قازاقستان كەلەسى جىلعا بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ تۇراقتى ەمەس مۇشەسى بولىپ سايلاندى. بۇل جاڭالىق ەلىمىزدە تاريحي وقيعا دەپ باعالانىپ جاتىر. جالپى، ونىڭ قازاقستان ءۇشىن مۇمكىندىگى مەن ارتىقشىلىعى قانداي؟
بۇل رەتتە ءبىز سوزگە تارتقان ساياساتتانۋشى ءازىمباي عالي حالىقارالىق ۇيىمنىڭ تىزگىنىن قولعا الۋ قازاقستان جانە قازاقستان ديپلوماتياسى ءۇشىن ۇلكەن ولجا ەكەنىن ايتادى.
ونىڭ پىكىرىنشە،
بۇل وقيعا بۇگىندەرى گەوساياساتتا اراسى قاتتى الشاقتاعان رەسەي مەن اقش قارىم-قاتىناسىنا „جىلىلىق„ اكەلۋى مۇمكىن.
— ءىى-دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىن قۇرىلعان بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ ماقساتى ءىرى دەرجاۆالار اراسىندا اسكەري قاقتىعىستى بولدىرماۋ بولىپ تابىلادى. وسى ماقساتتا ءار جىلدارى تۇراقتى جانە تۇراقتى ەمەس مۇشەلەرى الماسىپ، كەڭەسكە توراعالىق ەتۋدە بەيبىتشىلىك مۇددەسىندە ءتۇرلى باستاما كوتەرەدى.
بيىل تۇراقتى ەمەس مۇشەنى سايلاۋدا قازاقستان كەزدەيسوق تاڭدالىپ وتىرماعان سەكىلدى. وسى جاعىنان العاندا، حالىقارالىق قاۋىمداستىق اراسى تىم سۋىپ بارا جاتقان باتىس پەن رەسەيدى، اقش پەن رەسەيدى تابىستىرعىسى كەلەتىن بولۋى كەرەك. ويتكەنى بۇل دۇردارازدىق بارلىق تاراپتىڭ ەكونوميكاسىنا ايتارلىقتاي زيان اكەلىپ جاتىر، — دەيدى ول.
سونداي-اق ساياساتتانۋشى ۋكراينا ماسەلەسىنىڭ دە ءبىر رەتكە كەلىپ قالۋ ىقتيمالدىلىعىن جوققا شىعارمايدى.
— رەسەيگە سانكتسيا ۋكرايناعا قاتىستى سالىندى. قازىر سانكتسيانى الۋ تۋرالى ەۋروپانىڭ بىرقاتار مەملەكەتى ماسەلە كوتەرىپ جاتىر. رەسەي دە بۇل مۇمكىندىكتى پايدالانىپ، كەلىسسوزدەرگە بارۋعا دايىندالادى، — دەيدى ول.
حالىقارالىقتان تىس ايماقارالىق ماسەلەلەردى دە وڭتايلى شەشىپ الۋعا مۇمكىندىك تۋماق. ورتالىق ازيا ءۇشىن شەشىمىن تاپپاعان ورتاق ماسەلە كوپ. مىسالى، سۋ، ەنەرگەتيكا، ەسىرتكى تاسىمالى ماسەلەلەرى. مىنە، مۇنىڭ بارلىعىن حالىقارالىق ۇيىم مىنبەرىنەن كوتەرىپ، كۇرمەۋى قيىن ماسەلەلەردى ءبىرشاما جەڭىلدەتىپ الۋعا بولادى ەكەن.
كەشە عانا تۇركيا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى قازاقستاننىڭ، اسىرەسە مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ رەسەي مەن تۇركيا اراسىنا اراعايىندىق جاساپ، دوستاستىق قارىم-قاتىناستى جاڭعىرتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن العىس بىلدىرگەن ەدى. وسى جاعىنان العاندا، ساياساتتانۋشى ايتپاقشى، قازاقستاننىڭ جەمىستى اراعايىندىق قىزمەتى حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ باسقا دا مۇشەلەرىنە قاجەت بولىپ وتىرعان سىندى.
بۇۇ قاۋىپسىزدىك ۇيىمى 15 مەملەكەتتەن تۇرادى، ونىڭ 5-ءۋى تۇراقتى مۇشە (رف، اقش، قحر، ۇلىبريتانيا جانە فرانتسيا). ال قالعان ونىنىڭ ارقايسىسى 5 ايماقتىق توپتان ەكى جىلعا سايلانادى. دەمەك، كەلەسى جىلى قازاقستان ازيا-تىنىق مۇحيت توبىنداعى مەملەكەتتەردى تانىتۋشى مالايزيانىڭ ورنىن باساتىن بولادى.
بۇگىن سەناتتا قاسىم-جومارت توقاەۆ «بۇل — شىن مانىندە تاريحي وقيعا، ەلباسى باستاعان وتاندىق ديپلوماتيانىڭ تاريحي جەڭىسى، بۇكىل الەم تانىعان سىرتقى ساياساتى سىندارلى ەل ەكەنىمىزدىڭ ايقىن كورىنىسى بولىپ تابىلادى„ دەپ مالىمدەدى.
پىكىر قالدىرۋ