МЫСАЛДАР мен ӘЗІЛДЕР | Kerey.kz/Керей.кз

MISALDAR men ÄZİLDER

| Jan 21, 2021

Jwmat ÄNESWLI,
«Ezu tartar», «Küldir düldir», «Ğazelderim men äzilderim»,
«Jwmattıñ ğazelderi men äzilderi attı kitaptarınjdağı
äzil qaljıñ, mısaldarımen oqırmandarğa tanıs. Aqın,
jazuşı, QR Qwrmetti Jurnalisti JWMAT ÄNESWLI 74 jasqa
tolıp, öziniñ äzil qaljıñdarımen mereyli künin atap otır
ALTIN alabwğanıñ AYTQANI (mısal)

Bir jigit tañerteñnen keşke deyin balıq aulap otıradı. Qarmağına eş balıq tüspeydi. Tek
keterde bir alabwğa qarmağına tüsedi. Jigit alabwğağa:
-Seni bäribir asıp jeymin -deydi. Alabwğa:
-Oğan bäribir toymaysıñ ğoy.- deydi. Jigit:
-Eñbegim eş ketpesin dep… Sodan jigit alabwğanı asıp jep otırğanda qılqanı tamağına
twrıp qalıp, jedel järdem şaqırtadı. Jigittiñ tamağınan qılqandı hirurgter alıp beripti.
Jigit üyine kelip, alabwğanıñ basına:
-Endi sendey balıqtıñ mıñı tüssede jemeymin -deydi. Alabwğanıñ bası:
-Odan bizdiñ müyizimiz qisaymaydı
-Senderde müyiz joq qoy?
-Endeşe qılşığımız qisaymaydı.
-Senderde qılşıq joq qoy?
-Endeşe qwyrığımız qisaymaydı.
-Ras senderde qwyrıq jağı bar -deptide jigit alabwğanıñ bası men omırtqa süyegin qaytadan
özenge laqtırıp jiberipti. Sol kezde alabwğağa qaytadan jan bitip, Altın alabwğağa aynalıp,
sudan basın şığarıp:
-Jigitim, sen aqılsızdığıñnan basıña qonatın baqtan ayrıldıñ. " Közi toymastıñ, qarnı
toymas" degen" dep suğa qaytadan süñgip ketipti.

"BİZGE QASEKEÑNİÑ JAMBASINA BATATIN
SIN AYTUĞA BOLMAYDI" (mısal)

Qasqır ülken bastıq. Tülki -tilşi. Soğan zorman kelip:

-Äy, sen osı qu dalanıñ eñ köp twrğındarı ekenimizdi bilesiñ be?
-Bilem ğoy.
-Bilseñ, kün körisimizdiñ naşar ekenin, qor ömir sürip jatqanımızdı
nege jazbaysıñ!?
-Oybay, sen köp närseni bilmeysiñ. Biz sın aytsaq ta, eşkimniñ aşuına
timeytindey etip aytamız. Eptep şımşimız, qırşimız degendey.
Bizde tender degen bar, Tender!. Biz sonıñ aqşasın kemirip kün körip
jatırmız. Sol qarjını böletin kim?- Qasekeñ! Sondıqtan Qasekeñniñ
jambasına batatın sın aytuğa bizge bolmaydı!- depti tilşi tülki.

"MEN JOQTA QABILDAĞAN ŞEŞİMİNE
KÖMEKŞİM ÖZİ JAUAP BERETİN BOLSIN"
Äkim audan twrğındarımen jinalıs ötkizip jatadı.
Zaldan bireu twrıp:,
-Qazir "kömekşi degen moda boldı.Sizde kömekşiñiz bar ma? dep swraptı.
-Bar ğoy -dep müñk ete qaladı äkim.
Sosın zaldan tağı bireu twra qalıp:
-Bizdiñ auıldıñ äkimi ünemi ornında otırmaydı. Oğan kömekşi beriñiz" dep ötiniş jasaptı.
Sonda bir auıldıñ äkimi ornınan twrıp:
-Eger mağan kömekşi bölseñiz, men audanğa, oblısqa ketken kezde kömekşim özi qabıldağan
şeşimine özi jauap beretin bolsın!"- depti.
Tağı bireu zaldan:
-Kömekşiniñ kömekşisi degen ştat bar deydi, Sol ştatqa meni almaysız ba? dep swraptı.
-Qazir onday ştat bölingen joq.Eger böline qalsa, oğan konkurspen alamız depti äkim.

"AQŞANIÑ IİSİN EKİ KÜN BWRIN SEZEM"
Audannıñ esepşisi bügin erterek twrğan. Twra salıp, äyelin twqırtıp jatır
-Şalbarımdı ütiktediñ be
-köylegim ütiktelip pe edi?,

-Qazir dayın boladı
-Galstugım men qol oramalı şe>
-Oybay ay, oybay, ne boldı bügin sağan, jwmısqa erte jinaldıñ ğoy?
-Ülken jinalıs boladı
-Jinalıs bolsa şe, sonşa mwrnıñnan sürinip ne boldı?
-Oypırmay, şaşı wzınnıñ aqılı qısqa boladı degen ras pa eken. Mañızdı jinalıs dedim
ğoy, ülkender qatısatın.Mañızdı bolğasın, "aqşa tüsedi "degen söz.Men onday jinalısta
söylemeymin, tek söylegenderdi şala tıñdap, keyde qalğıp, mızğıp alam. Mağan tek,
"qarjını bölemiz" dese boldı.Esepke aqşa tüsetinin men ılği eki kün bwrın sezem depti-
esepşi

Qazaq mektebinde oqitın 7 jasar bala orıs tili sabağında nege orısşa sayrap twruı kerek?

kerey.kz

Magnumdı özim mülde wnatpaydı ekenmin. Ünemi barsam, esi dwrıs kökönis tappaytınmın. Eskirgen, şirigen. Azıq-tülikti tek bazardan alamın. Biraq magnumge baykottı toqtatpau kerek! Sonımen birge, orıstildi kino, fil'mderge de baykot jariyalau kerek. Biraq, odan küştisi, balalarıñdı tek qazaqşa oqıtıp, qazaqşa tärbieleu kerek. Biraq, balañdı qazaqşa tärbieleyin deseñ, tağı bir kedergi şığıp jatır. Ğalımdardıñ aytuınşa, balanı 13 jasqa deyin qazaq tilinde oqıtıp, wlttıq qwndılıqtardı boyına, oyına siñiru kerek. Endi solay istep jatsaq, 7-8 jasar qap-qazaqşa ösip kele jatqan balañdı mektepte orıs tilin üyretip miın aşıtuğa tura kelip otır. YAğni, 2-sınıptan bastap orıs tili mektep bağdarlamasında twr. Bjb, tjb-sında orıs tili mwğalimderi balanıñ orısşa mazmwndamasın (govorenie) tekseredi. Talap etedi. Sonda, biz bayğws qazaq,
Qazaq jastarı büginde jappay orıstanu procesin bastan keşude.

kerey.kz

Qazaq jastarı büginde jappay orıstanu procesin bastan keşude. Bala-baqşadan bastap, mektep, joğarı oqu ornı, eñbek mekemeleriniñ barlığı negizinen orıs tiline köşude. Öz erkimen emes, ädiletsiz biliktiñ wzaq jılğı solaqay sayasatınıñ arqasında. Köşede, keñsede, dükende, kölikte, qoğamdıq orında qazaqqa qazaq orısşa söylemeseñ nemese wlttı saqtau kerek degen jauapkerşilik jügin wstanıp, senimen orısşa söylesip twrğan qazaqqa qazaqşa söyle dep eskertu jasasañ boldı, bitti, bäle-jalağa qalasıñ. Zañ da, onı orındauşı policiya, prokuratura, sot ta orısqwldı qoldaydı, wltqa janı aşığan qazaqtı mülde qorğamaydı. Bwl qanday ädilettilik?! Memlekettik tildi, memlekettik qauipsizdikti jekelegen adam emes, osığan jauaptı memlekettik qwrılımdar qorğauı kerek qoy. Jeke adam emes, eñ aldımen bilik qorğauı kerek. Qazaq jeke täuelsiz memleket bolıp twrsa
Endi qazaq tilin elemeytin mekeme baykottıñ nısanasına iligip, şığınğa bata beretin boladı

kerey.kz

Keyde qoğamdı bir ğana oqiğa qozğalısqa tüsirip, işte qatqan şemendi jarıp jiberedi. Bwl jolı däl sonday ahual orın aldı. Magnum dükender jelisinde orıs tildi bir azamat qazaq tilin bilmeytin kur'erge şağım tüsirip, artınan düken äkimşiligi älgi kur'erdi jwmıstan şığarıp, mäseleni jılı jauıp qoya salmaq bolğanda, jwrtşılıq oqıstan oyanıp ketti. Bwl tek bir azamattıñ renişi nemese dükenniñ işki tärtibi emes. Bwl – tildik teñsizdikke qarsı wlttıñ refleksi. Qazaqtıñ özi, öz jerinde, öz tilinde söyley almaytın künge jettik pe degen swraq sananı sızdatıp twr. Öz elinde twrıp, öz tilinde söylemeytin azamattı qoğamnan alastatıluı aqılğa simaytın dünie. Al Magnum dükenderi jelisi ottı külmen kömip qoyğanday boldı. Qazaq tili – eldiñ özegi. Oğan jasalğan
Etnikalıq qazaqtarğa 65 «Ata jolı» kartası berildi

kerey.kz

Etnikalıq qazaqtarğa – basqa elderdiñ azamattarına Qazaqstanda 10 jıl ömir süruge jäne jwmıs isteuge qwqıq beretin 65 «Ata jolı» kartası berildi. Elimizde öz isin damıtuğa dayın biznes-immigranttar 27 karta aldı, al swranısqa ie mamandar osınday 38 kartanıñ iegeri atandı. «Qazaqtar qay jerde ömir sürse de, olardıñ jalğız Otanı – Qazaqstan. Sondıqtan biz üşin şetelde twratın otandastarımızdı qoldau ärqaşan mañızdı», – dedi Qazaqstan Respublikasınıñ Prezidenti Qasım-Jomart Toqaev. «Ata jolı» kartasın aluşılar işinde injener-fizik, injener-matematik, himiyalıq tehnologtar, jaq-bet hirurgiyasınıñ därigerleri, pediatrlar jäne t.b. mamandar bar, olar Resey, Germaniya, Moñğoliya, Qıtay, Wlıbritaniya, AQŞ, Izrail', Franciya, Niderlandı, Finlyandiya, Qırğızstan jäne Özbekstan sekildi şet elderden keldi. «Ata jolı» kartasınıñ iegerleri elge kirgen kezde 10 jıl
Aqköñil bastıq

kerey.kz

İlgeride “Qaz bilim jäne ğılım” deytin mekemege ministrlik köz aşqalı äkimdikte istegen şeneunikti bastıq qılıp jiberdi. Älgi mekeme özine tiesili jwmıstı ğana istep tıp-tınış jatır edi. Jaña bastıq iske qattı kiristi. – Narıqqa, örkenietke say bolu kerek!- dedi. Dereu jaña adamdardı jwmısqa aldı. Bir küni kabinetimizge qılday qara galstuk, qara kästöm-şalbar kigen eñgezerdey jas jigit kirip keldi. – Pälenşe Tölenşeeviç degen siz be? Qanday tamaq işesiz? Qolında bes-altı tamaqtıñ tizimi twr. Söytsek bastıqtıñ “wjımdı tüski aspen qamtamasız etu jönindegi kömekşisi” eken. Öziniñ aytuınşa – menedjer – marketing. Tüste kabinetterdi aralap tapsırıs qabıldaydı da, tamaqtı aldırıp beredi. Kez kelgen tamaqtı üş qaytalap işseñ – şığasıñ ğoy. Biz onday astan tez şıqtıq.