|  |  | 

Twlğalar Ädebi älem

Keñesbaevtıñ  keñistigi

 

Bağına talaspağan kim,

Iti de ürgen qalanıñ.

Soqtıqpay ketti, oğan kim,

Tikenek tilgen tabanın.

Esilge barsa egilip,

Ertis bop, aqqan janarı.

Kerbwğıday kerilip,

Altayğa añsarı auadı.

Avtor.Talgat Kenesbay

 

İlkide bir äñgime estip, zäudeğalam şwqşiıp otıra qalğanım sol edi. Jetim qoñırau ( jalğanbağan telefon signalı) ıñq ete qaldı da, ğayıp boldı. Ne tizimge de tüspey qalğan. Söytsem Aqjoltay inim arman saparın Astanadan bastamaqşı bolıp, otarba da ketip bara jatır eken. Sol kezde esime bärimiz tanitın Talğat ağa Keñesbaev tüspesi bar ma. İnime ekemiz äñgime auanın solay bwra jöneldik. Onıñ qwlağı mende, al bastayın.

 

Astananıñ qaqağan ayazına eki beti säl-päl dombığıp ketken, törtbaq twlğalı alpamsaday qara kisini jolıqtırğan bolsañız. Ol, sizge qadala qarap auızın aşsa bolğanı bükil älemi körinedi. Ol sabazıñ kädimgi Sarjaldıñ « Jındı balası». Mıñ da toğız alpıs birdiñ tuması. Däl qazir Alpıstı alqımdağan şağı.  Nebäri on toğız jasında imene kelip, Abay bastağan qazaq ädebietiniñ jezqoñıraulı köşine ilesken. Twñğış şığarması «Qara tañbalı qws» edi, keyin «Francuz ätiriniñ iisi» bolıp  mıñ toğız jüz toqsan da jarıq körgen bolatın. Ötken jılı düniejüzi boyınşa jiırma elde 150jılı atalıp ötken kerey ata wrpağı Zuqa batır Säbitwlı turalı jazğan «Qarañğı tünniñ jwldızı» attı şığarması körşiles qırğız elinde kitap bolıp basıldı. Bwl tañda, körkemdik kökjiegine qaray, özindik älemi, külteli oyınıñ kürdeli mäneri bar jazuşı dep atauğa layıq. Deytwrğanmen  jüdä, sol jaqsı da bir mwñ bar. Onı eşkim bilmeydi…

Siz osı kezdesuiñizde,  paqırdan özi turalı tükte swraudıñ qajeti joq.  Oğan qarata japıraqşa jauıp, qarşa borağan swrqiyalardıñ sözi jeterlik. «Klassik emes»,-deytin bir top äpendi böriniñ artınşa şulap älek. Atañ qoqilardıñ köksegeni ne, onı biz tüsinsek bwyırmasın. Aynalayın!

Jazuşı bolu üşin dañqtı klassik bolu şart emes. ol tek dübära, jelökpe halturşikterdiñ şımşıma qağajuı ğana. Tağalanğan  Tahañ olarğa tasırqay qoysın ba?

«Ertistey janı taza märt kisi osı qala da qaydan jür»,-dep oy şüñetine şım batuıñız äbden mümkin. Ol sonday jaratılğan bolmıstıñ iesi… Özine ğana tän täbiğatınıñ alasapıran kezeñi onı solay qalıptastırıp ülgergen.

Jaramsaqtanğan jäutikterdi jağalaudan göri, Esildiñ boyın jağalağandı artıq sanaydı. Jağımpazdıq bwl dert twtas bir buınnıñ keseli, ruhani ot ukolmen emdese, basqa şara joq. Keeñsbaevtıñ bwl sırqattan ada ekenin közi aşıq jwrt jaqsı biledi.

Qolı qalıt ete qalsa, qonaq şaqırıp «Meni bağalañdar! »,- deytin mısıq tileuge janı qas. Özinde bardı qanağat twtıp, jan balasına zäbir keltirmey jüru bala kezden köksegen  mwratı. Qazir densaulığına baylanıstı qalam wstauınıñ üzi mwñ bolğan. Qolı erkin ikemge kelmeydi. Oylanıp-tolğanıp bolğasın bäybişesine aytadı, ol kisi qağazğa tüsiredi. Oylap köriñiz, osı adamnıñ qasireti men qasietin sälde bolsa bağalap, elep-eskeru mwz qwrsanğan qoğamnıñ esine de tüspegen bolar.

Sırtınan söz aytpay twrıp, işki älemine üñilu bügingi sanağa qalıptasa qoyu ekitalay. Sebebi qızğanıştıñ qızıl  itiniñ  semirgeni sonşa, şarbısı aqtarılıp jatır. Ömir boyı özgeni bağalamay ötetin bäzbireuler üşin «Adam» atımen ataudan wyalasıñ.

Ärkim öz qalauınıñ qolğanatı desekte , körkem ädebiet üşin bireudiñ kökjiegine twman tileu, jalpı qazaqtıñ arda ädebietine zobalañ tileu bolıp sanaladı. Bir-birimizdiñ jaqsılığımızdı köretin sanamızda köz bolsın!

Aybolsın  JANTÖRE.

kerey.kz

Related Articles

  • Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı»

    Bwl Dağandel, Baqanas ölkesinen şıqqan bi Üysinbay Janwzaqwlı haqında qwrastırılıp jazılğan kitap. Tıñ tolıqtırılğan eñbekte bolıs Äldeke Küsenwlı, Dağandeli bolısınıñ basşıları men bilerimen qatar Äbdirahman Älimhanwlı Jünisov sındı aytulı twlğalar jaylı äñgime qozğalğan. Olardıñ el aldındağı eñbekteri, bilik, kesim – şeşimderi, halıq auzında qalğan qanattı sözderi men ömir joldarı, ata – tek şejiresi qamtılğan. Sonımen qatar mwrağat derekterindegi mälimetter keltirilgen. Kitapqa esimi engen erlerdiñ zamanı, üzeñgiles serikteri turalı jazılğan key maqalalar, jır –dastandar, üzindiler engen. Kitap qalıñ oqırman qauımğa arnalğan. Twrsın Jwmanbay «Üysinbay kitabı», - Jebe baspası, Şımkent qalası.134 bet tolıq nwsqasın tömendegi silteme arqılı oqi alasız. Üysinbay kitap kerey.kz

  • Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Zelenskiydiñ “jalğız seneri äri oñ qolı”. Andrey Ermak kim?

    Rey FERLONG Andrey Ermak (sol jaqta) pen Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy (oñ jaqta). 2019 jıl. Andrey Ermak wşaqtan tüse sala öziniñ bastığın qwşaqtadı. 2019 jılı qırküyekte prezident Zelenskiymen jılı jüzdesu jañadan bastalıp kele jatqan sayasi seriktestiktiñ bası edi. Bwl – Ermaktıñ Resey türmesinde otırğan 35 ukrainalıqtı Mäskeuden alıp kelgen säti. Al 2020 jılı Ermak Zelenskiy äkimşiliginiñ basşısı boldı. Biraq Ukrainadağı jemqorlıq şuınan keyin onıñ qızmetine jwrttıñ nazarı audı. Sebebi Ermak Ukraina energetikalıq infraqwrılımına bölingen qarjı jımqırılğan korrupciya shemasında negizgi rölde bolğan degen aqparat tarağan. Biraq tergeuşiler bwl jayttıñ jay-japsarın tolıq aşqan joq. Ermaktıñ özi Azattıqtıñ Ukraina qızmetiniñ resmi saualdarına jauap bergen joq. Sonımen Zelenskiydiñ keñsesin basqarıp otırğan Ermak kim? TELEVIDENIEDEN

  • «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

    «Alğaşqı kitap» derekti beynefil'mi

    Qazaqstan Respublikası Mädeniet jäne aqparat ministrliginiñ Mädeniet komitetine qarastı Wlttıq kinonı qoldau memlekettik ortalığınıñ tapsırısımen «JBF company» kompaniyası Semey qalasında, Şıñğıstau öñirinde, Almatı oblısınıñ Jambıl audanında  «Alğaşqı kitap» attı derekti beynefil'm tüsirude. Derekti fil'm Abaydıñ 1909 jılı Sankt Peterburgtegi Il'ya Boraganskiy baspasında basılğan alğaşqı şığarmalar jinağınıñ jarıq köruine arnaladı. Wlı Abay mwrasınıñ qağaz betine tañbalanu tarihın bayandaydı. Qazirgi adamdar bwrınğı uaqıttıñ, Abay zamanınıñ naqtı, derekti beynesin, sol kezdegi adamdardıñ älpetin, kiim ülgisin köz aldarına elestetui qiın. Köpşiliktiñ ol uaqıt turalı tüsinigi teatr men kinofil'mderdegi butaforlıq kiimder men zattar arqılı qalıptasqan. Alayda Abay uaqıtındağı qazaq tirşiligi, qazaqtardıñ bet-älpeti, kiim kiisi, üy – jayı, bwyımdarı tañbalanğan mıñdağan fotosuretter saqtalğan. Bwlar Resey, Türkiya, Wlıbritaniya

  • Milliarder Bill Geyts bar baylığın Afrika elderine audarmaq

    Milliarder Bill Geyts bar baylığın Afrika elderine audarmaq

    Microsoft kompaniyasınıñ negizin qalauşı jäne älemdegi eñ bay adamdardıñ biri sanalatın Bill Geyts öziniñ baylığın qayda jwmsaytının resmi mälimdedi. Käsipker Afrika elderindegi densaulıq saqtau, bilim beru jäne kedeylikpen küres salalarına şamamen 200 milliard dollar investiciya saludı josparlap otır. «Juırda men öz baylığımdı 20 jıldıñ işinde tolıqtay taratu jöninde şeşim qabıldadım. Qarajattıñ basım böligi osı jerde, Afrikada, türli mäselelerdi şeşuge kömektesuge bağıttaladı», – dedi Bill Geyts öziniñ qorımen birlesken baspasöz mäslihatında. Bastı basımdıqtar: – infekciyalıq aurularmen küres (sonıñ işinde bezgek, tuberkulez, VIÇ); – ana men bala densaulığın jaqsartu; – auıldıq audandardağı bilim beru sapasın arttıru; – taza auızsu men sanitariya infraqwrılımın damıtu; Bill Geyts: «Bwl – qayırımdılıq emes, bwl – investiciya.

  • ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    ŞOQAN UÄLIHANWLI DEGEN EKEN..

    El auzında qazaq oqımıstıları ayttı degen sözder az emes. Belgili ğalım, etnograf A. Seydimbek qwrastırğan tarihi twlğa, asqan oqımıstı Şoqan babamızdıñ tapqır sözderin nazarlarıñızğa wsınamız. * * * Ombığa oquğa jürer aldında bala Şoqan äkesiniñ el işi mäselesin şeşudegi keybir öktem, ojar qılıqtarına köñili tolmay, «oquğa barmaymın» dep qiğılıq salsa kerek. Tipten könbey bara jatqan balasın qatal Şıñğıs järdemşi jigitterine baylatıp almaqqa ıñğaylanıp: «Şıqpasa köterip äkeliñder, arbağa tañıp alamız!» − deydi. Sonda därmeni tausılğan Şoqan äkesine: «Baylatpa! Abılay twqımınan baylanğandar men aydalğandar jeterlik bolğan!» − dep til qatadı. Bala da bolsa aqiqat sözdi aytıp twrğan balasınan tosılğan äke dereu Şoqandı bosattırıp jiberedi. * * * Peterburgte Sırtqı İster ministrliginiñ bir

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: