|  |  |  | 

Жаһан жаңалықтары Саясат Тұлғалар

Томас Исидор Ноель Санкара..

65818320_2184315324999294_6216770624711294976_nБұл –Томас Исидор Ноель Санкара.., Буркина-Фасоның президенті. Ол ел басқарып тұрған шағында өзінің әскери шеніне сай берілетін 450$ айлықпен күнелткен. Ал, президенттігі үшін берілетін 2000$ жалақыны жетімдер үйіне аударып отырған. Оның билік басында жасаған елеулі өзгерісі – мемлекеттік шенеуніктердің жасырын табыстары мен ұрлықы есеп-шоттарын әшкерелеп, оларды халыққа шынайы қызмет етуге мәжбүрледі. Және, кейін өзінің осы ісі үшін тағынан да, басынан да айырылды…
Арам ниеттілер Санкараны тақтан тайдырып, табан астында өлтіріп тастағаннан соң, ел алдында ақталмақ боп оның бар байлығын қопарған екен.., сөйтсе, ол байғұс өзі билік құрған кезде президент болмай тұрып сатып алған ескі “Пежосы” мен мұздатқышы бұзылған ескі тоңазытқышы, 3 гитарасы мен 4 велосипедінен басқа дүние-мал жинамаған көрінеді…
Санкара президент боп тұрғанда кабинетіне желдеткіш орнатуға рұқсат бермеген дейді. “Мұндай мүмкіншілігі жоқ өзге отандастарымның бетіне ертең қалай қараймын?!” дейтін көрінеді. Одан бөлек, өзінің суретін көрнекі жерлерге, мемлекеттік басқару орындарындағы басшылық кабинеттерге жарқыратып іліп қоюға үзілді-кесілді қарсы болыпты. “Мен секілді жылтыр қара жігіт бұл елде 7 миллионнан асады, ілсеңдер – елге еңбегі сіңген қарапайым еңбек адамының суретін іліңдер!” дегенге ұқсайды…
Ол билікке келе сала мемлекеттік автопарктегі бүкіл қымбат “Мерседесті” сатқызып, шенеуніктерін сол кездегі ең арзан мәшине “Рено-5″ көлігіне отырғызды. Мемлекеттік қызметкерлердің айлығын қысқартып, оларға жеке жүргізуші ұстауға, ішкі-сыртқы сапарларда бірінші класс авиабилеттерін пайдалануға тыйым салды.
Сондай-ақ, барлық деңгейдегі шенеуніктерді батыстық қымбат кәстөм-шалбар киюін тиып, жергілікті тігіншілер мақтадан тіккен арзан бағалы ұлттық киімді киюге міндеттеді. Жаңа жыл қарсаңында барлық мем.қызметкер өздерінің айлық жалақысы көлемінде қаржыны отандық әлеуметтік қорларға аударуға мәжбүр болды.
Бір жолы ел есебінен бекерге ақша алып отырған мемлекеттік басқару кабинеттеріндегі тең жарты қызметкерді жұмыстан босатып, оларды ауылдық жерлердегі қара жұмысқа жіберіп тұрып “Бұлардан салқын кабинетте отырғаннан гөрі, плантацияларда жұмыс істесе елге көбірек пайда келеді!” деген екен…
Санкара билік басына келгеннен кейін 3 жыл толғанда Бүкіләлемдік Банк арнайы зерттеу жасай отырып, 1986 жылы “Санкара келгелі Буркина-Фасода сыбайлас жемқорлық мүлдем жойылды!” деп мәлімдеме жасапты.
Томас Санкара әуелде “Жоғарғы Вольта” деп аталатын мемлекеттің атауын билікке келе салысымен, жергілікті мооре және дьюла тайпаларының тілінде “Адал адамдар елі” немесе “Лайықтылар мемлекеті” деген мағына беретін “Буркина-Фасо” атауына өзгерткен.
… . …
…сөйткен Санкараны да айналдырған жау алып тынған…
44908301_1818282318269265_1139981193345761280_n
Антониу ди Салазар деген Португалияның диктаторы билік басында аттай 36 жыл отырған. Тағына таскенеше жабысқан бәле өле-өлгенше елдің премьер-министрі бола отырып, бүкіл билікті бір өзінің қолында ұстап, ойына келгенін істесе керек.
1968 жылы қақбас Салазар ваннадан шығып келе жатып, аяғы тайып құлайды. Содан миына қан құйылған. Билік маңындағы шенеуніктер оны “әні-міне өледі ғой” деп ойлайды. Ол ауруханада ес-түссіз жатқанында, ел президенті Америку Томаш.., бір кездері диктатордың қолбаласы болған Томаш Салазарды қызметінен босатып, оның орнына Марсел Каэтан деген шенеунікті тағайындауға үкім шығарып үлгереді.
Біршама уақыт өткеннен кейін жанысірі Салазар есін жияды. Биағалар оған енді биліктен кеткенін жеткізе алмай сасады. Әбден жалтақ боп қалған министрлер, амал жоқ, табан астында әртіске айналып, саяси-сахналық ойынға кіріседі.
Құдайдың құтты күні, пәпкесін қолтықтаған министрлер мен әкім-қаралар төсек тартып жатқан “ұлт лидерінің” палатасына кеп, “есеп” беретін болады. Елді қанқақсатқан диктатордың әлі де дәурені жүріп тұрғандай, барлық шенеунік алдамшы реформалар жөнінде ақылдасуға, тапсырма алуға келіп жүреді. Тіпті, бірнеше рет ауруханада, Салазардың төсегін қоршалай отырған министрлер кабинетінің мүшелері үкіметтік жиналыс та өткізеді.
Бейшара Салазар 1970 жылға дейін, жүрегі тоқтап, бақилық болғанша өзінің орнынан түсіп қалғанын, бір сөзбен айтқанда, «тірі өлік» екенін білмей кеткен көрінеді.
Ал, басшысын да, халқын да алдап дәніккен Марсел Каэтан мен Америку Томаш билік басында тағы да 4 жылдай отырып.., халық көтерлісінде тақтан тайдырылып, Бразилияға жер аударылғанша “әртістікпен” тышқаншылап күнелткен секілді…

Related Articles

  • Самат Әбіш қалай “сүттен ақ, судан таза” болып шықты?

    Азаттық радиосы Саясаттанушы Досым Сәтпаев ҰҚК төрағасының бұрынғы бірінші орынбасары, экс-президент Нұрсұлтан Назарбаевтың немере інісі Самат Әбішке шыққан үкім “Қазақстандағы режим болашақты ойламайтынын көрсетті” дейді қазақстандық саясаттанушы Досым Сәтпаев. Сарапшының пайымдауынша, билеуші “элита” жеке істерімен және тасадағыкелісімдермен әуре болып жатқанда елде тағы бір жаңа әлеуметтік жарылысқа әкелуі мүмкін факторлар күшейіп келеді. СаясаттанушыРесей өзінің экономикалық мүдделері мен геосаяси жоспарларын кеңінен жүзеге асыру үшін Қазақстанның ішкі саясатына тікелей әсер етуге тырысып жатуы мүмкін деп те топшылайды. ПУТИН “ҚАУІПСІЗДІК КЕПІЛІ” МЕ? Азаттық: Сонымен ұзақ демалыс алдында осындай үлкен жаңалық жарияланды. Мейрам алдында, 19 наурызда қазақстандықтар мәжіліс депутатының постынан Самат Әбішке шыққан үкім жайлы білді. Мұның бәрінің байланысы бар ма әлде кездейсоқтық па? Досым Сәтпаев: Әңгімені бұл істің құпия

  • “Геосаясат илеуіне түсіп қалуымыз мүмкін”. Қазақстанда АЭС салуға қатысты сарапшы пікірі

    Елена ВЕБЕР Атом электр стансасын салу және пайдалану экологиялық қатер және төтенше жағдайда адам денсаулығына қауіпті ғана емес, оған қоса соғыс барысында Украинаның Запорожье АЭС-індегі болған оқиға сияқты бопсалау құралы дейді әлеуметтік-экологиялық қордың басшысы Қайша Атаханова. Ол мұның артында көптеген проблема тұрғанын, қазақстандықтарға АЭС салу жөніндегі референдум қарсаңында біржақты ақпарат беріліп, онда тек пайдалы жағы сөз болып жатқанын айтады. Сарапшы АЭС-тің қаупі мен салдары қандай болатыны жайында ақпарат өте аз деп есептейді. Голдман атындағы халықаралық экологиялық сыйлықтың лауреаты, биолог Қайша Атаханова – радиацияның адамдарға және қоршаған ортаға әсерін ширек ғасырдан астам зерттеп жүр. Ол бұрынғы Семей полигонында және оған іргелес жатқан аудандарда зерттеу жүргізген. Қарағанды университетінің генетика кафедрасында оқытушы болған.

  • “Қазақстан дұрыс бағытта”. Деколонизация, Украинадағы соғыс және Қаңтар. Балтық елшілерімен сұхбат

    Дархан ӨМІРБЕК Балтық мемлекеттерінің Қазақстандағы елшілері (солдан оңға қарай): Ирина Мангуле (Латвия), Эгидиюс Навикас (Литва ) және Тоомас Тирс. Совет одағы ыдырай бастағанда оның құрамынан бірінші болып Балтық елдері шыққан еді. Өзара ерекшеліктері бар болғанымен, сыртқы саясатта бірлігі мықты Латвия, Литва және Эстония мемлекеттері НАТО-ға да, Еуроодаққа да мүше болып, қазір көптеген өлшем бойынша әлемнің ең дамыған елдерінің қатарында тұр. Ресей Украинаға басып кіргенде Киевті бар күшімен қолдап, табандылық танытқан да осы үш ел. Соғыс басталғанына екі жыл толар қарсаңда Азаттық Балтық елдерінің Қазақстандағы елшілерімен сөйлесіп, екіжақты сауда, ортақ тарих, Ресей саясаты және адам құқығы тақырыбын талқылады. Сұхбат 8 ақпан күні алынды. “БІЗДЕ ҚАЗАҚСТАНДЫ ДҰРЫС БІЛМЕЙДІ” Азаттық: Сұхбатымызды Балтық елдері мен Қазақстан арасындағы сауда қатынасы

  • Бақсылар институты

    Сараптама (оқысаңыз өкінбейсіз) Бірінші, ілкіде Түркі баласында арнайы қаған құзіреті үшін жұмыс істейтін көріпкел бақсылар институты болған. Аты бақсы болғанымен ханның қырық кісілік ақылшысы еді. Көріпкел бақсылар хан кеңесі кезінде алдағы қандайда бір саяси оқиға мен ситуацияны күні бұртын болжап, дөп басып талдап һәм сараптап бере алатын соны қабілеттің иесі-тін. Оларды саяси көріпкелдер деп атаса да болады. Хан екінші бір елді жеңу үшін білек күшінен бөлек көріпкел бақсылардың стратегиялық болжауына да жүгінетін. Қарсылас елдің көріпкел бақсылары да оңай емес әрине. Екінші, уақыт өте келе саяси көріпкел бақсылар түркілік болмыстағы стратегиялық мектеп қалыптастырды. Түркі бақсылары қытай, үнді, парсы, ұрым елдерін жаулап алуда маңызды рөл атқарды. Ол кездегі жаһандық жауласулар жер, су,

  • АҚШ сенаты Украинаға қаржылай көмек қарастырылған заң жобасын мақұлдады

    АҚШ конгресі.  АҚШ сенаты 13 ақпанда Украина, Израиль және Тайваньға 95 млрд доллар болатын қаржылай көмек беру туралы заң жобасын мақұлдады. Сенатта демократтар басым орынға ие. Енді заң жобасын Республикалық партия басым Өкілдер палатасы қарайды. Өкілдер палатасында жобаның заң статусын алуға мүмкіндігі аз деген болжам да айталады. Президент-демократ Джо Байден біраз уақыттан бері екі палатаны Украина мен АҚШ-тың Үнді-Тынық мұхит аумағындағы серіктестеріне көмек беруді жылдамдатуға шақырып келеді. Украина билігі басты одақтасы АҚШ-тан қолдау азайған тұста қару-жарақ жетпей жатқанын бірнеше рет мәлімдеген. Украина президенті Владимир Зеленский бүгін, 13 ақпанда АҚШ сенатының бұл заң жобасын мақұлдағанына алғыс айтты. Құжатта Киевке 61 млр доллар беру қарастырылған. “Американың көмегі Украинаға бейбіт өмірді жақындастырып, әлемдік

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: