Mwrat QALMATAEV:”Jeltoqsan köterilisinde soldattardıñ dubinkasına wrılmasam da, moral'dıq tayaq jedim.”
Jeltoqsan köterilisinde soldattardıñ dubinkasına wrılmasam da, moral'dıq tayaq jedim. Kolbinniñ kezindegi jüyemen, əsirese, İşki İster ministrligi men Wlttıq Qauipsizdik komitetindegi azamattardıñ is-əreketimen kelispeytindigimdi aytqanım üşin ayıptı boldım. Men ol kezde İşki İster ministriniñ orınbasarı, respublika boyınşa sayasi bölimniñ bastığı, miliciya generalı bolatınmın. Bastapqıda Jeltoqsanda alañğa şıqqan jastardı şınımen tərtip bwzğan şığar dep oylap jürgem. Biraq tərtip bwzğan adamdı jazalaudıñ da zañdı jolı boladı. Al bwlar jazalaudıñ döreki türin jasay bastadı. Soldattar alañğa şıqqan jigitterimizdi soqqınıñ astına aldı, qızdarımızdıñ şaşınan süyredi. Şeşindirip tastap, mwzğa jatqızıp qoydı. Basın köterse boldı, soldattar dubinkamen wrıp, esterinen tandırıp otırdı. Mwnday qatıgezdikke şıday almağan soñ, men mwnı jasağan adamdarğa qarsı keldim. Məskeuden kelgen Keñes Odağı İşki İster ministriniñ orınbasarımen qarsılastım. Qazaqstan Ortalıq partiya komitetiniñ ekinşi hatşısına jolığıp: «Mınau ne swmdıq, mwnı toqtatpaysız ba? Faşister de bwlay istegen joq. Bwlar kinəli bolsa zañdı türde sottayıq. Jazasın sot bersin. Bwl qalay bolğanı?» – dep edim, sonda ol: «Seniñ olarğa janıñ aşısa men sağan bir aqıl aytayın», – dedi. Men birdeñe aytqalı otır ma desem, ol: «Üyiñe barıp körpe-jastıq əkep bwlardıñ astına jayıp qoy, sonda bwlar jılı jatadı», – dedi. Əlgini estigende partiyağa degen senimim bir şayqalıp qaldı, sebebi men 40 jıl kommunist bolğan adam edim…
…Jeltoqsan köterilisi kezinde mağan joğarı jaqtan 400 əskeri adamnıñ jaralanğanın radiodan habarlau tapsırıldı. Anıq-qanığın bileyin dep, gospital'ğa bardım. Barsam şetinen bası-qolı baylaulı əskeriler gospital'ğa sıymay twr. Qolım sındı dep baylanıp alğan bireuin janıma şaqırıp aldım da: «Mınanı ala twrşı», – dep qalamımdı berip edim, əlgi şap berip wstap aldı. Negizi, qolı sınğan adamnıñ sausağı istemeydi. Sosın bas dərigerdi şaqırtıp alıp: «Bwlardıñ bası-qolı sınsa, rentgendi körset», – dep edim, joq bolıp şıqtı. Sosın əlgi soldattıñ qolın şeşkizdim. Qolın şeşse, tügi joq. Basım jarıldı degen bir orıstı şeşindirip edim, jarılmaq twrmaq böritken bolsa bwyırmasın. Aqırı anığına jetken soñ gospital'da jatqan 200 adamdı tün işinde tügel şığartıp jiberdim. Sol əreketim Məskeudegi adamdardıñ qwlağına jetken. Artınşa meni sotqa bermek bolıp, dau-damay bastaldı. Köterilis basılğannan keyin mağan Məskeuden Qazaqstanda twruğa bolmaydı degen şeşim şığarıp, bir-aq künniñ işinde Auğanstanğa aydap jiberdi. Ol kezde men eludemin, tipti nemerem bar bolatın. Amalsız Auğan soğısına kete bardım…
Mwrat QALMATAEV
Pikir qaldıru