پرەمەرلىكتەن تۇسكەن كارىم ءماسىموۆ ۇقك-گە باردى
پرەمەر-مينيستر كارىم ءماسىموۆ ۇقك توراعاسى قىزمەتىنە اۋىستى. ۇكىمەت باسشىسىنىڭ مىندەتىن ۋاقىتشا اتقارا تۇرۋ پرەمەر-ءمينيستردىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى باقىتجان ساعىنتاەۆقا جۇكتەلدى.
بۇل – كارىم ءماسىموۆتىڭ ۇكىمەت باسشىسى قىزمەتىنەن ەكىنشى رەت كەتۋى. ءبىرىنشى رەت ول پرەمەر-مينيستر قىزمەتىندە 2007-2012 جىلدارى وتىردى. كەيىن ەكى جىل ەل پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى باسشىسى قىزمەتىن اتقاردى. ءماسىموۆ 2014 جىلعى ساۋىردە ۇكىمەت باسشىسى بولىپ قايتا تاعايىندالدى.
الەۋمەتتىك جەلىدەگى پيار
قىركۇيەكتىڭ 3-ءى كۇنى سامارقاندا وزبەكستان پرەزيدەنتى يسلام كاريموۆتى جەرلەدى. قازاقستان دەلەگاتسياسىن پرەمەر-مينيستر كارىم ءماسىموۆ باستاپ بارعان. كورشى كەي ەلدىڭ دەلەگاتسياسىن پرەزيدەنتى باستاپ بارعان تۇستا حاتتامالىق مىندەتتى ءماسىموۆتىڭ اتقارعانى نازارعا ىلىككەن.
بيىل جازدا ءماسىموۆ Twitter عانا ەمەس، Facebook پەن Instagram الەۋمەتتىك جەلىلەرىندە دە ءوز-ءوزىن كوپ جارنامالادى. ول رەسەيلىك ارىپتەسى دميتري مەدۆەدەۆپەن بىرگە تامىزدىڭ 11-ىندە سوچيدەگى حوككەي الاڭىندا تۇسكەن فوتوسۋرەتىن جاريالادى. ول فوتوعا قوس پرەمەر ۇلتتىق حوككەي كيىمىن كيىپ تۇسكەن.
قازاقستان مەن رەسەي پرەمەرلەرىنىڭ سوچيدەگى كەزدەسۋىنە دەيىن تاعى ءبىر پيار-اكتسيا ۇيىمداستىرىلدى. سوچيگە ۇشار الدىندا كارىم ءماسىموۆ Twitter جەلىسىندە مەدۆەدەۆپەن كەزدەسۋىندە كەنەسارى حان مەن كەيكى باتىردىڭ باسىن قازاقستانعا قايتارۋ جايىن قوزعايتىنىن جازعان. سوچيدەگى كەزدەسۋدەن كەيىن قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ رەسمي سايتى كارىموۆتىڭ «ماسەلەنى قوزعاعانىن» حابارلادى.
ءماسىموۆ بيىل جازدا Instagram جەلىسىندە قازاقستاندى ارالاعان جۇمىس ساپارلارىنان تۇسىرىلگەن ۆيدەوروليكتەر، تاڭعى جاتتىعۋلارى مەن ۆەلوسيپەد سەرۋەندەرىنەن تۇسىرىلگەن فوتو جانە ۆيدەولارىن جاريالاعان. الەۋمەتتىك جەلى پايدالانۋشىلارى ونىڭ اۆتوباندا ۆەلوسيپەدپەن ءجۇرىپ، جول ەرەجەسىن بۇزعانى ءۇشىن ايىپپۇل تولەگەنىن دە تالقىلاعان. بۇعان قوسا YouTube جەلىسىندە كارىم ءماسىموۆ شەت ەلدەرگە ساپارى كەزىندە ءتۇرلى ءىس-شارالاردا اعىلشىن، قىتاي نەمەسە تاتار تىلىندە الدىن الا دايىندالعان ماتىندەردى وقىپ، سويلەگەن سوزدەرى جازىلعان ۆيدەولار تاراعان.
ءماسىموۆ ءتىپتى #تاۋەلسىزدىككە25جىل حەشتەگىن جاريالاپ، قازاقستاندىقتاردى جەتىستىكتەرمەن بولىسۋگە دە شاقىرعان. بىراق جۇرتتىڭ كوبى الەۋمەتتىك جەلىلەردە «قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ جەمىسى جايلى پوزيتيۆتەر» ورنىنا ەلدىڭ جاڭا زامان تاريحىنداعى 25 جىلدى سىناعان جازبالار جاريالاعان.
«نازارباەۆتىڭ ەڭ جاقىن ادامىنىڭ ءبىرى»
وپپوزيتسيالىق ساياساتكەر سەرىكبولسىن ءابدىلدين كارىم ءماسىموۆتىڭ باسقا قىزمەتكە اۋىسۋىن «مەملەكەتتەگى ۇلكەن قىزمەتتەردەگى اۋىس-ءتۇيىستىڭ بارلىعى پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ مۇددەسى ءۇشىن جاسالادى، نازارباەۆ وزىنە قالاي قولايلى دەپ سانايدى، سولاي كادرلاردى وتىرعىزادى» دەپ سيپاتتايدى.
– پرەمەردىڭ ۇقك-عا باسشى بوپ كەتىپ جاتۋى – قىزمەت بابىمەن قاراعاندا تومەندەۋ. ال بىراق پرەزيدەنتكە ول جەردە دە سەنىمدى ادام كەرەك. ونىڭ ۇستىنە ول «ۇقك-داعى باسشى قىتايعا دا ءسىڭىمدى بولۋى كەرەك» دەپ ەسەپتەۋى ىقتيمال. مەن بۇرىن دا ايتقانمىن، قازىر دە سول پىكىردەمىن – نازارباەۆ ءوزى ءۇشىن كىممەن جۇمىس ىستەۋ ىڭعايلى، سونى تاعايىندايدى، – دەيدى ساياساتكەر.
الداعى ۇكىمەتتەن ۇلكەن ءۇمىت كۇتپەيتىنىن ايتقان سەرىكبولسىن ءابدىلدين «ۇكىمەت باسشىسىنىڭ قولىندا بارلىعى بولسا دا، ىستەيتىن ءىسىنىڭ بارلىعى دا تەك ءبىر كىسىنىڭ قاباعىنا قارالىپ ىستەلەدى» دەيدى.
ال ساياساتتانۋشى ەرلان سايىروۆ پرەمەر-مينيستر كارىم ءماسىموۆتىڭ پرەمەر-مينيستر بولۋى قازاقستان حالقىنىڭ الەۋمەتتىك دامۋ احۋالىنىڭ ناشارلاۋ كەزەڭىمەن تۇسپا-تۇس كەلگەنىن ايتادى.
ءماسىموۆتىڭ كەزىندە ءبىزدىڭ ەل ەكستەنسيۆتى دامۋ باعىتىنان قوزعالا المادى.
– سوڭعى ەكى جىلدا ۇلتتىق ۆاليۋتا قۇنسىزدانىپ، الەۋمەتتىك حال-احۋال ناشارلاپ كەتتى. ونىڭ بارلىعى ەكونوميكاسى شيكىزات باعاسىنا باعىتتالعان ەلدەردىڭ حال-احۋالىنىڭ ناشارلاۋىنا بايلانىستى بولدى. وكىنىشكە قاراي، ءماسىموۆتىڭ كەزىندە ءبىزدىڭ ەل ەكستەنسيۆتى دامۋ باعىتىنان قوزعالا المادى، – دەيدى ول.
ەرلان سايىروۆ «پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ ەڭ جاقىن ادامدارىنىڭ ءبىرى» دەپ سيپاتتاعان كارىم ءماسىموۆتىڭ ۇقك باسشىسى بولۋىن ەلدە «ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرى تاعى دا ۇلكەن باسىمدىققا يە بولىپ وتىرعانىمەن» تۇسىندىرەدى.
قازاقستاندا پرەمەر-مينيستردەن كەيىن «جوعارىلاۋ» دەپ اتايتىنداي ەشبىر مانساپ جوق.
– ءدىني ەكسترەميزم، تەرروريزم، ساياسي ەكسترەميزم ماسەلەلەرى ءداستۇرلى تۇردە كۇزدە ءورشۋى ىقتيمال. مەنىڭ ويىمشا، پرەزيدەنت ءوزىنىڭ جاقىن ادامدارىن وسى باسىمدى باعىت – ۇقك-عا باسشى قىلىپ قويۋى لوگيكاعا سايكەس كەلەدى. قازاقستاندا پرەمەر-مينيستردەن كەيىن «جوعارىلاۋ» دەپ اتايتىنداي ەشبىر مانساپ جوق، بۇل – گوريزونتالدى تۇردەگى اۋىسۋ، – دەيدى ول.
كارىم ءماسىموۆ 1965 جىلى تۋعان. پەكين ءتىل ينستيتۋتىن، قىتاي ۋنيۆەرسيتەتىنە قاراستى ۋحان زاڭ ينستيتۋتىن، قازاق مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسىن بىتىرگەن. كارىم ءماسىموۆ ۇكىمەتكە ءىرى بانك بيزنەسى سالاسىنان كەلگەن.
ماتەريالدى ازىرلەۋگە قازيس توعىزباەۆ پەن قاسىم امانجول قاتىستى.
پىكىر قالدىرۋ