“ورىسشا وزدەرىڭ اۋدارىپ الىڭدار”- دەگەن ەر قازاق ۇكىمەت تىزگىنىن الدى
سونىمەن، كارىم ءماسىموۆ پرەمەر-مينيستر بولا سالىسىمەن، ءبىر جىل وتپەي-اق، “قاشان كەتەدى؟”-دەگەن ەلدىڭ تىلەگى 10 جىلعا جۋىق ۋاقىتتان سوڭ ورىندالدى… 8 قىركۇيەكتە پرەزيدەنت جارلىعىمەن ۇكىمەت تاراتىلىپ، 9 قىركۇيەك كۇنى باقىتجان ساعىنتاەۆ ۇكىمەت تىزگىنىن قولعا الدى.
دامىعان ەلدىڭ ءبارى باسقا-باسقا، ۇكىمەت باسقاراتىن تۇلعانىڭ قانداي قاسيەتتەرىنە باسا ءمان بەرەتىنىن باعامداپ كورسەك، ول قانشا جەردەن كەرەمەت بولسا دا، ەڭ الدىمەن ونىڭ بويىنداعى ۇلتتىق مۇددەگە ادالدىعىن العا قوياتىنى انىق. وسى تۇرعىدان العاندا، باقىتجان ساعىنتاەۆ يمانعالي تاسماعامبەتوۆتەن كەيىنگى ۇلتتىق ۇستانىمى بەرىك پرەمەر بولا الادى دەگەن ۇمىتتەمىز.
ءسوزىمىز قۇرعاق بولماۋى ءۇشىن باقىتجان ساعىنتاەۆتىڭ ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى رەتىندە ءتۇرلى جيىنداردا مەملەكەتتىك تىلگە باسىمدىق بەرەتىنىن ايتۋعا بولادى. ءتىپتى، انا ءبىر جىلى، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا بارعاندا، ماقتارال اۋدانىندا قاپتاعان تىلشىلەرگە سۇحبات بەرىپ تۇرعاندا، “ەندى ورىسشا ايتىپ جىبەرىڭىزشى”-دەگەندە: “ورىسشاعا وزدەرىڭ اۋدارىپ الىڭدار”-دەگەن ۇكىمەتتەگى ءبىرىنشى ادام دەسەك تە ارتىق ايتقاندىق ەمەس. ءيا، ۇكىمەتتەگى. سەبەبى، جالپى بيلىكتى ايتار بولساق، ەلباسىمىز نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ 2012 جىلى باق-قا سۇحبات بەرىپ تۇرىپ، “ورىسشا ايتىپ بەرىڭىزشى”-دەگەن تىلشىلەرگە :ءوزىڭ ايتىپ بەرمەيسىڭ بە ورىسشاڭدى؟”–دەپ، قايتارىپ تاستاعان ۆيدەوسى عالامتاردا ءجۇر. ءبىر قىزىعى، ەلباسى وسى سۇحباتىندا، 2012 جىلى قىركۇيەكتە باقىتجان ساعىنتاەۆتىڭ «نۇر وتان» پارتياسى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولىپ سايلانۋىنا بايلانىستى مالىمەت بەرىپ تۇرعان بولاتىن… مۇمكىن، باقىتجان ساعىنتاەۆتىڭ 2014 جىلى جەتىسايدا جەرگىلىكتى تىلشىلەرگە “ورىسشاعا وزدەرىڭ اۋدارىپ الىڭدار”-دەۋىنىڭ نەگىزى ەلباسىنىڭ سول سوزىندە جاتقان شىعار… دەگەنمەن، قازاقشا ويلاناتىن، مەملەكەتتىك ءتىل-مەملەكەتتىك مۇددەنى ءبىرىنشى ورىنعا قوياتىن، ەرىك-جىگەرى بار باتىل ساياساتكەر عانا وسىلاي ايتا الادى دەپ بىلەمىز. تاۋەلسىزدىككە شيرەك عاسىر بولسا دا، قازاق ساياساتكەرلەرىنەن رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك تىلىن سۇراي بەرەتىن، “دايىن اسقا تىك قاسىق” بولۋعا ۇيرەنىپ العان تىلشىلەرگە دە وبال جوق… وزبەكستاندا وسىنداي وقيعا بولسا، ونداي تىلشىلەردى يت قوسىپ قۋىپ، قىزىقتاپ قاراپ تۇرار ەدى…
2015 جىلى جەلتوقساندا «اتامەكەن» ۇكپ ۇيىمداستىرعان «ۇلى دالا ەلى» فورۋمىندا «قازاقستاننىڭ ۇزدىك تاۋارى» كورمەسىن ارالاعان قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى باقىتجان ساعىنتاەۆ وتاندىق تاۋارلاردىڭ الۋان تۇرلىلىگىنە كوڭىل اۋدارا وتىرىپ: «بۇگىن ساۋكەلە، شاپان نەمەسە تاعى باسقا دا سول سياقتى ۇلتتىق باعىتتاعى تاۋارلاردى كورىپ قانا قويماي، مۇلدەم باسقا دەڭگەيگە شىققانىمىزدى بايقاپ وتىرمىز”-دەپ، رازىلىق بىلدىرگەنىنە قاراپ، “تەڭىزدىڭ ءدامى تامشىدان” دەگەندەي، وسى ءبىر اۋىز سوزىندە دە كوپ ءمان جاتىر.
سونىمەن قاتار باقىتجان ساعىنتاەۆ وسى فورۋمدا ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتاعى ەكونوميكالىق قاتىناستارداعى تۇيتكىلدى ماسەلەنى كوتەردى. “كەيبىر بەلورۋستىق ءسۇت ءونىمىن وندىرۋشىلەر تاۋارلارىنىڭ ديزاينىن قازاقستاندىق ناقىشتا رەسىمدەپ، ۇساق قارىپپەن «بەلورۋستا وندىرىلگەن» دەپ جازادى ەكەن. ەەك كەڭەسىنىڭ وتىرىستارىندا وسى ماسەلەلەردى كوتەرۋگە ءتيىسپىز. باستىسى، سىزدەر جاردەمگە كەلىڭىزدەر – قاي جەردە زاڭ بۇزۋشىلىقتار ورىن العانىن ايتىپ وتىرىڭىزدار»، – دەگەنىنە قاراپ، ار ەل كورپەنى وزىنە تارتىسى كەلەتىن تالاس-تارتىستا ۇلت مۇددەسىن قورعاي الاتىن زەرەكتىگىن بايقايمىز.
ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارلىعىنا دەيىن ەكونوميكالىق دامۋ جانە ساۋدا ءمينيسترى، وڭىرلىك دامۋ ءمينيسترى جانە پاۆلودار وبلىسى اكىمى بولعان، ياعني، ەلباسىمىز ايتقانداي جان-جاقتى تاجىريبەسى مول، ەكونوميكا عىلىمىنىڭ كاديداتى باقىتجان ءابدىرۇلىنىڭ العاشقى قىزمەتتەرى – جوعارى وقۋ ورىندارىنداعى ساياسي ەكونوميا مەن الەۋمەتتانۋ كافەدرالارى وقىتۋشىسى، دوتسەنت بولعانىن ەسكەرسەك، جالپى قوعامدىق-الەۋمەتتىك سالانى دا جەتىك بىلەدى دەگەن سەنىمدەمىز.
كەشە ەلباسى پارلامەنت مۇشەلەرىنىڭ كەلىسىمىن الىپ، جاڭا پرەمەردىتانىستىرىپ، ۇلكەن ءۇمىت ارتقان كەزدە دە قر پرەمەر-ءمينيسترى باقىتجان ساعىنتاەۆ تەك قازاق تىلىندە عانا سويلەدى. ءسوزى مىقتى، كوزى وتتى، ءوزى جىگەرلى.
ەندەشە، باسپاسوزدە باسا ءمان بەرىلىپ ايتىلىپ جاتقانداي، قازاقتىڭ قاسيەتتى سانى توعىزىنشى ايدىڭ توعىزىنشى كۇنى ۇكىمەتتى العان توعىزىنشى پرەمەرگە اق جول تىلەيمىز.
“توعىزىنشى ۇلدان ساقتان”-دەگەن بەلگىلى ءفيلمنىڭ اتىن وزگەرتىپ پايدالانساق، توعىزىنشى پرەمەردەن ءۇمىت كۇتەمىز.
قازىبەك يسا
qazaquni.kz
پىكىر قالدىرۋ