مەن دە جۇرگەن ءبىر ارمان
اقىن، جۋرناليست، كورنەكتى پەداگوگ ونەر حاميتۇلى شۋداباي نەمەرەسى 1961 جىلى 7ناۋرىزدا، قحر سانجى دۇڭگەن اۆتونوميالى وبىلىسى فۋكاڭ قالاسىنا قاراستى بوعدا بويىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1982 جىلى موري اۋدانىندا پەداگوگيكالى تەحنيكومدى، 2000 جىلى شىنجاڭ ۋنيۆەرسيتەتى فيلولوگيا فوكۋلتەتىنىڭ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ماماندىعى بويىنشا تامامداعان..
ونەر حاميتۇلىنىڭ «جاۋىنگەر جاۋابى»، «تۇرتىنشەك قوزى»، «بوعدانىڭ اقشا بۇلتتارى-اي»، «مىسىرعا ۇشىپ بارامىن»، «ەڭبەكشىلەر»، «ارالار مەن بالالار»، «جىل تولعاۋى>> قاتارلى 100 دەن اسا ولەڭ-تولعاۋلارى ءتۇرلى باسىلىمداردا جارىق كورگەن. «بوعدا دا قاراگەر»، «ساباقتاستار»، «كورىپ قايت بوعدا كولدى» قاتارلى ون شاقتى ءان تەكىستەرى راديو-تەلە ارنالاردا ورىندالۋدا. «ەمىلەمىزدەگى ەكى ماسەلە» قاتارلى وچەرىك، پۋبىليستيكالىق، ەتنوگروافيالىق ماقالالارى جوعارى ماراپاتقا يە بولعان. اقىننىڭ «بوعدانىڭ اقشا بۇلىتتارى-اي» اتتى ولەڭدەر جيناعى جارىق كوردى .الداعى كۇندەردىڭ ەنشىسىندە «ۇستاز ۇلاعاتى» اتتى عىلمي ماقالالار جيناعى دا باسپادان شىعۋ الدىندا تۇر.
ونەر حامي ۇلى شينجياڭ سانجى وبىلىستىق جازۋشىلار بىرلەستىگىنىڭ، وبىلىستىق فولكولارشىلار قوعامىنىڭ مۇشەسى.
قارا قىزسىڭ…
قارا قىزسىڭ قارا تاۋدا ەرجەتكەن،
قارالىعىڭ، دارالىعىڭ سول تاۋدان.
بۇگىن مىنە اق بەسىكتى تەربەتكەن،
دانا قىزسىڭ ىزدەپ تاپپاس باۋ-باقتان.
التىن ايىڭ تۋىپ شىققان وڭىڭنان،
التىباقان اياسىندا تەربەتكەن.
كۇنىڭ شىعىپ كۇلىم قاقسا سولىڭنان،
نۇر ءجۇزىڭدى ايمالاۋمەن جەل وپكەن.
قارالىعىڭ تىم ەرەكشە تاۋ تۇرقى،
ءون- بويىڭا گۇل بايشەشەك وربىگەن.
اسەمدىگىڭ باۋراپ بارادى سولعۇرلى،
تاۋ ۇلىنىڭ تالعامىنان كورىنگەن.
تاۋ قانداي دەپ جاسىرىنا قارايسىڭ،
جۋسان ءيسى، جۇپار ءيسى اڭقىعان.
تاۋ ۇلىنا ءبىر قۇپيا ارنار شىن،
اقىنسىڭ با؟ جان سەزىمى بالقىر ءان.
قارا قىزسىڭ، تۇلعاڭ ەرەك ەڭسەلى،
جىگەرىڭە سەزىم سىرىن بالايتىن.
جانعا جاقىن تارتىپ جۇرەم مەن سەنى،
قورۋشىداي باۋ-باعىنا قارايتىن.
قارا شاشىڭ، قارا كوزىڭ، قاستارىڭ،
بويىڭ كەرىم، بەينەڭ بولەك بەرىلگەن.
مەن-مەندەردى تالاي مارتە جاسقادىڭ،
وزىنشە بوپ، ويسىز عانا كەرىلگەن.
تاۋ سامالى وپكەن بەتىن شىنىمەن،
تاۋ قىزىنىڭ تازا دەمى سەزىنەر،
بىرگە جاساپ، تاۋدىڭ اسىل سىرىمەن،
ءبىر كۇن تۋار سول ارۋعا كەزىگەر!!!
قىزىل تاستىڭ سول قىزى
توبىلعى ءتۇس قىزىل تاستىڭ قىناسى،
الا بۇلتتاي كورىنەدى ارىدان.
قىزىل تۇسكە بويالعانداي سىرعاسى…
شولپىسى دا سىڭعىرلايدى سالىپ ءان.
تۋعان جەردىڭ قىزىل تاسى كورىنگەن،
ىستىق ماعان، ورمەلەگەن قاسقا جول.
قىل تۇستەس تالداپ شاشى ورىلگەن،
قىزىل تاستىڭ قىزدارىن-اي، باسقا ول.
قىزىل تاستى قىزىل الاۋ وپكەنى،
جۇرەگىمدى جىلتىپ مەنىڭ جۇرەدى.
كوز الدىمنان كەتەي قىزىل بوكتەرى،
قىزعالداعى تەك كوكتەمدە تۇلەيدى.
بالالىعى قىزىل تاستا قالعاندى،
قىراتتى اسىپ، ويپاڭ جەردە جۇگىرگەن.
ءتورت ماۋسىمى تىزبەكتەتىپ ارماندى،
بالالىقتى ءبىر وزىنە سىمىرگەن.
قىزىل تاسقا جىر ارنادىم، تابىندىم،
قىز عۇمىرىن بايلاپ كەتكەن ەلەس قىپ.
ءبىزدى دە تەز ەسەتكىزگەن، ساعىم مۇڭ،
ءمىن وتىرمىن ەسكە الىپ، كەڭەس قىپ.
ۇيقىدان ويان
تاڭداردىڭ سالعان تالكەگى،
مەڭ-زەڭدىك اكەپ بويىڭا.
قيالداپ جاتىپ ءار نەنى،
قاناعات تولار ويىڭا.
مەڭ-زەڭ عىپ قيال مەڭدەتكەن،
جورىعىش تۇسكە نالىعان.
ۇيقىلى-وياۋ تەربەتكەن،
قۇر بەسىك ۇستاپ جالىنان.
ءتىرى نە ءولى سەكىلدى،
ۇيقىلى،وياۋ جاتقانىڭ
ءبىر ءىستىڭ بولماي بەكىمى،
اۋىرە قيال باتقانىڭ.
ەڭبەكپەن ەرتە ويانباي،
ماسىلدىق باسقان، كۇڭ تىرلىك،
قىزىعىڭ قالار تويلانباي،
ويلانشى، ويلان ءبىر سۇمدىق.
كۇن مەنەن ءتۇننىڭ پارقىن ءبىل،
قاراڭعى، جارىق ەكى الەم.
نەسىبە توگەر التىن نۇر،
تۇسىنەر دەمە ەل ارەڭ.
كۇن ەڭكەيىپ بارا ما؟
تاڭدارىم قانداي تاماشا،
ماناۋراپ بارىپ اتقاندا،
ويىنعا شىققان بالاشا،
قىزىققا سولاي باتقاندا.
تاڭەرتەڭ تاڭىم كۇندەلىك،
ومىرگە كوكتەم سيلاعان.
جاساماي ەشپىر پەندەلىك،
رىزدىق سولاي جينالعان.
سولاي دا سولاي كۇن شىعار،
شىعادى،تاعى باتادى.
سەكۋنت تىقىل ءۇن شىقتى،
ءومىرىڭ سولاي قالادى.
كۇن ەڭكەىپ بارادى،
ۋاقىت كىمگە توقتايدى،
قاريا كۇن ساپ قارادى،
كۇن ەڭكەيدى، جوقتايدى.
انا، تۋعان كۇنىم
وتىرمىن وڭاشادا ولەڭ جازىپ،
جارتى عاسىر بولىپتى «شىر» ەتكەنگە.
اكەم بايعۇس جۇرەتىن ەلەڭ قاعىپ،
مەنىڭ جانىم جاڭا ءبىر جىر وپكەن دە.
كوكتەم، مەنىڭ ومىرگە كەلگەن ايىم،
جۇرتقا تاستاپ قالجاتەر انام كەتكەن.
ەسكە ءتۇسىپ اۋىلعا كەلگەن سايىن،
ءبىر كەرەمەت تويلاۋدى ارمان ەتكەم.
اقتالدى ما تولعاعىڭ تىم بولەكشە،
اسىل انا، مەن سەنى ارداقتايمىن،
الپەشتەدىڭ، ءوسىردىڭ جىر تورەشە،
تولىقسىتىپ تولتىردى، الدان ايىم.
سيلايمىن مەن ءوزىڭدى، تىرلىگىمدە،
كوپ بولىپ وتە بەرسىن كورەر كۇنىڭ.
بالالى بولعان جاقسى،ءبىلدى بالاڭ،
وزىڭە سيلىق ولەڭ بەرەر مۇنىم!!!
kerey.kz
پىكىر قالدىرۋ