|  |  |  | 

Köz qaras Ruhaniyat Sayasat

Qazaq tilin tehnikalıq tilge aynaldıruğa memleket tarapınan qoyılıp jatqan kedergiler jöninde

288852478_1019285865398059_4043605089287450163_nQR Industriya jäne infraqwrılımdıq damu ministrligi – MIIR RK Qwrılıs jäne twrğın üy-kommunaldıq şaruaşılıq isteri komiteti üş jıldan beri qazaq tiline auısa almay keledi. Quanysh Ádilhanuly tarapınan mıñ hat jazılğan. Oğan «qarastıramız, saralaymız, oylastıramız, pilottıq qılıp jasaymız» degen mıñ jauap keldi. Biraq mäsele sonımen şeşilmey qaldı.
Äñgime memleket tarapınan qarjılandıratın qwrılıs jobalarınıñ (PSD) qazaq tilinde jasaluı turalı bolıp otır. Qazir onıñ barlığı tek bir tilde – orısşa jasaladı. Sebep – tapsırıs beruşi tarapınan onday talap joq. Bir qızığı, jobanı jasau üşin qajetti Qazaqstan Respublikasınıñ Qwrılıs normaları, Qwrılıs Erejeleri jäne basqa da memlekettik standarttar men tehnikalıq talaptardıñ, normativti-tehnikalıq qwjattardıñ tolıq qazaqşa nwsqası bar. Qazaq tildi injenerler men basqa da tehnikalıq mamandar jetip artıladı.
Talap bolsa, bizdikiler ağılşınşa da, qıtayşa da dayındap beretinin körip jürmiz. Mısalı, elimizdiñ batıs öñirlerinde mwnay öndiretin TŞO, NCOC, KPO siyaqtı şeteldik kompaniyalardıñ jobaları mindetti türde ağılşın tilinde jasaladı. Sebebi, olar sonday talap qoyadı. Al bizdegi qıtay kompaniyaları qwrılısqa tapsırıs bergende jobanı qıtay tiline audartudı mindetteydi. Ol da op-oñay orındalıp jür. Biraq bizdiñ memleketke nege özi qarjı bölip otırğan jobanıñ qazaqşa nwsqası kerek emes?
Qwrılısşılar tarapınan da, deputattar tarapınan da Qwrılıs jäne twrğın üy-kommunaldıq şaruaşılıq isteri komitetine eki jıldan beri üzdiksiz hattar joldanıp, talap-ötiniş qoyılıp jatsa da, Komitet şın mäninde hattarğa jauap qaytarıp qana, özin-özi aldap kelgeni anıqtaldı. Olar bergen jauabında “jobalauğa qajet otandıq SANA komp'yuterlik bağdarlamasın qazaqşalau üşin onıñ äzirleuşilerimen jwmıs jasap jatırmız” dep jazğan. Al şın mäninde, sol bağdarlama äzirleuşileri bwl swraqpen olarğa Komitetten eşkimniñ habarlaspağanın aytıp, aqırında wyat bolıp qaldı.
Qazaq tilin qwrılıstı jobalauğa kirgizeyik, tildiñ tehnikalıq äleuetin damıtayıq degen azamattar Komitetke hat jazuda, wsınıs bildirude. Komitet oğan «otpiska» jasap qana jauap berude. Solay ömir de, uaqıt ta asıqpay ötip bara jatır.
Bwl jerde bir qızığı – «Estuşi memleket» koncepciyası bwzılmay, orındalıp otır. Sebebi memleket estip otır. Ol osı hattardı oqıp otır. Odan basqa ne kerek?

Related Articles

  • Gerb auıstıru mäselesi nemese «teristeu sindromı» qalay payda boldı?!

    Elimizdiñ gerbin auıstıru turalı Prezidenttiñ wsınısı (o basta wsınıs suretşi-dizayner mamandardan şıqqan siyaqtı) twtas qoğamda bolmağanmen, äleumettik jelilerde äjeptäuir qarsılıq tudırdı. Biraq, bayıptap qarasaq, bwl qarsılıqtıñ qazirgi gerbtiñ qazaq üşin erekşe qasterli nemese estetikalıq twrğıdan minsiz boluına eş qatısı joqtığın añğarasız. Soñğı uaqıttarı, auır indetpen qatar kelgen qañtar tragediyasınan bastap, halıq aytarlıqtay küyzeliske wşıradı. Qazaqstannıñ erkinen tıs, soğısqa, basqa da sebepterge baylanıstı bolıp jatqan ekonomikalıq qiındıq saldarınan halıqtıñ äl-auqatı tömendedi. Osınıñ bäri qazir qoğamda bayqalıp qalğan «teristeu sindromına» türtki boldı. «Teristeu sindromı» – dwrıstı da bwrısqa şığaratın, qanday bastamağa bolsın qarsı reakciya şaqıratın qwbılıs. Äleumettik psihologiyanı zertteuşilerdiñ payımdauınşa, osı qwbılıstı barınşa küşeytip twrğan faktor – äleumettik jeliler. YAğni, aldağı uaqıtta

  • Üzdik oydıñ üzindileri

    Üzdik oydıñ üzindileri Arma äleumet! Men qazir taza akademiyalıq ğılımi ortada jürmin. Özimniñ neşe jıl boyı jinağan bilimimdi, oqığan oquımdı, şeteldik täjiribemdi, intellektualdı qarım-qabiletimdi şınayı qoldanatın qara şañıraqtıñ işinde jürmin. Almatınıñ bärinen bölek mädeni ortası erekşe wnadı. Almatı qala men dala deytin eki wğımnıñ tüyisken ädemi ortası eken. Oylap körsem men baqıttı perezent, bağı janğan wrpaq ekenmin. Äkem twrmıs pen joqşılıq, jalğızdıqtıñ tauqımetin äbden tartıp eş oqi almadım, nebäri üş ay oqu oqıdım-, dep meniñ oquımdı bala künimnen qadağaladı, şapanımdı satsam da oqıtam dep barın saldı. Al mektepte baqıttı şäkirt boldım. Mağan däris bergen wstazdarım kileñ darındı, qabiletti kisiler boldı. Universitette jäne şetelde men tipten erekşe darın ielerine şäkirt boldım.

  • Samat Äbiş qalay “sütten aq, sudan taza” bolıp şıqtı?

    Azattıq radiosı Sayasattanuşı Dosım Sätpaev WQK törağasınıñ bwrınğı birinşi orınbasarı, eks-prezident Nwrswltan Nazarbaevtıñ nemere inisi Samat Äbişke şıqqan ükim “Qazaqstandağı rejim bolaşaqtı oylamaytının körsetti” deydi qazaqstandıq sayasattanuşı Dosım Sätpaev. Sarapşınıñ payımdauınşa, bileuşi “elita” jeke isterimen jäne tasadağıkelisimdermen äure bolıp jatqanda elde tağı bir jaña äleumettik jarılısqa äkelui mümkin faktorlar küşeyip keledi. SayasattanuşıResey öziniñ ekonomikalıq müddeleri men geosayasi josparların keñinen jüzege asıru üşin Qazaqstannıñ işki sayasatına tikeley äser etuge tırısıp jatuı mümkin dep te topşılaydı. PUTIN “QAUİPSİZDİK KEPİLİ” ME? Azattıq: Sonımen wzaq demalıs aldında osınday ülken jañalıq jariyalandı. Meyram aldında, 19 naurızda qazaqstandıqtar mäjilis deputatınıñ postınan Samat Äbişke şıqqan ükim jaylı bildi. Mwnıñ bäriniñ baylanısı bar ma älde kezdeysoqtıq pa? Dosım Sätpaev: Äñgimeni bwl istiñ qwpiya

  • Hristian missionerleriniñ qwmdağı izderi

    Orını: Qaşqar q-sı; Jılı: 1933 j; Atı-jöni: Qabıl Ahond; Dini: hristian; Tüsinikteme: Bwl jigittiñ keyingi esimi Qabıl Ahond, hristian dinin qabıldağan alğaşqı wyğır. Keyin dini senimine baylanıstı öltirilgen. Suret europadağı missionerlik muzey arhivinde saqtaulı. Atalğan muzeyde jüzdegen hristian wyğır ökilderiniñ sureti saqtalğan. 1930 jıldarı hristian wyğırlarına twrğılıqtı mwsılmandar men äkimşilik bilik tarapınan qısım körsetile bastağan soñ bir bölimi missionerlerge ilesip europa elderine “hijrağa” ketti. Alqissa Hristian äleminiñ Qaşqariyağa basa män berui äsirese YAqwp Bek memleketi kezeñinde jaña mümkindikterdi qolğa keltirdi. 1860-70 jj. Qaşqariyanıñ Cin imperiyasına baylanıstı köñil küyin jaqsı paydalanğan Hristian älemi Ündistan men Tibet arqılı Qaşqariyağa mädeni ıqpalın jürgize bastadı. Olardıñ maqsatı bwl aymaqtı Resey imperiyasınan bwrın öz ıqpalına

  • Demografiyalıq saraptama

    1-şi suret qazaqtar; Demografiyalıq ahual 1949-2020 jj. aralığın salıstırmalı körsetken. 1949 jılğa deyin, atap aytqanda kommunistik qıtay ükimeti ornağanğa deyin Şınjañ ölkesiniñ soltüstik böliginde qazaqtar, oñtüstik böligi Qaşqariyada wyğırlar basım sandı wstadı. 1951-54 jıldarı wlttıq mejeleu kezinde ortalıq ükimet qwrğan komissiya saraptaması boyınşa wlttıq avtonomiyalıq territoriyanı anıqtau mına eki bağıtta jürgizildi. Olar: BİRİNŞİ, wlttıq avtonomiyanı mejeleu boyınşa onıñ atauın twraqtandıru. Osı boyınşa üş atau wsınıldı: *ŞIğıs Türkistan avtonomiyalıq federaciyalıq respubilikası; *Wyğırstan avtonomiyalıq respubilikası; *Şınjañ avtonomiyalı respubilikası. EKİNŞİ, avtonomiyanıñ äkimşilik twrpatın anıqtau; Osı boyınşa: *Federeciyalıq twrpat; *Avtonomiyalıq oblıs jäne okurg twrpat; *Aymaq jäne audan därejeli avtonomiyalıq okurg twrpatı. Mejeleu komissiyası atalğan eki bağıtta saraptama nätijesin qorıtındıladı. Komissiya qorıtındısı boyınşa Şınjañ ölkesiniñ

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: