كوپشىلىك بيزنەسمەنگە حالىقتى جۇمىسپەن قامتىپ وتىرعان، ياعني العا تارتاتىن ادام رەتىندە قاراعان ءجون.
بىزگە ۇكىمەت زاۋىت-فابريكالار اشىڭدار دەپ ايتادى، بىراق ونى ساتىپ الاتىن ادام از. ەكونوميكانىڭ مۋلتيپليكاتيۆتىلىكتى ەففەكتىسىن جاساۋ ءۇشىن بىزدە حالىق سانى كوپ بولۋ كەرەك. سول سەبەپتى كوپبالالى ادامدارعا كومەك بەرىلۋى ءتيىس.
ءبىز وعان دەموگرافيا رەتىندە عانا قارايمىز. انىعىندا، قازاقتىڭ سانى وسەدى دەپ قانا ەمەس، ەكونوميكالىق قىرىنان تۇتىنۋشى سانى ارتادى دەپ تە ويلاۋىمىز كەرەك.
قايرات قۇدايبەرگەن. فوتو: Instagram
«بولاشاق» باعدارلاماسى جاقسى قۇراستىرىلعان. بىراق، وسى باعدارلامانىڭ تۇلەكتەرى 4 جىل شەت ەلگە بارىپ، ەلگە كەلگەندە باستىق بولۋدى عانا ويلاپ كەلەدى. سەن جۇمىس ىستەمەسەڭ، تاجىريبەڭ بولماسا قالاي باسشى بولماقسىڭ؟!
ۋنيۆەرسيتەتتى ءبىتىرىپ، ماگيستراتۋراعا تۇسكەن سوڭ بىردەن باسشى بولعىڭ كەلەدى. «بولاشاقتى» بىتىرسەڭ، جارايسىڭ! ەندى ءوزىڭنىڭ ءبىلىمىڭدى كورسەت.
ەلباسىمىز “مەملەكەتتەن ءتۇرلى گرانتتار مەن سۋبسيديالار الىڭدار، پايىزسىز نەسيە الىڭدار” دەپ ايتادى. ءبارى جاقسى، بىراق اتقارۋعا كەلگەندە بۇل ۇسىنىستار ءبىر ورىندا تۇرادى. بىرەۋ ەكىنشىسىنە ايتادى، ول تاعى بىرەۋگە ايتادى، تۇپتەپ كەلگەندە ول باعدارلامانى ادام دا تۇسىنبەيدى، باسقا دا تۇسىنبەيدى.
ونىڭ قۇجاتتارىن جيناعانشا شاشىڭ اعارىپ جۇرەسىڭ، سوسىن ءبارى شارشاپ كەتەدى. سوندىقتان ناقتى يدەولوگيا بولۋى ءتيىس، ونداي جەڭىلدىكتەر اۋىلداعى جىگىتتەر تۇسىنەتىندەي جاسالۋى كەرەك. ايتپەسە ولار اۋىلدان شىقپاي، بار مۇمكىندىكتى پايدالانباي جۇرە بەرەدى.
الماتىعا قازاقتىڭ قارا دومالاقتارى كەلىپ، ۋنيۆەرسيتەتكە تۇسەدى، ودان كەيىن اقىسىن تولەي الماي، بازارعا شىعادى. ول جەردە ەشتەڭە وندىرە الماسا، قارا جولعا شىعىپ ۇرلىقپەن اينالىسادى.
مۇنىڭ ءبارىن مەملەكەتتىك دەڭگەيدە شەشۋ كەرەكپىز. ادامدار اۋىلدا تۇرعىلارى كەلمەيدى. نەگە؟ سەبەبى بىزدەگى اۋىلداردىڭ ءبارى كۇيزەلىسكە ءتۇسىپ كەتكەن. جايناپ جاتقان اۋىلدى كورمەيسىڭ، قۇدايعا شۇكىر، ايتەۋىر مالدارى بار، بىراق ولارعا تسيۆيليزاتسيا كەلۋ كەرەك.
قايرات قۇدايبەرگەن. فوتو: Instagram
— بەلگىلى ءبىر كاسىپتى دوڭگەلەتىپ جۇرگەن كوپتەگەن ارىپتەستەرىڭىز ءوزى تۋرالى، بيزنەسى تۋرالى ايتۋعا كەلىسپەيدى. ال ءسىزدىڭ وسىنشالىقتى اشىق بولۋىڭىزدىڭ سىرى نەدە؟
— ءيا، كوپ بيزنەسمەندەر ءوزى تۋرالى، بيزنەسى تۋرالى ايتۋدان قورقادى. قازىر ءوز-ءوزىمدى شىعارسام، ارتىمنان سالىق ۇيىمدارى كەلىپ، قۋدالاپ كەتەدى دەپ ويلايدى. قورقۋدىڭ ماڭىزدى پروبلەماسى نەدە – جۇمىستا ءبىر شيكىلىكتىڭ بولۋىندا.
ال مەن قورىقپايمىن، ماعان كەلسە مەندە ءبارى اشىق. قارا كاسسا جوق، ءبارى ورنىندا. ءتىپتى مەنىڭ بيزنەسىمدى تارتىپ السا دا، باسقاسىن اشا الاتىنداي سەنىمىم بار. ادامدارعا قورىقپاي، ءبارىن ايتۋ كەرەك.
مەنىڭ باستى يدەولوگيام – قازاقتىڭ ءوسىپ كەلە جاتقان بالالارىنا بيزنەسمەن بولۋدى ناسيحاتتاۋ. پروكۋرور، شەنەۋنىك بولۋدىڭ قاجەتى جوق. ولار ونسىز دا كوپ. ودان دا بيزنەسپەن اينالىسىپ، ءوز تيىن-تەبەنىڭدى تاۋىپ، جانۇياڭا جاقسى ءومىر بەرۋ كەرەكسىڭ. كەم دەگەندە ولاردى تۇركياعا اپارىپ، شەتەل كورسەتىپ، ءبىلىم بەرىپ، بالالاردىڭ كوزىن اشۋ كەرەك. قازاقتىڭ جاڭا ينتەللەگەنتسياسى پايدا بولۋى كەرەك.
— قازىر قازاقتىڭ الەۋەتى مىقتى جاستارى كوپ قوي. سوندا ولاردىڭ وسۋىنە نە كەدەرگى بولىپ وتىر؟
— سانانى وزگەرتۋ كەرەك. سەبەبى بىزدە ءالى كۇنگە دەيىن باق-قۋاتتى ادام دەپ بيزنەسمەندى ەمەس، مەملەكەتتىك قىزمەتتە وتىرعان قارجى پوليتسياسىن، پروكۋروردى، اۋدان اكىمىن سانايدى. كوپتەگەن بيزنەسمەندەردى بىلەمىن، جانۇيالارىمەن جۇمىس ىستەيدى. بىراق، ىشتەرىندە بىرەۋى مەملەكەتتىك قىزمەتتە جۇرەدى. نەگە ول پايداسى كوبىرەك بيزنەسپەن اينالىسپايدى دەسەڭ، ول “مەملەكەتتىك قىزمەتتە دە بىرەۋ ءجۇرسىن. ەرتەڭ بىردەڭە بولسا، ءبىزدى الىپ شىعادى» دەيدى. بۇل – قاتە پىكىر. سول سەبەپتى جاستارىمىزدىڭ ويلاۋ دەڭگەيى كەڭىنەن، تەرەڭىنەن بولسا، ولارعا ەشتەڭە دە بوگەت بولا المايدى.
— قايرات قۇدايبەرگەن دەگەن ەسىم قايىرىمدىلىق شارالارىنان ەستىلە باستادى. ءسىزدى “پوپۋليست” دەيتىندەر دە بار. جاقسىلىقتى جاريا ەتپەي-اق جاساۋ قاجەت دەپ جاتادى. وسى پىكىرمەن كەلىسەسىز بە؟
— قۇراندا ايتىلعان ناسيحاتتاردى بۇرمالايتىندار كوپ. مىسالى، “جاريا ساداقا” دەگەن بار. ياعني، جاساعان جاقسىلىعىڭدى وزگەلەر ۇلگى الۋ ءۇشىن كورسەتۋگە بولادى. سەبەبى بىزدە ەگوتسەنتريستەر، جەكە باسىن ويلايتىن جاندار كوپ. بىرەۋگە قولۇشىن سوزايىن دەسە، “مەنەن باسقالارى دا بار عوي” دەپ ويلايدى.
سوندىقتان اتقارىلىپ جاتقان يگى ىستەردى كورسەتۋدى – جاستارعا دەگەن وسيەت دەپ قابىلداۋعا دا بولادى. ادامداردىڭ ءبىر-بىرىنە دەگەن كومەگىن كورسەتىپ، ناسيحاتتاپ جاتساق، ونىڭ نەسى ايىپ؟! قازىر كەيبىر جاستار اساردىڭ نە ەكەنىن بىلمەيدى، ساياسي پارتيامەن شاتاستىرادى. سول سەبەپتى جاقسى ءىستىڭ ناسيحاتتالۋىندا تۇرعان ەشتەڭە جوق.
قايرات قۇدايبەرگەن. فوتو: Instagram
— قايرات مىرزا، كاسىپكەر ادامنىڭ ۋاقىتى ساناۋلى ەكەنىن بىلەمىز. وسىنداي تىعىز جۇمىس كەستەڭىزبەن الەۋمەتتىك جەلىلەرگە قالاي ۋاقىت تاباسىز، ءتىپتى كەيبىر پىكىرلەرگە جاۋاپ بەرىپ وتىراسىز…
— بۇل تايم-مەنەدجمەنت. جازبالاردى، جاۋاپتاردى كەپتەلىستە عانا جازامىن. ءوزىمنىڭ ۋاقىتىمدى الەۋمەتتىك جەلىلەرگە جۇمساۋ – مەن ءۇشىن ءتيىمسىز نارسە. ال، كومەك سۇرايتىن ادامداردىڭ حاتىن وقىپ، ولاردىڭ قۇجاتتارىن تەكسەرەتىن كەزدە كومەكشىلەرىم كومەكتەسەدى. ال جازبالاردى ءوزىم جازامىن.
— قايرات قۇدايبەرگەننىڭ ءبىر كۇندىك كەستەسى قانداي؟
— تاڭەرتەڭ تۇرامىن دا تاڭعى اسىمدى ءىشىپ، جۇمىسقا كەلەمىن. ون ەكى جارىمدا تۇسكى اسقا بارامىن، ونىڭ ءوزى تەك قانا ىسكەرلىك كەزدەسۋلەر. ودان كەيىن ءبىر – ءبىر جارىم ساعات سپورت. كەشكە دەيىن تاعى ءبىر جۇمىستار شىعادى. اراسىندا وزگەرىپ تۇرادى.
— قازىر ەل الدىندا جۇرگەن ادامداردىڭ ىشىندە وتباسىن تاستاپ، جاس قىزداردى ايەلدىككە الىپ جۇرگەندەر بار. ولاردىڭ كەيبىرىمەن ءسىزدىڭ جاقسى ارالاساتىنىڭىزدى بىلەمىز. ولارعا دەگەن كوزقاراسىڭىز قانداي؟
— بىرەۋدىڭ جەكە ومىرىنە ارالاسۋدىڭ قاجەتى جوق. ءار ادامنىڭ ءوزىنىڭ پروبلەماسى بار، تەك ونى جاريا ەتپەۋ كەرەك. ارينە وتباسىن ساقتاپ قالۋعا بارىنشا تىرىسقان ءجون.
اجىراسقان جانۇيالاردان ءالسىز ەركەكتەر وسەدى، سەبەبى نازىك جاندى، جۇرەگى جۇمساق، ءتانى جۇمساق ايەل وسىرگەن بالا ەگويست بولادى. اكە بولعان ۇيدە تاربيە باسقاشا، بالانىڭ رۋحى مىقتى بولادى. بىزدە ءداستۇرلى قازاق وتباسى كوپ ناسيحاتتالۋى كەرەك. باق بەتتەرىندە كوپبالالى جانۇيالار تۋرالى جيىرەك جازۋ كەرەك.
مىسالى، مەن ءۇشىن «ورداباسى» كورپوراتسياسىنىڭ باسشىسى دىنمۇحاممەد ىدىرىسوۆ ۇلگى تۇتارلىق جان. ول كىسى ۇلكەن كاسىپكەر، باي-قۋاتتى ادام جانە جەتى بالانىڭ اكەسى. مەنىڭ ماقساتىم – كەمىندە بەس بالالى بولۋ. سەبەبى قازاقتىڭ سانى كوبەيۋ كەرەك.
شەت ەلدىڭ جاقسىسىن عانا الىپ، جامانىن تاستاۋىمىز كەرەك. بىراق بىزدە، كەرىسىنشە، ەڭ جامانىن الىپ الادى عوي، قىسقا بەلدەمشە كيىپ، تۇنگى كلۋبتان شىقپاي دەگەندەي. شەتەلدىكتەر ءبىزدىڭ قىزداردى جەڭىلتەك دەپ ايتادى. نامىسقا قاتتى تيەدى. ءبىر رەت وسىلاي ايتقان تۇرىك پەن يتالياندى جاعالارىنان العانمىن. ءاربىر قازاقتىڭ قىزى مەنىڭ قارىنداسىم!
قايرات قۇدايبەرگەن. فوتو: Instagram
— وسى ورايدا قىزدارعا قاتىستى سۇراي كەتەيىك. جاسىراتىنى جوق، قالتالى ازاماتتار مەن شەنەۋنىكتەردىڭ كوپشىلىگى توقال الادى. ال ءسىز ەكىنشى ايەل الار ما ەدىڭىز؟
— جوق، المايمىن. كوبىسى حاديستەرگە سۇيەنىپ، پايعامبارىمىز س.ع.س ءتورت ايەلى بولعان دەپ، بۇرمالاپ الادى. ءيا، مۇحاممەد س.ع.س ءتورت ايەلى بولدى، بىراق ءبىر ايەلىن ءوزى العان. ءۇش ايەلىن ماحاببات پەن ءناپسىسى ءۇشىن الماعان، سول كەزدەگى جاعداي سوعان ماجبۇرلەدى. بىزدە ونى بۇرمالاپ، اناعان بارىپ، مىناعان بارىپ، توقال الىپ كەتەدى. بۇدان 10 جىل بۇرىن توقال تاقىرىبى ەلدى شوشىتسا، قازىر كوبى ونى قالىپتى دەپ قابىلداپ الدى. مەنىڭ ويىمشا، ادامدا ءبىر عانا جانۇيا بولعانى دۇرىس.
— ەل بىلمەيتىن قانداي ەرەكشە بەس قاسيەتىڭىز بار؟
— بىرىنشىدەن، ەكسترەمالدى سپورتتى جاقسى كورەمىن. ەكىنشىدەن، ءيلليۋزونيستپىن. ۇشىنشىدەن، جانۋارلاردى ولتىرە المايمىن، سول ءۇشىن مۇلدەم اڭعا بارىپ كورمەگەنمىن. ەرمەك ءۇشىن اڭداردى ولتىرە المايمىن، قولىمنان دا كەلمەيدى. ءتورتىنشى، اپتاسىنا ءبىر رەت اۆتوبۋسپەن جۇرەتىن ادەتىم بار. سەبەبى بيزنەستە جۇرگەن قالتالى ازاماتتار اقشاسى كوبەيگەن سايىن، ەلدەن تىم الىستاپ كەتەدى. ادامداردىڭ پروبلەماسىن بايقاۋدان قالادى. بەسىنشىدەن، ەشقاشان شىلىم، قورقور شەككەن ەمەسپىن جانە ىشىمدىك ىشپەگەنمىن.
— «كىرگەندە كەرەمەت ۇيلەرگە ەڭسەلى، كەزگەندە باستىقتار باس بۇققان كەڭسەنى. كوڭىلىم ماڭىراپ اشقاراق قوزىداي،ساعىنام مەن سەنى، ىزدەيمىن مەن سەنى…» دەپ الماس تەمىرباي اقىن جىرلاعانداي بۇگىندە قازاق ءتىلىن شەنەۋنىكتەر مەن قالتالى ازاماتتاردىڭ اۋزىنان ىزدەيمىز. الەۋمەتتىك جەلىلەردە دە كاسىپكەرلەر، شەنەۋنىكتەر جازبانى ورىس تىلىندە جازاسىزدار. ىقپالدى ازاماتتاردىڭ ءوز انا تىلىنە بەت بۇرۋى ءۇشىن نە ىستەۋ قاجەت دەپ ويلايسىز؟
قايرات قۇدايبەرگەن. فوتو: Instagram
— مەن بۇرىن جازبالارىمدى قازاق تىلىندە جازاتىنمىن. قازىر Instagram -دا مەنىڭ اۋديتوريام كوپ، مەنى 120 مىڭنان استام ادام وقيدى. ارالارىندا تمد ەلدەرىنىڭ ادامدارى دا بار، اقش، ۋكراينادان دا وقىرماندار جازىپ، كەيدە اۋدارماسىن سۇراپ جاتادى. سول سەبەپتى بارىنە تۇسىنىكتى بولۋى ءۇشىن ورىس تىلىندە جازامىن. اراسىندا قازاق تىلىندە دە جازىپ وتىرامىن.
قازاق ءتىلىنىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ ءۇشىن باي-قۋاتتى ادامدار قازاق تىلىندە سويلەۋى كەرەك. بۇل ويعا الاتىن ماسەلە، ونى يدەولوگيا رەتىندە قولعا الۋ كەرەك.
— بالالارىڭىزعا قاي تىلدە تاربيە بەرۋدەسىز؟
— قازاق تىلىندە، ول ءبىرىنشى كەزەكتە قازاق ءتىلىن ءبىلۋى كەرەك. ورىس ءتىلى مەن اعىلشىن ءتىلىن قوسىمشا وقىتامىن. تۇڭعىشىم التىناي قازاق مەكتەبىنە بارادى. جۇبايىم ورىس ءتىلدى، بىراق ۇلىم قاسىمحانمەن ءاردايىم قازاق تىلىندە سويلەس دەپ ايتامىن.
— جەلىدە قىزىڭىزعا ارناپ جازعان جازبالارىڭ كوپشىلىكتىڭ جۇرەگىن ەلجىرەتتى. سىزدىڭشە، جاقسى اكە قانداي بولۋ كەرەك؟
— جاقسى اكە – جاۋاپكەرشىلىگى بار ادام. ول بالالارى ءۇشىن ۋاقىتىن ءبولىپ، ءداستۇرلى سترۋكتۋرادا دۇرىس تاربيە بەرە ءبىلۋى ءتيىس. ءبىز قازاقتىعىمىزدى ساقتاپ قالماساق، كوپ نارسەنى جوعالتامىز.
— بولاشاقتا بيلىككە بارۋىڭىز مۇمكىن بە؟
— بىلمەيمىن… بيلىككە مەن تولىقتاي كاپيتالىم بار، كومپانيالارىم اسا تابىستى بولعان كەزدە عانا بارامىن. بيلىككە كەيبىر جاندار سياقتى بايۋ ءۇشىن بارعىم كەلمەيدى، حالقىما قىزمەت ەتە الاتىنداي، قاجەتىم بولعان كەزدە بولماسا.
قايرات قۇدايبەرگەن. فوتو: Instagram
— قازىر مەنشىگىڭىزدە نە بار؟
— ايتپايمىن(كۇلىپ)… ەكىقاباتتى ءۇيىم، جەكە كولىكتەرىم مەن كومپانيالارىم بار.
— كولىگىڭىز قانداي؟
— Mersedes, Bentley بار. جۋىردا Tesla كولىگىن الايىن دەگەن ويىم بار.
— وتكەن ايدا گولوۆكيننىڭ جەكپە-جەگىنە بارىپ قايتتىڭىز. بايقاعانىمىز، ءسىز سەكىلدى قالتالى جىگىتتەر ءوز قاراجاتىنا ەمەس، باسقا كومپانيالاردىڭ دەمەۋشىلىگىمەن بارعان. بۇل بەدەلدى پايدالانۋ ما، الدە، قاراجات ۇنەمدەۋ ءۇشىن بە؟
فوتو: Instagram
— الەۋمەتتىك جەلىدە بەدەلىڭ بار بولعان سوڭ، كەيبىر كومپانيالار پرەزەنتاتسياعا قوناق، سپيكەر رەتىندە شاقىرادى. سان-فرانتسيسكوعا Lexus كومپانياسىنىڭ پرەزەنتاتسياسىنا بارعانمىن. ۆەگاسقا بارامىن دەپ جاتقاندا، ماعان سول بيلەتتى سىيلاعان ادامدار حابارلاستى. ول ءجاي عانا دوستىق رەتىندە سىيلانعان بيلەت، قۇنى 16 مىڭ دوللار تۇرادى دەپ ەستىدىم.
— سىزگە نە نارسە موتيۆاتسيا بەرەدى؟
— بىرىنشىدەن جانۇيام، ەكىنشىدەن تۋىسقاندارىم، ۇشىنشىدەن ەلىم. شاريعاتتا دا جازىلعان عوي، ەڭ الدىمەن ءوز جانۇياڭا، سوسىن جاقىن تۋىسقاندارىڭا، ودان كەيىن الىس تۋىسقاندارىڭا، ولاردان سوڭ ەلىڭە كومەكتەس دەپ. ارمانىم قازاق ەلى يننوۆاتسيالى ەلگە اينالسا دەيمىن. قازاقستان مۇناي مەن بايلىق ارقىلى ەمەس، ءبىلىم، عىلىمنىڭ ەلى رەتىندە تانىلساق.
— دىنگە قانشالىقتى جاقىنسىز؟
— الحامدۋليللاح مۇسىلمانمىن. بەس ۋاقىت ناماز وقيمىن.
— بيزنەس، اقشا جۇرگەن جەردە باسەكەنىڭ بار ەكەنى انىق. دۇشپاندارىڭىز كوپ پە؟
— وتە از، اللا تاعالانىڭ ءوزى مەنى كوپ نارسەدەن قورعايدى. بيزنەستە ادال ءجۇرىپ، ادامدارعا دۇرىس كوزقاراسپەن قاراساڭ، ەشكىم ءجونسىز تيىسپەيدى. ادامداردى شەنگە، الەۋمەتتىك جاعدايعا بولمەي، تەڭ قاراۋ كەرەك. سوندىقتان دوستارىم كوپ، بىراق شىنايى، ادال بەس-التى دوسىم بار.
— قىزىڭىز اقىلى مەكتەپكە بارا ما؟
- جوق، قاراپايىم، مەملەكەتتىك مەكتەپكە بارادى. Haileybury سىندى مەكتەپتەرگە بەرە الامىز، بىراق ونداعى ورتاسى قانداي، ادامدار قانداي دەپ ويلايسىڭ.
— اۋقاتتى ادامداردىڭ بالالارى دايىن دۇنيەگە يە بولىپ، كەيدە كوپ نارسەنىڭ پارقىن بىلمەي جاتادى. ءسىز بالالارىڭىزدىڭ كەيىنگى بولاشاعى ءۇشىن الاڭدايسىز با؟
— مەن ءار كۇن سايىن بالالارىمدى قالاي دۇرىس تاربيەلەسەم بولادى، ولارعا اقشادان بولەك، قانداي پايدالى دۇنيە بەرەمىن دەپ ويلايمىن. قىزىما ادامدارعا جاقىن بولۋدى، كومەكتەسۋدى ۇيرەتەمىن. “سلۋشايۋ سەردتسەم” دەگەن قايىرىمدىلىق اكتسياسى بولعان، التىناي ءوزىنىڭ سيگۆەيعا جيناعان ءۇش ءجۇز مىڭ تەڭگەسىنە فۋتبولكا الدى. سول كەزدە مەن ءوزىمدى سونشالىق جاقسى سەزىندىم، قىزىما دۇرىس تاربيە بەرىپ جاتىر ەكەنمىن دەپ ويلادىم.
قايرات قۇدايبەرگەن. فوتو: Instagram
بالاسى اكەسىنەن كورگەنىن ىستەيدى عوي، سوندىقتان ءوزىم دۇرىس جۇرۋگە تىرىسامىن. ولاردى كوپ نارسەدەن تىيىپ ۇستايمىن. سەبەبى دايىنعا ۇيرەنگەن بالالاردىڭ، كەلەشەكتە باسەكەگە قابىلەتتىلىك دەڭگەيى تومەن بولادى. سول سەبەپتى امەريكالىق، جاپونيالىق تاجىربيەلەردى زەرتتەپ ءجۇرمىن. قازاقى تاربيەمەن “ميكس” بولسا. مەن ەشقاشان قىزىمدى شەت ەلگە وقۋعا جىبەرمەيمىن. قىزدى ۇيدە تاربيەلەۋ كەرەك، ول سىرتتا جۇرسە ونى جوعالتىپ الاسىڭ. ول قىمبات تەلەفون العىسى كەلسە، ءوز ەڭبەگىمەن، لايىقتى بولۋى كەرەك. كەيدە جاڭا ايفون الىپ بەر دەپ كەلەدى. مەن وعان “سوعان لايىق بول” دەپ ايتامىن.
— التىن ۋاقىتىڭىزدى ءبولىپ، ساليحالى سۇحبات بەرگەنىڭىزگە راقمەت!
دەرەككوز: Nur.kz
پىكىر قالدىرۋ