيحات جۇرگىزۋدەن ءسال بولسىن تارتىنار ەدى. ال قازىرگى ونلاين-جاميعاتتى “زومبي جاشىگىمەن” ۇزاق جادۋلەپ ۇستاپ تۇرۋ قيىن. وتە قيىن.
عالىم بوقاشتىڭ facebook پاراقشاسىنان الىندى
پىكىر قالدىرۋ