|  | 

Ädebi älem

Saz sıñğırlı ğazaldar

Jwmat ÄNESWLI

Saz sıñğırlı ğazaldar
Mañdayımnan sipar ma
Tün ortası, jağada
Jalğız jürmin dalada,
Ot twtatsam, şoqpenen,
Jüregim jılu taba ma

Aynala qap qara twñğiıq,
Bwlbwl qws än sala ma,
Sıbızğıma jan salsam,
işimdegi şer şığa ma

Ayda batıp baradı,
Ot ta sönip baradı,
Aspannan tüsip perişte,
mañdayımnan sipar ma!

 

 

Bir küy
Aq gülim solıp qaldı ma
Taptalıp qaldıñ ba,
ayaq astında Aq gülim,
Gülderdiñ işindegi
süleyi ediñ mañ gülim.

Boy jazbaysıñ ba,.
kötermeysiñ be endi, basıñdı,
jadıratpaysıñ ba, janımdı,
qayran da meniñ jaz gülim!

Körki de ediñ,
säni de ediñ kök baqtıñ.
Swluı ediñ,
appağı ediñ gülderdiñ.

Otırğızamın sol baqqa,
sendey näzik bir güldi,
Bäribir bolmas,
äserindey ötken künderdiñ

 

 

 

Qos işektiñ bir sazı
Düniege qalay siyarmın
Sarı dala,
Sarı qwm,
Istığına saharanıñ
şıdar kim,
Anau jatqan qwdıqtıñ,
ızğarına tüsip ketsem,
şıdar ma em?,
Mınau jatqan apanğa,
qwlap ketsem,
alauına qızıp ketsem,
şıdar ma em!?
“Pälen degen, pälen jerde qızıq bar”
Bärin körsem,
qızığına toyar ma em!?
Qiyalım ğoy, qiyalım,
Periştem jatır uatıp,
Qiyalmen jürgen riyasız
qwl pendesin.
Bwl düniege qalay siyamın!

 

Appaq güldey jan qayda
Swlular köp,
Arular köp,
Appaq güldey,
Jan qayda!?
Möldir şıqtay,
qap qara twnıq,
bwlaqtay taza
Köz qayda!?

 

Bir auız lirikalıq suret
Birin biri twr qarıp
Ay säulesi tögilip twr,,
Aynala appaq,
tün jarıq.
Eki jas twr tal tübinde,
süyisedi kil ünsiz.
Ğaşıqtardıñ dürsili me,
estiledi jañğırıq.
Sezim ıstıq,
jürek ıstıq,
jalınına kim şıdar.
Tün asırmay,
tañ asırmay,
birin biri twr qarıp!

 

 

 
Qobız küymen emdesem
Ğaşıqpın men ağaştarğa
jarılmaytın,sınbaytın
Künge ıstıq, ayazdarğa
şıdaytın.
Ğaşıqpın men aq qayıñğa,
emenge,
Bir ğwmırdıñ sınağına
qıñbaytın.
Armanım ed,
oyıp jasau bir qobız,
Sar dalanı bir jañğırtıp,
sarnaytın…

Sol qobızdı
qıl şertpemen,
özim tartsam dep edim,
İş jaramdı
may jaqqanday,
küymen jazsam dep edim…

 

 

Küyik küy

Qolıñdı sozşı, qolıñdı berşi, qarağım
Köp pendedey künaharmın,
künäli,
Näpsige ergen,
şaytanğa ergen düräli.
Dozaqqa salsa,
qazirde tez janatın,
Künaharmın,
pendesimin piräli.
Küydi işim,
işip kettim küyikten,
Tüsip kettim tesikke,
Anau jarıq, mümkin
şığar esik pe?.
Periştem qayda,
keyde aman saqtap qalatın?,
Qolıñdı sozşı,
qolıñdı berşi, qarağım,
Dozaqtan şığar,
anau twrğan köpir me?

 

 

Bir oy, bir tüyin
Aldımda twr tarazı
Aldımda twr tarazı,
Bir jağında qwmırısqa,
bir jağında jwmırtqa.
Qwmırısqalar minip jatır tabaqqa,
Mingesip jatır örmelep,
Minip jatır äli de sol tabaqqa.
Basa almadı qwmırısqalar
sonda da jwmırtqanıñ salmağın,

Aqıldı da salmaq bolar qaşanda,
Bilimsizder qaladı eken, ber jaqta!
 

 

 

BEREKELİ DALAMDI KÖRU BİR ARMAN

Dalam meniñ,
Sarı dalam,
Sarıarqam!
Elge tolı ed,
malğa tolı ed
jon arqañ!
Quanışı da, beyneti de köp kez edi,
Berekesi mol jwrtımdı köru
bir arman!
Baylıqqa tolar,
malğa da tolar Sarıarqam,
El aman bolsın, El aman bolsın,
El aman!
 

Bir kem dünie
Bw dünie men o dünie tarazı

Tilep jürip bireudiñ künde ölgenin.
Bilmey qaptı öziniñ qalay ölgenin.
Köp künäni arqalağan bwl paqır,
Bilmey qaptı özin qalay kömgenin.
Jatır dene,
Jatır äne, aq kenepke oralğan
Qasında joq qara şaytan jan alğan.
Bw dünie men ana dünie tarazı,
Öter me eken, altın berse, amaldan!

 

 

 

Alaştıñ armandarı kök tuımday jelbirep
İzderim qaldı,
sonau Tosınnıñ qwmdarında,
İzlerim bar- Torğaydıñ dalasında,
jotası men saylarında.
İzderim qaldı dulı- şulı
Arqalıq qalasında.
İzderim bar-
sonau köktegi qws jolınday.
Aldımda ülgi
Sırbay, Ğafu, Keñşilik,
Bwlaqtardan taza möldir bas alğam.
Sözderim bar,
Torğaydıñ qıştarında qaşalğan,
Sırlarım bar,
wlılardıñ qwdiretine bas igen,
Aytıp kelem, jazıp kelem, jetkenşe,
Alaşımnıñ twlğaların wlıqtap,
Armandarı,
armandarı qazaqtıñ
alda keledi, Kök Tuımday jelbirep!

Related Articles

  • Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Bwl Dağandel, Baqanas ölkesinen şıqqan bi Üysinbay Janwzaqwlı haqında qwrastırılıp jazılğan kitap. Tıñ tolıqtırılğan eñbekte bolıs Äldeke Küsenwlı, Dağandeli bolısınıñ basşıları men bilerimen qatar Äbdirahman Älimhanwlı Jünisov sındı aytulı twlğalar jaylı äñgime qozğalğan. Olardıñ el aldındağı eñbekteri, bilik, kesim – şeşimderi, halıq auzında qalğan qanattı sözderi men ömir joldarı, ata – tek şejiresi qamtılğan. Sonımen qatar mwrağat derekterindegi mälimetter keltirilgen. Kitapqa esimi engen erlerdiñ zamanı, üzeñgiles serikteri turalı jazılğan key maqalalar, jır –dastandar, üzindiler engen. Kitap qalıñ oqırman qauımğa arnalğan. Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı», - Jebe baspası, Şımkent qalası.134 bet tolıq nwsqasın tömendegi silteme arqılı oqi alasız. Üysinbay kitap kerey.kz

  • «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

    «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

    Qazaqstan Respublikası Mädeniet jäne aqparat ministrliginiñ Mädeniet komitetine qarastı Wlttıq kinonı qoldau memlekettik ortalığınıñ tapsırısımen «JBF company» kompaniyası Semey qalasında, Şıñğıstau öñirinde, Almatı oblısınıñ Jambıl audanında  «Alğaşqı kitap» attı derekti beynefil'm tüsirude. Derekti fil'm Abaydıñ 1909 jılı Sankt Peterburgtegi Il'ya Boraganskiy baspasında basılğan alğaşqı şığarmalar jinağınıñ jarıq köruine arnaladı. Wlı Abay mwrasınıñ qağaz betine tañbalanu tarihın bayandaydı. Qazirgi adamdar bwrınğı uaqıttıñ, Abay zamanınıñ naqtı, derekti beynesin, sol kezdegi adamdardıñ älpetin, kiim ülgisin köz aldarına elestetui qiın. Köpşiliktiñ ol uaqıt turalı tüsinigi teatr men kinofil'mderdegi butaforlıq kiimder men zattar arqılı qalıptasqan. Alayda Abay uaqıtındağı qazaq tirşiligi, qazaqtardıñ bet-älpeti, kiim kiisi, üy – jayı, bwyımdarı tañbalanğan mıñdağan fotosuretter saqtalğan. Bwlar Resey, Türkiya, Wlıbritaniya

  • ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    El auzında qazaq oqımıstıları ayttı degen sözder az emes. Belgili ğalım, etnograf A. Seydimbek qwrastırğan tarihi twlğa, asqan oqımıstı Şoqan babamızdıñ tapqır sözderin nazarlarıñızğa wsınamız. * * * Ombığa oquğa jürer aldında bala Şoqan äkesiniñ el işi mäselesin şeşudegi keybir öktem, ojar qılıqtarına köñili tolmay, «oquğa barmaymın» dep qiğılıq salsa kerek. Tipten könbey bara jatqan balasın qatal Şıñğıs järdemşi jigitterine baylatıp almaqqa ıñğaylanıp: «Şıqpasa köterip äkeliñder, arbağa tañıp alamız!» − deydi. Sonda därmeni tausılğan Şoqan äkesine: «Baylatpa! Abılay twqımınan baylanğandar men aydalğandar jeterlik bolğan!» − dep til qatadı. Bala da bolsa aqiqat sözdi aytıp twrğan balasınan tosılğan äke dereu Şoqandı bosattırıp jiberedi. * * * Peterburgte Sırtqı İster ministrliginiñ bir

  • Kitapqwmar jasqa tegin oqu baqıtı bwyırdı

    Kitapqwmar jasqa tegin oqu baqıtı bwyırdı

    Adamzat kitapqa ğwmır boyı qarızdar. Kitapsız keleşektiñ altın kiltin eşkim qolına mıqtap wstay almağan. Mardan Rahmatulla – kitapqwmar on jeti jasar jigittiñ boyında öz qatarlastarınıñ boyınan tabıla bermeytin wlı qasiet bar. Ol – kitapqa degen mahabbat. Bwl mahabbattıñ sät sanap artuınıñ da sırı bar. Mardan – Asılı Osman, Darhan Qıdıräli sındı bügingi qazaq ruhaniyatınıñ tiregi sanalatın azamattar tuğan topıraqt tuıp-ösken. Topıraqtıñ kiesin däl osı kezde eriksiz moyınday tüsesiñ. Qoğamdağı «jastar kitap oqımaydı» degen qasañ pikirdi joqqa şığaruğa tırısqan jastardıñ da sanı basım. Kün sanap olardıñ sanı artıp, kitaptıñ qwdiretin jer-jerde däleldep bağuda. Kitapqa janı qwmar jan bir künin kitapsız elestete almaydı. Ğwmırı kitappen etene baylanğan, oqu ğwmırınıñ mänine aynalğan jastardı

  • «Beysenbi me bügin dep, Jwmağa qarsı ötkeni-ay…» (Abay)

    «Beysenbi me bügin dep, Jwmağa qarsı ötkeni-ay…» (Abay)

    Qazaq halqınıñ dañqtı perzenti, wlı jazuşı Mwqtar Mağauin 85 jasqa qarağan şağında dünieden ozdı. «Beysenbi me bügin dep, Jwmağa qarsı ötkeni-ay…» (Abay) Şwbartauda düniege keldi. Jondağı Jobalay Kereydiñ eñ ülken Aruağı Jobalay bidiñ wrpağı edi. Bayqotan bi, Toman bi, Begeş şeşen, Uäyis, Töleu aqın… Atağı Atalarınan asıp ketti… Tirisinde olay degen joq… Bwl sözdi dünieden ötken soñ biz aytıp otırmız… Ömiriniñ soñğı kezderi şette ötti. «Ükimetke, basqalarğa da ökpem joq, ökpeleytin olardıñ jağdayı joq!» (M.Mağauin) degen edi özi bertinde. Astarı auır, eñseñdi ezerdey salmaqtı söz… Danışpan adam nege elden jıraq ketti. Bwl «Oñaşa jatqandı wnatamın, Elimdi el qılmasın erte sezip… Elden kettim jıraq…» (Şäkärim) deytin ketis siyaqtı. Sonda da «Kök

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: