|  |  |  |  |  | 

Жаһан жаңалықтары Көз қарас Саясат Суреттер сөйлейді Тарих

Қытайдағы “Демократиялық Таңдау Күресі”

22221744_943358669161054_5303676117422371953_nОсы уақытқа дейін біз Қытай қоғамы мен қытай билігі арасында әртүрлі күрделі топтар мен пікір, танымы бір-біріне келісе бермейтін саяси, қаржылық шонжарлардың астыртын айқасы туралы қысыр кеңестің басын шалып қойған едік. Бүгін соның азғантай бұшпағы ретінде тариx бетінде қалған тағы бір оқиғадан шағын шолу жасамақшымыз. Ол қытайдағы “Демократиялық Таңдау Күресі”. Жалпы қытай қоғамы демократиялық күрестерден көз ашпаған қоғам, біз соны көп біле бермейміз, күрестердің өз тариxи категориясы бар, барлық күрестерден бұл күрес сәл өзгеше. Біздің бағанадан айтқымыз келіп отырған дата 1989- жылы Пекинде болған Тян Әнмін (天安门) оқиғасы.Eldeç Orda суреті.
Тян Әнмін алаңы әлемдегі ең үлкен, ең кең алаңдардың қатарына жатады. Қытайдағы демократиялық қанды күрестің ең көрнектісінің бірі осы алаңда орын алған. Оқиға 1989- жылы маусым айында туылған. Оқиғадан жарты ай бұрын Горбачев Пекинге арнайы мемлекеттік сапармен келген. Оқиғаға батыстағы Ауропа (Европа) әлемінің де түртпегі бар. Ең бастысебеп- Қыайда Демократиялық Бостандық. Осы күннің қанды таңдауын кілең студенттер жасаған. Алаңға неше он мың студенттер бірқанша күн бойы аштық жариялап, билікке қысым түсірген. Митинг барысында бұл қозғалыстың ең көрнектілерінің бірі болған студент қыздың мүсінін тұрғызып үлгірген. Қозғалыс өте аянышты бастықтырылған. Митингке шыққан неше он мың адамды бір түнде тазалап жоқ қып жіберген (алаңды ешқандай қан дағын қалтырмай жууып тазалаған). Митинг ұйымдастырушылардың біразы шетелге қашып тынған, соның бірі Шыңжаңдық Өркеш (суретте, қысқа жеңді көк жейде киген). Өркеш қазір Тайванда болуы мүмкін. Демократиялық Таңдау қозғалысын ұйымдастырушы студенттерден шетелде басқа тірі жүргендері де бар. Арада қанша жыл өтседе шетелде және Қытайда бұл датаны жасырын атап өтетіндер көп. Митингті қарумен тоқтату кезінде қаңғырған оқ тиіп қайтыс болған Қазақ студенттері де болған.Eldeç Orda суреті.
Тян Әнмін оқиғасы кезінде Жияң Земін(江泽民) Шаңғайда (上海) қала бастығы еді. Оқиға барысында ол дереу Шаңғайдан Пекинге ауысып келді, келе сала оқиғаны жөнге салды да көп өтпей Қытайдың төрағасы болды. Бұл Жияң Земін Қытай-Қазақстан шекарасын (бүгінгі шекараны) бекітуде үлкен рөл ойнады.
Жалпы, Тян Әнмін оқиғасының ақиқаты әлі толық ашылған жоқ. Зардап шеккендермен өлім құшқандар туралы еш айтылмайды. Қытай билігінде жік жөп, топ көп. Бүгінгі билік тобындағылар сол тұста қандай пікір-танымда еді, бұл да қызық әңгіме. Ұлттық элитаның ұясы Шаңғайлықтар билікті қайтып тартып алды, ол тіптен қызық. Демократиялық Таңдау Күресі жеңіске жетсе не өзгеріс олар еді, бәрінен де сол қызық. Қытай қоғамындағы демократиялық тепе теңсіздік жалғаса берсе мұндай митинг, оқиға қытай қоғамынан ешқашан сейілмейді.Eldeç Orda суреті.

Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Orda суреті.Eldeç Ordaтың facebook парақшасынан алынды

Related Articles

  • Герб ауыстыру мәселесі немесе «терістеу синдромы» қалай пайда болды?!

    Еліміздің гербін ауыстыру туралы Президенттің ұсынысы (о баста ұсыныс суретші-дизайнер мамандардан шыққан сияқты) тұтас қоғамда болмағанмен, әлеуметтік желілерде әжептәуір қарсылық тудырды. Бірақ, байыптап қарасақ, бұл қарсылықтың қазіргі гербтің қазақ үшін ерекше қастерлі немесе эстетикалық тұрғыдан мінсіз болуына еш қатысы жоқтығын аңғарасыз. Соңғы уақыттары, ауыр індетпен қатар келген қаңтар трагедиясынан бастап, халық айтарлықтай күйзеліске ұшырады. Қазақстанның еркінен тыс, соғысқа, басқа да себептерге байланысты болып жатқан экономикалық қиындық салдарынан халықтың әл-ауқаты төмендеді. Осының бәрі қазір қоғамда байқалып қалған «терістеу синдромына» түрткі болды. «Терістеу синдромы» – дұрысты да бұрысқа шығаратын, қандай бастамаға болсын қарсы реакция шақыратын құбылыс. Әлеуметтік психологияны зерттеушілердің пайымдауынша, осы құбылысты барынша күшейтіп тұрған фактор – әлеуметтік желілер. Яғни, алдағы уақытта

  • Үздік ойдың үзінділері

    Үздік ойдың үзінділері Арма әлеумет! Мен қазір таза академиялық ғылыми ортада жүрмін. Өзімнің неше жыл бойы жинаған білімімді, оқыған оқуымды, шетелдік тәжірибемді, интеллектуалды қарым-қабілетімді шынайы қолданатын қара шаңырақтың ішінде жүрмін. Алматының бәрінен бөлек мәдени ортасы ерекше ұнады. Алматы қала мен дала дейтін екі ұғымның түйіскен әдемі ортасы екен. Ойлап көрсем мен бақытты перезент, бағы жанған ұрпақ екенмін. Әкем тұрмыс пен жоқшылық, жалғыздықтың тауқыметін әбден тартып еш оқи алмадым, небәрі үш ай оқу оқыдым-, деп менің оқуымды бала күнімнен қадағалады, шапанымды сатсам да оқытам деп барын салды. Ал мектепте бақытты шәкірт болдым. Маған дәріс берген ұстаздарым кілең дарынды, қабілетті кісілер болды. Университетте және шетелде мен тіптен ерекше дарын иелеріне шәкірт болдым.

  • Самат Әбіш қалай “сүттен ақ, судан таза” болып шықты?

    Азаттық радиосы Саясаттанушы Досым Сәтпаев ҰҚК төрағасының бұрынғы бірінші орынбасары, экс-президент Нұрсұлтан Назарбаевтың немере інісі Самат Әбішке шыққан үкім “Қазақстандағы режим болашақты ойламайтынын көрсетті” дейді қазақстандық саясаттанушы Досым Сәтпаев. Сарапшының пайымдауынша, билеуші “элита” жеке істерімен және тасадағыкелісімдермен әуре болып жатқанда елде тағы бір жаңа әлеуметтік жарылысқа әкелуі мүмкін факторлар күшейіп келеді. СаясаттанушыРесей өзінің экономикалық мүдделері мен геосаяси жоспарларын кеңінен жүзеге асыру үшін Қазақстанның ішкі саясатына тікелей әсер етуге тырысып жатуы мүмкін деп те топшылайды. ПУТИН “ҚАУІПСІЗДІК КЕПІЛІ” МЕ? Азаттық: Сонымен ұзақ демалыс алдында осындай үлкен жаңалық жарияланды. Мейрам алдында, 19 наурызда қазақстандықтар мәжіліс депутатының постынан Самат Әбішке шыққан үкім жайлы білді. Мұның бәрінің байланысы бар ма әлде кездейсоқтық па? Досым Сәтпаев: Әңгімені бұл істің құпия

  • Христиан миссионерлерінің құмдағы іздері

    Орыны: Қашқар қ-сы; Жылы: 1933 ж; Аты-жөні: Қабыл Ахонд; Діні: христиан; Түсініктеме: Бұл жігіттің кейінгі есімі Қабыл Ахонд, христиан дінін қабылдаған алғашқы ұйғыр. Кейін діни сеніміне байланысты өлтірілген. Сурет еуропадағы миссионерлік музей архивінде сақтаулы. Аталған музейде жүздеген христиан ұйғыр өкілдерінің суреті сақталған. 1930 жылдары христиан ұйғырларына тұрғылықты мұсылмандар мен әкімшілік билік тарапынан қысым көрсетіле бастаған соң бір бөлімі миссионерлерге ілесіп еуропа елдеріне “һижраға” кетті. Алқисса Христиан әлемінің Қашқарияға баса мән беруі әсіресе Яқұп Бек мемлекеті кезеңінде жаңа мүмкіндіктерді қолға келтірді. 1860-70 жж. Қашқарияның Цин империясына байланысты көңіл күйін жақсы пайдаланған Христиан әлемі Үндістан мен Тибет арқылы Қашқарияға мәдени ықпалын жүргізе бастады. Олардың мақсаты бұл аймақты Ресей империясынан бұрын өз ықпалына

  • Айтпай кетті демеңіз… (Тибет архиві туралы)

    Алтайдан ауған ел туралы тарихи жазбаларда оқтын-оқтын айтылғаны болмаса исі қазақ жұртына Тибет туралы түсінік әлі күнге дейін беймәлім. Әсіресе Тибет жазба деректерінде күллі түркі баласының тарихы туралы тың деректердің көмулі жатқанын тіптен біле бермейміз. Тибет- тарихи деректің ең көп сақталған аймағы саналады. Мәдени, әдеби, рухани және тарихи түрлі деректердің ықылым заманнан бері жақсы сақталуымен сырт әлемді өзіне баурап кеген Тибет жұртына 19 ғасырдан бастап Батыс экспедициясы баса назар аударып кешенді зерттеулер жасады. Соның негізінде Тибеттегі кейбір салалық байырғы деректер Батысқа көшірілді. Есесіне Тибеттану ғылымы қалыптасты. Жағырафиялық орналасуы тым ұзақ болғандықтан Тибеттану ғылымы қазақ жұртына қажеттілік тудырмады. Тибеттанумен негізінде алпауыт күштер айналысты. Олар тибет жұртын игеруді басқа қырынан бағалады. Тибетте

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: